장음표시 사용
11쪽
vinum fieret duleius atque validius; caleatum inde Vinum, quod Ρlinio teste diachyt0n vocabatur, ad similitudinem ejus accedere videtur, quod nos dicimus Str0hWein. Diachytosnitimum erat aliud vini genus, qu0d, quia fiebat ex uvis, quas p0st maturitatem aliquamdiu in ipsa vite pendentes 80le aduri pa8Si erant, nominabant passum. Τ) Leguntur,
tenus rariore contextu, virgis sertas fortisci' verberantur. Deinde ubi unarum corpus iris confusionis exsolveris, cochleae SVP9Situ Sp9rta comprimitur. Jam quum ea rati0ne ubnum seret duleissimum, ut mellis fere dulcedinem attingeret, Palladius mollis qu0quem0re id servari jubet, ut in eoena deinde adderetur vinis e0nditis. Quin fiebat, ut ipsum mustum eum variis e0ndimentis dee0queretur') aut ad tertiam partem aut ad dimidiam aut ad duas partes, qu0 uterentur Vel aliis Vinis admixt0 vel lacte dilut0. ) Ιn ipso igitur t0rdulario musti dec0quendi cauSa Π0nnunquam fornassem exstruetam fuisse aliqu0t artis antiquae m0numenta ad n0Stram aetatem Servata d0cent β) Musti autem coetura fiebat eodem c0nsilio, quo HVa S leetaS, priHSquam calearentur, aliquot per dies expam debant in sole, ut vinum, aqua eXhalata, dulceSceret.') Varia musti decocti generaqu0m0d0 appellata sint, nihil certi c0nstat; Plinius Τ) Sirahum, inquit, quod alia ho-psema, nostri Sapam ct 'pellant, ingenii, nou naturae OPUS est, musto usque ad tertiam
portem decoctor quod ubi factum ad dimidium est, defrutum vocaMus, Varro ) vero mustum ad mediam partem decoctum sapam appellat et Columella') ita de sapa l0quititur, ut eum defruto eam c0nfundat et Sive tertia, Sive quarta, sive dimidia pars musti ded0ota sit, e0 nomine c0mplestiatur. In uuiversum autem Sapam inq) R0mani appellavisse
β) Passer. luc. fici. II, 48.. Mus. B0rb. ll, t. 11. Pitt. di Ercol. I, 24. sii Nunc quoque in Italia et Graecia musta et Vina eadem de causa decoqui dicuntur. cf. Gros-ley, Neue Nachricliten uber Italien, 1766, p. 452 sq.: Maia bellandeli deii Wein nocli j et gi so, Wie vor 2000 Inhren, in dersei ben Art, in denset ben Gosassen, in den ersten Monaten nach der Weinlese. - Der Weinsiodet in grosseu Kessein pus den Gassen in den Stadten Campaniens. G. V. Martens, Italien, T. li, p. 193: Dio Sitte, deii gangen Most isti clit Zu sieden Oder einen Theil davon starii einguli ochen und init dem librigennichi geliocliten gu vermischen, ist noch jelgi Sitte. cf. ROSs, Reisen i. d. Pelop. Τ. l, p. 14, qui quartam vel quintam partem vini decoqui dicit. Τ) II. N. XIV, 9, 1 l. cf. XXlli, 30. ) ap. Nonium s. V.: Sapa, quod nunc mellacium dicimus, mustum ad inediam partem deco-Clum. cf. Galen. XV, p. 632. Mart. Vll, 52.
δ') Pallad. Xl, 18: Nam defrutum a deseruendo dictum, ubi ad spissitudinem sortiter spumaverit, effectum est. Caroenum, cum tertia perdita duae partes remanserint. Sapa, ubi ad tertias redacta descenderit; quam tamen meliorem facient cydonia simul c0cta, et igni supposita ligna ficulnea. cs. Isid. XX, 3.
12쪽
videntur mustum ad tertiam partem dee0ctum, defrutum, Τ) quod deservesaeiendo ad dimidiam redegerant, caroenum, quod dec0Xerant, donee duae partes SupereSSent. E lacu t0reulario mustum, quod digitur pingue, ) transfundebatur in vasa grandi0ra,') qualia erant dolia, ) seriae, β) cupae, q) iisque, donec esset desaeeatum,c0ndebatur. 7) Quae vasa, quamquam erant setilia, nam dolia lignea Plinii quidem temp0ribus in Italia nondum suisse usitata ex eo ipso intelligimus,' admirabili tamen nonnunquam erant amplitudine. Sie, ut silentio praetereamus d0lium illud Di 0genis, ') mentio fit apud veteres script0res doli0rum viginti quinque' ') aut triginta' ) amph0rarum; nec non ad no- Stram aetatem quum dolia tum fragmenta d0liorum servata sunt, unde amplitudo illa d0li0rum fit perspicua. Τ') Quam 0b amplitudinem' δ) quum in consciendis doliis rota figularis non p0sset adhiberi, non mirandum est, quod diffiditis e0rum fabricatio Graecis erat in pro-
απτομενων ευθέως μειζονιυν. Τε) De sorma vasorum dissensio fuisse videtur; nam quum ea d0lia antiqua, quae etiam nunc hie ibi servantur, rotundam ac Ventru0Sam praese serant sormam, quidam Τ β) d0liis ventre extuberantibus utiliora esse affirmabant lon-Verg. G. lV, 269. Cels. ll, 18: Defrutum, quo magis incoctum, eo valentius est. Mart.
IV, 46, 9. ) Tib. l, 1, 10. Manil. ill, 662: Tum Liber gravida descendit plenus ab ulmo Pinguiaque
expressis despumant musta racemis. Col. X, 432 sq: Multo completa Falerno Exundent pingui spumantia dolia musti. δ) E contrario auctor Geoponic0n Vl, 3, 9J mustum condi jubet in vasa minoris ambitus, quum in magnis doliis mustum esservescens non solum odorem sed etiam storem despuere et rejectare existimet, parva autem vasa multum et ad conServationem et ad vini bonitalem conducere; itaque in magna dolia non nisi imbecillum et deteri0ris n0lae vinum transsundi vult.') Nonius S. V. : ,,Dolia, Vasa grandia, quibus vinum reconditur. Priscis temporibus vas vinarium, cui nomen erat dolio, appellabatur calpar. cs. Non. s. v. : Calpur nomine antiquo dolium. Paul.
β) Terent. Heaut. 460. Plaut. Capt l V, 4, 9. Col. Xll. 18, 5. Liv. XXlV, 10. β) Non. s. V. cupa. Plin. u. N. XXul, 3 l. υ Varro R. R. l, 65: Quod mustum conditur in dolium, ut habeamus Vinum, non promendum, quum serVet, neque etiam quum processit ita, ut sit Vinum factum.') Η. N. XlV, 2s, 27: Circa Λlpes ligneis vasis condunt, circulisque cingunt. - MitioreS plagae doliis condunt. cf. Vitruv Vl, 9. Strab. V, s.' Juv. XlV, 308 sqq. ct. Appul. Met. IX, p. 219 sq. Plin. XXul, 31: Vini Deci tanta vis est
ut descendentes in Cuyas enecet.
inv) Palla d. X, 1l : Dolium ducentorum congiorum Xli libris picetur. ) COl. Xll, 18, 7: sesquiculeuria dolia. μ) Birch, history os ancient potiery l, p. 189 et 309. Isrause, Angeio l. p. 227 sqq. Avellino bull. Nap. 1840. No. 26. Winkel inania, monumenti antichi inediti fig. 174. coli. p. 229. ' ) Eadem de causa dolia, seriae, cupae a jurisconsultis veteribus habentur in numero rerum immobilium. cf. Digest. XXXlli, T, 8: Dolia, licet defossa non sint, et cupae. ib. XXXIl, l, 93: Vasa Vinaria, id est cupae et dolia, quae in cella defixa sunt. XXXlli, 6, 3: In doliis non puto verum, ut Vino legato et dolia debeantur, maxime si depressa in cella vinaria fuerint aut en sint, quae per magnitudinem dissicile mο- eantur. cf. Plut Symp. Vll. 3. δ'' Zenob. prov. lil, 65.
13쪽
giora. Quod ver0 vasa illa grandiora igne ade0 durari n0n p0terant, quin mustum ibi conditum transmitteretur, sebat, ut nova dolia statim e camino extracta picarentur; vetera alii singulis annis, alii alternis, priusquam mustum infunderetur, picabant. ) Diligentiores, ait Palladius, 'in eum ad finem optimae cerae in decem picis libras unam libram miseere, quae et odori proficeret et sapori, et picem lenitate permulcens frig0ribus non pateretur dissilire. Qua rati0ne praeparatis doliis sieri non p0tuit, quin vina resiperent pluem; iste vero
in primo servore condirent, quibus admixtis non s0lum frinitatem vini arbitrabantur augeri, sed etiam addi levioribus vinis sap0ris qu0ddam aeumen et vehementiorum feritatem compesei. Vinum quoque exstabat, quod natum Viennae, in urbe Allobrogum,
quum apud Romanos Summo eSSet in pretio, q) ViteS, quae ejus Sap0ris uvas ferebant,p0steri0ribus temporibus etiam in Italiam translatae esse videntur, unde Martialis: Haec de vitisera venisse picata Vienna Ne dubites, misit R0mulus ipse mihi. Plinius') id vini genus, quippe qu0d eXcalfaceret, c0ncoqueret, purgaret et pectori Vem trique esset utile, laudibus esseri neque minus St0machis c0nducere resina e0nditum vinum') idem d0eet, insalubre autem esse novitium resinatum, quum capitis dol0res et vertigines faceret. ist)Picatorum d0liorum interiores partes plerumque aqua marina aut salsa diligenter defricabantur et cinere sarmentici0 aut gypso aut argilla aspergebantur myrrhaque sumebantur. Τ) Sic etiam ipsa vina gypso 'ηὶ aut argilla aut calce aut marmore)' in puI-
Geop. Vt, 3, 8. Vt, 4, 1. Plin. XlV, 19, 24. et 21, 27. XVlli, T4: A Vergiliarum occasu Oraculum occurrit frigidum picari pro nihilo ducentium. Col. Xl, 2, 70. Xll, 18, 4 et 17, 1. Cato 23 et 25 η) Palla d. X, 11. Laudat Plutarchus Symp. V, 3, 13 picata et resinata Vasa, quod et gratum
odorem vinis impertirent et omnem aquositatem tollerent.
certe bene calidum, meracum, potissimum rheticum, allobrogicum, aliudve, quod et austerum et resina conditum sit.
14쪽
12 . .es ..hi iiij aui galo aut aqua marina i) saepe condita eSSe multis eX l00i8 VζιψIRm
seriptorum patet. C0ndimenta ea Plinius ) hae de causa vino admixta esse docet, ut asperitas ejus mitigaretur; magis vero id spectasse videntur veteres, ut e0ndimenta illa musto vel vino addita elementa ejus aquosa in se reciperent et vin0 parerent firmitatem ac perennitatem. Ri Vinum autem, quemadm0dum illis condimentis efficiebatur firmum
ac durabile, ita etiam infestum sebat valetudini. Hinc Plinius ') Saluberrimum, inquit,
cui nihil in musta additum est: meliusque, si nec Masis pix ulliuit. Marmore enim et gypso aut calce condita quis non etiam validus expaverit Z In primis luitur risum marina aqua factum, inutile est stomacho, nervis, vesicae. β)Musto d0lia nunquam implebantur usque ad labra, Sed tantum relinquebatur Spatii, quantum verisimile erat mustum esservescens per se esse impleturum, ita ut n0ueffunderetur, et ut spumaq usque ad labra levata quod impurum erat 80lum exspueret; ' ne eesse igitur erat d0lia, donee mustum iis conditum efferbuisset, opereul0rum essent expertia.') Vasa, quibus muStum deservescendi causa erat c0nditum varie servabantur; relinquebantur enim aut sub dio aut in cella vinaria recondebantur. Imboeilla vina
plerumque servabantur demissis in terram d0liis, valida expositis; ' itaque vina Campaniae nobilissima exposita sub di0 in eadis verberari s0le, luna, imbre, ventis aptissimum videbatur. Φ') Causam ejus exp0siti0nis H0ratius 'i) explicat his verbis: Massisa
h) Plui. Quaest. Nat. X. Diosc. V, 27: οἱ ξε θαλαττ=ης οἰνοι ποικίλως σκευαζονται. οἱ μεν γάρ ευθε υς αυτων, μετρὶ το τρυγηθῆναι τήν σταφυλαμ, μιγνυου- θαλασσαν' ενιοι δε προθειλοπεξευουσμ καὶ ουτω πατουσι, μιγνυντες θάλασσαν. οἱ δε σταφHωσαντες τὴ ν στριφυλήν, βρεχουσιν εν πίθοις μετα θαλασσης, και ουτω πατουντες εκθλίβουσι ' γίγνεται δε οτοιουτος γλυκυς. Pallad. Xl, 14. Plin. XlV, 7, 9; 8, 10; 19, 24. Cato 1I2. Η0r. Sat. ll, 8, 15. II. N. XlV, 19, 24.
Col. Xll, 28 Palla d. XI, 14, 3: Αc pollicentur non solum aetatem vino, sed splendorem quoque coloris afferre. Hesset einveredeliingsmethoden et . p. 28 : se Bel einem nichi et u hestigen Erlittgen vertieri derGyps den grossien Theti seines Wassergehalles, oh ne jedoch gang wasser rei χu werden; er hat dann niss. g. gebraiinter Gyps cin grosscs Bestrehen wieder fovi et V asser in sicli aulaunelimen, ais er durcii das Brennen vertoren h3t. Der gebratante Gyps geliori dulier gu den Millelii, welche wir uiater Uinstitnden an-wenden konnen, una an Ieren Wasset haltigen Κ6rperia, deren Wasserge hali nichi sest gebunden ist, thrWasser gang oder Zum Theil gu entgiehen. Eandem vim habere etiam argillam, salena, aquam marinam vinis admixta Hesselius posuit p. 30 l. l.
q) Gypso conditum vinum Dioscorides V, 9) ait nervos offendere, capiti gravitatem inferre,
iscern calore accendere, vesicam infestare, aqua vero marina temperatum stomacho adversari, sitim sacere, nervos infestare.
15쪽
si caelo Suppones vina Sereno, nocturna, si quid crassi rat, tenuabitur aura, et decedet odornerris inimicus. Hoc igitur c0nsilio vina exposita esse videntur, ut elementa dulcia, quae musto insunt, facilius 80lverentur atque eX contagi0ue OXygenii, quod in aere versatur, celerius
terram starent') aut terrae essent inflassa. Ae defodiendi eausam si quacrimus, Macrobius: β)In vase, inquit, vini pars inferior admixtione faecis non modo turbulenta sed et sapore deterior
te pars vero Summa, acris vicina, corrumpitur, cujus admixtione sit dilutior. Unde segrι- colae dolia non contenti sub tecto reposuisse, defodiunt et oporimentis ea trinsecus illitis muniunt, removentes, in quantum sieri potest, a vino aeris contagionem; a quo tam man festo laeditur, ut Dii Se tueatur in vase pleno et ideo aeri minus perhio. Cellam vinariam
veteres obverti volebant in septentri0nem vel utique in exortum aequiu0etialem, ' ne vinum, quod ibi erat conditum, confusum, ut ait Vitruvius, calore efficeretur imbecillum aut neesceret, Τ) nee B0n Summotam esse procul a balneis, suri10, sterquilinio reliquisque immunditiis tetrum odorem spirantibus,') quum nulla res alienum 0d0rem celerius ad Sedueeret, quam Vinum.') Peracto demum musti serv0re d0lia usque ad labra implebantur et operculis pice aut gypso illitis claudebantur, ne ex aeris e0ntagione Vinum eorrumperetur in astorem aut acesceret. In illud enim Vacuum, quod superue liquido careret, Maer0bius Τ') ait aerem advenam incidere, qui tenuissimum quemque humorem
) Ratio illa musti exponendi nostris quoque temporibus in Italia usitata esse dicitur. cs. G. V. Martens, Italien T. li, p. 18l: Noch jeteti lassen die Italiciner den aias deii Bouichρn nbg lass' enund in Fiisser gestiliten P ein init ollenem oboren Spundioch his gur gang vollendet en Weingultriing Ende November) der Lust ausgeselgi stellen. cf. Weber, de vino Falerno, ') Ovid. Fast. V, 269: , , Vina quoque in magnis oper0se condita cellis Florent, et nebulae dolia sumina tegunt. Cella vinaria in plano erat sita; subterranearum cellarum vestigium nullum iuvenitur in scriptoribus Graecis Latinisque. cf. Schneid. ad Col. I, 6, 20.
' Plin. XIV, 2s, 27: Miliores plagae doliis condunt infodiuntque terra tota ad portionem Situs. Item caelum praebent: alibi vero impositis tectis arcent. Plui. Symp. Vll, 3. Col. Xll, 18, 5: dolia demersa. cf. Dig. l. l. Auctor Geoponi con Vl, 2 dolia in regione sicca ita collocentur praecipit, ut, si vinum sit tenue et minus alibile, duae vasorum partes in terra defossae lateant; contra vino sorti et pingui repleta dolia ad dimidium usque exstare vult. Praeterea unicuique dolio siccam arenam subjici eique arenae junci odorati modicam copiam insterni jubet.
16쪽
elideret et exs0rberet; e0 Siccat0 Vinum qua Si Sp0liatum viribus, prout ingenio imbedillum aut validum esset, Vel ae0re exa8perari vel austeritate restringi. Quae Vina aetatem non ferebant, utpote quae essent leviora, ea ex ipsis d0liis aut cupis aut seriis, quibus erant condita, c0nsumebantur ') n0biliora vina proximo vere, ')quum defaecata erant, e d0liis, ut vetusteseerent, diffundebantur in vasa min0ra, qualia erant eadi, R) amph0rae, ε) lag0nne, q) 0rcae,' testae. Τ) Vini diffundendi m0s priseis tem-p0ribus ignotus fuisse videtur, indubitato vero Opimiani vini argumento apparere Plinius )oxistimat apotheeas fuisse et diffundi solita vina anno DCXXXIII Urbis. Ut d0lia, seriae, cupae, sic etiam minora illa vaSa primo erant fictilia') aut ex lapide facta: Τ') p0sterioribus vero temp0ribus etiam vitre0rum va80rum sit mentio; si e Petronius N) Statim, inquit, allotae
sunt amphorae vitreae dil/genter gypsatae, quarum in cervicibus pittacia erant offla cum hoc titulor Folernum. Opimianum. Annorum. Centum . Formn cadorum. Imphorarum,
lagonarum quae fuerit, optime intelligitur eX magna illa eopia va80rum antiquorum, quae in museis servantur. Ea omnia sere obl0ngam atque turbinatam prae se ferunt formam et ansis utrinque instrueta sunt φη) et e0lla habent, quae desinunt in ora n0n admodum lata, quippe quae 0bturamentis eX Subere saetis clauderentur. In ejusm0di vasa diffusa vina rep0nebantur in ap0thecis in superi0ribus aedium partibus et super sumaria exstruetis, Τ δ) ubi' llinc vina doliaria Dig. XVill, 6, 1.*ὶ Col. Xll, 28, 3: Postea quum de doliis aut de seriis diffundere voles, per ver florente rosa desaecatum quam limpidissimum in vasa bene picata et pura transferto. 3 Hor. Carm. IV, 12, 17: cadus, qui nunc Sulpiciis accubat h0rreis. cs. I, 35, 26. Ovid. Fast. V, 518: sumoso condita vina cado. Ilinc vina amphoraria Proc. Dig. XXXlli, 6, 16. cf. Proc. Dig. XXX lli, l6, 15: Vinum enim in amphoras et cados hac mente disrundimus, ut in his sit, donec usus causa probetur. - In dolia autem alia metite conjicimus, scilicet ut ex his postea vel in amphorus et cados dii Iundamus, vel sine ipsis doliis veneat. cf. XXX llh 6, 14. Cato R. R. 113. Cic. Brut. 83. Ab amphora non diversa suisse videtur diota, cujus Horatius mentionem facit in Carm. I, 9, 7 sq.: Deprome quadrimum Sabina, o Thaliarche, merum
' Appul. Met. p. 121. Elin.: et lagona juxta orificio cessim dehiscente patescens, facilis hauritu. β) Mart. l. 55, 10. t V, 66. xlli, T. y Tib. I, 10. 47. Ovid. Λrt. amat. ll, 695. Mart. l, 26, 7. l, 105, 4. Hor. Carm. l. 20, 2. ill, 14, 20; 2s, 4. Tinae, quae commemorantur apud Nonium XV, 7), quales suerint, non liquet. Paulus Diaconus p. 365. M.) ex Festo habet: tinia, vasa vinaria.') u. N. XlV, 14, 16.') Hinc Ovidius Met. Xll, 243.) Dagiles cados dicit et Martialis l. 55, 10. lV, 66. rubrum cadum et Xlli, T. rubram testam appellat, quod sictilia igne cocta rubri sere coloris vel ad rubrum accedentis
17쪽
fumum vel 90tius cal0rem bibere instituerentur. Τ) Omnis enim veterum R0manorum cura in vino apparando spectabat e0, ut et austeritas ejus mitigaretur et dialeedo augeretur sermentati0ne acida prohibita; itaque, ut meli0rem vini tractandi rationem ignorantes s0lo
exhalarent, ita et sumi vel eal0ris 0pe maturitatem, vetustatem, frmitatem ei c0ntrahere studebant. δ) Verum si quaerimus, ad eas virtutes contrahendas cal0r maj0ris momenti fuisse videtur, quam sumus. Testis est Galenus, εὶ qui apothecarum vinariarum usum et situm accuratissime deseribens vasa fictilia circumdata herbis adm0dum foventibus, quas alii vocarent κολυμ βαδα alii στοιβ, γ, in apotheea docet red0ndita fuisse, ut vina a coloribus Dei d0mostici et ab herbarum lamentis calefiereut, eumque calefaciendi m0rem nous0lum in sua patria sed etiam multis Italiae l0eis fuisse. Ex fumo vero vina non solum maturitatem et vetustatem, Sed etiam amaritudinem quandam trahebant et d0loris in capite efficacia fiebant. β) Aliud igitur tabulatum esse C0lumellaq) vult, quo vina fumo in apotheca aliquod tempus exposita amoverentur, ne rursus nimia sustitione essent medicata. Vinum utribus quoque aut culeis reconditum in apothecis esse servatum nonnulli quidem et imprimis rerum naturalium periti viri contendunt, y) at dubito sententiam eorum sequi; nam neque Cat0') neque Varro, ') qui fundi Vinarii instrumenta redensent, utres guleosve in numero eorum c0mmem0rant, neque quidquam apud alios seriptores, quotiescunque utrium aut culeorum sit menti0, de usu eorum in ap0thecis vinariis invenitur. Utres in re vinaria ex usu fuisse haud negaVerim, at vinum ad tempus tantum
i) Hinc et Horatius Carni. ill, 2 l, T) piam testam descendero jubet, et Tibullus ll, 1, 27ὶ Falernum vocnt fumosum. cf. Hor. Carni. ill, 8, 11. Ovid. Fast. V, bl T. Mart. ill, 82, 23: Vel cocta sumis musta Massilitanis. Id. X. 36: Improba Massiliae quidquid sumaria coeunt,
Accipit aetatem quisquis ab igne cadus, A te, Munn B, Venit. es. XI, 82, 1 l. Xlli, 123. XlV, 1l8. Apothecarum usus apud Romanos post cellas vinarias inventus post Catonis demum aetatem apothecas non commem0rantis invaluisse videtur. cs. Plin. XIV, 14, 16.
J Col. l. 6. 20: Apothecae recte superponentur his locis, unde plerumque sumus exoritur: quoniam vina celerius vetustescunt, quae fumi quodam tenore praecoquem maturitatem trahunt. ) De antid. I, 3. β) Hinc Martialis multis locis exsecratur vina Massiliensium, quippe qui potissimum vini Vetu statem tum sumo tum aloe adulterare s0lerent. Cf. l. S. l.
18쪽
in e0s diffusum esse contenderim; δ) neque eulei adhibiti esse videntur nisi in vino aut metiendo 'i aut. quum vasa fietilia diffiditia essent vehieulo portatu. devehendo. φὶ Amphoras steteraque vasa vinaria min0ra e0rtieibus 0riseiis immissis obturata esse paulo ante dietum est. Equidem haud negaverim id 0bturamentum plerumque jam in ipsa Vini transfusione esse imp0situm, at, quum 0riseia e0rticibus obturata, ne anima vini ree0nditi exspiraret neve Vinum flageret, etiam gyps0 aut, quemadmodum n0stris temp0ribus seri solet, pide oblinerentur, ea vina, quae e sumo maturit tem et vetustatem traherent, aliquamdiu in vasis non obturatis in apotheca servata esse erediderim, nam non intelligo, qui seri p0tuerit, ut vasis illa ratione obstructis vina infiderentur fumo. Lag0narum obturacula nonnunquam etiam annulo obsignabantur, nequis serv0rum Vinum p0sset adulterare Vel eXhaurire ; β) sic matrem Cisteronum neeepimus lagonas etiam inanes 'obsignavisse, ne dicerentur inanes aliquae fuisse, quae furtime8sent exSiccatae. i)Ad vina dign0seenda singulis vasis vel a figulis impressae vel post vini transfusionem inscriptae erant notae ) aut, qu0d in vitreis p0tissimum vasis faetum e88e vi-
λ) Uter vinarius commemoratur apud Plautum Trucul. V, 1 l): ,,0pus nutrici autem, ut rem ut habeat veteris vini largiter. et apud Plinium Η. N. XXVll, 18, 73) vocatur hircinus. cf. Non. XV, 7 : Antiquissimi in conviviis utres vini primo, postea linens praebebnut. Petron. XX lV. δ) Plin. Xlv, 4, b. Varro R. R. I, 2, 23. 24. 27. Calo R. R. II. 148. ) Mus. Borb. lx, 5 l. Neisser, Lehensbiliter Tab. XXX lV, ls.') It 0r. Carm. ill, 8, 9 sq. Hic dies ann0 redeunte festus corticem adstrictum pice dimovebit ampli 0rae. cf. I, 20, 4. Tib. ll, 1. 28. Cat0 B. R. 113 et 120. Plin. XIV, 27. Petr0n. Sat. 34 et T l : amphoras copi08as gypsatas, ne essiuat vinum. ) Pers. VL 17. Η0r. Epist. ll, 2, 133. Mart. Xl, 87, 7: Nunc signat meus annulus lagonam. β) Cic. Epist. ad. sam X lV, 26. y) Nolae amphorarum n0n modo a veteribus scriptoribus commemorantur Galen. XlV, 25: Eγωγε τοι ταὶν οἴνων των Φαλερίνων ἐκοιστου τλὶν ηλικίαν ἀναγιγνωσκων επιγεγραφαμιέγγην τοῖς κεραμίοις κ. T. λ.), sed etiam ad nostram aetatem -multa vasa ex antiqui late servata sunt, quae ejusmodi notaS prae Se serunt; sic in amphora Pompe is reperta haec legitur inscriptio: UBB VET. V. P. CIl. quam Avel Iinus explicat: rubrum vetus Vesuvianum picatum C II. Nota CII numerum lag0narum, quas ampli0ra illa capit, significare videtur. cf. Αve lino, buli. Nup. nr. 6, 46. Alias vasorum inscripti0nes P0mpriis repertas Fi0 rellius edidit in: Giornate degli senui di Pompei 1861. Fasc. I. p. 26:
19쪽
detur, affixa erant pittaeia in perSeripta n0tis, quae, quantum e88et VRS0rum Spatium, quae vini ree0nditi patria, quibusque consulibus vinum esset conditum, doderent; consulibua
v0stabulum saepe ita ponerent, ut eandem haberet vim, ae nostrum Sorte. Sie Horatius )vetus Falernum vocat interi0ris n0tae, i. e. in interiore ap0thecae parte reconditum; )nam quum vasa recentis vini semper ponerentur ante prius condita, Vetusti8Simum qu0mque vinum longissime ab ostio remotum fuisse apparet. Fieri n0n potuit, quin notae vasis inseriptae suligine infuscarentur ac vetustate fere oblitterarentur; at eX ea ipsa re multum e0mmendati0nis aecedebat vinis, unde Juvenalis V, 33 sqq.): λ . lCras bibet Albanis aliquid de m0ntibus aut de Setinis, cujus patriam titulumque Senectus Delevit multa veteris fuligine testae. Quae vini curandi ratio quum admodum esset manea, multum saeuis inerat etiam iis vinis, quae in amph0ris et lagonis diffusa servabantur. Vina igitur, priusquam mensae imponerentur, defaecanda erant, β) qu0d quidem hae ratione fiebat, ut aut per colum' aut per saecum Τ) transmitterentur. Ad n0biliora vina eliquanda adhibebantur cola, quae viminea vel juneea vel spartea fuisse dicuntur; posteri0ribus autem temporibus etiam aenea cola eX HSu sui Sse ex iis apparet, quae nostris temp0ribus Pompriis effossa sunt.')Saeco vero, qui aut linteus erat aut contextus tenui vimine linteum subditum habuisse videtur, plerumque leviora tantum vina percolabantur, ') quum linteo liquata viva vitium trahere putarentur.' q) Posterioribus temporibus c0lis multum luxuriae ingenium addidit.
λθ Petr0n. 34. cs. Plaut. Poen. t V, 2, 14:lbi tu videas litteratas sictiles epistolas iPice signatas, nomina insunt cubitum longis litteris, Ita vinari0rum habemus nostrae delectum domi.
q) Col. XII, 19, 4. Lucret. de nat. rer. II. 39l: Et quamvis subito per colum vina videmus perfluere.
') Mart. XII, 60, 2: Turbida sollicito transmittere Caecuba sacco. Id. X,40, 5. Cic. de Fin. ΥlI, 8, 23:0uthu' vinum Desusum e pleno siet, hir sipho ve cui nil Dempsit, vis aut sacculus abstulerit.') Becher Gallus III, p. 304 sq. ') Linteo etiam melioris n0tae vinum interdum defaecatum esse testis est Martialis VIII, 45, 2 : Defluat et lento splendescat turbidu lino Amphora centeno c0nsule facta minor. λ') Η0rat. Sat. li, 4, 54. Integrum perdunt liuo vitia tu sap0rem. 3
20쪽
Non solum enim, ut jam supra diximus, in col0rum materia Subtilitatem adhibuit exquirenda, sed etiam varia medicamenta c0lo indidit, quibus Vini Vel 0d0r augeretur vel vires capiti iniquae frangerentur. ) Sic colis aut saccis saepenumero addebantur nives, δ) quae eum ad finem in aestatem usque aSServabantur.' Erant qu0que, qui, quum vinum nive percolatum vitium trahere putarent, aquam, qua Vinum temperarent, dee0querent vitruqne demissam in nives refrigerarent. Lepide igitur Martialis ) in eam rem: DNon potare nivem, Sed aquam potare recentem de Dive commenta est ingeniosa sitis. Nec non alia medicamenta colo indita esse invenimus. Sic Plinius: β) oleo quoque, inquit, mirum dicto inest quidam vini sapor simulque pinguis liquor, praecipua vi ad corrigenda vina, Succis ante perfusis. Retinoi quippe faecem, nec praeter purum liquorem tranSire patitur, datque se comitem praecipua commendatione liquato. Idemq) et panem triticeum, quo gravitas odoris in vino emendaretur, colo additum e88e tradit, et polentam, Τ)qua vinum mitigaretur, et anisum.' Alia vini desaeeandi ratio, quae ex parte usque ad n0Stram aetatem permanSit, haec erat, ut vino admisceretur lomentum ex laba factum aut albumen ovorum, quo Sordes vini obligarentur et collectae dejicerentur ita, ut vinum seret purum et candidum,',
unde Catius ille apud Horatium Sat. II, 4, 5b-b7 ):
Surrentina vaser qui miscet saece Falerno Vina, c0lumbino limum bene colligit ovo, Quatenus ima petit volvens aliena vitellus. Haec habui de vini apud Roman0s apparatu curaque quae Seriberem
Plin. XXIII, 2, 24. Utilissimum omnibus vinum sacco viribus fractis. cf. XlV, 22, 28: Quin im0, ut plus capiamus, sacco frangimus vires. XlX, 19, 2: vina saccis castrare. ) Hinc Martia is de colo vinario XIV, 103 :
Setinos, moneo. nostra nive frange trientes: Pauperiore mero tingere lina potes.
et de sacco nivario XIV, l04: Attenus re nives norunt et Iintea nostra : Frigidiore colo non salit unda tuo. Mart. V, 64, 2 sq. nives aestivae. Plin. XIX, 4, I9: Hi nives, illi glaciem p0tant, poenasquem0ntium in voluptatem gulae vertunt. Servatur nigor aestibus, excogitaturque, ut alienis mensibus nix algeat. Athen. DeipD. III, p. 124. Sen. nai. qu. IV, 13: invenimus, quomodo stiparemus nivem, ut ea aestatem eVinceret.') Ep. XiV, 1l7. cf. XII, 17, 6: Nec nisi per niveam Caecuba potat aqu3m. XlV, 116. Juven. V, 50. Plin. XlX, 4, l9. id. XXX l, 3, 23: ita voluptate frigoris constringit sine vitiis nivis. Omnem utique decoctam utiliorem esse convenit: item calefactam magis refrigerari, subtilissimo invento. δ) Η. di. XV, 29, 37. cf. Theophrast. de causis plant. VI, 9.