Dissertatio inauguralis medica de hypochondria ...

11쪽

gosi ionis functio sumaminatur, cephulaea, nauSea, emesis, Anxietas, frigus, sensus lassitudinis inducitur, simul facies pallet, labia tremunt, praecordia intum sescunt, respiratio difficilis, pulsus parvus contractus non raro tardus redditur dum sanguinis torrens intestina tenuia obruit: pulsus non adeo irregularis e t, nec facies ita pallere solet, verum inquietudo unxietas major observatur, quae postrema Singulari oculi habitu semet manifestat, respiratio est profunda gemens, ade tyorro an Orexia, tensione tamen praecordiorum, nausea Vormituque absente; aegri hoc sub statu pusillanimi, ad sietum

proni et simul eloquentos osse solent, querelis Suis, quae iii deliria quandoque vera abeunt, aures circumstantium limplentes, et tametsi de magna conquerantur debilitato, inquieti tamen continuo circumcursitant. Insultus tales longo Saepe tempore, per horas plures imo dies durant, quo in casu Pertinax alvi obstipatio semot associat; atque frequenti SuareVersione emaciationem invitant. Congostio nil intestinum crassum: calorem, pallorem laciei, alvi constipatio nona, sacra igiam , verbo omnia indueere Solet symptomata topica, quae assectionem haemorrhoi'dalem insigniunt. Nec tamen seni per sedem congeSti uni S' Rpprime asSignare licet, cum plures simul partes, nec non et alia viscera: lippar, licia assici possint. Dum sanguis in peetore congeritur: tunc negor dyspnoea, ast limate aut tussi Sicca continua a siligitur, quod tamen symptoma viros hypoch0ndriacos rarius molestans Dominis hystericis proprium est. Ab ondem circuli abnormitato, quae congestionibus nn-εam praebet, pendet quoquo pulsatio - momentosum illud phoenomenon hypochondriacis solenne, - qua pulsatione plurimae partes corripi possunt, quaevo domonstrat vascula minima furtis cujusdam naturam induisse arteris sana , undo sit, ut Sanguinis metamorphosim negligendo, Soli ejusdem motui inserviant; qui lipo ni teriae et venae - Vnsa Saugvi num moventia - se habent ad vasa capillaria - Sang ine' mutantiu - tam quatit medium ad scobum; Sr0pus enim

12쪽

circulationis ost motamorphosis sanguinis seu vegetatio ipsa; circulus autem modium ad sinem cum obtinendum. Motus quidem sanquinis in vasis quoquo capillaribus adest, sed Si nimis acceleretur, incipiunt haec puIsare, sanguinis Vero mutationem , cum mora ad Opus hoc necessaria non concedntur,

negligere. Si causam pulsationis hujus constituat stimulus quidam topicus, pars pulsans phlogosi corripitur, si causa hae-roat in arteriis sanguinem impotu majori advehentibus, vel

venis eundem segnius revehentibus: congestio evolvitur; haec tamen et aliam agnoscoro potest causam; nimirum influxus nervorum in una parto adeo Saepe intenditur, ut vascula capillaria muneris sui - metamorphosis sanguinis - quasi Oblita , huic solum promovendo inserviant, sicque motu sanguinis accelerato pulsationem inducant. Et sic res se habet cum

pulsations hypoehondriacorum, quae jam in hac jam alia occurrit parto, quin functiones organorum notabiliter turbentur, quin structura organica patiatur, mutetur. Idem pene do congestionibus quoque sentiendum. Ex his orgo patet nec sobrininsic inflammationem , sed tantummodo mobilitatem systematis nervosi nimiam, constituere causam pulsationis topicno otplerum quo otiam congestionum hypochondriacorum. Atque do hisce phaenomenis tantisper susius disserero mihi visum est propterea, quia haec duo - congestio nempe et pulsatio en Symplomata sunt, quorum cognitio recta medico juveni praoni iis necessaria est, cum eundem minus cautum ad incongrunm negroque facile perniciosam soducero valeant therapiam, 3. Symptomata nervosa. - Τnmetsi symptomata onumerata cuncta in nctione systematis nervosi abnormi sun dentur: occurrunt fomen et talia, quae, quin semet ut adsoctio nosiiliarum partium observationi sistans, immodiato o systomato nervoso propullulant. Sic Somnus generatim est inquietus somniis turbatus, brevi durans, vires nugri non rosocillans, liniit mano languidior cum cephalaea, Sub in vertigino lectum deserat, qui languor non nisi post prandium disparoro solet Raro admodum A gryphiae contraxium obtinet ut nempe a

13쪽

liger somnolentia continua laboret. Aliud syniplona' n. ut jam

annuimus, ost debilitas et languor muscularis singularis post captum Somnum plerumque maximus; motum hinc paulo validiorem , laborem horrent aegroti; si tamen ad hunc vi voluntatis aut adjunctorum cogantur, eo tenoro quo corporis activitas intenditur, lassitudo illa dissipari, corpus vegetius animusquo hilarior ovadero consuevit, ut iideo optimum, languorem muscularem tollendi remodium constituat labor assiduus, tantummodo primum, quod debilitas apparens opponit

impedimentum superaro opporteL - Porro lanctiones sen- Suum externorum varia rations u norma recedunt; praeter visus auditus alienationes praecipuo tempore congestionis sanguinis in encephalon contingentes supra memoratas, Ol- factus quoquo abnormis observatur, acto subindo nimia pec-eans, ita ut, qnae Sanis latent, res percipiat; undo sit, ut aegri per odoramenta quaedam specifica jam grata jam ingrata animo linquantur. Sensus gustus ob mucum linguam Obtegentem saeps obtusus saluus, non infrequenter peculiariter alienatus et perversus accusatur, ita ut omnia lingvae palato- quo admota sapore eodem jam dulci jam amaro, jam salso aut acido insigniantur. Non minus et tactus pathologicus offenditur, nunc torporo nunc Rcie peccans. - Momentosasi nutem n recto tramito aberrationes offert sensus coenesthesis,

ου. eommunis, qui partim morboso exultatus, partim in dolo Sua PerVersus, catervae symptomatum ab hypochondriacis infamia notari solitorum occasionem praebet; sic sensationes diversae ingratae: pruritus molestus , sensus Drmicationis infra cutim, dolores diversarum corporis partium negrum torquent; frequentissime quidem dolor prehendero consuevit caput, subinde nil plagam hujus exiguam restrictus - clavus, - in paulo majori ex tonsione - ovum hyp. - dictus, saepe ad dimidium caput extensus - hemicrania hyp., - non Turotamen transitorius ot alias impetit partes: oculos nurus saciem Pectus, diversas abdominis regiones, nonnunquam et Orgniangenitalia, quorum Elatus etiam dynamico-Organicus mutatus

14쪽

0st, ita ut aeger nunc impotentiam praematuram tristis accubet quandoque tantum transitoriam, dum alias iterum stimulo

veneris nimio excruciatur.

Summi momonti ost passio psychica, et morbum maximucharacterisantes sunt mutationes illac, quas sensus internus

experitur, quaevh in facultatibus intellectualibus contingunt.

Saepe in facultatibus reliquis: memoria, ratiOno nullas observaro licet aborrationes, ingonio non raro eximio exi-εtente; verum phantasiam offendimus adeo Qxaltatam et alio-Π' 'm , ut aeger, qui singularem anxiam quo in statum Valetudinis suas adhiboro solot attontio noni, ad judicia de statu corporis Animi quo erronea, resultataquo inde salsissima abripiatur; ob imaginutiononi quippe nimis irritabilem et evaguntem Sensationem omnem perceptam mire ninplificat et auget, Recedente nunc observatione in statum suum continuo directa, si ut sympto muta, quasi in proprio dotegit corpore, singui tri uod O e aggerct, ea quo etsi levissima tamquam urgenti8sima et portentosa consideret metuasque; atque haec idea tam pertinax esse solet, dequo voritato ejus recto propterea, quin in Sensatione morbosa sun datur, adeo convictus esse videtur, ut nulla contrarii argumenta admittat. Unde morbus a nonnullisnDSologis ad vesanias rotatus Osf. - Phantasia haec tu Xurians simul in causa est, quod hypoehondriaci multa saepe Phnenomena ac sensationes, quibus nullao respondent impros-Siones, singant, immo nonnunquain talia, quao eum realibi Sin contradictione sunt, videant sontiantque. Sequela naturniis anxino hujus do valotudino sollicitudinis, inorbosaequo imaginationis ost, ut negrotans semetipsum curare velit, atque hinc theorias cunctas nvido arripere, Omnes medendi methodos in corporo suo tentare, ac in olfectus ruin*diorum adhibitorum scrupuloso nitenduns, do virtutibus corum incredibilia snope ot salsa praedicare solui; quare O . nus Medicinae resormaiores, aut novam saltem methodum

Prosite ites praecipue si areanis gaudeant, fidos uirini tempseru

15쪽

sores.

Loctio itaquo librorum modicorum copulata cum Scrupu' Iosa illa ridicula quo in statum proprium attentione ossicit, ut ex unico saeps vili sympto malo ad morbum fatalem porperam concludant. Sic dum nogor talis cordis palpitationem experitur : moerore assici solet non levi, autumans so vitio cordis organico: an curismato polypo laborare; cum dolorem ventriculi ardentem percipit, summa corripitur nnxietate, eundem veneficio aut vero scirrho evolvendo adscribens; articulis aliquantum dolentibus gravissimam adesse praetondit arthritidem ; ox doloribus regionem lumbalem occupantibus ad calci Ios in renibus latitantes temerariam sormat conclusionem; dum tussi affligitur cum doloro pectoris juncta, phthysis ev Iutionsim pusillani mus metuit; pruritum cutis animadvertonsdo psora contracta Iamentatur; visu tantisper nebulos vel auditu paulo dist4ciliori reddito: amaurosim vel cophosi in in- Stare a utat; susurru vero aurium et tinnitu locum habens otapoplexiam proximo imminere existinant; verbo: animum similibus spectris continuo sollicitando et ungendo, omniquo tranquillitato spoliando, carnis ex ac tortor suimetipsius Heutontimorumenos - evadit, Sicque Melancholino, a qua morbus noster alioquin gradu tantum dissert, imo desperationi, Autochirino viam praeparni. Ita aeger anxius deque valetudino sua sollicitus modi eum consulturus, huic morbi sui historiam cum omnibus minimis- quo enarrat adjunctis, et licet Sympi Omasa, quae non sunt pauca, vividis depingero Soleat coloribus, plura tamen adhuc in charta consignata, ne Scilicet quidpiam obliviscatur, po Iogit puncta; medicinam dein efficacem impenso potitam qua novam omni cum fiducia adhibet, nil cujus usum, si levamen ei accesserit, - quod plerumque fieri consuevit, modo medens patienter auscultando considentiam sibi moruit - hunc - laudibus suis ad coelos extollendo, cuilibet qua medicum per-εPicacem commendat, quem tamen Simul ac morbi Sympto ma-

16쪽

ta revertuntur, limissa considentia primus relinquit, opem mitorius imploraturus. Simili ratione ot amicos citissime mutaro consuovit; est enim animus ili, inconstans, moticulosus; cum- quo non solum do Statu proprio, vorum ot do actionibus aliorum erronea ferre consuescat judicia, summo dissidens ; quare societatem fugiens, solitudinem utpoto phantnsItis lusibus maxime amicam quaerit. Quoniam morbus ovolutus diu plerumquo durat, ovenit ut sub decursu ejus ot niti ovolvantur morbi, do quibus id singulare, quod negri eosdem animo parato perserant, quin symptomata eorum ultra modum nugeant, cum tamen ea ad hypochondriasim stricto portinentia turpiter exaggeraro soleant; nonnisi morbo illo accidentali et intercurrento superato, do discrimino in quo versabantur . nec non de praestanti sua natura sirinaquo constitutione, vi cujus illud solicitor ovaserunt, loquentia consueta disserero Solent. Et reipsa morbos sobriles quibus corripiuntur, facilius longe ac sani, si iis impetan

tur, vincere ConSue 'erunt.

Docursus hypochondrino admodum irregularis est; morbus pleno evolutus perennare plerumque Solet, chronicus evadit ; non tamen eodem semper tenore incedens saepsi romittit

imo subindo intermittit iterum revertendus, principio sonioltantum per annum neStute vel autumno, Regrum per dies paucos nut etiam hebdomadas plures affligens; succossivo doin insultus jam statis jam incertis temporibus ingruunt seoquon-lioros Iongioresque, donec tandem morbus continuus ovadit. Insultus intensitato sua variant iam in uno eodemquo individuo , eo magis in d versis subjectis, ita ut unum per similominsultum ad omnem occupationem inhabile reddatur, dum muneribus suis per annos Praesso valet niterum.

uom summi momenti in doctrina de Hypochondria constituit indagatio in naturam causamque morbi proXimam, nisi

17쪽

15 cnim haec eruta perspectaque sit, illerabia Iirmo destituitur

fundamento.

Sunt autem do causa II. proximii diversao ab auctoribus latae sententiae. Veteres ut Galenus ejusquo Assectae morbum atrao bili adscripserunt, de cujus opinionis valore dicero superfluum esse videtur, cum cuilibet medicorum notum Sit, untiquam do atra bile doctrinam nil nisi immaturast Physiologi ac partum suisse. .Fr. IIoninaian hausm morbi quaerebat in liene malo adfecto; unde nomen germ. 9 nisόψ t suam traxisse videtur originem. Ast cum organon hoc sub disquisitionibus anatomicο-pathologicis o hypochondria defunctorum saepe integrum sanumquo reperiatur, nitas vero conditio riusdem divorso modo abnormis deprehendatur, quin ulla morbi h. in vivo observata suissent vestigia, patet: passionem splenis nullatenus constituero posse causam proximam II., utquo hinc simul clucet denominationem: Hypochondriasis - naturae morbi minimo convenire. - Doctrina ni, C. Statii proposita,quao morbum a Stasibus sanguinis in systemate venas portarum locum habentibus derivat, praeterquam quod phaenomenii morbi explicaro nequeat, vel ex eo jam resolli posset, quod hypochondriaci non raro pones morbum suum rito digerant, beno nutriantur nec non provectam attingant notatem. Sydontiam primus exstitit qui docuit: Hyp. morbum osse

nervosum ; atque post eum scriptoreA vix non Omnes causam proximam in Systemato nervoso reponunt, On solum diss strentia, ut alii nclivitatem hujus exaltatam urguant, - Wobor- dum imminutam nervorum nutionem accusant alii - Πan- se. - Suediauer hypercinesiam, Boii coonosthesim morbosam Pro enusn m. proxima BSSignant. Whyti ab ataxia spirituum vitalium, Pommo a crispatione nervorum morbum r potiant. Bucentissimo Zimmormann: hydrogonisationsem Super OXyge- natione praedominantem - causam morbi statuit. Morbum do quo loquimur, indolis osSo nervosne, - Vix

est qui in dubium amplius vocaret. Id enim ex parto ilis; uκ-dem evolutio demonstrat, quatenus sum dispositio in eum,

18쪽

cortum culti irae intollectualitatis gradum ptaosupponit, o it nai

quo iubi bus classis hominum cultioris; confirmat porro thera pia, curn enim psychica optimo adhibetur successu; Oxsraomno dubium vero characterem rius nervosum ponunt copiosa, quibus insignitur symptomata nervosa, uti: lassitudo musculuris singularis , alienationes et hallucinationes Sensuum OX -ot internorum, cumprimis coenesthesis et phantasiae luxuriationes. - Quaestio idcirco esse solum potest , num alienatio Systematis nervosi protopathica sit, vel vero deuteropathica l- Seu num phaenomena nervosa morbum hunc insignientia causam adsectionis viscerum abdominalium constituant, vel ero ejusdem offectust

nos ost indubia, assectiones tubi cibarii magnum ossonias in lem quo exerero in animum aegri influxum. Videmus quipi Aper motum nriti peristallicum volatriculi, qui sub vomitu obtinet , anxietatem, Semnum obfuscationem, propensionem ad animi doliquium induci: intumescentia membranae mucosatuin tostini crassi anxietatem inquietudinem causat, unde SenSa- .itonos has ingratas sub evolutione et moliminibus haemorrhoidum observare licet, ubi purgantia manifestum adserunt leva - 1nen, hinc habitualis et chronica alvi tarditas raro cum animi hilaritate incedit. - Similis sed multo notabilior intestini tonuis ad facultatem repraesentandi viget relatio. Iam toro quom admodum status tubi infestinatis enmprimis intestinorum tenuium in animum inquit hujusque conditionem determinat: ita vitissim animus quoque in illa agere polost, ct in morbo praesenti reapse agit. Atque haec eSt causa, cur in hypocho di incis adsectiones viscerum abdominalium omnis generis tam frequentes sint; quin tamen propterea in organis cisiloni sun- dentur, rudi centur, ad id enim Sunt multiplices admodum et nimis variabiles. Nam experientia docet hypochondriacos po- nos omnes, quibus nil liguntur assectioneS diu vivere, raro omn-ciari, nisi morbi alii cum II. complicentur. Quod in soominis hystoricis luculentius adhuc apparet. Porro scimus hypochon driasi adsectos longo saepe temporis intervallo ab omni morbo

19쪽

liboros, hilares relativoqito sanos esse, absque omni vitas vegetativae perturbatione. Nec ulli subjacot dubio, eos; si jani longo fomporo molestiis digestionis affligebantur, subito ab

his ponitus liberari, sed in vicem searum succedero adsectiones organorum cavo pectoris inclusorum, Aut vicissim ; verbo: sedem locumque, quo se alienatio vegetationis mani&Slaverat, mutari, - quae mutntiones in Hystoriasi - morbo natura sua cum Hyp. eodem - adhuc sesequontius omin sentiusque contingere Solent; - ut adeo cum certitudino dignoscoroci asserore liceat: morbum radices suas si gero in systomato nervoso, inque vegetatione eatent S Solum Sem et exerere, qua-

tonus ox illo in hanc reflectitur. Eni invero, si systema quodpiam organicum vegetationi essentiale originarie adlactum osset : nutritio sensim pati , larina organorum mutari doberos, atque morbus remittere aut plans intermittero non posset, otsi sex uno in aliud systema saceret transitum, adsectio prior

non cessaret, Verum e tensione Solum augeretur. Ex quibus convinci lacilo quisque poterit: morbi naturam osso voro otunico nervosam, Omniaque vi ino organicae Symptum ala osso tantum phaenomena medio influxus S. nervosi in eam reflexa.

Ast nune, in qua parte s. nervosi resideat causa illa proxima, ex qua ceu centro suo DXenti an integrum systoma, an pars solum ejus originarie essentialites quo nil secta sit φ dotastiiro arduum nimis est: quamvis non deSint auctores, qui oflias solvero conantur quaestiones; quod tamen nonnisi hypotholico cum probabilitate quadam , neutiquam autem certi iuditis fiori potest. Ut malum hyp. in organismo quodam livolvi qnoat, dis positio noni hujus in illud ossendat, ost nocesso ; ialis dispositio

subindo cum homino Jam nascitur, et quidem nunc si parenti bus haereditato contracta, nunc visa Dotali in utero matris ovoluta; frequentius tamen post nativitatem periodo vitae maxime activa, aetate virili, per putentias divorsas nocentes , quiritur.

20쪽

influxus talos dispositionem ad morbum generare valentes, praeter educationem mollem, praematuram montis inientionem , praecipui Sunt sequentes: certus culturae intellectualitatis gradus; detinet enim morbus classem hominum cultiorem, quare apud gentes incultas vix 'occurrit. Haec tamen cultura non tam in cognitionibus, quam potius tantum in as- suotudine ad cogitandum fundari videtur; unde morbus in sutoribus toxioribus etc. non infrequenter deprehenditur, ob vitae genus nempe et occupationes, quae cum citra attentionem

persci possint, phantasiam evagari sinunt. Atquo hinc jam sponto fluit dispositionem adhuc facilius evolvi posso in iis, quibus plurimum a negotiis tempus vacat; otium ita quo principalem constituit causam ad Hyp. praedisponentem, illud onim vim soniaticam et psychicam debilitando hypororothisiam othyperaesthesiam inducit, phantasin ultra modum activa remanente, cujus mancipium neger sensim ovadis. Hinc morbus tam lioquens in oeconomis, mercatoribus vitam activam cum otiosa commutantibus Observatur.

Non tantum otium, sed et occupationes corporis, quao sino nitentione persci valent, ut teXtores otc. demonstrant; itona Oxercitium montis unitaterato in consuetudinem abistiis, ad Hyp. disponunt, ut morbus in scribis, calculatoribus testatur. Huc conseri pariter mentis intentio nimia per studia continua cumprimis in unum objectum directa, aut vero occupationes montis ad justo plura objecta extensae; hinc morbus ovolvitur in omni cruditorum classe, no medicis quidem oX-ceptis. Fontoni morbi uberem sistit etiam modus, quo stimulussoxualis in juvenibus evigilat, ni quo jam vigens dirigitur.

Non raro namque in pueris jam stimulus isto varia ratio nopraematuro elicitur, qui semel provocatus ad vitia dein clandestina , Onaniam inprimis seducit, quae phantasiam accen- dondo, irritabilitatem ex nitando, viros musculares nec non facultatos intellectuales debilitando, atque animum scrius Ob eulpae conscientiam continuo Iacessendo et angendo: notabi-