Archiv für Litteratur- und Kirchengeschichte des Mittelalters

591쪽

F. Pos rocessum domini Aurolianensis dominus noster transtuli se ad Massiliam ibi convocavit ibidem omnes dominos cardinales ac rogavit illos multum affectanter, ut consulerent ei, quid haberos facere in prosecticione ecclesie Qui post multas collocuciones seorsim ad partem inter se habitas, presens et interveniente rege Ludovico, remanserunt in conclusione et dederunt in scripsis domino nostro, quod per ipsum dominum nostrum milierotur ambaxiata notabilium personarum ad requirendum infrusum os suos anticardinales, ut Vellent convenire in aliquo loco bono se securo, in quo offera dominus noster Id convenire cum suo collegio et personaliter interesse et ea facere, quesecundum oum se hona racionem ad utilitatem unionis erant facienda,

e quod isto articulus non specificaretur ultorius, quia verisimiliter omnis specificaci posse esse causa impediendi. Quorum concilio audit dominus noster uni ex ipsis dominis dixit, quod istud, quod I nunc consulobant, est illud idoni, quod ipso dominus noster, o anni erant, obtulerat dominis ducibus in Avinione, e quod molius fuisset

func acceptare convencionem quam post io tribulaciones. iram Io Februar Ido .

592쪽

Aus do Achon dos Aliorconcit vo Perpigna 1 o8. 58 Post quo dominus noster iuxta consilium dominorum cardinalium misi ad intrusum, vocatum Petrum do Thomacellis, in Roma xistontem nuncios, videlice reversendos in Christo patres dominos Potrum tunc episcopum Sancti Ponet Thomoriarum, nunc cardinalem Petrum tunc electum Ilerdensem, nunc archiepiscopum Terraconensem acivonorabiles in Christo patres dominos Antonium abbatem Sancti Facundi ordinis sancti Donedicit ' Logionensis diocesis, et orirandum Radulphi' sacro theologio professorem, ordinis fratrum minorum eiusdem ordinis tune procuratorem Qui nuncii proceSSerunt, ut sequitur. Doindo igitur profati nuncii die vicesima prima mensis septembris Ioanno domini illosimo quadringentesim quarto, post obtentum cum magna difficultato salvum conductum a Perrino de Thomacellis , odis apostolico intruso per manus communitatis Floroncio accesserunt ante conspectum eiusdem infrusi, qui se alias nominabat Bonifacium nonum, quem reperierunt Rome in palacio Sancti Petri, o profontibus anti-15 cardinalibus a multitudine copiosa prolatorum et aliorum multorum et birrotis dumtaxat opositis inclinatisque modicum capitibus proposuerunt, quo modo dominus noster eum salutabas, monebat, requirobat fhortabatur ipsum intrusum, quod velle considerare dampna, que universali proveniebant occlesio ex scismato iam inveterat ei que pro 2oventur sporabantur, nisi Christo duco de celeri provideretur remedio, consideraretque bona, que ex unitate ecclesie fandiu concupita sequerentur. Quibus pocifico narratis dici nuncii monuerunt et requisiveruntae hortati sunt ipsum intrusum, quod prodictis considoratis vello cum domino nostro in bono et sanct proposito unanimiter concordare of 25 omnem propriam asseccionem et vanam huiusmodi gloriam postponendo hos malis of poriculis do colori of sufficienti remedio providoro et simul cum domino nostro in aliquo loco communi et utrique parti securo Cydone pro paco eccleSi convenire, ubi De inspirant sublato scismate per ipsos duos ecclesia debit uniretur subiungentos quod Zoho convenei videbatur acceptanda, quia omnium viarum est inclusiva,

Arelitu fur Literatur undisi rehongose lichto. VII. 88

593쪽

dispositiva, Xoqutiva o nullius exclusiva. Quia, licet convolacio huiusmodi de se aliquam viam non apperiret, quod nec forte expediebat pro fune propter illos, qui pocius giganiam quam unionem in Dei siclosia seminare moliebantur, prout hoc forte vel experiencia probatum extiterat,b nullam tamen viam unionis habendo excludobat, ut ad alia procedere posse ad bonum unionis oblato Dictus vero infrusus ad proposita respondis quod Super propositis per dictos nuncios cum suis fratribus deliberaret et postea eisdem nunciis respondere Sufficienter. Die vero vicesima non dicti mensis, profati nuncii vocati accesse-Iorun ad dictum alacium, ubi repperierunt dictum infrusum cum suis anticardinalibus et multis se prolatos protendentibus ac ceteris por- sonis ecclosiasticis o secularibus. Ei idem intrusus eisdem nunciis respondit, quod via convencionis per dictos nuncios apporta, eidem non placebat, iam propter eius impossibilitatem, iam propter infirmitates, a quas ipse paciebatur, tum propter aliquas alias racioneS, quas, ut aSSerebat, posset allegare, sed illas exprimore nolebat, sed ubi dicti nuncii haberent alias vias, illas apporirent, quoniam ipso paratus erat ea audire. Eadem vero di profati nuncii illico tria exposuerunt, et primo pro parte domini nostri apo ex vinculo caritatis benigno monuerunt 26 et hortati fuerunt ipsum infrusum, quatenus per viscera misericordie Iliosi Christi iuxta dictum ornardi ad Eugonium belle de suo statu et modo suo assumpeionis cogitur et viam agnoscere veritatis. Nam si vollo cum ipso domino nostro in uno loco convenire, dominus noster paratus erat, ipsum de predictis clarissimo informare, aliter 25 quod ipsi ambo Deo inspirans manifestissime perciperent, quomodo proprio consciencie et ecclesie Christi dehoro se Ira comodo providor a)et viceversa dominus noster paratus erat audire, quocunque vello sibi dicero ei supor quibus eum vellet informare, ut nullus ipsorum se posse per ignoranciam XCUBRI P. 3 Secundo, si ipso intrusus hesitaret, quod in iuro vel facto sit dificultas concordandi, nichilominus paratus ora dictus dominus nosterpos convencionem prodictam et in ea certas personas Deum timentosos olum bonum ad unitatem ecclesie habentes in certo numer eligero, et quod ipse infrusus pro parte Sua fotidem eligeret, quo simul cum 35 electis a domino nostro convenienseg, iuramento prius preSfit per eas dem do bono et diligenter procedendo in negoci huiusmodi, ad solum Deum et ecclesiam habentes respectum, amore, odio et timore cessantibus quibus unque auditis of examinatis facti et iuris utriusque partis

594쪽

Aus donocte dos Aliorconcit vo Porpigna I 68. 583 racionibus eisque recta infencione discussis, prout qualitas negocii paciebatur ei requirebat, declararent, quis amborum ius habere in papatu se data eis plenaria potestate, et adhibitis hinc indo provisionibus in promissis necossariis utilibus seu portunis, finem imponentes scismati ecclesiam reducorent ad debitam unionem. Tereio, quodi dominus noster pro assequenda huiusmodi unione, in quantum ex- podiens foret, erat infelicionis, sicut semper fuit, nedum quoscunque labores et pericula libenter assumere, sed clam statui se dignitati papali odore et tandem, si opportet, mortem corporalem subire. Et domum idem nuncii dixerunt, quod licet locus comunis pro IoconVeiicione videretur obore dici conveniens in limitibus obodioncio utriusque, tamen ad magis Stendendum bonum gelum, quem dominus nostor habet ad occlesie unionem, paratus erat ire ad locum securum infra taliam, dummodo utriquo parti minore plena et qualis securitas et servaretur decensi honor dominusque noster et sui et alii, qui loipSum sequerentur et suam curiam, possent securo accodoro et ibi morari et recedere, quando Vellent.

LIT A . Quibus per dictos nuncios ante profatum infrusum fassistonies sibi expossitis, ut profertur, dictus intrusus respondi nunciis Supradictis, quod ipso non credebat, quod alia proponerent aut quodUba talia procedoront, e quod alia die obliga vorans se, quod habita apretat infru8 responsione super primo propositis apperirent alias vias eidem intruso gratas, de quibus debere merito contentari ipsi vero dixerant orba vana se insipida nullius comodi, roboris ac valoris, nec intolligebant quo dixorant. Cui profati nuncii responderunt, quod 2b ipsi nesciebant, si intolligebant sed hoc sciebant, quod ille, qui eos miserat, ea intelligebat multum bono. Et dictus intrusus dixit, si

habebant alias vias, apperirent eidem illas, quoniam ea, que pro poSuerant, nolebat; si vero alias vias non haberoni, in Dei nomine recederent de Urbe, noe opportebat eos amplius illuc domorari. Tunc do vero dici nuncii dixerunt, quod non habebant pro tunc alia dicore Vel proponere obtulerant enim idem et ad huc Drobant et montem domini nostri doctarabant, viam informacionis, viam discussioniso declaracionis iustici a viam, prout ei dixerant b), cessionis, adiicientes, quod, si habebat, aliam viam iis utiliorem ac breviorem risapperire eisdem, quoniam illam libentissime audirent, et si osso utilis, proSSequerentur ipsam. Ad que profatus infrusus pluries interrogatus dixit ac rospondit pluribus vicibus in hanc formam, quod dixerat eisdem , quod vi per eosdem nuncios oblato non placebant idem, nec aliam viam eis apporiro in tondebat seu offerre sod uno anticardinalium do

595쪽

instigans dixit, quod si vellent auditores, eisdem nunciis illos concederes. Cum autem dici nuncii instanter requirerent prelatum infru- sum, ut aliquam viam acceptaret Vel aliam offerre pro unione huiusmodi assequenda, of idem intrusus omnia denegans et nichil apperiens 5 domum dixit similia vorba in tactu se Cra Quare magister vester non renuncia vel non renunciavit, cum hoc iuravit et in potestato soposuis laicorum. Renuncio ipse, si vult et qui se obligavit, et non habet quid ordoro. Nos enim, qui potestatem a Deo habemus, nolumus renunciaro. Unde iratus, turbatus ei commotus in verbis nephariis Io prorupi contra dominum nostrum e suos. Nunci autem predicti ad hoc cum honore domini nostri e partis suo respondente semperque instaneiam facientes, ut vel aliquam viam acceptare vel aliam moverohse offerret, audiebant acienter preter verba, que angebant fidem domini nostri et suorum, quibus semper responderunt, eos ad id veri-I5 fato ei conscientia impollente. Postremo auto post multa profati nuncii dixeruns, quod ipsi parati erant cum auditoribus, quos eis promiserat assignare, unanimiter convenire, presertim postquam ipse Super promissis isdom audienciam denegabat, sed quod velle eis de securitate ad sufficienciam providore se dictus intrusus iurbatus, lice semel 2o vo bis audiro dissimularos, in fine dixit o multi anticardinatos pariter cum eodem, quod non opportebat eos dubitare, quia eorum securitati provideretur satis bono. Quibus sic peractis prolati nuncii recesserunt de camera et alacio supradictis redieruntque ad hospicium, in quo

consueverant habitaro, non sine suarum magno pericul perSonarum,

25 ipsis of eorum familiaribus multa verba otiosius, ut dixerunt, audientibus et idontibus a multis, quo satis indicabantia ipsa pericula et probabant. Intrusus autem profatus, ut multorum relatu et publica fama et ex sequentibus apparuit incontinenti post discessum dictorum nunciorum Vel paulo post cameram ingrediens dolor ingenti cruciatus do loquelam ac urinandi naturalem usum perdens, post XXV Vel secundum alios post XL horas, sicut Deo placuit, expiravita . Preterea cum memoratus infrusus assignasse ad totam proxime Sequentem de mane auditores, videlicet Florentinum , Monopolitanum', Bononiensem' et Ysorniensem' nuncupatos vulgariter, qui se in Urbe

596쪽

dicebant Romano ecclesie cardinales, ad se 6 audiendum ea, que prefati nuncii domini nostri voluissent dicere ac proponere coram eis ipsosque auditores, ut premittitur, assignatos, predicti domini nuncii apostolici requisivissent seu requiri fecissent per suos nuncios sepe Sepissime et frequenter, quod eo audirent, cum ASens presso quacunque si hora assignata eis, qua ipsi mandarent, accedere in dilate, contingit, quod non obstante quod ipsi auditores nominati superius prenominatis

nunciis ad audiendum eos corias horas assignassent, Verumtamen multis Comperiis excusacionibus per eosdem predictos nuncios domini nostri non audierunt. IbVerum prima die octobris anni predicti sepedicto infruso sublato de modio, ut prius dicitur, infra duos dies, dicti nuncii pro morte ipsius Porrini' intrusi plurimis in Urho rumoribus excitatis mortis pericula

formidantes, quo eis ex multis verissimiliter, ut dixerunt, imminebant, ac recedentes ab Urbe in confidelicia sui salViconductus, quem crede-15bant inviolabiliter observari, prosertim cum non potuissent ab anti- cardinalibus, quos super hoc requiri fecerunt, securitatem debitam obtinere fuerunt in porta ipsius Urbis omnes, excepto Supradicto magistro Dertrando, per quondam castellanum castri Sanctiangoli capti, et dominus Franciscus do avo miles ' una cum eis, retentiquo infra dictum 2o castrum et ibidem inhumanitor fractati Tandem cupientes pro statu Prospero unitatis eclesie loqui prosatis anticardinalibus, qui erant eorum conclavo seu latibulum intraturi, cum viderent se aliter liborari non poSSe in capcione existentes timore mortis quinque milia ducatorum sinaVerunt, quam summam dominus noster habuit solvero filia dampna 25ois illata sustinuerunt. Duodecima autem die mensis Octobris, qua profati anticardinales eorum latibulum intrare volobant, prosas ambaxiatores ad ipsos, quoSCongregatos invenerunt in quadam amor coniuncta ecclesie Sancti Petri, accesserunt, ei eos ex parte domini nostri requisierunt, orta fido fuerunt et eoiam monuerunt, quatenus placeret eis dare operam unionioeclesie et ab eleceione futura cessare, infimantes eisdem ex parte domini nostri, quod ipse paratus erat omnia singula dicto intruso in eorum presensita oblata pro Asequi cum effectu, requirente eoAdem, quod, si illa aut eorum aliqua eis non placebant, aliam vellon apperire 35 viam salubrem ei accommodam, quoniam, si esset talis, ipsi illam prossequerentur tofis viribus sine mora. Insuper notificarunt eisdem, quod dominus noster ad illa exequenda et dandam pacem ecclesie, quantum

597쪽

in eo foros, paratus erat, ipsi anticardinalibus ab eloccione cessantibus, habita sufficioni sociaritas ad Urboni accedere sine mora, ut, ubi defossandum scisma ortum habuerat, ibidoni finiretur. Qui quidem anti- cardinales inaliter responderunt, quod ipsi pro fi me aliis negociis c- cupati, cum non dei liberassent, non poteran respondere; sed postquam doliborassons, et dicti nuncii ad locum securum perveniSSent, responderent eisdem per nuncium vel scripturam. Aliqui tamen ipsorum dixerunt, quod eligendus per eos responderet; unus vero, loquens, ut dixit, a se ipso respondit dictis nunciis, quod ipsi incontinenti ad cessionomio procodoron tali condicione adiecta, quod necessario haberet seligi de novo salicus nacione, licet ab aliis anticardinalibus do hoc mori re- pro tonsus. Cui dicti nuncii responderunt, quod talis requisicio non erat iuridica nec honeSta. Dicti vero nuncii seu ambaxia foros domini nostri videntes se in I Urbo ultra non posse morari nec aliquid in negoci posse facere, maxime cum iam prefati anticardinales eorum conclave vel verius latibulum infravissent, ab Urbo recedonios ad castrum oriani domini nostri hecclesie pervenerunt, ubi dichorum anticardinalium responsionem vj vel vi diebus, sicut promiserant, expectaverunt. Videntes nullum respon-2 sum se habere et audientos quondam Cosmatum ' o novo elochum misso vel verius intrusum, cfendentes quod salvus conductus eorum infra de- condita in ' expirabat Florunciam pervenerunt, ubi littorum quandam anti- cardinalis Acquilogensis receperunt continentem inter cetera, quod ipse ex parte domini sui novitor olochi sibi hoc mandantis, oraculo 2 vive vocis rogabat dictos nuncios, ut pro tam publico bono perfrac- fando placoro eis ad Urbem reverti, cum ambigondum non esset, quin dominus suus cum domino nostro concordare et in bono pro- PHSit conveniret, asserendo, quod, si salvum conductum aut alium ductum volebant, is concederetur ad boneplacitum eorum. Dictus in-8 super Cosmatus infrusus prioribus arcium se vexillisor Floronim unam littorum scripsit inter colora confinontem, quod profatis nunciis do securitate plenaria et recepcione gratissima providorotur. Quiquidem nunci do premissis gavdontos, duos sex familiaribus suis ad dictum Cosmatum transmiserunt pro salvo conductu obtinendo. Qui quidemd familiarsis sui a dicto infruso, lice por ambaxiaiores Florent e eL

598쪽

Aus de Acten de Asterconcit vo Perpigna 1 68. 58 plures principes ac cives Romanos rogatus et requisitus Oxtitoris, obtinere illum minimo potuerunt. Post quo dictus intrusus prefatis prioribus arcium et vexilliforo Floroncio inter cetera scripsit, prodictos supervacuum fore audire e salvum conductum eis concedere, nisi aliud do novo cognoscere eos aboro; sed, si circa materiam huiusmodi ali siquod es clivum cognosceret eos habere, et sibi, antequam accederent, intimarent, salvum conductum concedere eisdem Duo insupor anti- cardinales scripserunt nunciis domini nostri, quod cum infrusus aliquos sibi obedienses ad audiendum eorum consilia convocasset ad festum omnium Sanctorum , a func distans quasi per decem menses, ante o stum indubio arbitrabantur, quod circa materiam noram tractatum

non intraret.

Didii autem nuncii videntes of audientes denegacionem salvi conductus, qui clam inter barbaros et quoscunque infidolos donogari non consuevit, o multo minus inter fideles super tam necessario negocio issiculi os uni et pax ecclesie audientes rem clam nunquam visam nec auditam, scilicet quod primo infima roturbi infelicio domini nostri per nuncium vel scripturam, et postea ipse concedere salvum conductum tactondentes ociam dilacionem frustratoriam os admodum prolixam, quia usque ad festum Omnium Sanctorum, eciam ad dictum dominum stonostrum, qui iam pro rosso cione unionis Niciam veneras, s 8 rediorunt et in consistorio publico de premissi relucionem fecerunt. Dictis autem nunciis in dicta nuncion existonii bus dominus noster papa habita delliberacione matura cum dominis cardinalibus, quid esset acturus pro execussione eorum, que per eum copia erant pro bono 25 unionis, deliberavit, quod, quantum erat ei possibile, debebat se pro- pararo ad implendum ea, quo obtulerat infruso, ita quod in casu, quo congregaci aliquando acceptaretur, seu alia Via accomoda unioni ap- periretur, ipse esse paratus illam exequi, o nulla mora fieret ex parte Sua. Item, quia, quanto dominus noster et infrusus essent magis pro dopinqui, tanto facilius possent fractari et expediri ea, que pro paee ecclosio essent utilia et quia eo tempore Ianuenses reducentes se ad obodienciam ' eiusdem domini nostri cum magna instancia suplicabant, quod ipse declinare in civitate Innue, offerentes quod toto posse suo ad extirpacionem scismatis laborarent, doliberavit ad illam civitatom 85Ianu so ot curiam suam transferre Deliberavi insuper, ut procurares secum habere aliquom notabilem et potentem principem, qui ei as,

599쪽

Post hoc misit dominos archiepiscopum Tolosanum' et episcopum Lascurrensem' ad regem Francie, exortans ei requiren eundem regem, ut in prossoqucione huiusmodi velle domino nostro dare auxilium hfavorem et aliquem de genero suo deputare, qui associare illum suo nomine in prosaequcione pacis ecclesio, ut si auxilio dicti regis modiante, idem dominus nossor posset securo prosequi et celeriter exe-qucioni demandaro ea, que pro pace ecclosi viderentur sienda Cuius requisicioni predictus rex benignum probui assensum, ransitum domini nostri ad Italiam commodans. Insuper summam centum viginti milium Io hancorum obtulit se daturum ad onera huiusmodi negocii supportanda.Et deputavit dominum ducem orboni, ut dominum nostrum nomine regis associare et ei assistere in promissis Et post promissa dominus noster, confidens indubio do dicti regis se SI auxilio et favore, ingressus est Italiam. Quinque autem vel ex ' ex dominis cardinalibus Imremanserunt in vinione nec secuti fuerunt dominum nostrum, retendentes, quod partes Italio, ad quas dominus noster accedebat, non

Domino autem nostro in Italiam existente , ad auditum ipsius per Venis, quod multa per nonnullos procurabantur in Francia non 2b modicum impedimentum illatura domino nostro, ut liber unionem eccleSi prossequi non posset, et nedum summam per predictum dominum regem eidem domino nostro, ut predicitur, concessam, aliqui turbatores pacis ecclesie impediverunt eidem domino nostro tradi mo eciam adventum dicti domini ducis impediverunt. Provoca Verunt insuper non-25 nulli arroragia camere apostolico arresfari Propter que dominus nostera providondum in promissis, habita deliberacione cum dominis cardinalibus, reverendissimum in Christo patrem dominum Antonium do Chalani', sancto Romano occlesio diaconum cardinalem, ad eundem regem destinavit. Cui prefatus cardinalis exposui bonam intencionem domini BoioStri labores of expensas, quas dominiis noster in dicta prossequcione sustinebat; item quod ora paratus colebrare concilium, proviso quod

600쪽

Aus de Achen dos Actorconcit vo Perpigna I 68. 58sdinalem ad dictum regem, exortans e requirens eundem regem, ut vellet exequi et facto imploro id, quod per eundem regem ordinatum et concessum ante fuerat, ei impedimenta prodicta tollere. Promissis pendentibus universitas Parisiensis iterum focis subtrac-cionum obediencio domino nostro se cepit prossequi, quod arrestarenturiiura camero apostolico, et ociam ex tunc coporun publice diffamare dominum nostrum in sermonibus et aliis proposicionibus of male informare dominos et populum de eo se in fanium invaluit malicia istorum, quod legacio dicti cardinalis modicum habuit effectum, mopaulo pos eius recessum fuerunt arrestata iura amore apostolico in Ioregno Francio, de quibus iuribus dominus noster iam a duobus se soannis citra nichil recipere potuit. Lapsis autem quatuor mensibus, quibus dominus nosior fuit in Ianua, convalescente gravi pidemia, dictus dominus noster Saonam rodit Sod fandum dicta post ibidem invalescente ad castrum de IsFinario ' ad XVI miliaria circa Saonam so retraxit, ibidemque sexistens ex parte dominorum cardinalium, qui Vinione existebant, littora cro-donciales in personam magistri vinionis Nicholai', provincialis Provinci ordinis fratrum Prodicatorum, in theologia profesSoris, recepit. Et subsequenter pro parte ipsorum cardinalium per eundem magistrum o iuxta instrucciones sibi datas domino nostro inter alia expositum extitis, quod dicti domini cardinatos offerobant dicto domino nostro totis precordiis sincere et fideliter laborare circa omnia, quo concernebant bonum statum ecclosio et domini nostri pape prout multipliciter reputabant se ex debito stricios, et quod licet dominus noster magnam 25 diligenciam fecisset, non parcens persone, periculis, laboribus et expensis, ut in Italiam et erga intrusum os suos reperiretur aliqua bona disposicio pro sextirpacione scismatis o unione in Dei occlesia habenda, famen propter maliciam adversariorum et induracionem illius partis nichil potuit proficere o sic vidohatur eis, quod omnino obere inde Borecedere et Versus partes vinion se transferre, quia in partibus Itali mora domini nostri verissimiliter magnis periculis undique erat a)plona o de hoc dubitabant communitor ecclesiastici et seculares, pre-