Oratio pro instaurandis Gymnasii Neapolitani studiis a P. D. Prospero de Aquila Congregationis M. V. regio professore habita nonis Nouembribus an. aer. vulg. 1757

발행: 1757년

분량: 27페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

tio , ut a plerisque fit, consectimini aberram: te . Bonum prosecto prima fronte molestum, Merbum Videtur a beatos quidem efficit, qui illud virtute operosi adsequuntur. Malum e contrario iucundum is lagaci bluptate

contectum , incautos allicit, eosque in prae ceps, nescis quo at , abducit miserrimos, qui Boeoticam cantilenam recitare saepe coeguntur . Inde fit, Vt commutata utriusque1pecie , quibus mens sana est, ii ad honum

1umnia ope contendunt, in arduo positum, duros erantiando Iabores per semitam conse,

iam , dumetis, angustiis perdissicilem

quousque ad culmen ualerint iucundissimum,& uberrimum, blidisque voluptatibus adfluens. Quibus vero aeger animus N insipiens est, isti ad malum proruunt desidia inerti , per viam in primo aditu ampliorem , tritioremque, inanibus voluptatibus iucundam, mox asperam is adeo praecipitem, ut ab , pessiim ire, necesse sit Diuinis id non modo traditur oraculis, sed Philostiphis etiam exploratum est. Italicae Philosophiae princeps Pythagoras , ut sileam

ceteros, humanae vitae cursum bicorni literae liton imilam esse praemonuit citistime a ditores uos, eo lane consilio , ut strenuis, ac studiosis ad arduum virtutis collem dexterum

12쪽

her, quod tenerent, ostenderet laeuum alte rum , quod effugere deberent , quodque desidiosi is molles frequentant . Celeberrimum summi philosophorum principis monitum ab Auinio vos iamdia accepisse reor ita versi,

Litera Diagorae discrimine secta bicorni

Humanae vitae speciem praeferene videtur Nism mi mistulis dextrum petis ardua ollem,

Di cilemque aditum primum spectantibus fera: Sed requiem praebet fessis in vertice summo. Molle ostendit ite ita lata, sed ultima meta Praecipitat capto , ωoluitque per ardua saxa. uisquis ηim duros asus virtutis amore Viserit, ille sibi laudemque decusque parabit. At qui desidium, luxumque sequetur inertem, Dum fugit oppositos ineatita mente labores, Turpis, in Usque simul miserabile transiget setium. Id porro in bivio tuo animadvertendum,

Adolescentes dexterum iter ingressis nun quam deesse lucem, qua fit, Vt gradus inter offendicula tutos moueant laeuum vero tendibricosum , tantisque flexibus esse contortum ut saepe in laqueos , insidiasque praeter e pectationem incidant. Enim vero semita DEPR

13쪽

Ita, suas lux splendens praeeo ait Salomon in Proverbiis, erescit usque ad perfectum dismis Q. Et alibi: Si sientia animae tuae iacuerit, consilium usodie te sis dentia seruabit te, Merraris a via mala. tenebrosa e . Quo in gis itaque lux differt a tenebris, eo longius Sapientia a Salomone dicitur stultitiam pia cedere. Quandoquidem Sapientia oculatissimos emeit stulti contra procul eam habentes, nec in vertice cerebrum, neque oculos in capite gestant. Quod momerus elegantissime ceci- Lux item istaec singulis mortalium memtibus indita videlicet intelligentia, ratio, aut sciendi facultas, quo ex genere orta, rogatus Zeno ignem id elle centuit. Nos radium diuinitatis remus dicimus. Fons quippe luminis Deus ipsi est, Cillustrator creatarum me tium, quas suam ad imaginem effinxit. Hinc Plato humanam brmam esse .. vis ait, hoc est Deo Amilem me enim nima prouidum, inquam cum Tullio, fago, ubi lex, tutum,

quem vocamus hominem , praetura quadam eam

ditione generatum a summo Deo es , ex tot

14쪽

animantium generibus, ataue naturis solum 6 rationis is cogitationis particeps, eum etera sint omnia expertia I . Attam ea lucem hanc, humanae vitae ducem , tenebrae non modo circumdant densissimae, sed furentes quoque venti prauorum adtectuum ex aduerso in eam

saeuiunt , eam ipsam penitus extincturi, nisi nos aut foueamus, novasque vires illi amdamus in diem operos iapientiae studio se umque scientiarum superi fundamus. Cum ista ingenita sex cunctos ad virtu tem ex uel primum excitet , iactum est, vi Zeno , hominem ad virtutem esse genitum fateretur ingeniis θιris semina innata virtutum, quae si adolescere itaret, Us nos ad

beatam vitam natura perduceret, fassus est cum

Zenone Tullius b). Ut vero segetes Becundae, Qvberes non fruges modo, verum e

bas etiam inimicissima frugibus fiundunt :sic in humanis ingeniis modo leuia quaedam, modo aliena , inutilia is letifera gignit alitque desidia, quae propterea quisque ab

riola virtute debet resecare, comprimere, eu Llere , t virtuti fructus ad maturitatem, O piosamque messem perducantur.

15쪽

At quis eos in numerato habeat, in quihus ne in ecunda quidem virtutum femina desidia fecit, sed ut aerumnosa etiam sine frugibus ex iis germinarentis marcida iblia, evirulenta , pioque veneno perniciosiora prava uirtutis inimica inlcia verae voluptati pigritia quae tranquillum, ir

sperum cistentando initium, tot tantosique tr diis ad turbii lenta, a tristia posteriora fAn haerebitis adhuc adolescentes, interseueram Virtutem, Desidiamque dolosam nutabundi, utram vobis expediat consiectari Quo, quot per orbem terrarum praeteritis aetatibus celebrantur iri omnium gloriosissimi , ab riosum virtutis iter a prima iuuenta ingressi, constanti animo tenuere . In 1bmniis Hercules vix ephebus fertur a Xenophonte , vidisse virtutem, ac voluptatem desidiolam, tu contendentes, ut eum ipsum alterutra sibi vindicaret. Ad rem nostram si quid faciunt inlismnia eiusmodi Parcana potius dixerimo illud quidem Salomonis exploratii Isimum, quam alia aetatis fabulosae commemorare malim, nisi ei supra naturae leges tantam esset si pientiam largita diuina inspirati , quantam mortalium nemini unquam aemulari fas estet. Sunt enimvero, quos aemulemur, turimi adicientiarum culmen per labores herculeo qu

16쪽

dem , at humani viribus pares . provecti

Immortalis Pythagoras nonne Aegyptios, Pros , BabyIonios, Auxonios adiit, ut ab iis initiatus secretiora Philol hiae adyta pen traret Easdem sere eo ipsis animo regiones peragrarunt Plato, aliique innumeri, qua Gramciae, qua Romanorum Philosophi. tque missis Iustino, Clemente Alexandrino , rigene, Basilio , Chrysostomo , Tertulliano , Augustitios quid niti perardua horum imitatio maxumum Ecclesiae doctorem Hieronymum peperit, circumspectis Palestinae loci , conloquutum cum Hebraeorum peritioribus, ut utriusque foederis arcana penitius intelligeret In-sgnes aeui sequiori Magistros , quos alii tria geminos , aliique uterino fiatres si iste buum fabulantur puta Theologiae Scholasticae

Petrum ombardum , uri Canonici Grati nummetruscum , Historiae ecclesiasticae e trum Comestorem 1hrmauit labor immensius Magnu ipse Cuiactu non nisi improbo ab re totam exhausisse Iurii prudentiam adfirmat. Ceteros quosque celebriores, quos longum esset enumerare , quosque sua pibrum monimenta , scripta innumera commendant

qui xliud eximioς,- omni doctrinarum e nere praestantissimos reddidit, ni teries immensi laborum2

17쪽

Sed discrimina temporum, quibus ii fio.

mere, nunc paulisper ammaduertatis velim, auditores quippe quae duplo,, triplo, lares, quam nunc sunt, difficultates studiosis nectebant . Nain quoadusque Musae omnes Italia , is tanta quanta et , depuliae , exili que mulctatae a Barbaris summa rerum in itis, amatores suos ad externas , ignotasque regiones vocabant ad sese, huc illuc profugas, de per orbem dispersias . Cumque vix rudumenta is incunabula distiplinarum in Iarustris Regularium abdita remansissent . quid tum potuerunt addiscere adolescentes , nisi diiciplinas turpissimis des malas erroribus, praua cremium opinione susceptis, usuque com horatis veIuti morbis natura insiti ,-

medicabilibus Quid, nisi nugas, inanesque Hrabum quisquilias Fiebat exinde, ut ubbus Apollo magis propitius suis et ii, laucissimi quidem terra marique longius proficiscinantur , tanquam ad mercaturam hon rum Artium, Scientiarumque : summa pein id contendentes, ut peritissimum ex ina cessis sapientibus magistrum adirent , vel allia quod ex rarissimis manuscripstis quouis pretio

compararent.

Vos itaque bona seculi nostri, bona limiusce principis Urbis, a maioribus nostris in,

18쪽

nas, hei Cratippo iam habetis is vestrum cuique datur Corinthum adire. Prostant de vobis, novo, ac proritis diuino praeli bene. fieiciis Phalerae volumitaa,in quotquot ubi que gentium sapientissimi ut res conseriapiere Patet simul hoc Regium Auditorium, quo tandem praesentissimo Regis nostri, mine uniuersae sunt Musae restitutae . ra sto iam sunt , quos erudiendi audiatis, non unius, vel alterius, sed omnium scientiarum,

artiumque agistri, iique tediissimi dia sertissimi. Quoa potestis N licebit, ab ipso.

rum labiis is latere ne unquam discedatis; neue committatis , ut eum tanta vobis suppeditentur bona , v ne vobis deesse vide, mini. Maxima laborum parte quoniam vos quia dem levat seculi selicitas, summi Regis nostri prouidentia ; pars tantum minima vois bis superest exhaurienda laboris, studium Psum concomitantis, quem nullo unquam cto remitti , vel minui , patitur pia reiis tura . Quaenam ea sit, si quaeritisci vestram, aio, vobis operam enixe conlocandam ωme te, lingua calamo. Parum erit vobis docentes audire , aut sapientum scripta oculis lustrare , nisi ad idipsum,

19쪽

ipsum, quod auribus, vel oculis accipietis, in tentum in prinus animum adiunxeritis, quietaque mente vobiscum in 1blitudine primum recogitaueritis, veIut ruminantes semicrudum cibum, ut in succum in sanguinem conue tatis. Idcirco solitudinem, otiumque praeopta re Musae dicuntur. Non ilIud utique desidio, sum , quo inertes, torpidi, ac timni illosi abutuntur sed quo probe utuntur viti a. pientes , ve laboriosissimi . Conlaudat cum Catone Tullius Scipionem isticanum, quod in otio de negotiis cogitaret,is secum in stalitudine loqui consuevisset. Atque illa ei fuis set in ore sententiaci Nunquam e minus oti sum, quam cum otiosus; nec minus solum, quom eum solus Fet 0. Vos ergo nunc ad tricani vitium is solitudinem hortor , ratus perinde vos , atque illum , acuendos otiosa 1blitudine, quae ceteris languorem adteri Abnegotiis , seu verius tricis , studio aduersis, procul estote semotique a coetu hominum, frequentia, saepe domi cum Musis hospitis bus, Pythagoreorum more, vos metips, re cipites. Quid quoque die audieritis, geritis, disputaueritis, egeritis, commemoratote γ a b

20쪽

spere Afra mea, de semetipsi ait Salomon contemplatu es multa sapienter ridici. Nee sue asIi lux mentis cogitatione Galilaetis, Ca tellus, Ne tonus, Leibnitius, aliique secenti, ea lauestigassent, quae abditissima Philosophiae

arcana patefaciunt.

Μentis contemplationem mox excipiat linguae disputatio . Cunctos vos academico more cum aemulis certare in diem , t saepe contenderes, valde proficuum erit. Ut enim armis arma irritantur,is ferrum erro ac tur; sic studiosus , coaeu disputant , incem ditur magis ad meliores, agacioresque aemu landum. Sane qui audiunt, quamvis infantes sint ipsi, tamen ilici se modo confidunt, posse diceres atque ad pro cacidos reddendosque sermones, ardore imitationis impelliuntur. Diuturna etiam in legendo, scribendo que exercitatio necessaria est . Optimus o m, S praestantissimus omnium magister m

nente Tullio , est stylus . Et quemadmodum picturae studiosis nil profuerit cognouisse Apellis , Protogenis tabulas, nisi & sua ipsi mnu pingere tentaverint ita cuique operam scientiis daturo, nec audiuisse praeclara , nec

legisse

SEARCH

MENU NAVIGATION