장음표시 사용
311쪽
νtrictior, horum benignior erat interpretatio, L. IG. C. de Adete. undis Elogant e ULPIAN. tit. 2 . q. I., legatum est quod LEGIS MODO, id est, imperative, testamento relin
g. 6o 3. Legata erant quadri Iicia. Alia enim Ioper VlΝDlGATIOSEM relinqtiebantur, verbis r do, lego, sumito, capito, habeto . Alia Il- per DAΜΝΑ- Tl Eχ, verbis r haeres damnas esto dare, dato, δε- cito, eum, Hare fucere juiso ι Alia lil. per PRAECEPTIONEM, verbis r haeres praecistito, Praci iam rem accipito. Hujusmodi enirn legati in tantum uni enesiae redibus relinquitur. Alia lV. SimΝDI ΜΟ , verbis r. hares sinito legatarium sumere oel hiab re, β. l. Inst. h. tit. ULPIAN. Fragm. tit. 24. q.
g. 6oέ. inter haec quoque magna olim erat disterentia . Nam legatum per vindicationem legatarin m dominum Quiritarium k iaciebat a tempore adiim li-- reditatis, adeoqile is legatiim petebat actione in re ne legata per dam uationem, α sinendi modo actione ex testamentor legata per praeceptionein judicio sa-ili erciscundae petebantur, T Η ΡΗ- Ru Phr. q. I. Inst. h. tit. '
Neo etiam omnes res stodem modo I gari pol rant. Per vindicationem Θnim, & praeceptionem legabantur ras, quae tempore mortis Se testam nil factionis issiatoris e Tant ex jure Quiritium; praeterquam fungibiles, quas mortis tempore in eius dominio essa sufficiebat: per damnationem res quaelibet, etiam quae non ἰerant test toris I sinendi modo res propriae testatoris & haeredis ..
Parat. C. dρ fideleomm- VINN. ad 6. S. Inst. h. ff., thiaque HEINECC. q. 6o . differentia De qua differentia paucis nota, quippe quae ex iure antiquo interpretanda est, adcurate egit ΕΜ. ΜERIL LlUS, Obν. t. s. e. 32., qui Auctor hao in re reliquos omnes long0 post se intervallo rell-
312쪽
as6 κιεMENTA δ-Is. Nq. 6o5. Sed jure novo discrimen non modo Iegato rum & fidei commissorum, ρ. 3. Inst. h. t. L. I. Diade legat. I. L. a. C. comin. de legat. . fideic., sed de ipsorum legatorum per vindἔcationem, damnati nem, PraecePtionem & sinendi modo relictorum, quod ad effectu in prorsus sublatum est, r. Inst. h. t. L. S. C. de test.' L. I. C. eommvn. de legat. Er I i-
6o6. Unde observanda axiomata. l. Omnia tegata of sdeicommissa, quihuscumque relicta verbis σformulis, ejusdem hodie effectus sunt, d. q. 2. Inst. h. t. er L. 3- C. comm. de leg. ll. Legata viroque ersdeicommissa ita per omnia exaquata sunt, ut, quod deest legatis, re leatur eae natura fdeicommissorum, o si quid amplius est in legato, per hoc Ideicommissorum natura crescat, β. 3. Inst. h. t. L. I. D. de legat. I. L. 2. C. comm. de Ieg. σ Idrie. li I. Legata speciei dominium sine traditiona 339.
ad legatarium transit statim a morte testatoris, adeo
que m dies legati Pure relicti ab mdam temPore cedit, L. 8o. D. do legat. 2. L. 6έ. D. de furi. IV. Legata sine solemnitate,' adeoque etiam in codieillis, relinquuntur, L. 8. q. I . 5. 6. D. de jur.' codicili.
adhibitis modo qninque testibus, L. ult. s. uit. C. de
eodic. q. 6OS. effectam Superest enim adhuc dissersentia quaedam tum ratione formularum, siquidem legata varbis directis, fidei commissa obliquis etiamnum relinquuntur Itum ratione solemnitatum, legata Enim semper requis Tunt quinque testium praesentiam, fidei commissa etiamsin testibus valEnt, modo testator haer di psaesenti mandaverit, idque vel per iurisjurandi delationem, vel alio legitimo modo possit probari, Lib. ult. C. de fideia
effectum Semper tamen est vErum non de S E quaedam iuris loca in Pandectis, quae facile. conciliari nE- queunt sina distinctione inter legatum per vindicati nem, dc per damnationem, qua dE re doctissimus M HILL. Observ. I. s. e. 32. aeq. Praeterea eonit, ueres legatae peti non sempar iisdem actionibus queant ;quis enim res alienas vindicabit Immo naturalis ipsa, Peculiarisque verborum vis effoit nonnumquam, ut di-Diuili bν c
313쪽
6. 6o7. Quum ergo legatum sit delibatio haeredἱ-tatis, qMa testator alicui quid collatum velit
6o2. A sequitur e I. ut legare, & fideicommittere possit, qui potest testari, L. a. CV II 4. Pr. r. D. da legat. I. r a. Ut eo irare destit tantur omnes, qNos testamenta taeera non posse diximus β. 5 νέ. aeq. ὶ -
β. 6o6. testatoris Nec tamen etiam simul transit possessio, quam Etiam legatarius propria auctoritate ad- Prehendero nequit, immo ri adprehendit, haeres instituero potest intordicium quod legatorum, de quo infra
ρ. 6ο8. non ine aetatis 3 Incapacium tamen ministerio uti notest testator, ut ad capaces legatum perveniat, L. 42, D. de leg. 2. L. 36. 35. D. ad SC. Trebeli. alimentorom Id enim humanitas a legibus quodam modo extorsit, ut CUIACIUS eleganter ait in not. ad L. x I. D. de aIim. γ cibar. Porro favor alimentorum inivrs civili est maximus. incertἐs in Dum et errae fieri possunt. Ceterum Constitu tio IUSTINIANI, qua de hac re. cautum est. hodie non extat. Equidam Contius eam ex institutionibus, ex Photio, ac Balsamone in Codics hodierno supplevit. . Posthumo alienia Posthumus alienus est qui, si nasca tur, s S haerses futurus non est testatori, ut puta nepos Ex filio meo emancipato conceptus ac natus, ρ. 26. Inst. h. t. Sed an Se olim posthumo alieno legari poterat ρ Idnsgat IUSTINIANUS in d. q. 26., mox amrmare vid tur is 28. Quid ergo Fortasse id licuit ex latissima i standi facultato lege ra. tah. indulta, quae postea coangustata int rprestatione PRUDENTIUΜ, a JUSTINIA- No hac in spes cie itfrum rovocata est, V. C. E vER.
condiιione Ι. e. si servus non amplius in haerudis potestatε fu Erit. Ualebit ergo legatum hac formula relictum Titias haeres esto e Sticho, ejus aemo, Iego centum, si tempore mortis laetae non amplias in Titii potestate fue-
st ob regatam Catonianam Ea autem hujusmodi est rQuod, si testamenti facti tempore deeessisseι tesιator, D
314쪽
a 98 ELEΜBNTA AURIMpossunt 3. omnibus, qui jure capiundi ext t.stamentoc β. 536. seq. γ, non incapacibus, excepto legato ali. mentorum, L. II. D. de ali via leg. Ergo etiam reia
cta relinquuntur 4. Personis incertis q. 538. 3,
st Legatum Est dstitiatio haersditatis, qua quid in alium voluntat t8statoris conferendum '. 6o2. . Atqui si servo haeredis togatum praestarstur, Illud servus adquireret haeredi q. 7o. γ, ad Eoquo nulla fi ret reditatisds libatio. Ergo cti legari nequit. Nec canvalescidi legatum, si versus, vivo tostatore, i DorustatE.hae radis exierit, oh r gulam. Catonianam, in legatis Ac hae raditatinus re ceptam, de qua supra β. 6i4. - P Ad conditionales autom dispositionas regula Catoniana non pertinet, L. 4.D. de reg. Caton. .
6o0. Q ita deinde omnium thgatorem Ae fideicommissorum hodis eadem natura est q. 6o6. I. , sequi triret r. ii ι Ieg ri possi v ab omnibus ,- ad quos.
nutile foret, id tegatum, quandocumque docesserit, non valet. Quae definitio non omnino prohatur a CELSO in L. I, D. de reg. Caton. q. 6o9. a legatario in Inrano in chi. Institutionum Ioco dicitur a legatario fidei commissum, non autem legatum relinqui posss . Sed IUSTIN ANUS immemon fuissΘ videtur exaequationis legatorum de fidei commissorum . onerentur Quaer. Vero, quousque aliquis onerari possit 'ReSP. eo usque, ut quarta tantum salva sit ei, a quo lΘ-gatum .' si salvam quartam non habet, ctam merito detrahit . Sed hanc quartam tantu in detrahit haerεs, si V legata, sius fideicommissa solvera teneatur, non autem legatarius, cui sussicere debet, non ultra quantitarem legati esse oneratum . ' i . -
conditione ὶ E. g. Titius, si vivo me fundum Tuscula enum alienaverit, eumdem ei do, lego r per alienationem Enim fundus in alterius dominium heanfici res autem aliena legari putast, ut infra u. 6la..
315쪽
ii nam ae testatore pervenit, L. 92. q. uti. D. ualegat. I.; adeoque non solitan ab haerede, sed S a. Iegatario & fideicommissario, eorurn ve haeredibus, pr. Inst. de 3ing. reg. Per fileio, relict., dum ne o
Nerentur ultra quam onerati, β. I. Inst. eod. y aut
Iegatario res sua letetur, quod legatum est inutile,
etsi vivo testatore eam,a Iienaverit, ob eamdem regi
q. 6 Io. Ex eodem axiomate sequitur: a. ni Iegari possint res omnes, quae in rerum natura exsistunt, vel ensistere possitnt, tum corpora es, tum incorpo rates, modo sint in commercio saltem legatarii, L.
Q. q. a. 3. D. de legat. a. Arg. L. 3έ. D. cle uerb. obl. 6r r. Ergo legari possunt 3. res non solum prM- sentes, verum etiam futuω, veluti fructus in fundo nasciturit 7. Inst. h. f. L. 2ί. pr. D. de ledat. I. ω' L. 37. pr. D. de leg. 3. Fuθρ vero, si fundus adjectus demonstrationis Caus
sa, In diversa proposition , veluti r amphoram vini do, ιego, qua ex v nea Tusculana sumetur, legatum, etiam-sro. saItem, tegatarii Hinc s. g. Christiano potest fri m 'tiam Iudaicum t at Iudaeo mancipium nrt Silanum legari nullo modo potest, quia non est in Iudae, Comm rcio, L. r. C. ne Christian. manciP. Η - ret. vel Pagan. ve d. hab. ' Distinguendum en quamo in caussam legatarius commercium roi non haheate vel enim Idcto non habet, quia dex prohibet, & hoc casa' i reis, nec aestinaatio d heturr ut si praedium provinμctate legStur Praesidi, , aut mancipium Christianum Ju- ΟΦ vel' isgatarii status & qualitas facit, ne commer e tum T i legatae halictat; & hoc casu debotur aestimatio,
ut SI testator sciens' prudensqu surdo, muto, Sorvo a
lieno, aut caeco militiam legaverit, L. 49. 6. 2. S. D. delegat. 2. L. 36. D. Iega . S. diversa propositione Res etiam hoc modo sexplicari potest: si fundus adi ctus est sino pronomino demon- StristIVO ἱ qui, quin, quod, tunc legatum aliquid censetur taxative ἔ sin testator eo pronomins usus est, demonstrative fundum adjecisso censetur . '
316쪽
'3oo ELEMENTA Iu Issi nihil nascatur, d betur, L. I 2. D. M aiam legat. L. I S. D. de tris. vin. ET al. legat. t Sin taxationis caussa in una eadsmquct propositione, Veluti r amphoram vini ex vinea Tuscalana do, lego I si nihil natum, nihil ds-betur, L. s. D. de trit. Din. . ol. legat. L. 8. q. a. D. de Iegat. 2.6ia. Legari possunt 4. non solum propriae testatoris res, sed alienae, eo effectii ' ut haeres aut eas redimat, aut, Si non Possit, aestimationem praestet arbitrio iudicis, nisi testator eas alienas esse ignoraverit, β. Inst. h. t., aut eaedem, vivo testatore, iam tum a legatario titulo lucrativo sint adquisitae . Duae enim lucratii a caussae , in eumdem hominem . eamdem rem concurrere non Possunt, ρ. 6. In st. eod. L. Io8. q. I. D. de legat. I.
Satis ita qua patet, Pontificem lenarum fuisss iuri Romani, dum legatum rei alienae veluti iniquum exagitavit, eap. 5. D. Inst. de test. . q. 633. Ex quo axiomate porro seqNitur: I. rit, altitiato oneroso rem sibi legatam adquisiverit legatarius, pretiit ni is ab hνrede jure repetat, β. 6. Inst.
h. t. t 2. Ut, si ex dirobus testamentis eadem rea ei- β. 6I2. ignoraverit auod plerumquE usuvenit. Cete- Tum legatario incumbit, quum auctor sit, probare testatorem haud ignorassct rem legatam ess alienam, a. q. Inst. Excipiuntur proximae 'Ersonae, Veluti Cognatus, .u Xor, quibus legatum indistincta dabetur ex conjectura enixae' voluntatis, L. 77. q. 8. D. de legat. 2 L. Io. c.
luerariso Aliud sergo, si rem vivo testators adquisivit titulo oneroso, vel dato pretio. Tunc Enim Tegula 1 Sta nullo modo potest adplicari, cui alias Iocus est, sive plenum alicui dominium legatum, sive fundus. Em- Phyleuticus, L. 7rosin, D. de legas. I. exagitavit) Neque tamen hujusmodi eap. abrogat
legem civilem, ut ex TUL DENO tradit VINNIUS ad β.
Inst. h. t. n. 2., quin inter utrumque jus nullam hac in re intercedes re pugnam non immerito defendit v. c.
RIEGER Iurispr. Beeles. par. S. tit. 26. β. έ24. ρ, si S. nequeat uuia rei aestimatio inest; non oon
317쪽
deni debeatur, ac ex priore legatarius jam eo equutus si ι rem, ex altero aestimationein petere nequeat Isin ex priore aestimationpin liabeat, ex posteriore rem petere possit, ' d. q. 6. Inst. h. t. r 3. Ut, si legata- lxios partem titulo oneroso, partem lucrativo adqui siverit, Parhis prioris tantram aestimationem petero Possit, L. 82. Pr. seq. D. de legat. I. o 4. Ut, si rei proprietatem sine usii fructu titulo oneroso adquisiverit legatarius, finito ii sit fructri, reria petens non nisi proprietatis aestimationem, deducto usu fructu, ONficio judicis consequatur, β. 9. Inst. h. t. q. 6iέ. Reete lagantur 5. res oppignoratae, quas tunc haeres luere tenetur, misi testator ignoraverit, esse oppignoratas, aut expresserit, legatarium debere I vero, 9. Inst. h. t., quod praesumitiar, si univer- .sitas, veluti dos, imata, ejusque res singularia oppignorata, L. I 5. D. de dot. Praeleg. 61 S. Ergo & 6. non periit legatum rei, quam Postea testator alienavit, modo id non secerit consilio adimendi Iegat tim, q od ex eo praesumitur, si a lienatio non necessaria, ved voluntaria suerit, ρ. 32. Inst. h. t. L. 3I. s. II. D. de leg. 3. L. I 8. D. daaditu. Oel transfer. legat.
ρ. 636. Quia inque & res incorporales recte legon β. si . Iaere Quod Iogatum nihilominus uti Is est, quia
Tei o PDignoratae Pretium plerumque superat sortem de usura S, Dro quibus oppignorata est. Quam rationem Teddit L. O . pr. D. de Ieg. .
f. 615. fuerit 3 Id quod probare tenetur I gatarius,
va haeredis reprobatione. Nec sufficit, ex inventario constare, magnas fuissct testatoris opes,. quia & locupletissimus nonnumquam missi carers pecunia numerata, deoque EO Casu necessario alienat. Φρ. 6IG. cedat Nomina enim, uti recte Munt practici, ossibus inhaerere videntur, adeoque tertius possessor cam hii vel chirographi numquam Ex illo actionem institue-TE Potest, quamvis h. f. possideat, nisi creditor ipsi G-d Erit iura Cessa, quae cessio in camhiis andor lamentum vocatur, quia clorso cambii inscribi solet. η chirographum vel legatarius agar potest, ut libare tur Per acceptiIationsem, d. L. S. q. S. non exstinguatur in uuia legatum non si ex modis,
quibus ipso jure tollitur obligatio . ν
318쪽
testator in Iegataritim confert, quoa sibi a tertio de betur, & haeredem obs ringit, ut Iegnario actionea cedat, ', β. ar. Iristis h. t. L. 44. q. 6. Lia et s. q. a D. Hs legat. i. 3 hoc haeredem obligat ad reddendum chirographum; & quamvis actio haeretis non exstinguattir, legatarius tamen exceptione doli tutum est, α,.3. q. a. de liberatia legat. -
Nomen Ergo exigit legatarius jurae sibi ad haersdae cesso, quia actio haec personalis sol I haeredi, defunctum Te praesentanti, directe competit, non legatario, qui non succedit in iura testatoris . Sed hanc subtilitatem quodammodo sustulit ius novum, quo & legatario huic im-m diato actiones utiles adversus debitorem dantur, L.
Quid vero, si, testator debitum vel exegerit, veIsponte solutum acceperit λ An haec legata nominis & Iiberationis exstinguuntur INegatur utroquae Casu, nisi consilio adimoudi id ioc rit r quod nes posteriore casu Praesumitur, nec prior , si Caussa exigendi fuerit necessaria L L. I t. q. ΙΣ. IS. D. de tegat. 4.
637. Utile quoque est s- legaturar DEBITI, id
stat qtio testator creditori sito legat, quod ei debet, dummodo plus sit in legato, quam jn debstor v. c. si prire legatum, 'nod sub conditione vel ex dis debebatur, i 4. Inst. hoc tit. lin. Se ereditor chirographarius hoc Iegato, jus.hypotheeae eonsequitur r vel si ei probationes desint, rem ex testamento petere potest, de sin praethrea habet actionem bonis
β. 6i8. Ei iisdem naturae est, τὐ y legatum Tl S, partiin quia si e uxor eam statim Petere potest, iq. si . ex die debebatur 3 Dles porro tamquam pars pretii habetur, quia ex pecunia, quae statim datur, interim luerum fieri potest, unde effatum e bis dat, quι es ιο dat . q. 618. mobilis Vol in rebus incorporalibus consistat, d. L. Mn. g. illata dotis Ratio est, quia falsa demonstratio non nocet. Hinc & legatam dotem uxor aecipit, quamvis
319쪽
bilis, 1 5. Inst. h.. t. L. v ia β. 7, C. de rael in. acta Dartim qnod non obstricta est uxor legataria ad pro bationem illatas dotis, dummodo maritus testator eer tam quantitatem expres Serit, α. u. 5. L. 7. seq.D. dae dot. Praeseg. q. 639. Recte etia in legaturr II. non Solum species, sed & 12. quiantitas, & i 3. genus. SPECl ES Ctis est individuram, v. o. Tusculanus, o fichus, Bu-eephalas . GENUS iis est, quod philosophis species, uti Pradium, serous, equus . QUA NI lTAS genus cin-
mero definitum, Mir quadriga, centum aurin .
q. 62o. Et legatum quidem SP l El, id habeti r.
quod ea non haeredi, sed legatario perit q. 6o6. 3. , nisi illiiis enlpa vel levis ina intercedat, ρ. 6. Inat. h. t. L. ψ7. ρ. Pen. D. de legat. r. r a. Quoel duabus speci lina legatis, si titra Ille res principalis sit, una, vivo testatore, extincta, altera debeatiir; sin altera Prineipalisi altera sit accessoria, illa extincta,
ne nummulum quidem. intularit, modo .eerta quantitas expressa. . v. eao. non debeatur Hinc si testator pecudes cum foetu legaverit, etiamst peo Es moriantur, laetus dei tur . Contrae mortuo hove, nequE corium, neque caro de hetur, si modo vivo testatore inlctri rit, L. s. pr. D.
debeatura Atqui alioquin tria capita gregem faciunt,
tiam tres lacer solent collegium . Sed tu distinguε inter eonstitutionem gregis, & ejusdam conservationem. Ad illam saltem tria capita requiruntur, ad hane uni cum sumit, praet6rquam in usus fuctu, dg quo in seholio diximus in . aeon constat Cur ita λ Ohod εκ una tantum os rismo usumfructum perci'it, quem eκ grege capimus. Rel ero proprietais legata, nihil est in ea re, quod legato non continctatur. Ergo & quod reliquum est, legato αθ' dit. Oh Eamdem rationem quadrigae legatum, equo PO stea mortuo, non exstinguitur, etiamsi desierit esse quadrigar at trigae supΘrssitis usu sfructus non manet, sed ad Droprietatem rsv rtitur . nullum quipi' us fragilius usu fructu, qui sui natura ad Droprietatem, unde Θ- ivit, tendit & currit; ut eleganter ait CUI AC. Obr. I.
320쪽
3οέ rLEMENTA IURIS I aee non debeatur, ρ. ir. Inst. h. e. t 3. Quod versitate legata, & incrementum, S decrementum Iegatario in lucrum de da innum cedat q. 6o6. 3. , adem te grege legato, & tina ovis superstea debeatur , β. 18. I s. dio. Inst. h. t. L. M. D. de Iegat. Σ.
Quod secus in usu ructu grsgis, siquidem una ov superstite usus iactus non constat, L. ultim. D. uuis.
M. Bai. De legato GENERIS Observandum I. i
Iud utile esse, si genus non siimmtun, sed infimum sit, &. laoc certos ab ipsa natura terminos habeat, quiam contra, si ab arbitrio hominum pendet, fiestator tale qti id non reliquit, derisorium magis videatur, L. 2έ. q. 3. L. Tr. pr. D. de legtit. I. ; s. Electionem tunc esse penes legatarium, nisi alitid i atator sanxerit,. dummodo non Uti Inum eligat, ρ. 22. Inst. h. t. L. 37. Pr. β. I. D. de leg. I.
. H. 622. Unde adparet, quid intersit inter legaturn
. q. 62I. termanos habeas E. g. hos, aut equus . Nam HO quin Si legetur animai, aut hestia, aut res, legatum non valet, quum & vilissimam rem praestando haeres t here tyr . videntur Veluti si tostator fundum, vel domum legaverit, S nihil. tale in haeredita is reperiatur. Vorumtamen & hac in speci compluribus placet ex aequitate I latu in quidem es e praestanduin, sed modum ei statuenum esse pro viribus patrimonii, more, Caritate, α ne cessitudines defuncti, .. ut in alimentis do finiendis servari solet. VΟΕΤ. ad Pand. tir. de Opi. Ieg. n. 6. sanxerit) Quod Se inde praesumitur, si is stator vecta ad haeredem direxerit e s. g. haeres Titio dst equum Estabulo meo. Vid. VINNIUS in Comment. ad Inst. h. t.
f. 622. ejusve haeres optio erat actus legitimus, qui solemniter, praesemis haeredes, pure, semel, & dumtaxat ab ipso legataris celebrandus Erat, proindeque mortuo ante optionem legatario, legatum ad haeredes non transmitte hatur, Lib. II. ult. D. quando dies tegat. vetstaeicommis s. eod. Sed id mutavit JUSTINIANUS, d. L.