Ephemerides nouae et auctae

11쪽

EPIsTOLA DEDICAT.

tu occasi adhunc horidotem, in et annotata significationum, pro mutato Planetarum positu, diuersitate,illustrabimus.Sic Plaunetam in humidis signis congressus humiditates auxit ann. Is2 . Sic in calidis signis maximos stas anno Iigo. Ita etiam regno, rum fatales euertiones ex Eclipsibus posse praedici, docet Ptole, maeus lib. Praedict.2. Et primam huius vaticini, laudem adeptus est Thales Milesius, qui, primus venturae Solis Eclipseostepus, bub Astyage uedorum Rege, animo g. in p. 3.circumscripsit, o

tot regnorum,quie in Asias equutae,nt nutationes magna certitudine praedixit. Sic di Germani e calamitatem ex aliquoip cedentibus luminarium desectibus, cir magnorum planetam conis

gressibus,praesagiebat Lichaeliber us. Nec dubium es posse b

lia exempla uniuersaliter ex omnium seculoni memoria repeti emirandum non sit squod Plato agnoscit tiam bene constitutas ei b. tame mole quadamsua, suo velutisato labastere, quum

harum tus ut videatur consistere, perpetuo caelestium corporum motu, vicissitudine quadam di mutatione circumagitetur. suis quod cassum etiam Principum satages castissuis quibusdam indic spr.emon 'ut Namsipotentiam,magnificentiam,vires ingenium, robur Francissi Galliaru Regis consideremus, quid illo es celsius quid i cum alio, quam cum D.Patre tuo Selare, ue prudelissimo, ita fortunatissimo comparetur ortunatiusLTamen quod uars in Francisci genesi esset in Leone , in quarta, in loco abiecto, quod Luna ipsi ex Aquario obieSta, qu)d cauda Draconis in v C. no ca ptiuitatem tantum, sed T anm,mense diem,horam D ua aretaeSabaudie D Patris tui amitae, Franciscus Francisianae familiae apudMechlinienses uonachus praedixit, ut vere lepide dicat Poeta: Fati plus valet hora benigni,

Quam si te Venem is commendet episeola Marti

12쪽

AD REGEM PHILIPPUM.

secerat idem Francisius Renato Chalinio Oreui e Prim mi annum ac fatalem futurum, quod nimis vere ad Fanum Deideri, anno IM .accidit.Francise suaria Ferrarienses Lacobo Picinino Principi ominabile,sed verumi anni, mensis,diei homessarium,quo fortissimu illud caput, Spiculatorissecuri ubi ceretur, vaticinio procripsit Paulo Farnem item Pontificatum certi mo euentu promisit Paris Seresarius. stuinetiam si veterum exempla repetamus, Augusto uonarchiam et helicitatem adorabundus Theagenes uathematictis metiebat Thrassius Neroni is imperium di cruentum exitum Ascletarion Domitiano. Sunt r

centes e pristi, i idem p titerunt , is eadem mamst experientia comprobata sunt, obseruatio docet, non minimam in tu, ce stellarum esse e caciam. ctuinetiam ipsum hominis corpus pro varia ciui constitutione varieas itur.Docet hoc libellus, quies inter Galeni opem, ex Diocle Antigoni Regis uessico collectus, erudite disserens de causis morborsi cosi libus. tat , Hermetis Tri etsi latromathematica, squam nos in Egipus usum Larinitati donauimus, ath huneste uti bis iam de ased tu aegri urarissime iudicauimus, cis morbi exitum morte terminandum certo euentu praediximus. Et ut in uniuersum caesum omnes afficit, ita

singulosin sepius iam expertussum, in coniunctione Solis c

Lunae natos, minus Anabiles esse, aut morbis obnoxios, aut m gnis impedimentis in vita consiletari. quibus Saturnus culminat praecipitio esse obnoxiosisiuibus Liminaria, a Saturno aut uarie affliguntur, aut iunebulosis locis, aut in via lactea, ad debilitatem visus aut cacitatem esse proclives.siuibus Mars is Sol in ociaua est, accedente malefica Saturni pluatione,aut capite uesi , violenta morte plerums perire

quibus

13쪽

siuibus luminare alterum in sexta a maleficis circa essemes in hoc assiduam morborum se tiem des, n eo quidem ut verissima sit neribulis tuo in Phaense Rex

potentissime,lententia., se quae in ciuo Hidemus, vera di mera re rum omnia programmatae quie, ne suum inconsulto quis animum in obscuras e is caeca exped latione defigat, ne 't est in v Tuembolo praeclara rerum magnarii iudia, aut metus, auideseratio restinguat,efficiant. Hi non possit no esse quam utilissimum ut omni homini, ita Regi maxime, nouisse, quid aut Leti condicat,aut diri,u minetur: ut aut ad impendentia mala obfirmet anisu, aut eo

quo inum inuitat, bona operis perficiendisseseratur Sapit enim suetprudenter in P enice Voratiustus minime male consilit sibi, qui siquis inclinatione cali, Discet,utitur: quinqui dem tum

V iram, tum fauorem sana in consili placato ciui et mosteratore caearbitro Deo conuertit.Et ha linus natum, et perste comendatissim di esse, esse debere Regibus de ciuo sudia, ut quae muneri

Regio, quae imperio, quae Politi e cognata sint,quam quievila ora, tione apud Reges adiuuari debeant, o tendimus: multo mings apud te Rex serenissime, cuius Pater non terram tant cet, tum in circulos is laminas aereas sebegit, qui ipsius lumi narium, errantium . motus ingulis diebus dimenses studiose imtuetur: cuj ab Alphons maximo, semper victuro artis reflaustore genus repetit. lino studiosis omnibus maxima ais certi nises agulli ore te illii, qui Smia liberalitate et prope diuina nignitate artifice ut ars in olidum restituatur oceas Desidens bat motuum DS ua correctionem, hanc telam coperni, elici ter exorsus est, En mus aeselahol lus Salueldensis absoluit. Nivrei 3 vectigia ingressi squam certo nobis iam obstruationi consaret, F eadem amici neutiqua contemnendi quotidie experi

renturi

14쪽

aran tur, Ephemerides iam hucusa. aeditas cum caelip tu non cona grueret ex ' inholai Tabulis nouas ad sedecim proximos annos codidimusEphemerides, easci iam biennio experti sumus, aliquanto exactius cum obseruationibus conuenire, non tam con pro.

priis, quam eruditissimorum Gemmae Phras cir Ohilippi uonte, g, exactissimis adflesias fixas confidenationibus.Panamus lac de

causa etiam di reliquorum triginta annorum sad annum I 6Ooo hemerides, quas di tibi Rex clementisime dicabimus. Recte enim cir cum ratione mihi fecisse C facturus iuideor, qui has meas de caelo obseruationes,venus rerum politicarum imagines,expressa imperii simulachra, perpetua eorum , quae in terris gemmur,quae

homini accidunt, decreta, et cir quidem Philippo, docti Patris eruditosilio dissero,dedico . Insistem Rex potentissime, mi ilias

e labores nosros bonifacias, precor aethaec ut facias, er Patrem Caesarem er Atauum Alphonsum, per pectas illud tuumsonis Gr ge dignis artibus imbutum, i peream quae pleno aut pa.

ternae Accessionis iure tuis in bonis es, Mathesin Rex clemen ime obtector quod quidem si Maiestas tua cyti confido futurum eicerit, cir eruditos ad maiora molienda excitabit, me ad aliarum Ferum inquisitionem protrudet. Studiosi vero , vel etiam qui nos sequentur, tar ad quos fructus non minimus nosro ex labore redi.

bit multumst vestra x potenti ime beneficenti apro. fecisse fatebuntur 1Bruxellis, idibus Augusti, Annos lutis Isissiderensimae uaiestatis tuae Mancipium Iomnes Stadiut

15쪽

CATALOGUS EORVM QVAE

HISCE EPHEMERIDIBUS

CONTINENTUR.

D. Gemmae Phrysii epistola de operis commendatione latromathematica Hermetis Tri erifiti. De domibus vario modo ere iis, ibidem Ptolemaei firma exposita, di certis nutionibus monstrata. De modo erigendi figuram, iuxta Ptolemaei di Regiomontani A. creta cum tabulis expeditissimis. dirae Tabulae pro variis Climatibus De uolutionibus ratio si missima, cum Tabulis multa ratione commodissimis. De certa Anni quantitate coni ituta. De Prorogatorum deductionibus siue Ar Zionibus methodus informa breuissima,c exempla quatuor adieStet.

Forma examinandi eventuum tempora, per eadem exempla qua tuor declinata.

Forma dirigendi per Tabulas domorum. Tabula horariorum temporum a que adsexaginta sex latitudinis

gradus. Catalogus'arumstessarum certissimus, tum ortus e occasus ea rundem, ex recentibus obseruationibus. Catalogus locorum maxime nobilium. Canon motus honuri, Stanetarum. Omonices rectitutio,hoc est, quomodo ex Gnomonis c umbrae

proportione, latitudo regionis, verus locus Solis, in bora quo

que diei nata sit.

DOCTI

16쪽

DOCTISSIMO ACCANDIDISSIMO VIRO, TUM

MATHEMATICO INSIGNI, D. IOANNI

maticus.

Vid cessas stadi, mrurante tubam tremor occupat artus Toto iam pectore desidero videre labores tuos vere Herculeos,quos in colligendis motibus planetarum diurnis,atq;(vi vocat Ptolemaeus) meu sint desudasti.Nescio utra obstet, verecundia an metus.Verum virunq;,vel me,ut animo sis securo, hortante, depones. Sed si mea authoritas satis (quod vereor leuis alioqui videbitur, en dabi tur dimidi et satis firma aduersus quosvis, ac quantumuis petulantes Tyran nos, qua tutus totum peragrabis,si lubet orbem.Sed inquies,cuius au thoritate tanta poterit dari securitast Sane ab omnium artium Reginare iusta gubernatricema aera dec. Quae si forsan alibi non satis uas vires ex erit, ac supprimitur: in hoc tamen studii genere , quod vere est,nulla vi argutiarum, nulla oblatrantium turba, aut vinulentorum malitia obscurari aut supprimi poterit. Hac igitur duce intrepidus pergi to,ac nouas tuas Ephemerides in lucem prodire sinito.Primus occlamantavium aggressus disicissimus erit,sateor,& mox audies, vix limen egressus proprium e Quorsum tityolomm G- iste philosophus quid cum Pruatenicis tabulis aliud molitur, quam ut e manibus studiosorum Alphonias tabulis excussi atque eis quidem tamdudu a maioribus nostris in vitam receptis & approbatis,totum orbem in nouam caliginem deducatr& tan torum virorum siuifragio excluso,totum ad se trahat Tum mox: Quis te get haec Nam theseis habet , communi philosophorum dententia prora sus alienas,& ne intellectu quidem peruias ciuis tam est, ut credat terram moueri,stante coelo atque adeo ipso Sole in medio uniuersi con quiescentet Demum S illi Reginam adducent aduersium tuam acerrime urgentem:Nonne,inquient, hi planetarum motus atque eorundem configurationes multu tabulis Alphous,Peurbacchii aliorum m fere omniub x autho-

17쪽

authotum discrepant In Mercurio adio.&n. subinde partes, siue vivus go loquuntur,gradus:In Martis s bellae motu ad g. sere gradus: In Sole, cu ius motus in Scrupulis iam minime notus est, ad dextantem prope partis Quis tam manifestas contradictiones serat equis tam sequaci est ingenio, ut non potius in receptis authoribus acquiescat, quam iam nuper extimetis tabulis,iisq; ex inelibus inauditis & naturae velut repugnantibus, concinnatis i Haec atque alia sorsan grauiora audies mox ab initio, verum tu contra audentior ito: adnitere contis remisq; aduersus has procellas , non admodum formi dubites illi, qui iam dicta es niti A sic munitus incedit.Noenim res sempera lim finda est ab authoritate tractantium, sed adhibita demonstrationis norma, dimae setoc sep xedixAesorum Assorum, e pendenda est. Neq; iterum,an vetera, an noua sint, quae tractantur; refert, sed potius Aristotelis consilium utrobiq; rectissimum sequendum est, quo pronunciat, xti Aespaepi tameve, vel 3geh ivit echeipisqoit . u. Hoc sequuti maiores nostri,omissis Ptolema tabulis, sibi nouas extruxerunt e quod unicum fuit Alphonii studium plusquam Regini. Habet igitur in Mathematicis disci plinis parum ponderis authoritas, sed unicus veritatis scopus hic nobis pretoculis es habendus, & in hunc collimandum . Quod nobis eam disserentiam, quae in tabulis AIphonii & Prutenicis deprehenditur, obii ciunt, nihil urget prorsus, sed magis illos confundit, modo abstersis ocu Iorum lemis acutius rem intueri velint, & veritatem cognoscere cupiant. Verum quum illi sint tit te ZAb epta troi asci , de rebus tam araduis stulte stolideque iudicant.Ideo & seipsos veritate priuant, quum V ram inuentionis viam non ingrediantur. Vidi nuper haud parui nominis

virum, qui motus planetarum emendaturus assumit in eum usum perim,dos, cum ex Ptolemae tum ex AIphon si tabulis: Demum in non erratium motibus deprehendendis, utitur planetarum locis tanquam recte collocatis,ctim sint ex vulgaribus tabulis latum supputata: Ideo & Basili leum stellam Regiam collocat in Leonis Dodecatem orio, parte ar. scrupulo 8.Verum nos eandem stet Iam,secundum Pto Iem si doctrinam deprehendimus in dis . parte eiusdem signi cum triente, sicut etiam recte docent Prutenicae tabulae, omnium, quas hactenus orbis vidit, exquisitissimae. Sic hisce n stris oculis congressus Saturni&Martis aspeximus, per sex & amplius dies anteuertere,in Stoegeri Ephemeridibus annotatos.Et quantum in Martis motu tabulae Alphos nae (ex quibus hactenus Ephemerides cog Iectis oetherrent, docuimus demonstrauimusque in libello nostro de Radio. N

dicam nunc de Luminarium defectibus, quantum calculus Alphonii ab e P

18쪽

as experpentia reeedat. Omitto intolerabiles in motu Meroe si errarenTaceo i quinoctii verni litus sallacissimos, iam multa, orum nos quotidiana obseruatio adiuta per Geometricas demonstrationes certiores sacere potest. Hoc studium suit Copernici, viri ingeniosissimi &solertissimi,hoc nos pro nostra tenuitate per multas obseruationes, ex quibus hic pulcherrima scientia initium progressiumq; capit, adiunctis etiam demonfitationum fulcimentis insallibilibus, sequuti sumus. Hoc demum ordine suam . inremessii, exstrudiit diuino sane inuento Ptolemaeus, Co- pernicus deinde suum opus Reuolutionu absoluit, ex quo Erasmus Rhein noldus indefesso labore tabulas elaboratissimas Prutenicas collegit. De

his igitur nemo cest iram ferre poterit, nisi qui eisdem principiis usus,hoc coeoola volt mi elapi diasti, simili ut illi via processerit. Verum hoc opus, hic labor est, sic patet iter ad astra Taceant igitur, etsi placeat, consi

ciant sua prognostica hi vocant ex male locatis, tam fixis, quam erraticis stellis. Auspicentur annum re horis ante verum aequinoctium et garriant graculi: ineptiant, quantum velint & lubeat, interim permittanteit eiAodio psyettit suis frui comodis, vel si placeat & candide impartitis v n cum illis fruantur. Ac tantum de diuersitate tabularum & de authorum authoritate.Restat iam ultimus nodus de terit motu,solim; in mundi centro quiescentis 'rese et potorum. Verum quum&philosophia, &demonstrationis methodo careant, non intelligunt hypothesium causas&vium.Non enim illa statuuntur ab authoribus, tanquam necessario ita se habere debeant, neque aliter constitui possent.Sed ut assumptis no prorsus absurdis, sed naturae congruis exordiis, habeamus certam rationem motuum correspondentem, in coeIo conspicuis stellarum locis, tam pro tempore futuro vel elapso, quam pro praesenti. Quamvis vero hypotheses Ptolemus prima facie sint plausibiliores, quam Copernici, non pauca r men illae absurda committunt, dum stellae in si iis circulis inaequaliter m ueri intelliguntur,tum non habent tam euidentes causas, atq; illae Copernici. Nam quod tres superiores planetae biciemus memplum)ακeorum Oi, siue e diametro Solis positi, semper sint in peti geo sui epacycli,assumit Ptolemaeus,atque hoc est gh. Verum Cepernici hypoth ferum idem illud necessario inserunt, ac demonstrant oti. Neq; quIcquam fere absurdum naturalibus motibus committunt, unde hic amplior cognitio de planetarum distantiis coIligitur, quam ex illis. Quin ii quoque quispiam velit, poterit illos motus terrae, quos praeter duos primos ponit,

ad ccclum reserre, ac yti iisdem Canonibus cuculorum. Sed non placuit

19쪽

vim doctissimo & prudentissimo,ob ingenia b c indomita,totam Irit, thesumsitarum ordinem inuertere,contentus statuisse,quq ad veram Go rosae vcip inuentionem sufficerent.Habebam multa, quae hic adiicereiunis desiderium animi mei me stimularet ac urgeret, ut te mox ad aeditio nem tuarum Ephemeridum protruderem,cogeremque . Vides me omne vi pulos,qui molestiam in progressu facerent, quantum in me est, eae mile.Perge bonis auibus,absolue stadium propositum, amicissime itadiicrede mihi in quid ego recte iudico)accipies curum nominis aeternitatem.Vale.Louae vij,pridie Calendas Mariatias, Anno is s. BEL

20쪽

HERMETIS TRIS

MEGISTI IATROM ATHEMATICA

(HOC EST MEDICINAE CUM MATHEMATL

plium conscripta, Interprete Ioanne Stadio Leon notit filo.

Adii ex septem planetis emisit multiplicantur &commuscetur in singula hominis membra, dum in utero matris conceptus coalescere incipit. Nec secus quidem tam in hanc lucem prodit, euenire solet, iuxta positum duod cim signoro,ita ut Arieti caput dicatum sit.Sensoriae pamtes hoc modo septem planetis tributae sint Soli oculus dexter,Lunae sinister.

Saturno auditus auresq;,Ioui cerebrum.

Cruor sanguisque Marti,Veneri olfactus gustusq;. Mercurio lingua & gurgulio Mutilatur itaque aut vitiatur membrum illud, clii in conceptu aut genitura afflictus planeta dominabitur. Sunt etiam in homine partes praecipuae,& generaliores quatuor, Caput, Pectus,Manus Pedes.Si vero stella,quae singulis partibus praesedit,aut conceptuS,aut geniturae tempore male assecta fuerit, eadem affixit etiam sibi attributas partes,aut singularum partium particulas. Nimirum aut oculum alterum aut virunque, Sole aut Luna male dispo sitis,auditum auresue aut dentes,Saturno afflicto. Lingu aut sermonis usum Mercurius oppressus adimit, ut quae radio ex malefico planeta alicunde emisso, aut sugillatae, vitiatae, aut mutilatae sint.Nec aliter in pectore,aut pulmonem vitiatum,aut iecur, aut splenem, aut cor,aut aliquid eae intestinis corruptum deprehendimus. In manuumque pedumque consideratione obseruabimus, an digiti an ungues,aut harum particularum aliqua,tudita cognatione, aut affinitatem dominantis planetae male affecti sint. Ad ista ergo detii menta,quae curatione corrigi possunt, conuenientia auxilia adhibere oportebit, & resistere morbo per planetas, contrarias viares & naturam habentes