Aphorismi Hippocratis Graecé et Latine. Vnà cum Galeni commentariis Nicolao Leoniceno interprete. Quibus vltra castigationem, quam nuper accuratam non paucis in locis adhibuimus, accesserunt adnotamenta marginalia, indexque in alphabeticam seriem non

511쪽

ratem intestinorum , & tentionem & ouida ron iis quae excertiuntur, differentias considorantes passionis, atque dicentes. mando enim sanguinolenta atque inu s cola exeunt quae a Ventriculo fuere con- coeca tunc difficultatem intest norum nominaban . Si vero exeuntia sunt cruda, xta autem sanguinoletis atque mucosis , hae fritatem intestinorum vocabant.16 Cu .ra vero biliola mizda cum sano uinolentis atque mucosis excernuntur tines- mum , passionem appellabant. Haec igitur Erasistratus inquit,nc scio qua ductus optamone , adiiciens crudis CXcrementis mu-Ij costa ac sanguinolenta. Hoc enim nullus appositit, neque eorum qui eius aetate claruerunt medicorum , veluti Philotimus,

Etopliatus , E ude mus neque eorum qui posteriores fuerunt usque ad Archioenis 16 sectatores : ac ne quidem quos ipsc citat, medici superiores , hoc est ipso Erasistrato seniores: Diocles si quidem io libro de cu-blaene causae passionis a cribit in hunc inodu Tertiana fit magna ex parte ex difficul-ΣS tate intestinorum. Vocatur autem lamitas i ii testinorum, ad quam sequitur deiectioti umida ac spumosia , & cruda,& multa,&cito post cibu assumiau,ac potu, Praxago

512쪽

Gal. in Aphor. Hi p.

ras autem in secundo de assidentibus , in quitiantestinorum latuitate laborantibus, quoniam lubricum est intestinum, ieiuniupraesertim , necesse est cito ciborum fieri deiectiones. Post haec deinceps quod ne- scessari um sit cito exetitia esse omnino cruda, Praxagoras scribit, maximam quidem passionis proprietatem in cita ponens deiectione: quod vero cibi omnino incocti

permaneant, hoc unum faciens ex iis quae necessario cosequuntur. Neque enim quia omninoi coisti permanent cibi, ideo cito

deiiciuntur: sed quia cito deiiciuntur, idcirco nullam habet coctionem: atque ideo nos , & alij medici plurimi,citam ciborum I in ullam habentium coctionem, deiectionem dicimus esse laevitatem intestinorum. Sic etiam de .ipsa videntur sentire & alij medici antiqui. Nam & in lib. de passioni- Σω.bus Hippocratis, siue eius sit liber, siue Polybi j eius discipuli haec de latuitate intesinorum scripta inuenititur: Cibi deiiciun, tur imputridi, hum d ,absque dolore, corpus autem eX te uuatur. Liquet vero fuisse morem antiquum istorum virorum,voca- Isre imputrida quet nos incocta nominamus

In libro autem de victa salubri, qui etiam& ipse,Nippocrati adscribitur ilicet qui adulterinum censent, nonnulli ad Aristo -

513쪽

mem, nonnulli ad Philistionem , quidam ad ' Phestam reseranti scribuntur hae ver Phere

Patiuntur nonnulli talia,cibus eis de cydei: I iicitur humidus,incoctus,n6propter mors bum,veluti leuitatem intestinorum: neq; aliquem ipsis affert dolorem. Hi quidem viri omnes Erasistrato fuerunt seniores Mille autem alii, quos dixi omnes qui U- ras strati aetate viguerunt in eandem seu- io tentiam de intestinorum leuitate scripserunt. Quare nescio qua causa dumis de priscis hominibus mentiatur, illos inquiens arbitrari in leuitatibus intestiuorus anguinolenta atque mucosa cibis incoctis commisceri.

In siccioribus natura teperaturis nulla*J o'an uo superfluitas manifesta, neque scit sibilis per nares est luit ex cerebro , sicuti neq. per cute sudor : sed illa que a medicis di illatio occulta nominatur,excremeta cxten uata per modii vaporis euacuat. H a

514쪽

missioribus vero naturis sensibiles sui su perfluita:es, praesertina cerebri , quoniam est natura fragidius. His vero eis se genitura, h3c est semcti ipsum, ait esse huin idiorsi : sicuti in siccioribus aquo' humidita ste consumpta crassias ac nccius est seme. Eos igitur qoi sunt humidiores, siue secudam cerebrum tantum , siue corpus uniuersiain : no conringit salubre vitam omnis eX perte noxae traducere, Verum comi inuo destillationibus ex parua occasione capiuntur: Se si superfluitas eis ad inferiora per palatum descendat, partes subiem:

Cit enduntur,fatices, guttur, aspera arteria,

pulmo, gula, ventriculus. Tu stes itaque in I Sipsis fieri,& difficiles anhelitus,& anginas eruditate sq: & ventris profluuia, est necessarium, nonnunquam vero & difficultates inrestinorum,suancto quod destillat salsuquodammodo fuerit: Dixit autem & ipse sde his in libro de aquis, de aere &locis, sicuti de in libris de morbis ac passio uibus.

. In longis cul retibus intestinorum , cdifim tum n istum , es cum febre peius. D1sficultates intestinoruni fiunt quide ex humoribus achbus, sunt autem intestino

515쪽

stinorum exulcerationes primum quidam sum a superficie abrasa, progressa autem te: - poris,profundiora omitino habent Sc putris da ulcera: q uo maxime tempore etiam vetriculus ipsis cora patiens, non bene concoquit: qua Offensione magis ac magis ad superiora perueniente quando Os Ventriculi una afficitur,sut cibum fastidientes, hoe cst in appetentes. Sunt quidem Sc ab initior o nonnunquam cibu fastidietes propter malos hi;n ores fluentes ab hepate, a quibus diximus abradi intestina, pro scitina . cum hi amarce bilis naturam habuerint. Nam pars eorum supersultans ad os ventriculi1 s effertur. In longis vero dissicultatibus intestinorum cum hic casus euenerit, mortε quandam ipsi aduenisse ventriculo comparatiendi ratione significat,in qua omnino interiit appetentia, opus ad vitam neces a zo rium. Si vero una cum in appetentia febris adueniat difficultati intestinorurn, duora alterum ist,vel putredo aliqua est circa vicera, vel magna n flammatio atque ita ,ut j dictum est, toto patiente ventriculo,aegri se ii abent exitialiter.

516쪽

tum Potest etiam de utroq; verbum ingcs,

c5muia iter dici, ac si ita dixisset: Si vulneribus prauis existetibus,tumor inges no ap- parcat inges est malu . Melior vero ex tribus sermonib' meo iudicio est talis:Si vulneribus prauis existentibus,tumor no appareat alum est ingcs. Dictum autem αcintea est φ Cedema generaliter dicitur de omnibus tumoribus praeter natura. Vul- nera praua dici existimandu est qliae sunt in capitibus aut finibus musculoru, & maxime neruosorum.Nam in capitibus musculorum, musculis nerui adnascuntur,eX sinibus autem chordae ori ut . Sicuti igi- tur Paulo prius damnabat omnes tumores derepente evanescenῖes, ita nunc cum nullo modo adueniunt vulneribus prauis.

Nam in his suspicio est quod humores ad

vulnera defluentes,ad partes principaliores transmutentur. Et boc in illis pnesertim fieri vulneribus est existimandum , in

quibus adest quidem dolor, & propter ipsum omnino aliquid influit, a medicis

autem reprimitur valde infrigidantibus aut adstringentibus medicamentis : sicuti si dolor absit,neque fluxio mouetur: MaximE autem dolores patiutur partes ner uosae, quae medicinas calefacientes atque exiccantes desiderant.

517쪽

Liber III 437

LXVII.

Mons sem.crudi pero mali. Hie sermo pars est antecedentis, docete

Hippocrate omnes tumores quicunque sunt, bonos esse: contrarios vero prauos. Proprie autem molli opponitur durum 1 o atque renitens, Hippocrates vero crudum ipsum nominauit.Neque enim fieri potest ut si tumor renitens bene concoquente membri natura humores ad ipsum con

fluentes.

Non solum studet Hippocrates ubi sit

opus euacuare, sed etiam cum auersione.

Auersio autem ad contraria fit secundum longitudinem quidem supra infraque, se cundum latitudinem vero illuc hoc est ad dextram & sinistram , secundum prosunditatem vero, ad anteriora & p'steriora. In doloribus itaque partis capitis poste-

518쪽

Liber V . .

celerrim P sacta per spinalem medullam icompassione: quoniam & ipsa natura frigida est, fico ti& cebrum ,& propter sub stantiae mollitiem similiter facild altera ue tionem suscipiens. Eae partibus autem anterioribus rigores non inchoant,quoniam calidiorem Eabent quam partes posterio res temperaturam , & borum argumentum sumit ex cutis raritate et huius vero Q ipsius rursus ex pilorum multitudine. Dictum autem a me est de generatione pilo rum sum lenter in commentariis de . peraturis.

Quae quid fit ex euacuatione conuulfio, ac utillima est & perniciosissima: iuc ve ro ex repletione partium neruos arri, qualis in morbo comitiali, neque acutissima, neque similiter periculosa Meminit autem

519쪽

Hippocrates nunc non de tali conuulsio ne. nam verba capti & capiuntur, longitudinem temporis ostendunt. Hane itaque conuulsionem quartana non tum prohibet fieri,verum si fieri anticipauerit,soluit. FFit autem ab humoribus lentis ac pituito sis qui partibus neruosis inserti sunt. Cum vero horum humorum duplex sanatio sit, excretio scilicet & coctio, ambas habet j quartana, eAcretionem quidem ex rigore, Io haec lenim seia agitatio tussiciens est crassum excernere humorem J coci nem vero caloris febrilis ratione,qui rigorem coasequitur. LXXI. II

Quibus cures circuntenduntur arida

sicca ne si ore moriuntur quibus seer, laxata rara cum sudore moriuntur.

Morituri, qui quidem squalidas , duras& siccas habent cutes & extensas, sine su- idore moriuntur:quando vero contrario,laxas videlicet & molles 3c raras, cum sudo Ia moriuntur. prioribas siquidem humiditas

520쪽

Liber IIII. 4 Si

ditas vel omnino deest, vel culi: aliis vero

inest&cuti. .

a XXII.

Qui rogis morbo laborant, non multum Qentosi siunt. Ventosos ab ipssi nunc dici est existimagum illas qui in ventre colligunt multitu-7O dinem venti flatuosi, qui vel per ructus vel flatus excernitur, vel remanet, extendit quia inibi sunt.Fit autem hoc non unquam quidem ob debilitatem,& partium ad ventrem attinentium imbecillitatem, nonnunquam Vero ex pituitoso & frigido humore. Hi itaque qui propter pituitosum humorem ventosi sunt, contrari j sunt regio morbo laborantibus,utpote biliosis. Qua re hi nunquam ex humoris exuperantis natura ventosi fierent. Contingit autem ipsos ob par tum im' ecillitatem fieri aliquando ventosos. Quare sermoni adiecit, Non admodum perpetuitatem pronuciato adimens , ostendens autem maiori ex parte quod prius dixerat, fieri.Neque enim admodum inuenire contingit regio morbo laborantes,habere partium ad ventrem attinentium imbecillitatem. i