Dissertatio physiologico-medica inauguralis, sistens sanguinis coagulantis historiam, cum experimentis ad eam illustrandam institutis ...

11쪽

CAPUT I. Historia Coagulationis sanguisti.

Sanguinem jam antiquissimis temporibus tanti aestima tum esse, ut tariquam sanctum quid, in quo omnis Viri esset posita, c0nsideraverint, satis constat I ; nemini ergo mirum videatur, sanguinem ab omni aevo hominum evitasse attentimem, praecipue, si recordetur, sacerdotes ad aras animalia mactantes uberrimam Ocea-s0nem habuisse hunc humorem intuendi, indagandique

Mus naturam.

Primus autem qu), quantum ad nos venit, tingui his coagulationem rite ad naturam descripsit, merito HIPPOCRATES nominari meretur; dici t enim: M Quando se quis Victimam mactet, donec calidus fuerit, liquidus ri erit sanguis; postquam autem refrigeratuS est, conge-Maarur. Si vero quis ipsum conquasset, et fibras exi- , mat, Iaco congelatur; fibrae enim frigidae sunt, et se glutinosae et , et paulo poste is si quis corpus h0minis secet,

12쪽

DISSERTATIO

,, secet, ubicunque. Velit, anguis calidus siuet, et liam sediti sane calidus fuerit, liquidus erit; p0stquam vero se refrigeratus est, tum ab Matrinseco frigore, tum ab se extrinseco, pel uia fit 'et membrana, et si quis hac se pellicula detracta modico tempore sinat, aliam pelluseculam factam videbit; si vero quis hUc semper ad se niat, alia Tm suS pellicula a frigido generatur.'' Frigori ergo coagulationem adscripsit IlII'POCRATES 3 ; quin et in Vivo' c0rp0re a pituita frigida e cerebro, uti pιΘtabat, Quente in venas sanguinem coire opinatus fi

ARISTOΤRLRs coagulati nem in genere ita secundum quatuor Elementorum. theoriam explicat , ut quae

plus aquae habeant, solo igne spissari possint, quae vero plus terrae, concrescere s ; sibram sanguinis

PrΟXimam e e coagulationis causam credit, qua Parte demta, nulla oritur cougulatio; refrigeratione etiam cogi

sanguinem putat 6 . In quorumdam animalium sal guine fibras deesse, adeoque cingulationem non subire assimat se uti sanguis Cervi, Damae et Bubali; Taurorum ,, autem celerrime concresceret; homini sanguis est istinuissimus, mi indissimus ; in foeminis sanguis nigrior ,, et era ior cSt, quam in maribus; in juventute ser ,,sior, in senectute crassus, niger et Paucus; parte ins

13쪽

PHYSIOLOGICO - MEDICA

crassior et atrior est sanguis, Miam in si Fri riore γ . GALEN Us, qui in arteriis etiam contineri sanguinem primus demonstravit, sanguinem arteriosum stibidiorem et vaporosiorem esse credidit 8). Licet in eju& operuebus evolvendis non multum de coagulatione sanguinis invenerim, tamen loquitur de sanguine, qui ab stere frigido circumfuso spissatus et coagulatuS fuerit, C siditate ejus extincta, atque inde e refrigeratione nigrore , contracto; et de sanguine, qui calore innato perficiente magisque vitiante concreverit, quem cum hepatis colore e parat; additque mutationem in coagulat ne iactam viam esse ad putredinem 9).POSt GALENUM, per plurim0rima secularim spatium nulla fere incrementa cepit physiologica corporis et Praecipue sanguinis cognitio; quin potius omnes scientiae summis tenebris sepultae terram quasi effugere videbat tur. Servilem in modum GALENUM describendo', non Naturam, sed CALENI systema auctores indagasse fere

Post tantas caligines accensa tandem denuo scientiarum face, atque naturae indagatione restaurata, eum tota physiologia citam nostra inc revit sanximis cognitio Hanc

14쪽

mne narurarii perscrutandi cupidinem, et ardorem nostrum inquirendi et enucleandi corpus quidem praepriamis imm0rtalibus viris FAIAEOPHO , EUSTACHIO et VESALio debemus, qui tamen languinis historiam parum ditarimi. MERCURIALIS Ι538- USosi , Praecipue in emendandis veterim locis occupatus, de sanguine taquentia habet: negat AMSΤOTELIS sententiam , sanguinem extra corpus ideo conglobari, i quinitam refrigeratuS eSt; quia secundum illum in jecur et a venis in ventriculuna praecipitatus concreScit 'et congelatur, quum laici et Omnibus aliis 40cis extra venas calidus maneat; Tatio autem coagulationiS t. ,, quia , quae habent proprietatem se conservandi sanguinem, sicuti quilibet Acus conservat si mrimm proprii locati, et ideo, ubicimque sit sanguis , cum extra locrim Proprium neceSIario concrescat et V, si gelaturi Iob. - Nullus autem tantum de sanguinis historia meritus est, quam limmortalis I ARVLY I 578-1657b circulati onis larguinis detector I 6 I9 , qua luce dispersia in sanguinis naturae explicationem sere omnes incubuere

auctore

Ipsius tiARutui sententia ide coagulatione sanguinis huc redit: se prouti sangliis ViVit, Parsque praecipua ,, mimalis est, dX succis simul mistis constans , est sim, laris animata pars eX anima et Corpore composilia,

,, animam enim in sanguine residere putavit II ,

15쪽

V, mnescente aut x Oh extinctum ea rem nativum ma se sanguinis anima, substantia hujus nativa illica comm sepitur et dis tui ir; primo. in cruorem , POMea inseparet rubrus et albas; partes aliae sibwsae sunt et se densiores reliquarum vinculum , aliae ichorine et ,, serost , quibuS coagulatus thrombus innatare sciet. Partes istae non issunt vivo sanguini, sed a morte risbium corrupto et jam dissoluto Ia).V P t HARVEUL , HEUMONTII I 577-164 ' theoria non parum inclaruit: quainchmque putredinaen in san

guine hic negat , quum Arachaeus; spiritus ejus vitalis

is rum a totiusque camis inuolam quamini i vivi* eoa, se gulaturri nam dudum in cadavere criIOP a coagulationuis pra2servatur ae . Venae, e qua si emiderie, statim grum silicst Ia . Accidum in plauritide adest , et emor : Venari secta elicitus: grumescit etiam exeundo , sivei alite cru'se ori S condinsationem, quae grum escensa sive cascatio ,, est azoris effectus Iψ agulum corruptionis est initium Is r Acidum, illud extra vasa generatur, et, ad sa Iunis coagulationem stin consert 16 . a FRANCI SCUS SYLVIUR DB LR DOR 16ΙΦ'-I6 es fervescentiae primus salivam, succum pancreaticum inter et bilem auctor , consistentiam et coagulationem sanguinis deducit ab esse uacentia humorum, quae e Pitu '

16쪽

DISSERTATIO

tae, saliva', et succi pancreatici cum bile mixtione orbretur 17 ; densitatem et coagulandi proprietatem sanguini. conciliat acidum ipsi admixti m 18 , tamen refrigerati, em aeris coagulationem adjuvare assinnat 19); acidum superat in inflammatione, dissolvitur autem languis bile superante, tuti in peste zo).J. BOHN I6ψο-I718b dicit se Lympham et serum, idem esse, nullasque fibras in sanguine dari, sed ge- , latinam 21); fluiditas atque calor sanguini simul ii

,, existentes motus Potius Vivisici essectus et producta, Videntur; sanguis particulis ramosis ac viscidioribus, turgidus, sit quiescat, Plus minus grumescit et com, gelatur: ideo inprimis, qu0d calor, viscidam et gelatin0sam 'ane stibilantiam solvens, pereat 2p .' R. VIEUSsRNs I64I-I7I6 monet sequentia si non, solum ob circulati0nem et fermentationem sinitam con-ri crescit sanguis eXtra Vasa , sed quia partes illius ambien, si tibiis corporibus motus sui aliquid communicent, unde sit, ut sensim concrescant 23 .'J. N. PBCΗLIN I646-17o6 suiditatis causam motum esse sanguinis contendit, quo motu ablato sit partium

Drosarum incessio a liquidis et P.

17쪽

CI- STA HL I66o-1734 inter ei alationis usus: concussionem ἰ resert sanguinis, Qua stimilis servatur et a coagulatione' praeservatur 25 . C. A. HELVETIUS I 685 I75s) aeris instum coagi lationem oriri credit aere enim in vasa viva instatos anginnem coagulatum invenit, iungarinemque in pulm nibus aere condensari 26).UA3ULTON i hoc tempore adirile metitus fuit de sal guinis aciditate, unde coagulatio sanguinis et seri m

Inter illos vero, qui plurimam Physiolagiae lucem

attulerunt, unde nova sene in Medicina periodus D mare licet, merito immortalis DOSter refertur BOER-HAAVIUS I768 I738 . Hic fluiditatem sanguini sa motu globulorum rotatorio deducit tamen etiam circulatronem causam esse in edit dicit enim ri morum. se solum circumducti sanguinis inicere atque consem, se ejus inlaturam, quorem , calorem ete. ὴ dUm augmenta

ri Vel decrementa, absentia vel praesentia illius haec se secum vel habeat vel destruat 29 .

18쪽

DISSERTATIO

Seir Nm quiete et refrustratione separationem, n-guinis a sero perfici opinatur, fallere autem hoc eu rimentum, nisi calor sit inter D et 960 PAHR ; si calidior est, nuidus maneret sanguis; idem eveniret, si angustioris oris vasculum sanguine repleveris ap); et dicit alio loco si procul dubio in frigore citius costgularur,sanguis 3I V. Soli refrigerati odi coagulationem sanguidis venosi adstribit LUD IGI Us, arteri0sto autem Putredine diss0lveret ii 32). Sequenti modo. de coagulatione ratioci atur VAN SWIL-.- TEN se in sanguine hominis etiam lanissimi maxima proclivitas est in c0ucretimem ; - haec HS Loncri ,,cendi aucto calore increscit plurimum 35 causa st j-M ditatis in ipso stinguine n n haeret, requiritur alia D cauia, qtiae est motus sanguidis continuus per vase se stimulae ille cesset, statim fiunt sanguinis coagula V et paul0 p0st: frigus auctum sanguidem citiu. concres I,Cerc facit 34 .'

Talao autem B ERHAAVH fuit auctoritas, ut per l0Mgum tempus illius sententiam amplecterentur auctore, cui HALLERUS novam villa eodciliavit; tamen praerir.morum sanguiUis, quo globuli a mutuo contactu continuo dimoventur, neque vi attractili tempus datur, quo elementa ad iri possint, etiam calorem inter uviditatis

Diguinia causas resert 35 .

19쪽

PHYSIOLOGICo-MEDICA.

Egregia audem sunt experimenta , quae cl. BUTΤ , in .stituit; quorum praecipua Verbo hic adnotabimus. Salmguis in vase clauὶ 12 hor. spatio longe minorem seri liinmtitatem separat, quam in vase aperto, et quidemnatione Ιοῦ Io; crassamentum in vase priori erat1laxius et mollius 36 ; cingulatio caloris amissii est effectus. In uno homine eodem tempore in altero brachio vulnus exiguum, in altero amplum inflixit ; P0St Ia horri e ponatione sanguis prior dr. ii, alter dita iij amiserat; prior seri dr. iv, alter dr. vii separaverat; et in altero experimento sanguis ex amplo Vul re essii us evaporat,one dupl0 plus post Ia hor. amiserat, quam qui juxta brachium exiguo nimine manaverat. Serum ab illo si Paratum ad seriim alterius erat, uti 5: z.. Sanguis iupatida plana aeri expositus citiusque frigescens min0rem seri copiam, quam in Vasculo separat; haec seri minor separatio oritur, vel a frigore intensiori, cui sanguis exponitur, vel si subito temperaturae infra 6o' FaliricXponatur, Vs quia in vase clauso vel parvi orificii, vel in aere stagnante aut Vacuo. sereatus, leuae. Qt aequabir

liter rcfrigeratus fuerit 37 .

Vix autem ullus in sanguinis historia tantum praest, tit, tantaque diligentia ejus naturam indagavit, quam Cl. HENSON, qui non tantum experimentis suis multum lucis

20쪽

lueis hae in re dispersi, sed et plurimis veterum opinionibus mascule sese opposuit 38 . Uidit ei. Vir sangdinem intra ligaturam in vena jugulari quiescentem, omni refrigeratione' semota, quidem Cingulari, sed longe tardius, quam si aeri expositus in vasculis fuerat collectus; soli igitur quieti tribuendam coagulati0nem negavit 39 ; deinde sangliinem Vena comtentum frigori 14' Fahr. exposuit, quo frig0re finguis c0ngelabatur, degelato autem nunc demum magulabat; ergo refrigerationi non adscribendum 4o , quin cal0r coagulationi potius favet; inperimentum SCHIVEXKII , sanguinis in 96' Fahr. non coagulantis, falsum in nil 4ib; in venis vero inflato aere sanguis siribito res debatur laeti coloris,l post Is min. coagillabat, rimgeque citius, quam ii sangi linem venis incitisum soli quieti posuisset; quam maritne ergo coagulas ini RVebat aer, licet ejus unica n0n esset causa 42 ; tandem ex variis experimentis illi patuit, sanguinem sub aginae mortis citius coagulare, quod debilitatae inibrum adscribit acti i 43 , qua de re postea uberius.

Ab his vero longe secedk cl. P. THOUVENEL , qui coagulum sanguinis ex nauci concretione, quae calore Persiceretur, deducit; plaeentam sanguinis celluloso-retici larem vocat et librillas sanguinis ad sigmenta pertinere