De curandis hominum morbis, epitome praelectionibus academicis dicata

221쪽

T E P R A. et I Izrvatori incauto, ac originis primariae ignaro, sere quosvi S mentiuntur. Quo Vero tempore ultima haec lues Europam in Va Sit, non mirum est, si tum istius, tum declinantis tunc leprosae affectionis, quae plurimum inter se conspirant, symptomata a multis commi Sceri, et aegritudine ab una ad alteram tranS ferri Videantur : quae

singula sine dubio morbi apud nos quasi dispersi

ac cessantis reliquias cum temporum obscurorum

descriptionibus conferre, Opus perdissicile nobis redderent, nisi Viri eximii susceptus nuper de lepra Occidentis utilissimus labor hoc sibi pensum assumere felici cum ausu voluisset. Nos quidem morbum , quem Elephantia sin Graeci dixerunt, semel ipsum, - sed oculo juvenili,

in Veterum monumentis necdum sati S VerSato, ac brevi temporis concessa mora, con Spe X imus

quam vero lepram hi proprie vocarunt, hanc pluribus exemplis impressam mente tenemuS. . 432. Morbum tam protei formem angustis

definitionis cancellis circumscribere, res arduλegi nimis. Nec enim natura, sed vehementiae odo gradu sedisque ratione, Arabum, Graec0

222쪽

numera Symptomata , quae diversos apud populos, atque sub coelo eodem, aegrit Udinem eandem, alia aliaque circumdant, constantiam vix ullam , - Sed cujusvis fere morbi atrocis phaenomena, Ordine nunc isto, nunc illo disposita, in hac una ostendunt

Quod si tamen ad praecipua hujus tetrae a sectionis signa diagnostica sub variis leprae formis respiciamus : hanc dicemus atrocissimum impetiginis genus, cute aut vitiligine . 4o2.4os. fusa , - aut piscium quasi squamis,

Alceribusque crustosis , orbiculatis , pertinacibus , - aut demum tuberculis nodosis, ad faciem imprimis, ad manus ac pedes, inquinata, inSigniter pruriente, a Spera, rugosa, unctu OSa, lividaque, cum dyspnoea, Voce rauca, naSali, moro Sitate, anaestheSia ac stupore, Salacitate morbosa, alvo sicca, pedis deformitate, tumore elephantino, ulceribus profundis, ad ossa, articulos, sed pauco dolore, extensis, haec ipsa separantibus , laetore , ac aspectu totius horrendis.

223쪽

. 433. Haec vero g. 432. ) totius aegritudinis tum lenta primordia, tum limitatos ad cutem quasi solam progreSSUS, tum summos e Tisia in universum systema furores generatim concernunt; nec ubique tam atrox erat leprae natura, quin illam, quae psorae ferocioris in modum incederet, pro morbo ab elephantiasi diverso complures declararent. Qui interim considerat, morborum incrementa, tam coeli, Victus, quam diversae apud homines constitutionis ratione, quam plurimum disterre, ac in ipsa Graecorrim elephant Iasi saepe Cutem non ali

ter, ac Arabum in lepra, ulceribus foedari : non disti culter hic sibi persuadebit, inter morbum utrunque non aliam, quam vehementiae in elephantiast maioris , differentiam intercedere . 4 2. . Non tamen ideo vana est leprae divisio, qua hunc morbiam diuturnum tum in diversa sua stadia, - tum in praecipuas varietates, qui bus corporis aut modo partem Lep. localii ) , aut omnem compagem Lep. univerantis , aggredi a Vir ; - aut superficiem commaculat, exasperat, Obtundit Tep. alba, scit. Leuke

224쪽

LEPRA. Graecorum ; - aut eandem exulcerat, ac crustis squamisque de foedat Lep. squamosa , L . Graecorum ); aut pellis omnem, cum subjecta adiposa, substantiam in tubera nodo Sque attollit, corrugat, enervat Lep. Elephantiasis, Lep. Arabum aut, ad manuum, pedumque articulos conversa, ea in crassas ac informes columnas in farcit, stupefacit, corrumpit, ac

Separat s Lep. Elephantia ); - aut denique in Simplicem , vel cum aliis affectibus complicatam L . rubra ), distinguimus .

g. 434. Ut impetiginum, quas novimus, cru'delissima , sic inter omnes antiquisSima , ac coeli ardentioris, Indiarum, Aethiopiae, Arabiae , Aegypti, primogenita quasi morborum filia, est lepra. Hic etenim locorum, quod

Scriptores tum sacri, tum profani, ex Vetustissimis, indicarunt, - sed forte et ad frigidioris septentrionalis oceani litora, exstructum primitus, et ad nostra Usque tempora intactum,

225쪽

e gente S, migraevit; sed quo sibi tempore Bomani orientem victores submiserunt, per Italiam haec peStis ac per omnem Europam propagata est. Vix interim temperatum hoc orbis. Solum peregrino morborum semini diutius favere, sed et ipsum in illo, nisi alio,. recenti, suffultum, languere ac Soffocari: videbatur: cum primum pietatis. ambiguae instinctu Orientem visitandi, ac demum hac parte terrarum po tiendi commune Europaeis desiderium, hanc Stragem populorum, donec altera, non. minus. peregrina, eandem imperio expelleret, re Voca S-set. Eo scilicet a tempore, i si modo Pauca, quibus infaustum illud leprae seminium adhuc- dum adhaeret, loca excipimus, Vix multa huius morbi provecti exempla in Europa occurrunt, Sed, no Vae infectionis pericula ex incauto cum populis hac a lue notatis commercio instare. infelici parentum nos 1 orum Sorte admoniti Veremur.

. 433. Stadia huius morbi g. 433. in ex

symptomatum Successio e . a C leprae tum principio, tum incremento manifesto, tum summo

fastigio, divisionem admittunt.

226쪽

221 T E P R A. Quae a fomite hujus luis suscepto contingant, non minus ea hoc ipso, ac viis, per quas corpus ingreditur 46o. ), obscura sunt et dubia. Lassitudinem generalem, morositatem, horrores cum caloribus ac aestu interno commistos, aut interdum quartanae quaSi typum observantes, formicationis inter cutem

carnesque, imprimis faciei, sensum, et locales adeo affectus, hic plures accusarunt; Sed mor bi tam lenti sub decursu, forte plura, quae ad ipsum non spectent, contingunt, nec lepro sus a febribus, aut ab alio contagio prorsus immunis Videtur. Interim recens adhuc morbi virus febrem interdum accendisse, et per hancipSam Subinde cum impetu ad cutis supersiciem mox depositum fuisse , observationes tum alio

rum , imprimis de lepra elephantia locali . 438. ), -- tum propria de lepra squamosa g.

437. , teStantur. Sic, elapso vix anno, feminam triginta circiter annorum hoc ad Clinicum Institutum Suscepimus: quae duarum licet jam prolium in ter, nec tamen in vita fluxum experta erat menstruum, et lochia paucissima post partus

227쪽

L E P R A. 227 ex cro Verat. Haec per quadraginta quinque jam dies a febre , ac simul ab impetigine cru Sio Sa ,

squamoSa, Uni UerSam an cutem correpta nos

comium petieratia Faciei rubor insignis, ac plurimae tum in ista, tum ad partem capitis cae pillatam, ad collum, pectus, abdomen, dor-Sum, extremitate S, cruStae tum flavae, tum subnigrae. Inter istas, cutis undique sulcata, aridissimo, hinc inde fissa ,. a Squamis major,bus, cinereis obtecta. Dolor ingens, et calor ad attactum tam insignis, ut similem nobis nunquam in aegrotante alio obServare contigorit; tumor pedum, ac genuum imprimis, dolentissimus; arteriae centum et triginta ictus minuto primo, interdum plures, duri MimoSque et contractos absolvebant. Tres igitur Vena Crsectiones brevi temporis intervallo institutae nobis sanguinem denso corio obtectum obile urunt. Ingens squamarum copia quotidie in lecto reperiebatur; et quo loco cutem deserue rant, eo rubor ac cruda quaSi caro,. non ut 'cu S, Subjacebat, humorque tenax ac foetidus stillabat. Quam plurima hos ad aestus extin'guendos porrectae sunt, quae hic omittimu S., tum

228쪽

P245 LEPRA. tum interna, tum externa remedia, ac in ba neum aegrotam demisimuς frequenter, hoc effectu , ut trium fere mensium, a quo Clinicum petierat , intervallo, ab atroci hoc morbo restituta, sine ullo pellis vitio, ad suos redierit

Iaelabunda.

Plerumque febris nulla hunc morbum aut praecedit, aut, si finem excipiamus, comitari videtur. Incipientis vero tunc morbi signa ab aegrotantibus vel celata, vel ad partes obtectas istorum collocata, vel nimis exigua, vel pro varis aut o aevis declarata, ac saepius nutrio aegritudinis sensu sociata, Medicorum haud raro cognitioni subtrahuntur . Allera iudicii dissicultas huic primae ex ipsa signorum mul titudine et significatione ambigua aliquando

accedebant. Nunc etenim lentigines, nunc pan' ni, nunc macula rotunda vel alba, vel rubra, subflava, vel et nigra, pruritus experteS, nunc porrigo, alopecia, . aut ulcus, aut alia, hanc labem, -- in aliis, modo simplicem benignumque cutis morbum indicabant. Praecipue vero macula , plerumque una , Vel

et plures, figurae potissimum rotundae, aut

229쪽

parum, aut nihil elevatae, ad faciem, axillas, vel pubem , Vel ubique sub descripto colore , - ac vitiligines o 3. ), exten Sionis nunc

minimae, nunc lenticulari S, aut interdum amplioris, - dum ambitus earundem vel in latum, vel in profundum, nunc citiuS, nunc tardius augere lur, - dum pili, si quos fundus macularum haberet, aut subtiliores, breviores, rariores, lanuginosi, aut albi redderentur, veset protinus defluerent, - ac demum cum Joc uxhic inaequalis, depreSSuS, aut, acu perfoSSUS, vel igne tractatus, nequi dem sensu Con Suet gauderet, aegritudinis latentis testimonium dederunt. Color igitur in cute aut partis, aut corpo

ris totiuS, mutatus, ac sensus in macula recen

ta decrementum , - in adulta, atque profunda, a Loo, si adsint, potisSimam in lepra diagnosin constituunt. An deficien S aut macula, aut an aesthesia, lepram Sena per excludat λ hoc malor, ac nobi S esse potest, experientia docebit; nec in lepris, quas vidimus, tam scrupulose

ac ori iecuISSet, cutis omnem superficiem: examinavimus.

Lib. IV. -

230쪽

126 L E P R A . Interim et aliorum signorum, simul scilicet

collectorum, cum aliam originem non agno scere viderentur, Suo tempore non parva habebatur auctoritas. Ipsae certe maculae nunc acute recedebant, atque, iterum iterumque redeuntes, superficiem in parte vel ista, vel illa, iam interdum maiores, elevatio reS, magi S'que obscurae panni ), foedabant; nunc cum majori constantia sedem sibi vel unam, vel ad plura simul loca defixam, eligebant. Interdum non tam maculae, quam pustulae, aut Siccu Fac orbiculatus herpes praecedere lepram Sole bat. Animi corporisque segnities insolita, morro vitas, facilis iracundia, vel in doloS , Suspi

Cionem , dispositio, ,-- insomnia tri SitSSima, terrifica, ephialtes, lascivia insueta, ac maior viribus coeundi potentia, - oculorum albedo obfuscata , turbata, vel rubra, aut livida, ac in nigrum declinans, figura oculi rotunda, leonina, ,- vox ratica, Vel, rarius, acuta et Subsilis, cum anhelitus foetentis strictura, -- narium, exlerius rubrarum, livescen