Codex Theodosianus T. 2

171쪽

eio, & mpendiorvin sudoribus, promouentur, ad f) similitudinem Decam primorum Domesti eorum Clarissimi sint inter Allectos, g) ita ut ex-Consularibus habeantur: Nam senatorio nomine h & ire munitate digni sunt, quos nostri lateris Comitatus inlustrat Dat. III. Id. Nouemb. Constantinop. Tneodosio A. VII. & Palladio Cores. 416.J

COMMENTARIVS.

DE PRAE post Tis LABOR vM est haec famosa

Theodosii Iun. constitutio: cui forte iungenda est lex I. sup. tit. prox. de domesticis, restituta ibi sthscriptione: ut ut sit, haec ad illius omnino simi. litudinem expressa est, tracto videlicet eo ipso iurea Decemprimis Domesticorum, quod ea sontinetur. ad Praepositos Laborum, de quo mox plura. Est vero haec lex, unica, de praepositis Laborum, hoc Codice, imo & Iustinianeo; est enim Aecursii: &sequacium, etiam Culacii error, qui legem a. Cod. IV. de exclus muner. de his quoque accipiunt, P posti quippe ea L sunt Praepositi laborum riuilium, vel Praepositi Pagorum, quorum per Diocletiani

quoque tempora non Una mentio extat. Relata

vero haec quoque lex in Codicem lustinianeum, velendae prorogari oportuerit: de quo omni, ad eum titulum. Et certe Domestici digniore loco habiti,& Prytectoribus praeposti, etiam Rubrica superioris titulo: hi quippe, ut indicio nominis apparet, D. miliarius Principi militabant: ut distrae 1heodosius Iun. ait in d. l. I. quae forte huic iungenda est:

unde & σἰκεἰοι Graecis: Protectores vero armatam

militiam subeuntes & defendendi corporis sui, de protegendi lateris Principis solicitudinem iustine. bant, l. s. sv. tit. Prox . Ergo ex Domesticis sum iapti Praepositi laborum: non tamen quod tertium hie ) ex Decemprimis Domesticorum : nam imo Decem primorum Privilegium & immunitas hac Lad Praepositos laborum porrigitur: Quod quidem hic quarto loco notandum, nempe ad similitudirum quatuor locis nimium quantum Interpolata, ut

iam in Notis ostendi; unde fit, ut non ita plenam, non ita veram, de Praepositιs Laboram ex ea leg. cognitionem haurire possimus , ut ex hac t. prout hoc Codice habetur, paulo pleniorem saltem eruere possumus. Nos ea κατα ποδα nunc sectabi.

mur, quae de praepositis istis Laborum hac leg. continentur.

Primo igitur loco ex hae t discimus, Vnde, seu

ex quo eorpore seu hominum genere Praepositi isti La- horum sumptes seu promoti fuerint: Nempe ex Do-uiesticorum scholis.' Et quidem quod siecundum hac ratione : puta & Principis iudicio, & stipendiorum sudorisus. Quod utriimque a Trihoniano resecatum est, forte quia sub Iustiniano iam Praepositi laborum iudicio solo principis undecumque Uii libuisset, eligerentur, eum hac L nominatim ex Domesticorum scholis, nequet Principis tantum iudicio, sed de stipendiorum sudoribus promoti dicantur. Nempe Principes hoc aeuo Praepostos laborum, ex scholis Domesticorum assumebant, promovebant, eosque eligebant, quos in scholis illis stipendiorum merito & sudoribus mereri videbant. Sed tameta ex scholis temper Domesticorum , non aliunde quos υ ασχ ιτας vocat Auctor vitae Constantini: δορήορου Sotamen in , ioci S,Huae Post

consignabo. Ea vero causa est, cur haec lex proximo superiori titulo, de Domesuis cohaereat. seus hisiiciatur: quia scilicet Domesticorum corpus huiusmodi Praepositos laborum subministrahat. Quare Culacii secundus error est, duisios ex Protectori- . bus electos minus pense scripsit aes. τἀ. C. Iust. eodem

eis. dc ad i. a. C. eod. de excisiati munerum quem dc

alii improvide secuti sint. Nam etsiDominici,&Protectores qodem serme iure een fili fuerint, deque utrilque iunctim super ora thulo ag ui, vicinaque

ctores Domestici dicti suς int, attamen Domestici in t si ibus nudi disti qm olere: iuiam ill aliquaudU , sic videlius statuta hos dubitationi ica.

dignitatem his conferri: Et quidem quod quin.P.i 3 tum) inter Allectos: inter Allector, id est, sic ut

immunes sint a Senatoriis muneribus , puta a glebali collatione, & a Praetura , quae alioquin duo onera Senatorum fuere: de quibus Adlectis seu immunibus, cuiusmodi & plures alii fuere, dixi plene semel ad i. rosup. de Praetoribus: & quidem de Decem- primis Ad lectis seu immunibus a Senatoriis oneribus, ad i. r. S. st. Io. Iv. tit. prox. Rursum , quod lex-

tumὶ sic Praepositi laborum inter Ad lectos hahiti

hac l. vi ex. Consularibus haberemur: Quae & ipsa singularis praerogatiuae species L it: quomodo & primicerii & Decem primi Domesticorum, velut ex Consularibus habiti: quod praeter hanc leg. cauetur l. r. s. Io. sv. tis. Prox. ubi de aliis, quibus eadem dignitas seu idem gradus tribqtus, dixi. Et rationem addit Theodosius Iun. istius dignitatis & immunitatis quod septimo hic loco obseruandum est :Nam, inquit , Senatorio nomine σ immunitate digni sunt, quos nostri lateris Comitatus inlustrat. Unde paulatim deducimur ad cognitionem muneris horum

Praepositorum laborum, illud enim laltem discimus, lateri & Comitatui Principis hos adhaesisse , quod& ipsum testatur Auctor vitae Constantini. Quod quidem ipsum ferme de Protectori h alibi dicitur,

eos Principis dateria Conutatum illustra me; verum hoe insupςr addito, quod protegendi principis laterii sblicitudin m paterentur, Ly.s p. tit. Prox. de domest. er protector. Et apud Chrysostomum ho-mu. FD m Matth. Pag. ἀδδ. Comet. edit. conli tuti παρά τοις βασιλεως ωλευράς, παρά τε ν βασι- λεα, τω βοι λεῆ παρεςηκοτα : quod iam notaui ad A. Ly. At Rraponti nudo Comitatu

Principis lateri. issust fabantur: id est, procedente principe in publicum eius lateri adhaerebant, κυκλω παραπορευομε ι με βασιλεων, ut Georgius Cedrenus .ait. lodo quem iusta excitabo: Comitatus lateris Principis dicitur, de his qui Princi-μm proindenu ii. Ni eius adhaer utas eum coinmitia

172쪽

mriantur. Comitatua est πρισαδες, processio Ialp

Hoc primum igitur, neque dum tamen inde imtelligere satis postumus, quidnam hi in Comitatu Principis laterique eius adhaerentes agerent. Igitur recte, Primus, quod sciam, Hligo Papiensis, quod nos docent Accursius & Lueas de Penna his, eraepositos labarorum accepit liue intellexit. Et vero antiqua scriptura LaboRum, elisa una Syllaba, hic

positum videri possit pro Laboνorum , quomodo in Pandectis Pisano passim vel Laborum λαβωρων Graeca inflexione in Oriente, cui praeerat Theodosus iun. huius L Auctor , pro Labororum per Syncopem; quomodo Deum pro Deorum: Praefecti fibrum pro fabrorum. Certe Alciatus hic Laborarum vocem substituit, quod voluit etiam Cui acius, qui Laborum hie legendum contendit. Nos igitur de Laboris, vel Labaris istis videamus , mox de Praepositis eorum visuri. De Labaro vexillo a Conis stantino M. instituto monent satis historiae Ecclesia.

sticae scriptores, & in his Ructor de vita Constantini lib. a. cap. I. & Soromenus lib. I. cap. . qui eius formam usumque describunt: nulla enim ante Constantinum eius mentio occurrit: Nam quod a Tetatulliano 3c Minucio Felice, eius mentionem fieri quidam volunt, erroneum est: de Cantabris enim illi agunt, non de Lauearo. Laharum vero istud Laborum quoque dictum. Apud Sozomenum certe lib. I. cap. s. variani COdices: alii quippe habent

nisse se testatur. Et si in alio Onomastico, teste SteWechio ad Vegetium lib.I. c. I. Occurrat Vexillum Lavarum. Sed & Aldhelmus de laudib. vietinitaris rPraemissio, inquit, Christi laboro tutus es Christi ne

xillo armatus. Et in Actis secundae synodi Nicaenae. I t viros eruditos ex auro capidibus pretiosis invexillum omis transformare, quod Laborum vocatur. At caeteri Labarum vocant, ut Arn brosius ep. s. num. ρ. Habebis Imperator COMITEM loquitur

de Addeo Com. rei militaris per Orientem in prauaricatorem, re huic Pea illa committes victricia, huic La-

harum , hoc es Christi fac tum nomine, qui=na eam instauret, quae Christum nesciat: Iube Labaνtim Sstnagoga inferri, videamus si non resistunt. Et Prudentius, lib. l. contra Θmmachum v. M seq. ubi de Constantini M. aduersus Maxentium expediistione ἐ- - - Quali radiarint stemmate pila: Christus purpureum gemmanti textus in auro Signabat Labarum. Gregorius Nagian Zenus Laborum maluisse videtur prima ς ηλευτική in Iulianumpag. N. edit. Wri an. non modo cum καμ. αυ- λυτηριον, id est , lab rtim leuamen re pausam dixit, verum etiam ut inis geniosi serme sunt Graeci in appellationum exoticarum rationibus reddendis, eum inde diserte a Romanis appellatum scribit, καματων λυτηριον ον τε κατοι P καιους ονοααζομενον : laborumsoluendorum vim habens, bi qua apud Romanos nomen

trahens , ut proinde NdZianzenus a labore duxerit Laborum, velut laboris ορος, quod videlicet Laboram istud, seu vexillum, ut quaeque pars in acie laborabat in eam quasi auxilii vice deliberationis in ferretur : quod sane Auctor Vitae Constantini dc Soaetomenus tradunt. Idem Nazianzenus, μεγα συνθημα vocat, id est, ut etiam Scholiastes eius inter pretatur, tesseram qua hostes in fugam vertuntur.

Baronius quoque a Latino Labor & Graeco .ρος deducebat. Putaret quis, a labore dictum, ideo uod magno labore magnisquc viribus & sollicitu. ine opus esset ad id geliandum, utpote quod graue esset variis ornamentis, ut de quibusdam militaribus signis memorat Herodianus , seb. q. c. M. Veis rum di id inane est. Alii alias nominis rationes

Ru etymologias commenti sunt: dc Gyraldus qui-

Conita Nno fuerit captum Laharum ras, Tandem RLabara ciuitate Cariae. siselinus quodquasi laban-Itia hastis appenderentur Fuderu . quod res sum . mi laboris esset Romanis imperatoribuet tutari signuin illud. Fr. iuretus a monte Gubar cuius apud Epiphanium mentio fiat in praeludis totius ope

ris de BarUbus, quod ιανο α ριον signikeM, neruispe hinc Labarum dictum, quia exemptile erat de de , eonto suo descendebat facile. Quod recte resutat Fullerus li9. a. misceli. cap. vi de pelauius iti'0banium P. F. δc aia. us. Quidam inde, quod

milites Laharum videntes, dc exande riculi sui moniti, clamarent Labor, Lahor. Λmaya nuper magnus alienorum scriptorum 6c laborum hau exarius ridicule adhuc magis, Hilpanicam vocem nobis' obtrudebat: La vandera : a qua cum Labandarum dici oportuerit, corrupto dc breuiato nomine Laiaharum dictum fuerit. vel eo nomine ridicule et quod Pandera, quae nostris Bandrere, a Randa dicta est. Ridiculi etiam , qui praepositos eulaborum, id est. negotiorum gestores interpretantur, m 3c qui labiorum, a Iabiis, quod tales praepositi corrigerenueos, qui de Imperatore mala loquerent me Atii pr psis sitos libellorum substituimi. Dies me deficeret,si omnia receniere vςllem. quae pleraque aegri s innia sunt.rnam dc superiora pleraque missis postremis, tanis tum ferme fine a nobis allata sunt. ut appareatae et alios Labarum, alios Laborum dixisse: atque inde originationem traxisse : Alii denique Barbaram di exoticam vocem putant: Persicam nonnulli', alii

Germanicam, vel Gallicam , quasi in Gallia Comstantinus Christiana fide imbutus, hoe vexilluminstituerit. Quibus ego facile accedo : analogia etiam vocis Labor, unde Laborum: sic enim quoque video locorum vocabula siue Gallica, sue Germanica prisca, simili terminatione, Robor, Arbor vn de dclaris,a. Qiaicquid huius sit, Laborum appellatio in ne hic liquido Labara seu Labora sunt intelligenda. quod etiam sequentia ostendunt, partim de Praepositis Laborum, siue Labarorum, collata cum iis quae ex hae ipsi leg. de his supra consecimus, partim de vexillo ipso procedente Imperatore semiter praeferri solito. Auctoris de vita Constantini lib. a. cap. I. haec verba sunt: δια δοῦ των αμφ αυτων, τοῖς κή σάμωνος δε tu κοψάρετῆ, και Θεοσεβείας τροποις εγκρίνοις , μονητῆ τὼ σημειου διακοάα προσκαρτερ- εκελιυσεν; ησαν δε ἄνδρες υν άριθμον ὐχ ηττους πεντηκοντα, eὶς ὐδεν ετ ον ήν μο- , η κωέλουν καν περιεπεπλουφορία το σημειον, ἁμοιβα-ς εκα του αὐτὰ μὲτων ωμων φεροντος. id est : Quapropter iis qui

CIRCA IPsvM ERANT Defensoralus Domesticis- protectoribus i cs corporis robore, e virtute animi, er pietatis institutis eximiis. ω in vexilla illius eam tum ministerium incumberent, iussit: Erant autem Pirι numero non minas quinquaginta' quibus inihil

aliud incumbebat, quam τι ambirem . re snpurem hastasi rexillum istud. per ines singulis od hameris

suis gestantibus. Sozomenus lib. I. cap. q. κ' τα

pyemerentur. in praelio adesse voluwe delectis ad id munus certis militibus. quιb s hoc νnnenctam erat,

νt Anguli per vices id signum humeris gestarem, σacies hosium einuirent. Hi vides Praepinios Lais horum omnino describie Nempe animi illi electoa ab Imperatore, ex h S qui circa. φsu, erunt υπὶ i

173쪽

pote valides, Virtute sectat R istano, laboro3 validi. praestantes k eximii. Quae eum ita scit,

tantum totandα, perque Vices serend0qdiuqu3g ω apparet, quod quidam tamen tradidere, praepositosta numero ι eique rei unitae Praeposi M. . Vbi uotan- labor im, non eme eos, qui per dignitates Comitum, dum inani inerate insin iis clect s Velut OL i. e- labori 3 Principis sorias, designantur l. - inf. qiai xilio ρrae litos. Quod Praepositos hos V illum apsebat. Dyontim. Ibi enim indicantur Comites si hoe κ-Uν - περι- το σημῆσν solitos ait A L miles atii Comitibus Archiatrorum. Comitibus sta Ohe vitae Constantini, id testantur veteres nummi buli, Curae Palatii, Proximis scriniorum, Comitibus& lapide , ubi videre est Labarum istud sti utes disposipionum. Dxurionibus, Magistris admissio δορδορους κου vare riHἰς Caeterum, e iam no- num. Non sunt item, quod Amaya nuper prodi ratum 'est': Praepositos hos Labarorum Principis dit ad tr a. Cod. IV. de excusat. Mun. num. ag. &c. Iateris. omitatus inlustrabat. Nam ut maxime Pr Positi Laborum ii qui ex Domesticorum schola Latari us,3 4ri exercitu quoque esset, s de quo Λm- ossi non Decemprimi , tamen cum Iocus inter eos brosius , Narianaenus, Auctor vitae Constantini,i nullus Vacaret, Decemprimis proximi, cum diu mi- soro nus)- attamen in Comitatu quoque Princi- litarint, laborum ratione ab Imperatore Decempripis procedentis eius usus thlemnis erat: procedenti. mUrum priuilegiis seu honoraria Decemprimatus quippe Imperatori id praelatum: quod testatur so- dignitate dςcorabantur: ut ita dicti fuerint praepositietomenus lib. I. e. . eras ἐον δ. τοῦτο πολιμ ν των Lobomm pςrellipsin, pro laborum causa, raelone, αλλων πιαι τερον,1 Θori REI τῖ βασιλεως ηγῶB , νςlata eo quoque L νθ. Dp. de dome-

Ionmus pe*r iosi s ideo Dis, quod sEMPER IMPERATOREM. antecedere re adorsi a militibus consueuit. His. igitur iam omnibus attente perpensis apertissime conficitur , ut. Labara suerunt vexilla, quae procedento imperatore ferebantur de quibus sensit& Claudianus r. in Ri qm υ. sciri Augustur Mneranda prior vexilla sabuat, Rufinus sequitur: ita Praepositos Laborum fuisse, qui e Domesticorum enim interpretationem , & ellipticam locutionem respuit, vel ipsa Praeposuorum vox: quae utique GDfiςii alicuius εμπρακτου vox est, qua necerario indicatur, eos alicui rei & ossicio praepositos fuime: &inde praepositi Laborum. Quod etiam sensum L . Plia attinet, eum ibi vide. Denique quod addit de connexione huius tituli cum superiore, nos eam supra veram demonstrauimus. Pariter neque huc faciunt, ossiciales Principis lateri proximi in militia ac co

stholi, , ab Imperator. elasti Labori sollicitudinςm horte P-ria Geminit Hyginus in Gro

dc curam gehebant in Comitatu Principis , seu procedente imperatore, circa Imperatoris latus inceden tes. QEo Rertinet etiam Georgii Cedreni locus hison Compena Iag. lis. T. XII. Script. Rer. Byzant. edit. Venet. ubi vexilla flescribens , ait, ea longis suspensa contis. gehnt s circa Imperatori latus in

matico. p. q. essit. A el. de anno I o.

Decineris, quae ad Labarum pertinent, plura non addo. Nisi quod quidam nuper parte a. libertatis Ecclesia per Constantinum, cap. V. in Labaro deprehendere tie aiebat, Romam ibi designari, vel certe eessisseqvinque sς .protexisse: ταυ Gνσες orbem totum Romanum. Nimis callide: Circulis επὶ μιακρων δορα ταν κυκλου παραπορευ μνοι Των enim qui in Labaro sub litera P. Graeca extat, noci βασιλεων καταί &πουσω αὐτοῦς. Ea longis contis est aliud quam Pars suggestus imaginum, ut in ha- suspensa circa regem gestant. eumque ita tehunt. Qua stili: sub quo litera X. latet: denique litera X. ci causa e Domesticis adsciti vel electi, utpote qui cir- culo inclusa intra hastile cum litera p. essicit nomenca Principem ement ,& inter Palatina ossicia , viri Christi.

s. DE

PROXIMIS, COMITIBUS

DISPOSITIONUM, CAETERISQUE

I IN SACRIS SCRINI lS MILITANT. TITVLVS XXVI.

Lid. XII. COD. Ius T. Ti T. XIX. De proximis Sacrorum Scriniorum caeteririque, &C. De qua Rubritae mutatione ad L . h. t.

a) Ita recte ασhώπως; quare nil opus coniunctiva, 9, quam hic omissam putabat Gutherius, 3. de in. dom. Aug. . p. Jω. edit. Lipsi Respondetque huic, titiam G. supra de Magistris Scriniorum.

ivim Aufr. an si omissi I. τμβρ. is honor. Codicillis, Scrinia perennitatis no-

174쪽

II. Hoee Scrinia omnia erant sub dispositione Magistri ossiciorum , ut praeter Notitiam Imperii, in Magistro inciorum , te flantur inscrtitiones l. 6. N. 17. h. t. & d. I. a. ι r. de eom meatu e l. ap. de haeret EM, I. I. M st. o. I. a. 4. l. F. Coae lusi. πα. tis. illi. in his Scriniis qui erant, laborare di untur; l h. t. militare, I. R. N. S lfi h t. VI. . de priu. eorum qui in S. Pal. Unde & militia Sariniorum, L 7. g. p. h. t. & Symmacho M. r.ep ta . Sacrorum Scrinibrum sudores, d. I. Dissu de honor. Codicil obsecundatores luem rum scriniorum, l. s. h. r. Eorum nominatim qui in tribus prioribus Scriniis militaba it,

mentibus & ingeniis Principes committebant,. quidquid Sanctionum proferebant, oh.ι. seu peragendis & signandis respoissis Principi Ibidem obsecundabant, L 1 . de extraor .mun. Qui vero in quarto Scrinio, Dispositi orium puta, militabant, ab iisdeis dispostiti num Principis norma & series serdabatur; ly.3 Ad eadem mittebantur ante Indictio

nis exordium breues erogationis a susceptore rapiendae: & postea alii byeues erogationis factae: La.. deerog. mil. an. Ad ea missae Relationes & opiniones cum reputatoriis & ip structionibus necessiriis, I. 32.34. &8. de appellat. In ius Scriniis haeretici militare prohi hiti, Lap. de haereticis. Priuilegia porro his varia tributa: primo immunes erant a cunctis muneribus sordidis & personalibus, ab extraordinariis Colla ionibus, nec militiae tantum tempore, sed ' post militiam, L 3. 1δ N. h.t. & l. l. 3 in . de priuIlere . qui in s 'I 8cd. I. ι . de extraordinariis mun. & l. vu in se. qui a praebit. tFron. Secundo ludicum ordinariorum se cretaria iis sponte sine ullo nuncio ingredi, cumque his sedendi ius erat, I s. 7. & νε hTertio ii XV. annis in Scriniis laboras lent, a Curiali necessitate liberabantur, II.&niupr h. t. Quarto si viginti annis, impertito otio, consulari dignitate inter Ad lectos hon rabantur, lic ut 'b omnibus oneribus immunes e fletu, I 7. g. b. t. Vide S aliud priuile gium, de quo t. υθ.sup. de honorar Codicil & l. ta. si . de Mnatorib. De poena emanentis

1ex m, nsu in spatio supra Commeatum, v. l. a. infri de commeatu.

IV. His porro qui in tribus prioribus Scrinii S militabant, praeerant, qui MAGis TR tyriniorum dicebantur, de quibus fuit titulus seupra de Magistris Scriniorum. His proximi

P ,.serant, qui PROXIMI SCRiNIORVM di bansur: Ia. . o. o. 6.17. ιδ. Ru. est. h. t. qui &in capite constituti dicuntur, LU.hi. eorumque gradus ultimus in scriniis ides , summus) d. I Io. de extr. inua. Hinc honor proximi, L l . h. t. Proximatus splendor, I. M. h. t. gradus proximorum, LII. h t. & Proximatus, tr. ι7. h. ι .dit Iasup. de Senatoribus: Quo per ordinem succedebaiu l. v. h. t. ordine meritoque stipendiorum, g. h. t. Unde laboris praemium, tu in An. Promotionis autem huius dies ab Honorio & Theodosio Iuniore constitutus Genuinus natalis suus id est, quo die natus erat, I. l. II. h t. Hi Comitum dignitate ornabantur, LII. II. h. r. vide & l. injr. de extraord munerib. Vnde Comitilia proximatus, I. u. h. t. Primo quidem tertii ordinis, secundi postea, t. r. h. t. sic ut vestis eis a Comite S. L ex intexto tita lego) ex largitionibus praeberetur: L It Iea est. Triennio primum ea militia conclusa, LI. anfr. de Palatinis S. L. biennio postea. I. 6 h. t. anno demum, L H. 7. h. t. Depulta item militia, I. 0 h. t. seu post depositum actum, LII. h. t. e Palatio exeu tes, La. h. t. cx- Proximis denique, tra. h. t primo Clari nimis adgregabantur, La. a. h. t. Secundo, Praesecti Praetorio Vicariis aequabantur. I. a. .. o. ir. 7. hoc tit.& I. a Dp. de de Iorib. ct glebali coli. dc IN. in f de Polatinis: tertio ad Comitu tum Principis sine euectione ventre Poterant, L .. b. t. quarto immunes erant a glebali collatione, non tamen septem solidorum, quae tenvissimos Senatorum solebat obligare, Lia. l . h. t. imo si septem solidorum , d. l. a Dp. de ornator Ib. a Praetura, I. s. h. t. a sordidis muneribus, super indilio, v nalitio, extraordinariis Collationibus', temone; equorum, tyronum PTEstutione: Ly. . h. r.& d. l. 14 in s. de imordis. munerib. & I. M. ins qui a praebit. Uron. ab omni functione, M. rasisp. de Senatoris. V. Hos sequebantur MELLO Pstoxi Mi, qui a Proximo proximi erant, & sequenti anno proximi futuri: l. 11. 7. h. t. Post hos inter alios erant EXCEPTORES, I. Igh. t.

Vi. In scrinio Dispolitionum Primi quoque erant Magistri Diiapositionum I. ι. h. t. qui &primi Dispositionum dicuntur, i. i. h. t. Hi non ςum Magistris scriniorum caeterorum, veru iii cum Proximis coniungebantur, iureque & honore eodem fruebantur,' I. a. ro ra ι.. h. i. I. ra. v. de Senatoribus: l. m. qu; a praebit. Ironum. Hi scilicet pariter ut proximi feriniorum Comitum dignitate Ornabantur, di. o. h. t. secundi Ordinis, I. Useu vis. h. t. Hi ne adeo Comites dispositionum Rubri S l. o. D. δ fluvit. h. t. d. I vn. ins qui a praebit. Oronum:

Comitiua primi Dispositionum, L . b. t. Comitiua Dispositionum , d. I. ra. DA G S

175쪽

M tebus, γ, prima d) militia est: seeundus, in literarum praesidiis eὶ pacis ornatus:

ideoque Scriniorum s . Nostrorum merita perpendentes, secundum fg eis in priuilegiis jocvin tribuimus. Vt omnes qui quindecim annis in Scriniis laborauerunt, Memoriae, ac Dispositionibus, h Epistularum ac Libellorum, licet patre vel avo cererisquς maioribus i in Curialibus orti ac proditi h sint, tamen ab omni hete l necessitate habeantur

immunes, nec ad Curiam reuocentur. Dat. VII. Kalend. Octob. Antiochiae, Acc. v. Id.

Abest haee lex a Cod. Iust. Memoratur & eonfirmatur ab Arcadio L 7. Afri GO THOPRED VL

H De hoe Meunis lyP. V. Pro gr. IDEMU) Nihil hie immutandum: de quo inox. IDEM.' d P νσηι tuam partis armata dixit Sidonius Apollinaris epy. IDEM 'Ve, praesidia si eramiin, de quo mox. IDEM. e Atque adeo Seriniariorunt, seu in seriniis militantium. IDEM. g secundas loeus literatae militiae tribuitur: de quo mox. IDEM.' chd Nihil hie mutandum: Laboraremia Ha 9 Asposcitonibus, idem quo' laborare in seriniis memorie, Dispolitio

'sk Id est. Ididis, prodierint. IDEM. . cl Gνiati: de qua is integra constitutione agebaturr ct paulo ante mentio facta fuit. IDEM. Si missum, qliae urbs erat Daciae Mediterraneae hie accipimus, tum Secundus, eui haec lex inscrthitur; PRIlbrisi fuerit ho e tempore. Verum de hoe Seeundo PP. qui ct Sallustius, amplius inquirendum. IDEM

COMMENTARIUS.

niarios quatuor scriniorum quindecim annorum

militia, id est, si quindelim annis in scrinio aliquo

ex his militauerint, licet origine.c v R I A L Es , Curia Curi alique nexu liberari. Quam Iuliani constituti em memorat simul di firmat Arcadius Imp. in L . i . h. t. Quinὸecim annis, inquit Iulianus, tum Conflantius imp. constitutione sua huic rei viginti annos praestitui Tet, ante octo annos ι r. infis Agentibus in rebus. Duomodo & alias sape certo annorum decursu Curialis conditio euitari olim potuit: de quo plenam fidem faciet titulus infra, dedecurionibus. Nos de hae Iuliani leg. videamus, ubi varia notanda expli pandaque sunt. Primo notandum. Iulianum hac L in specie pro- posta Curiae euitandae tempora contrahere: pariter, . t altera l. a. rvs de Agentibus in rebus, quae At ipsa ad eundem Secundum P p. data. est: Cum alias Iulia. nus Curiis plurimum fauerit, ut fidem faciunt lex 'so. inf. de Decurionibus, lex σι ins de Lustνati colla .

lex st. 6c Ia. eod. ιιt. de Decurionibus: δt ea, quae nar. rat Libanius, Orat. funebra in Iulianum, p. δνσδyri essit. Moreli. cuius verba prosero ad i. δ. de Duun& Λm. Marcellinus non uno loco, ac maxime lib.aa.

c. ρ. Illud, inquit. amarum re notabile fuit . quod re sub eo a Cuνiatibus qάisquam appetuus. licet

P Riv ILEGIIS N sTIPENDIOR vM NvMERO .er originis penitus aliena firmi udine. communitus obtinebat aquisῖmum, adeo νt ρlerique territi emercaremtur molestias pre iis clandesinis. Tandem & Zosiuriis lib. s. cap. 1I. in M. imo & fidem faciunt ipsi. uiset Iuliani scripta, de quo ad d. l. Fo. Et hic tamen, Vt de d. l. a. .ins de Agenti. ire νebas, videre licet. Priuiligio literarum qua pνιωlegii voce etiam .hie utitur9 desipendiorum numero scribiariosa Cur a immunitatem obtinere.

-io Verum ipse in specie huius seg. quod his seeundosoco notandum: rarionem eius facti praemitte Inre. f., inquit', prima mιlitia est: sttiantius in site ἀνά prae iis pacis streatu :ν deoque scriniorum nostrorum merita γ' Andentes secundum ris in πε locum tribuimus. Ait, in rebus, ubi nihil mutandum , id est in rerum actu, publicisque actibus

Quo senili, Agentes quoque ipsi an rebus dicuntur quihus scilicet negotiorum iv actuum publicorum

executio iniungebatur: vid. l. q. n. . ins de Ageπ-tihus in rebus: l. . & 7. ins de executoratas. sitici& Agentes rerum dusti a Sexto Aurelio Uictore Schotti cap.D. Eodem sensu Vopiscus rem Romanam dixit in Vita Probi cap. vlt. Posteri, inquit,

Pνobi rei odio inuidia, vel timore Romanam rem fugerunt , is in Italia circa Veronam ac Moacam ac Larium , atque in his regionibus larem lora Wνum. Horatius pro eo dixisset, procul a n otiis νει esserunt. Q clare coniecturam CL. V. minus probo. qui Romanam regionem ibi restituerunt; de quo alitii. Ergo ait Iulianus, primam esse militiam in rebus; unde apparet . armata militia indu hie , Curialem

conditionem euitari tum certo stipendiorum numero potuisse: quod Constantii quoque lex ostendit. LII. ins de Decurionis. ut & deinceps obtinuit, de

Quo rit tae Decurionis. Jc nominatim ad eam leg. & ad L es ins de re milisarie sic quidem etiam ut citeriore annorum numero milites a curiali conditione liberarentur . & quidein quinque annorum aliquando ex dicta Constantii I 3δ. Ac deinceps, d. l. c.&e. Et in eo quoque prima misella Diit, potiorque. Quomodo & sidonius Apollinaris lib. t. ep. q. Pra

rogatiuam panis armata dixit. Secunda vero ratio,

secundum priuilegium, secundus in literarum praesitiis pacis ornatus consistere dicitur a Iuliano. Quo disci mus, ut propensum in commune Iuliani in studia affectum , de quo alibi, tit. de medicis repres oriri ita speciatim erga scriniarios sirpul dc eorum ossi cium: Sic sane & l. I. Cod. IV. eo in tit. Proximis scriniorum literata militia tribuitur: de Symma. chus lib. I. ep. ιa . Fangitur militia inscriniis lite

rarum. .

Quindecim igitur annorum seu per tria lustra quod & postea in armata militia cautum a Valentiniano Ium l. n. ins de Decurionibus militia in .seriniis curiam euitari posse , definit h. I. Iulianus,rn hac quoque re a Constantio diuersus, quod hie Tertio ,notandom I Nempe dc alias solemne illi a

Constantio diuentire in Legibus, ut patet vel ex L

176쪽

νη. Ap. de dominio rei qua poscitu , & t. s. se p. de reet qua totius anni in aceto fomento, s larido, contrab. emptione: vhi dixi pleniuS. c atque hordeo sis palea condita non εaberet a & mox, Illud Quarto obserliandum, hac in re aequari DL μγυ- T W-8Asinarranditoγum, ιινaeuiarei Positionum scrinium eaeteris tribus e cum alias saepe in sim' non posset. Eodem sensu Vopistus discreparet: denuo ad leges sequentes. lR AVN tw0- ς p. s. Eodem Ammianus Marcet

secundo a scrinio memoriae loco, ante epistolarum& libellorum, ponatur, cum alias ferme ultimo loco nominetur, ut L M. infri vel ab aliis separetur.

Tandem lue semel agendum de hoc Dispositionum scrinio, unde dictum id fuerit, quaeque eius partes in rebus seu in rerum actu fuerint. Ergo dispositiones hic non sunt δια παγμα τα , διαταξεις, con. stitiitiones, sanctiones pragmaticae, Edicta, quo modo alias generali dispositionis voce haec quoque intelliguntur, v t. V. U. Cod. IV. de proximis sa

lensiniani inter Theodosianas 4 . a. de Dronibus, de Pantapolis o. I. vlt. Cod. de fructibus σ fit. expens 9 ve- tum alii principis actus in Republica extra Legum Sanctiones, Adnotationes, Responsa ad Legationes& Consultationes & ad Libellos, Cognitiones, quae omnia a tribus aliis strinus, memoriae. libellorum, epistolarum tractabantur ;β-iλει' ἐκθειτε ς ut vocantur in Notitia Imperii, quomodo eam nos restituimus iam ad i. vn. Dp. de Magistris Frisiorum. Quid igituri In his erant Ι'rouisiones ferme anno. nariae, dispositiones itinerum Principis, & expeditionum , de ordinandis Magistratihus est officiis publicis, quaeque Princeps sibi peragenda proponebat. Eoe omnino sensu Dispositionis vox apud Lampridium in Alexandro Seuero cap. M. Expeditiones bet. Mus habuit, de quibus ordine fiso Miseram. Primum tamen eius consuetudinem dicam de rebus rei tacendis vel prodendis. Tacebantur secreta Aellorum: itin rum autem dies publici proponebantur, ita ut Edi Dum penderet ante menses duos in quo scriptum sis:

Illa die, illa hora , aθ pG sum exiturus; es s dii

toluerint in prima mansione mansurus: Hinde per Ordinem mansiones, deinde flatiuae, deinde obi annona esst accipienda: B id quidem eo psque quumdiu adfines Barbaricos veniretur e Iam enim inde tacebatur. cs omnes ambulabant, ita ne D lsros I Tlo M E MRomanam Barbari sirent. Cenum es autem eum nunquam id quod P Ropos VERAT, fefellisse, eum diceret , Nolle ab Aulicis suas vendi Dis Post Tio NEs: quod faritum fuerat sub Heliogabalo, cum ab eunuchi vi ta venderentur: quod genus hominum idcirco se creta omnia in Aula nosse cupiunt. ut soli aliquid sci- Iecranti, ut media di pelleret merum, nsn vis ON qaidquam flatuιt 'met ex prouinciis alimenta confreti consuuit. Et lib. s. e. II. ubi de Anatollo PP. Sidonius Apollinaris ad PP. Galliarum lib. I. ep.ra. Prais

iermisit Attilam Rheni hostem, Thori odum Rhola

nati LIT. H. de Epsopis. Scrinium igitur dispositionum erat, in quo, ut eXpresse loquitur lex ρ infhoe est. Principis dispositionum norma de series sex uahatur , seu disposita in Reputa. a Principe pro urgentibus rerum necessitatibus: sie ut quotidiani eo serme Principis in Republ. actus, destinata, dispositiones continerentur: Quorum ea multitudo fuit, ut proprium earum scrinium esset, cui & Magister seu Comes peculiaris fuit, & varii sub eo serimarii Sic eodem sensu Numerariis M. dispositiones tri-huunturr ut Flamonia Municipibus, Arcariis pondera, mensurae Allectis, Salaria Tabulariis, a Sidonis Apollinari, lib. s. epis. 7. quia scilicet Numerarii

Omnia commonitoria , praeceptiones, euectiones, publica instrumenta, quibus de prouincia D IsPONEBAT UR , consciebant, ut exerte docet lex Is. d. Ius. de Numerariis: sCRlNIIs Q v E inseruieisbant, ut testatur Dx g. ins de Numerariis , de quo plenius sis titulo. Vnde iam patet, quam malel'ancirolus aliique deinceps hos cum Referendariis mi icuerit. Ex superioribus omnibus iam coniicere Iicet, quale seriniariorum dispositionum munus fuerit , xcur diuerso saepe & inferiore iure quam caeteri fuerint : quia trium priorum literata proprie militia fuit, seu hos potis limum studiis eruditos op/tuit, ad principis eonstitutiones videlicet responsaque formanda , epistolas scribendas: hos vero non adeo. Quam in rem elegans est lex δ. Cod. IV. de proximis Iacrorum scriniorum. Prox mos sacrorum strianiorum , quos fides ac diuturna obseruationis induastria, LITERATA Qv E militia: Comitem quin etiam

Dispositionum, quem P Rosi Tas ac STRENUITAE merito commendante Ergo in Proximis Merarum

re videantur, s habeant rede vel gra iam uel pem. 'sudia ρο eruditior in Comitibus dispositionum .proniam requirant. Et quia de publicandis ni sposi bitas c renuitas: quod dispositionum natura unum TIONIBVs mentis comuit, νbi atiquos voluissει νel reqdirit. P Rectores Prouinciis dare, vel Praepostos fiserae , pet Postremum, quia haec prima de scriniis discrinia- Procuratores sic est Rationa V ordinari , nomina riis lex occurrit, age cumulemus nwnc Auctores qui eorum PRPPONEBAT, Boreans Populum, vi s quis - horum scriniorum, & scriniariorum, & Magistro quid haberet r inir , probaret manissis νebus; A rum meminere. Spartianus m με. cap. q.

non probriset, subi et poenam capitis, &e. Hoc seci Iulianus ep. u. ad Mosse Lampridius ira Alexandrσsu Dispoutiones apud Capitolinum in Gordiano Te sis, e . aδ. de Misitheo: Cuius piri tanta in Republ. dispositio fuit, Pt ninta essti νnqu im ciuitas limi eanea qua non possct e re tum P. R. ac Hincipem se cap. F. Aurelius Victor de Caes. ωP. Zo. Λm. Marcellinus de Symmachus variis locis : Notitia Imperii j.D. Sidonius Apollinaris Pane Tr. I. P. FIO. Post omnia

vide & quae supra dirimus ιu. de Magi isserimorum.

II. sa) Imppp. GRAT i AN vs, Valentinianus, & Theodosius A A A. ad Valerianum. b

LARissi Mos viros Proximos striniorum c & Magistros id) dispositionum Uieariorum ordini copulamus; ita, is) ut prior aliunde g) prouectus th Palatinis honorariis praeseratur, ut i prius e palatio cum huiusmodi dignitate dimissus, priorem locum aliis post etiam vera administratione venientibus sortiatur, Dat. lV. Kal. ApriLMessi Syagrio & Eucherio Cosas. Γ38 I. J

177쪽

. KQ Abest mee fax a Coa. Iust. indieat hane let. Ualentinianus lun. I. ii. N. de ρνDU. eorum qui in X Pal. Iunge daque ei sex a. Dp. de Primiserio is Notariis. α lex s. IV. da bonori redietu. GOTHO FREDUS. riuria ut hie P. V. Romae fuit A D. 3ti. eui peaeter hane De. ct duas illas inseribitur adhuc lex z. ce equis curulib. ex. 7. 8. de se nisis. IDEM. cel Trium stilitat memoriae, epistolarum, libellorum. IDEM. da Magylai dispositionum b. L qui alias Comites dispositionum: de quo mox. IDEM.ce Ita quidem. IDEM. D Putabam aliquando prius se verum hoe retinendum. IDEM ut Quam ex scriniis. IDEM. h Retinenda vox haee, neque mutanda in prouectis: prouectus autem, ad Vieariatus administrationem. IDEM.

Q Igitur Proximatu tantum scriniorum , ct Magisteria dispositionum exeuntibus haee dignitas eollata hoc tempore: verum postea aliter L m f. IDEM.

COMMENTARIUS.

tinianus frater eius Iun. indicat firmatque ιδ δε priuil. eorum qui in S. Pal. qua honoraria Ulca- Io R v M dignitas Proximis striniorum & Magistris, dispositionum, e Palatio seu Officio ex euntihus, consertur : Quae quidem lex pars est prolixioris Gratianeae constitutionis de Honorariis codicillis & dignita. tibus, tum PaIatinorum, tum extra . Palatinorμm: e qua duae praeterea Leges hoc Codice occurrunt: puta lex a. sv. de Primiceris EF Notariis de lex F. Dp. de honorar. codicillis, quae proinde huic coassandae veniunt. Vicariis ergo aequati Proxima tu ut &Magisteria seu Comitiua dispositionum functi: quod praeter hane Di definitur & indicatur quoque l. q. o. II. V. in f h. t. & l. ra. Dp. de Senator . stoebali P i nostri. I. N ins de Palatinis S. L. Ita quidem quod secundo loco hic notandum ut qui finis huius L est, eum iis, qui reuera Vicaria. tum administraunt de tempore certent. id est, si priores e Palatio eum hac dignitate discesserint, post

etiam vera administrati ne venientibus praeferantur. Quod & ipsum generaliter de Palatinis cum dignitate e Palatio exeuntibus hac leg. vers. ita Pt: tribuitur, puta, ut Honorarii huiusmodi cum ἐρι ρακτοις tempore certent: Et vero d. l. a.sup. de Himiserio ET Notariis, quae ut dixi eiusdem constitutionis pars est, alterum eius rei exemplum notatur in Primiceriis, Secundoceriis, Notariis & Tri-hunis, Domesticis & Notariis: qui de Consistoris cum dignitate aliqua honoraria exeuntes, ita ἐμπρακτοις aequantur, componuntur, ut nihil nisi tempus intersit, etsi priores fuerint, anteferri iu-seantur. Quod in extra Palatinis secus est: Et vero nominatim definitur d l. s. sup. de honor. codicillis : quae & ipsa huic coassanda est: puta ut extra Palatium constituti si codicillis Proconsularibus, vel epistolis Vicariorum , vel insignibus Consularium emendicatis atque adsimulatitiis. vestiantur , his quos administratio vel militia prouexit, postponantur. Et ita, quidem etiam duae hae leges eum hac nostra iunctim legendae constituendaque sunt. Caeterum quod Tertium hic obse andum Vicariatus dignitatem Proximis scriniorum & Magi. strii dispositionum hac l. ita conserri, ut conferatur demum e Palatio dimissis, atque exinde computetur: pariter ut Primiceriis Notariorum, &c. d. l. a. sv. de Primiceno LN Noranis. Verum postea ab ipso Proximatus & Magisterii indepti initio: L . ω. ubi dicam: paliter ut in Notariis ab ipso Pri . miceriatu , &c. l. a. svr. de Primicerio re Notariis.lliud quarto loco notandum ex hae L Mettsbos quoque dispositionum dictos s qui alias Comites dispositionum dicuntur Rubr. & l. II. ι . II. seu vis. h. t. l. vn. ins qui a praebit. yronum, o l. ra. Ap. de Senatoris. re glebali collat. Quod tamen Quia citis negabat: de quo iam quoque ad tit. de Magistris

Scriniorum.

Et hi tamen, siue Comites, siue Magistri dispo.

sitionum, quod Quintum etsi nomme conueni. rent cum caeteris Scriniorum Magistris, attam ea iure de dignitate diste ebant: neque enim eum his aquabantur. Verum cum Proximis, id est, qui p-ximo post Magistros loco erant: quod praeter hanci . docet L Io. a. & I . h. t. ι M. Ap. de Senatoris. hyn. qui a Prabit. yysenum.

OEsrcvNDATORI Bus sacrorum Scriniorum quorum mentibus ingeniisque committimus, quidquid in alios quoquα c perennium tape proferimus sanctionum dyequorum, se d r . militare subsidium, ab Honoratis ig) proyi me h venire iὶ iusistriis, missam h . faciamus. l) Nullis igitur vel aetate praesenti, vel in relicum, m tale si quicquam einerserit, aut Equorum oblationibus , aut quibuscunque praeteres, de collativo sn omnium, postulatis, parere cogantur. Dat. XVIII. Kal. Ian. Pataui, Antonio

i . i defertur, Vmun sanestiones quae in Hios quoque proseruntur. Verum malim Ali quoque. IDEM.

178쪽

COMMEN

VA L EN ri u i AN lah. haee constitutio est pariter ut lex F. inf) qua scriniariis iMMvNITAs tribuitur ah extraordinariis muneribus & collationibu , veluti ab equorum collatione , quae extra ordinem Honoratis ad militiae subsiditim indiei quandoque solet, & vero hoc tempore indicta sue rad, de qua Collatione &4mmunitate sunt insta ρezculiares tituli, de equorum collat. Item de oblatione equorum, & tertius qui a praebitione equorumpet Tyronum. De eadem vero scriniariorum immunia tale est quoque lex ι . 1 P. b. t. & L να inf. quia prabit. Tyronum. Et similis L a. ms is primι. e rum qui in S. Pal. In hac vero lem quatuor notanda sunt. Primo, pro rerum necessitate , Honoratis quaedam iniungi solita de quibus Honoratis semel dixi ad i. m. Ap. de Q. Iudic. eluit.) veluti equorum collationem. tyronumque publicorum, item munerum sollicitudinem, ut praeter hane leg. & d. l. 1 . docet sex assust. de decu . re silentiariis: I. N. mf. de Agentibus: l. 7. . tδ. ao. ins de Ironis. L i. ins de mitisti peste. t. q. ms visu proribus. Et vero quod secundum) hoc tempore equi exacti ah Honoratis propter Illyricianae expeditionis necessitatem, ut ostendit lex σ. ins de extraordinari mun. quae hoc ipsb anno 38 a. & mense adeundem Hypatium PP. data est: De qua videndus quoque Zolimus lib. . cap. 8a. Π. I . Huius nempe expeditionis gratia Titeodosius M. Imp. hoc tempore Gratiani & Ual tiniani collegarum suorum in Ri,d imperio subsidium implorare coactus fuerat: quarea Valentiniano Iun. in id equorum collatio indicta Honoratis: Nisi putemus , Valentinianum Iun. proprio imperio tutando aduersus Marcomannos, Quados, Iuthurgos hoc tempore Rhetiae de lilyrico infestos hanc Equorum collationem indixisse. Vtcunque sit, haec illa expeditionis lilyricianae neces- stas est, de qua dict. I. U. & II. in . de extraordi-

Tertio obseruanda est scriniariorum descriptio h. l. Obstecundatoribus, inquit, Sacrorum Scriniorum, quorum mentibus inoniisque commit imus. quidquid in alios quoque perennium sepe pνoferimus sanitionum. Quibus verbis continetur Sericitariorum munus : pariter ut L I . in . de extraordinariis mum

Eos, inquit, qui ibidem pervenis signandisque responsis nostra Mansuetudini obsecundam. Qtiae Notitia Imperii sigillatim explicat DL a. Magister, inquit , memoriae vinotationet omnes dictae re emistit,s precibus respondet : Magister epistolarum, Lega-

TARIUS.

tonos riuitatum . Uul ationes x re preces tractur . Magister libellorum cognitiones cs preces tractast. EGgo obsecundatores sacrorum Seriniorum, sunt, qui in scriniis Operam nauant. scriniarii omnes: quania quam speciat inutile designari videantur Magistri ipfitrium scriniorum, quandoquidem agitur hic de col-1atione extraordinaria quae ab Horematis exigebatur, cum quibus ambulabant Magistri: pariter ut L ι . inst. Et tamen crediderit quis de omnibus stri. niariis id accipiendum, pariter ut statuitur ι T. inst. arg. t. νn. ins qui a Prahit. t . vel equorum. & iulorum quae modo . expendimus quoque verborum. Postremo Obseruandum totam hanc l g. stylum Baris halum, vel saltem Gallicanum cothurnum utique spirare, sic ut ea Dictatorem seu Auctorem sue Quaestorem siue Magistrum memoriae aut Gothicae gentis , aut Gallum habere videatur. Vestigia haec, I. Ob secundatores sacrorum scriniorum. a. Venire iusso rum, Pro conferri, transmitti.y. Missem facere equo. rum: vel si quid mutandum hic, equorum M usummissum facere squod non puto in id est, indulgere, remittere, concedere. Λ Fam facere, stro, missisisnem, remissionem , indulgentiam; Missa pro misi one, quomodo & remissa peccatorum. Promisisne, quomodo & remissa peccatorum, pro remissione apud Optatum, Augustinum, & alios: Et instituta, p Institutione apud Am. Marcellinum: Accessa, pro a cessione apud Seruium, & in itineratio Hierosolymitano. Exposta, pro expositione Interpreti ad nonnullas Novellas: Adscens, pro Adsensione in veteri Kalendario. Messa denique est αφεσις dimissio. Ita quae in Graecorum concionibus fuit λαωνα σεσι ς.

id elt populorum Missa seu dimissio, quod in Iudicii, Romanorum fuit, Ilicet, id est ire licet, id fuit in

Liturgia veterum Christianorum πειῶν - πολυσιν m illam facere : quoties videlicet aut non initiati Diaconi voce iubehantur exire , aut peractis sacris populo fiebat discedendi potestas. Ideo Ambrosus ep. ao. Num. q. f. pag. δώ. edit. Benedictim hoc ipso aeuo: Ego mansi in munere, messam facere caepi, dum ofero raptum cognoui Casutum quendam. Atque

hinc Missa nomen: A quo non abluducit & Missa, seu Milpus, Se msaria, in infima Latinitate, pro praemiis & βραβώοις, de quo Salmas. in Mimum,

pag. ρια Sequuntur alia Barbara seu μυξοβαοβαρα hae L Quarto igitur, in reliquum, pro de calero, deinceps in posterum , F. Talas quidquam, pro si tale quidquam. 6. Collatis m, Pro collatione, decollativo omnium postulatis.

Pa Oxi Mos Memoriae, Epistularum, ac Libet Iorum, c ita Vicariorum honore e mulamus, ut inter eos merito dignitatis habeantur qui Pro Praefectis se Dio, cesses sibi creditas temperarunt, ex eo tempore. ex quo eos splendor indepti Proximatus ostentat, f in insequentibus Praeponendi, qui Uicarias g postea administrauerunt. h Dat. prid. Kal. Mai Constantinop. Honorio Nobilissimo puero & E dici Cotiss. 386. J- . N O T AE.

179쪽

O Cynerius hie PP. Orientis suit sub Theodosio M. An. D. 38 1. 38s. 3ς6. 387. 38 g. 389. Vid. P βροζr. Eiu emimillista mentio apud Libanium Ο---- .leis,m- , mi si ioo. ubi dixi: Zosilmitu, ιβ. p. II. δ s. id ais eiu in in Granico, M. D. ι88. IDE M. inque inst Non- . Hoc addidit Tribon. ex L. io. is'. qui tamen hoe facto inale proximorum appellationem ad crinium dispositio tuam traxit; quod etiam in Rubrisa eo inmisit: quam ita concepit de pro λιs sacrorum Ieri-nioris i omissa Comiιis dispoisionum mentione. IDEM.

TAE o nosti M. haee lex est, cui eoassanda est

ex m. ins de Decurionibus, de Vi c A R I A dignitate Proximorum , dc a quo tempore ea computanda sit: Vicariorum scilicet dignitate Proximos scriniorum honoratos docuit iam lex a sum docet& haec lex ἡ & lex ro. N. r . inf. h. t. & I. da. Dp. de Senatorib. re gleb. coli. l. s. in M. de Pala inis S. L. se ut eum V cviis ἐρι ρακτοις tempore certent; idque etiam de Magistris seu Comitibus dispositio. num constitutum, d. l. a fust. m. Haec quidem ita iam antea quoque coiistituta: Λtenim quod Pro. ximos trium scriniorum attinet, Memoriae, Epistu Iarum, Libellorum, cuius postremi meminit quoque Λm. Marcellinus lib. aa. c.st. maius adhuc priuilegium P.Isi hae parte his tribuitur hac constitutione a Theodo sio M. Nempe, cum hactenus Viearia Proximorum dignitas ah eo tempore sdstimaretur, ex quo Palatio dimissi seu Proximatu functi essent, quod testatur L lex a. hac constitutione ab eo statim tempore computari iubetur, ex quo Proximi facti sunt: de

se eum vicaria dignitate Prox mi deinceps facti. Cui simile quid antea constitutum ab eodem theo-so M. circa dignitatem Primiteriorum & stibi ino

rum Notariorum, cum antea ali aer obtineret, i. s. sv. de Primiceris re Notariis. Proximis vero trium

scriniorum id nunc tribuitur. Id quod ad simili tudinem proximorum postea porrectum ad Priores in scrinio dispositionum ab 'cadio: l. D. inf. b. t.

Ideo etiam Tribonianus L ι . . Od. Iust. eod. tit.

quae hinc desumpta est, haec verba re dist sitionum inseruit, ex d. I. ro. et Ii Proximi dos positionum nulli sint: ut proinde hac parte duplicem is fucum faciat, dum Theodosio M. quoque id trihuit, ex aesumento suo Proximos disposition tim nob s faciati pariter ut Rubrica huius tituti immutata , dc l. G. Cod. eod. de Decurionib. qui uulti iam fuerunt, ve . rum 'iores in scrinio dispositionum L L Io. & pri ia mi, L I . h. t. qui cum proximis ambulabanti Et Proximi trium tantum scriniorum dicti. h. l. Ac l ι .ins seu L L Cod. Ius. eod. tit. ubi Tribon anus su cum iam non fecit. Cognites vero & Magistra diaspositionum ab his diuersi, L pn. ins qui a praeb. D. renum: quomodo & primi dispositionum, se i prious, i. a. o. a. I . b. t. igitur haec immon ideo lata est. vi proximis scriniorum Vicaria dignitas tribueretur, vel ut ostenderetur eos quamlibet Honorarios cum iis qui reuera vicarias gessissent, de tempore cetrare; id enim utrumque iam l. a. svr. h. t, his collatum fuit: Verum, ut ostenderetur; A quo tempore eorum Vicaria dignitas computanda esset; & sic hac parte ius nouum inuectum: Denique antea quoque' Viearia di editate honorabantur , sed non ITA: Ita . inquit, Theodosius, meariorum honore tumulamus , νι ρος. Idque est talarig. argumen a Confer Q. Rusium in nota ad Mareellia, Lib

tum adaequatum , quod codicis Iustinianei interpretes non attenderunt.

Unum illud superest h. l. notandum, quod Vicarii

Pro - Praefectis dioecessMi creditas temperare dicuntur: Quomodo & Λ m. Marcellinus, quatuor locis, Puta lib. I . east. F. Mamnses regem illas prouincias Britanniarum ) Pro P/aefectu, quem mox eod. cap. vicarium vocat, & lib. V cap. . At tum Brisaumas curasse Pro . Praestetis. Et lib. v. c. 3. Theodosius ciuilem nomine νecturum Britanni.υ Pro P

fectis ad se popos erat muti. Et tib. u. c. l. de Eucae rio. Aliam quippe rexerat Pro Praefectis. Eodemisque modo explicandae limi notae illae PP. usspaniarum, in I. U. in se. de paganis, id est: Pro Praesecto vel Pro Praefectis Hispaniarum. Sic &in Symmachi Epi

macho V.C Praefecto Vrbι. Consuli, Pro-μύ Γιν P torio in prbe Roma itimi ueprouinciis. Sic deVicario Britanniarum Rutilius Lib. I. Itinerar. P.Joo. Praefectorum uicibus franata potestas. Neque tantum Pro.Pra-fectu, verum etiam ero eraefecto. Sic victor de Caesar. c. o. Ea tem sate apud se anos alexander Pro Praefecto gerens . Quod Zosimus ib. a. cap. 1a. sic expressit,

τοπον επεχ ιν Tas υπάρχου τῆς αυλῆς ἐν Λιβυη κα- ιεῖας. Denique prom scue Pro, Pra se his & Pro Praefecto dicti Vicarii, qui ordine codicillorum, ut loquitur Cledonius, Senator Romanus, vices agebant amplissimae Pra secturae: a pariter ut apud Graecos promiscue. τοπον ἐπεχων τὼ υπάρχου, ut Zosimus, &διεπων τῶν λαμπροτατων ε ι - του-ην utines. Constantini M. ad Macarium, apud Auctorem νιta Consantini lib. I. c. II. Dracilianus, de quo ad ι l. Ap. de Uuris. Neque etiam admittenda alterad istinctio quorundam inter Uicarium seu Pro Praefectis, ili inter vices agentem Praefecti Praetorio. Nam&qui Constantino, ut dixi, dicitur 1μων των επάρ- πων τα μερη, is vices Agens Praefecti Praetorio di citur d. l. r. Fateor quidem' , quod Cledonius obseruat. Vicarium dici non posse, cui Praefectus vicessitas propter absentiam vel io speciali causa mandauit, sed vices agere: Sed enim eum, qui Vicarius ordine codicillorum , non mandata Iurisdictione est, idem & vines agere dicitur. Verum de hoc ad d. l. l. de Uuris. Nunc ad rem. Vicarii igitur pro . Praefectis afaeceses si hi creditas temperare dicuntur: seu dioeceles regebant, lbrtiti dicebantur, denique Vicarii dice ceston: praeter hanc leg. I. a. ins de cursu publ. ι. 7. de desertoribus: Loy ρ . de Decurioni b. t.

de Legatis: l. I. ne quis in Palat. man. l. lo. de bare ticis'. l. a. de exactionibus. Dioeceses, inquam, id est. Diti res prouincias in unam administrationem

iunctas: de quo & in Notitia nostra Dignitatum, sin Orbis Rom. descrIU. '. XIV. e. s. quam Gothostedus sere integram

180쪽

IN aeria serinii, nostris militantes, ordinarii d Iudices a G si rimne non ah

ceant, fὶ etiam inuiti in contegum accipiant; g Sgitaris, Vel pria dipe Κ, . vel Corniculario, i) vel Capitibus, h) eernas libras auri ex sins facultatibus eruendas, si sui Consistorium Nostrum se pie ingredientibus. Secretarii ludicrum iij non patuerit Heres sus, Ο aut reuerentia sp) non fuerit in salutatione delata, aut sedendi cum Iudice foete tas denegata. Dat. VI. o id Nouemb. Triueris, s) Timasio di Promoto viris viati simiqCos s. f389. I . '.

sa ci De Corniculariis, sito titulo, 4. lib. g. & ad i. g. do diuerues inetis. ID EA .ck Cupitisu, inest, ita a. L a. addita voce incit. Tribonisnus sit c l. 3. M ost. diuersor. Iudicum, substituit Primo res inciorumr Primates iidein eum capitibus v. l. i. sv. deos. Rectoris prouine. IDEM.il Deeem librarum multa imposita, ι -. fur. δε Comitibus Uu ntibus: Quindecim, L o. in . de Annii tis. Hane multam intelligit Im ιο. ins Caeterum haee, ternos tib σι ouri ex facuoaribus suis, absunt a MS. ID EM. ciu) Simile est argumentum L . IV. de domesuris z Istud vero Paulo inuolutιus in a. I. l. expressimi, mutata vore si in quibus. IDEM. n V . Iudicum. ut Cod. Iust. d. I. a. ct a. I. 3. Iudi antum l. 7. ivs IDEM. o Sine ullo nuntio, sponte, d. l. . IDEM. p) Honorificentia, αι . IV. Ae domestris eomplexus othulum. IDE Hi V.Cod Iust. v. l. 3. at VI. in d. I. a. caeterum hic Data, pro Reddita: de quo mox. DEM. ε lia quoque e. t. a. Cod. IV. de proxim. in I. vlt. ciniae GH Ee o . diu. Dιliri male Uber D. IDE M.

COMMENTARIUS.

VALENTi NI AN Iun. altera haec hoc titulo conastitutio est, de triplici scriniariorum HONORE&priuilegio, apud Ordinarios Iudices seu Rectores prouinciarum : Nempe I. ad ordinariorum Iudi cum salutationem hi admitti iudientur c a. hi ire Secretaria ludicum ingrediendi : g. cumque Iudice sedendi ius tribuitur hac valentiniani lun. conis stitutione . quam nominatim memorat 3c sequitur Arcadius i. r. ins & Honorius L IL inst. Quam salutationem initio dicit, eam mox reuerentiam 2 quomodo & l. ιε. in salutatione vocate quae & honorificentia vocatur ι. . sv. de domes. quae Ae ipsa est Valentiniani Iun. Quo quidem osculandi ius in salutatione indicatur: de quo d. l. .& t. ro . ins de Decurionibus. Quod ingrediendi in Secretarium ius attinet. id ita Intelligendum: quod etiam d. lex . in . explicat, nempe ut sponte sua sine ullo punistio Secretarium iudicum ingredi possint. De considendi denique cum Iudice in Secretario iure. dixi plene ad d. t. . 8c adcvn. DP, inusicio Dicum eluia. De eo quoque est lex Iov.GPrinctis strat. 1. vn. de ρνmpos S.Cubiculi: l. plis . de bonor codie.Sed & insignis hanc in rem de tute ingrediendi in Secretarium, ex ipsa honoris proprii dignitate Salviani locus sibi. e

Gubernat. Dei, num D. edit. BremcnI.m . iam ab aliis quoque laudatus: Intra ranuas, inquit, nνn muri Mu-yrium potestatum, sed etiam Praesidum , Mi Pr po- suorum non omnes pausim in rare praesumu't, nisi ast aut Iudex vocaverit, aut negotium traxerit, aut ipsa H Nostis PROPRII dignιtas introire permiserit

ita νι s quispiam fueris i Menter ingressus, aut radatur. aut propellatur, aut aliqua Perecu dia atqui

exsimationis sua labe multetur. Quod salutandi 8d oscuIandi ius attinet, non abaludit omnino locus hiC Spartiani in Seue o, cap. 2. Logationem , inquit, Proconsulis Africae aer pit, in qua Legatione cum eum quidam munis pum suorum Leptitamιν praeedentibus fasibus, ut antiquum contube natem, ipse PLEs Ei s amplexus esset, δε bus eum si elogio eiusdem Hacomi cecidit, Letatum Populi Romani homo PLEBEIus temere amplecti noli. &c. Sed & ex Tacito pariter constat Amal. cap. II. plebeios & nulla dignitate omatos inceri

solitos complexu obtanentium Prouincias.

Et haec de ipso honore, qui Scriniariis hac Dy. deis fertur. . Il. Ratio et iis honoris quod secundo loeo bisex obteruandum is haec redditur , seu ratioe inici a Confistorii Principis ingressu ad ingressum in Secretarium Iudaeum : cui limilis argumentatio continetur: d. l. . sv. de doms o ου Pro ectoritas, quae eiusdem valentiniani Iun. est. lli. Limitaris, tertio ioco attendenda: Nempe honos hie salutandi ludices cumque his considendi in Secretario, ordinarior tanturi Iudices respicistid est, Rectores prouinciarum, Consulares. Praefiis des: Neque erum idem honos striniariis ressi diuerespectu Spectabilium, Veluti Proconsulam , vicariorum. Qui honos quoque aliis tributus, veluti mesticis & Protectoribus Dd L . sv. ae domesteire imo & ab Honorio scriniariis ipsis ab Ex repet ribus usique ad mello proximos, L HL ins Tandem a lustiniano, Umnibuβ scri lariis: qua mus, si bonian Cod. Lus. eod. tis. quae hinc alinquindisumpta ust, EM M initium destimauit, Ast να