De curandis hominum morbis, epitome praelectionibus academicis dicata

141쪽

PORRIGO. 137 pseudo membrana, aut integra, aut squamularum furfurumque sub specie , in sputi&.compa

ret. Quod si quidem haec a quavis, et plerumque ab erySipelacea, Superficiei secernentis inflammatione leviori contingant: fateamur Ia men , quod porriginis a causis, his locis admotis, non absimiles effectus oporteat oriri ;et quod nunc herpes, nunc porrigo, pro exter nis, quas derelinquunt, internas in trachea, in bronchiis, in vesica, etc. sibi sedes nonnumquam eligere videantur. Sed et causae ratione in porrigine diversitas occurrit: quod scilicet mali genus nunc cutis e vitio primaritim existit ; nunc indolem ab aliis distinctam , Vm plomaticum, ostendit, et significationem diversam assumit. Sic ipsam elephanitas in praevia haec quondam praesagiebat impetigo, nec rarum est vane reae hoc Signo prodi luis praesentiam; et in genere porrigo speciebus se aliis impetiginum frequenter adsociat. . 4IS. Potissima porriginis sedes capillatλpars capitiS est, ac neo natis infantibus, quo tempore capilli emergunt, epidermis in dens

142쪽

ac duras Saepe Squama S elevatur, et sub intenso pruritu in furfures copiosoS reSolvitur . Cephalaea in adultis quibusdam vehementior Nonnunquam periodica, praecurrit, et furfure permulto inter capillos decedente terminatur. Post febres, praecipue nervosas, petechiarum sub decursu interdum, sese capitis manifestat porrigo: quam de fluvium capillorum non raro

comitatur, aut sequitur. Qui, pelle subtiliori

instructi, rudi ori verni temporis atmosphaerae Ne exponunt, aut, lota vix facie, sicciore fri-Sidoque a vento perflantur, his epiderm is sine pruritu in farinas dehiscens mox vultum deturpat. Ad tibias frequenter, ac fere Sine Pru ritu aut rubore, epidermis in furfures secedjt, et ad inguina scrotique confines similia cum

Fcalpendi desiderio quibusdam contingunt. In CR, quam supra tetigimus g. 414. ), fami

aia , epidermis in tribus ex pueris continuo cutem aSperam, duriorem, quercus cortici non inultum absimilem, ac sulcis notatam, ex tu leo rubescentem et siccam, sine quovis dolore, Rut pruritu, in albidas farinas conversa obsidebat. In tribus ex sororibus non tanta a

143쪽

PORRIGO. Σ32ae in quarta et juniore, cutiS erat asperitas; sed frequens in parte nunc ista, nunc illa porrigo. Una quidem ex illis, rachitide affecta, gibbosa, capite praegrandi ac informi , asthmate ac Strum is, mente simul imbecilla , Iaborabat. Ex pueris unus a phthisi pulmo Knali enectus est ; ab aSthmate alter , - ac tertius hypochondriacis affectibus , adhuc lum

tenentur

Plerumque partes, quae porrigine laboranti, siccescunt ac asperae tangunt r; saepe interim sub squamuli S ichor paucus , lymphaticus, sub specie madori S, ex cute integra scaturit: quia diversa, ob id , mali utriusque natura sit, aut lie senis illinc, hic vero porriginis magis nomen conveniat. Vel in ea ipsa, quam siccam appellant , affectione furfures tam copiosi apud multos secedunt : ut, nisi lymphaticus, qui hic continuo per morbum secernitur, et mo X

ab aeris attactu vel sponte solidescit, liquor Suppleret, epidermis non sussiceret Quo loco quamulas, ne prompte decidant, capilli pro hi bent, eo tenax, sub illis collectus, ichor hos onglutinat , corrumpitur, et acredine , quae

144쪽

r o P O R R I G Ο. subjectam Saepe cutem arrodat, instruitur. Alibi tenuis, et in furfures mox abitura, hoc ex

liquore crusta generatur.

cta sunt , iam plures porriginis causae elu cent ; et qui cutem inter et epiderm idem nexus intercedit , hic certe ob rationem non unam aboletur. Nunc etenim liquida vel ob vasculorum culaneorum lacerationem, ero Sionem,

ob infractam resistentiae potentiam , Vel ob morbosam, ex haerente hic stimulo, Secretio nem , sub epidermide effusa, nec promptius re sorpta, hanc ipsam a cute divellunt, et in punctis nunc minimis, nunc largas per plagas, aut in miliares hydati dulas phlyctaenas, aut in am plas vesicas ac bullas attollunt: quae, diffluenio, Vel denique consumpto humore, arescunt, ac tenuis lataeque pelliculae, aut squamularum ac furfurum sub specie , a cute separantur Inunc vi morbi continuo, uti arborum e cortice gummata, exsudans humor lymphaticus ad par iis, quam inundat, superficiem dispersus, ex

panditur ; in alteram novamque epiderm idem ,

145쪽

sphaerae attactu solidescit, inaequaliter Siccatur, mox finditur, retrahitur, separatur, ac farino sum in pulverem fatiscit. Si nullus in porrigine sicca humor stillari dicatur, potius intelligendum est non satis exstillari, ut cutem 1 actui madidam offerat, difflato prius, aut soli deScente humore, quam cuticula decidat. Quaecunque hinc causae in cutem, aut in

rete muco S Um agentes, et istorum cum epide r-mide nexum dissolvunt, et, proprio in pellem Stimulo, loco tenuis, subsalsi madoris, liquorem in coagulum proniorem, morbo Sum, acrio

rem , aut et foetidum excerni , aut aliunde huc deponi faciunt : eae porriginis tum prima riae, tum illiu S, quae caeteras impetigines ,

exanthemata non pauca comitatur , rationem

largiuntur. Non igitur specifica hic materia , aut prae, tum semper in humoribus vitium, et criminis ubique Veteribus damnata bilis; sed Vel acre, nunc illud, nunc istud, - Vel, mὶ tior lentio rove erysipelate , ac herpete 42Q. ), aut pellis aut reticuli mucosi phlogo Si S, -- vel glutinis nutrientis in cute aut . c. pia

146쪽

3. 2 I O R R I G o. 'pia. , aut de se us , in Vel morbosa in pellis contextu Sensibilitas ac per Versa secretio, , impedita sutis, ob pilos numerosos, aut Spurcitiem , transpiratio, - pulveris cyprii acrioris, aromatici usus, radiorum solis actio in cutem diuturna, porriginis ut causae praecipuae accu

sari merentur.

q. 417. Varia hinc porriginis, ejusque a causis repetenda, est prognosis; atque nec ubique sine aliquo vitio corporis nascitur, vel ex toto in omnibus inutilis est; nec solius modo pellis a culpa non interdum occurrit; aut majorem, quam ipsa sit, morbum subinde non indicat impetiginis haec specieS.

. 418. Qui ad diversas porriginis causas . 416. in respexerit, is non unam, sed aliam

aliamque cuivis ex istis oppositam, curationis sibi eliget methodum. Hinc aliorum, ex qui bus haec affectio pendet, morborum fomes in genere tollendus, et actio in cutem praeverten

da sunt 375. ). In ea, quae istius modo culpa prodit, aut quae ab acri hic elabor aio,

147쪽

PORRIGO. 143 aut collecto inducitur, porrigine, illa, quae pellis aut siccitatem, rigiditatem, aut laxitatem , sensibilitatem perversam, aut plenitudionem corrigant, et quae Stimulantem per porosculaneos expellant materiam , conducunt. Sum ma hinc cutis puritas, et frequens pectinis ad sordes inter capillos removendas usus, indican tur. Densiorem forte, importunamque comam, imprimis si tenax illam foetidusque ichor conglutinet, rescindere, - sed simul, ne capiti, resecto vix pilo, frigus obsit, cavere oportet.

Ariditatem, rigiditatem pellis, decoctis seminum lini, herbae malvae, partium animalium et pinguium, lactis balneo, aut fotu, axungia recente, corrigimus. Laxitatem, frictio, frigidaeque usus, aut vini alco hol cum ista coniunctum, aut corticum quercus, vel chinae de coctum, Solutio aluminis, salis saturni, aut fascia, tollunt. Perversam cutis sensibilitatem, ac pendentem forte ex hac ipsa secretionem morbosam, si praedictis, aut internis remediis non cedant, oleo hyoscyami cum opii portion Villito, - vel et stimulo contrario ex canitia ridum tinctura, ex urina recente, sero laci,

148쪽

r 44 P O R R I G O . cum aceto remixto, moderamur. Plenitudinem

culaneam scarificatio dispergit . 373. ). Quo

vero tempore externis porriginem primariam aggredimur auxiliis, excretionum naturalium, transpirationis scilicet, urinae atque alvi habenda est ratio: quae, si recte succedant, ac moderate augeantur, porriginis curationem exi mie secundant.

149쪽

- muco Sum Uero reticulum, et cutis ipsius superficiem, Herpetes arrodunt. Quam vero ibia cum eo themate f. 396. formae amnitalem manifestat . 4i4. ), hanc isti cum eυ-ripe late pustuloso I. 282. ), ejusque imprimis specie, quam zonam appellavimus . et 87. ),

febre tamen plerumque expertes, ostendunt; et communissimum in civitatibus, lateque per familiaS expansum, cutis morbum nobis exhibent, qui propria non minus diuturnitate, quam natura rebelli, ac insidiis, quas visceribus saepe struit, infami S est. . 42O. Herpes vero est species impetiginis, quae papulis exiguis, aut rubris aut pellucidis , subflavis, aggregatis, cum pruritu S, ten Sionis, ac ustionis quasi sensu, ad cutem Sub t timidam ac subduram efflorescit; his vero Vei Ponte, Veὶ scalpendo disruptis, pertinacite v I . Iri k uI-

150쪽

ulceratur, san rem qu: acrem vicinaS saepe partes arrodentem plorat, ac squamis, vel crustis informibus obtectae in lemas atque furfures resolvitur Κ

. 421. Herpetis scilita in miliarem, rote tem, ac phagedaenicum diu isto, formae potius, ac vehementiae, quam diversae hoc in mo

bo naturae, fundamento innititur . Nec alia nunc temporis Mentorae, quam herpetis, nisi Ioci, quem illa occupat, differentia, est in il les; ac si proprius haec singula describi nihilominus mereantur, non tamen ideo pro nasi bi speciebus distinctis, quae graduaviolentiae, a Ut Sede, modo differunt, declarari debuissent. Alia vero causarum s. . 423. ), quae haec Sin gula producunt , est ratio ; ac ipsa medendi methodus hac a morbi tam multiformis divisione dirigitur: eo quod scilicet nunc cutis ipsa, injuriis occultis agitata, primarium, nec ab aliis pendentem, Secretionis vitiosae effectu,

sibi morbum elaboret g. 416. ); nunc vero ab acri quocunque ad superficiem Ἱmplomat ire invadatur; ac illius magis, ut ab hoste liberem