Philothei medici praestantissimi commentaria in aphorismos Hippocratis nunc primum e graeco in latinum sermonem conversa, Ludovico Corado Mantuano interprete

101쪽

monem, ut imbecillum.Putre t enim illic materia ingrediens, se ulcerat pulmonem, ex quo tabes generatur. Si vero aquilonius & siccus, ijs qui naturam habent humidiorem, & mulieribus conferet. Reliquis autem erunt lippitudines siccae,& febres acutae, & grauedines longae. Nonnullis autem & atrae hiles. I

Insuperiori horismosi posuit autumnumpluuiosum ct au ais,hic autem figita ccum Si igitur a ses sicca, ct sine aqVis,

autumnin autem figidus se siccus, nonnulli humidas habentibus temperaturas, ct muli ribus confert. Consumitur enim earum humidita, Ῥt dictum es in libro de aere aquis θώcis operaeuiunt ad hyemem non laxati, exiccati.Reliquis autem,hoces biliosis, lippiti dines sccae, o febres acutae ob mult, iccis rem, estgrauedines longae,quoniamsumma μ' ritasprosernit virtutes, o ex nutrimeto v por ad cerebrum ascendensfertur ad nares pcrossa emunctoria, uni grauedines. Praeterm

o atra biles, his, qui naturales ad has habωι

102쪽

LIBER TERTIVS. inclinationes, cum consummatur humidita hoc e inguis optimus se tenuissimus, relinquatur autem crassim ct terre is, ex quo atrabilis generarer. Ex Anni autem costitutonibus squod in totum dixerim siccitates imbribus sui

salubriores,& minus mortiferat. U. Consitutio a mutatione ita dissert, quonias consiturio quidem breuis es, mutatio autem

longa, ut exempli gratia, epte diebus. vembi causa circunseribatur otiae, hoc autem toto tepore alteretur adfigidim ct humidius, mutati t.Si autem decem die olum verbi causa ad sim conuertantur, quinquaginta autem Uatis temperatura eruent, constitutio nominatur. Postea econuerso, si quinquaginta

adstigidius conuertantur.Decem autem temseriem temporis seruent. his igitur constitutionibus inquit Hip. siccitates ibribussiunto lubriores, ct reliqua. In qualioribus enim δε

perfluitates consimuntur. In imbribin autem in interioribus corporis parasim coaceruatae, putremunt O graues morbosgenerant. Morbi in pluuiarum multitudine magna ex parte fiunt, febres longae alui profluuia,putredines,morbi comitiales, epio

103쪽

PHORISMORUM lepsiae,&anginae. I6 Hic Q horasmus contin/- es proximo, posset enim aliquis dubitare,ssimi morbi,quos lgenerant Lutae, vel quos gen an qualiores, lide ubi cit.Inpluuiarum inquit multituta lne febres longae est reliqua.Nam pluviam mul- liitudopituit um cst xilem humorem gene- lrat.Hic humor velputrefit in corpore,uediuturnorum morborum autor est. GMulta enim lhumiditis nunquam expellitur a corpore, nisi

concoquatur, concoquitur autem ut humida, l

longos tempori statio. Vel manens non putrefari , vergit in ventrem, o aluiprofluuiagenerat. Si autem incendat ad cerebrum epilepticoso apopleticos asseritas parit. Cum enim omnes cerebri ventriculos ob uit, ct apoplexiam Pnerat mautem non absolutasit obfructio, i-lepsiam emicis. Nonflum aulam generanturalis pro uia, verum etiam putredines, hoc est dissicultates intestinorum. Si autem hic humor non putrefactin defendat, aluiprofluuias μ' rem putrefaciuου, dissicultates intesinora prρ

ueniunt.α nguine aut sunt,quoniam bμ'miditassubiacet, quae putrefacta sta cere rq expulsa in faucium musculos bia; impactη, θωfiammatione partem, nonam inicit. In

104쪽

LIBER TERTIVS. HI11 siccitatibus autem,tabitudines,lip ipitudines, articulorum dolores , urinae stillicidia,&intestinorum dissicultates. Superius commemorauis assectione reus nientes expluuiarum multitudine,nunc cosi git ea quae exscritatibuου oriuntur. siccum

tibus inquit unt lippitudines, tabitudines, ct reliqua Nam siccisas, ut calida sescca intemperies bilem genera ipse bilis cum adpulmone eratur,mordet, is affiigis,quale moribum i thenienses tabem nominant. Non in omnibus autem edis his, qui naturale ad hae habent inclinationem. Eadem ratione etiam lippitudines generantur, cum enim bitis feratur ad oculos,mordet irritat se ulcerat ipsis. Hinc lippitudines oriuntur.Nonulli autem l gunt tabidae lippitudines, ct causam hanc asingnant, quoniam intemperies modum excedens profernis virtutem,ctvltro consimis humidum, quod in oculu continetur, praeterea difflat diritum,qui oculos regit, ct huc de causea non nutriuntur oculi, contabefiunt, o hinc rabidae lippitudines oriuntur. Soriculorum autem dolores quoniamsiccisas dejiocustaret,quapropter nutrimentum ad articulos v mcnσ,non concoquitur,cum autem non conco

105쪽

PHOR ISMORVM quatur, articuli fluxionem patiuntur odolo

res articulorum generantur. Praeterea v astillicidia,num bilis adueniem,mordet, o initat assidue vesicam viguitatim urinam emi rat, quae autem adiltimperueniunt cum sint acria, etiam in mtestinis eorum difficultatem

generat.

Quotidianae aute constitutione aquiloniae quidem, corpora densant, contendunt, & bene mobilia, & coloratiora, &melius audientia faciunt,&aluos exicant& oculos mordent,& si1 pectus dolor altiquis obsederit,dolorem auget. 17. Neque hic nugatur Hip. - quidem dicat de ventis adhu ertractans,superim enim de eorum malitia selum disseruit, hic autem commemorat es bona ct mala, quae ex ipsis proμ munt. uotidianae autem constitutiones, ore' liqua nam boreas, cumsitfrigidus se sitam,co sumit super tales, quaesunt in corpore,ctas' get robur infrumentorum, comprimendo, o refrigerando, virtutes in officio continet qsa in si is contrahendo. Cum autem dicant be ne mobilia animales virtutes innuit, civm as rem coloratiora,naturales.Haec quidems'ii' aquiloniis constitutionibus. Sunt autem etiam

106쪽

LIRER TERTIVS.

leuia quaedam mala,alui compressio,mosin ipsorum oculorum, o accessso dolorum, quiprimthoracem molestibant. Causae autem horum superim Horaestat, cum doceret Hipse aquilonia fuerit uestes auces, o reliqua. Fortaepe autem dubitabit quispiam,quomodo superius de ventis disserens ab uino incipit, hic autem ab Aquilone. Hem ciendum es, cumsalubrior sit Aquilo quam Auster, voluisse Hipp. tragico quodam more de i upertractare,hoc es de malis, quorum autoressiunt, ct ideo ab hoc inceps

se, ut tu bonis seuperante. Superim autem mala horum volens explicare,ab Ausero incipit, ut in malis Aperante . Austriuae dissoluunt corpora,& humectant,auditum obtundunt, capita aggrauant, & vertigines faciunt,oculis & corporibus difficilem motum prestant,& suos humectant. 17. Hoc loco commemorat assectionesproueni

tes in i Ufralibus,consiturionibus, sed hario causesuperius di sunt reterquam vertigrinis.EB autem vertigo volubilis obtenebratio, in eiusmodi consitutione,quoniam Austri humectant corpora. se igitur humiditas in mo-

sim vapor fertur ad caput, ct coplicatse -

107쪽

O PHORISMORVM sum cum animalis iritu, quem obscurat. ni. malis igitura iritus cam nonpositi reolaferri, circunfertur , ct circumuoluitur huc ct iliaco vertigines generat.Sciendum autem es Galenum existimare melim si habere sententiam

Hipsitranstonatur id quod in principio scriptum est, ct primum quidemst humectant)

secundo autem loco dissoluunt , ct aliorum v. numquoquefaciunt,adiuuante etiam hac caliditate Per tempora anni, vere quidem &prima aestate pueri, & qui hos sequuntur aetate, optime degunt, & sani sunt maxime. A estate Vero,&autumno usq; ad aliquid, senes.Reliquum autumni & hieme qui mediam aetatem habent. 18. Hoc loco docet Hipp.temperatas aetates res intemperatis temporibus bene degere, intemperatas autem in intemperatis: medias autem

in medidis. Pueri igitur st qui hos sequuntur a late, id es adolescentes in vere, rima aestat bene degunt. Sed adolescentes quidem, vitem' perati es versultatibus carentes ,pos puersit

in vere bene degunt.Pueri autem prima otito quoniam eoru humor crudus consimitur.Rur

Iu senes in otite, o inprincipio autumni , ἡ

108쪽

gIRER TERTIUS. . ne degunt, quoniam frigidi sent natura, ct eorum stliditas temperatur ab asatis caliditate, est ineuntis autumni. t eat' autem aetate,

hoc est qui sunt in tu,in reliquo autumno in hyeme, bene degunt, quoniam ct maiorem is

acriorem habentes calorem, adtemperiem reuocantur astigiditate autumni, est semis. Morbi quidem omnis, in Omnibus teporibus fiunt,quidam vero magis inquibusdam ipsorum,&fiuut,& excitatur. I9. orbi vel cognatisunt temporibus, vel

ab ipsis alieni, qui autem sunt cognati fiunt in

conuenientibus temporum temperaturis ali ni autem propter alia errata, quae committuntur in vita, ut propter rationem viam.

bi quidem omnes in omnibuου t temporibus. Omnes enim morbi in omnibus fiunt temporiaburi sed magis quidam in quibussa eorum, hoc esplures secundum unumquods eorum c=ρ culiares morbi unt.Rarius autem alieni, qui etiam augentur prius e Munt, ut quartana

febris etes es in Uate cessasse, ct intermisisse.

veniente autem autumno, ct humoris femine inuento den o excitata es. Vere etenim furores & atrae biles, Semorbi comitiales,& profluuia sanguinis,

109쪽

Hic phori tu es ut exemplum superioris λhor.Posset enim aliquis dubitare, qui ct quot, ct quibus in temporibus uni morbi, osendit. Here inquit furores, ct atrae biles, o reliqua, ct haec es causa. Euidam in autumno, o in feme vitiosi nutrimento cibari sint, opramos seccos aceruauerunt. Frigiditas autem hemis eos in interiores partes retrusit ,postea eum aduenerit ver temperatum exisens natura ,solam fusionem facit humoris collecti fertur igitur in mori vaporis ad caput, o si qui dem pituitosin es humor, facit epilepsiam iastem atrabilis, biles atras, urores. Praeteres ver quantum ad reperiem attinet non esimo' bosum, colliquatur enim in illo succus sanguinem ui moderatus eripens construat corpinsanum, lautem immutetur, velfecudum qua litatem alteratur,*gigniis nochos. p autem

secundum quantitatem sanguini ro uia,si 'ue per nares, siue per tu es, siue etiam ex periistre. Generat autem o alias assectiones, ut angi nam,quoniam multa copia sanguini quae est

110쪽

LIBER TERTIUS. δι-refertur ad musiculos faucium, se in m-mat ipse ex quo anguina inicitur. Generatur etiam grauedines, cum materia di feratur ad palatum, se tusses, cum adpectus. Praeterea olepos, ct impetigines, o vitiligines quoniam cum temperatu i veri busea es virtus, qua eo mata,expellitur ab interioribus materia,

quidempituitosa sit eseputrefacta lepraegenerantur ,sin autem nonputrefacta, vitiligines.Si autem materia fuerit atrabitaria, enascuntur ulceros sulae, ct articulorum dolores,cum bitis istac feratur, se mordens excruciet.Sciendum es autem morbos veris cognatos

esse hos; anguini r uuium,anguina, ct tussim alienos autem atram bilem urores, epit ligam, o reliquos, qui continentur in Q horismo. Aestate autem horum nonnulli, & Ω-btes continuae,& ardentes,& tertianae febres plurimae,& quartanae,& VomituS,dcalui perfluuia,& lippitudines oculorum,&aurium dolores & oris ulcerationeS,&gentalium putredines & sudamina. 2IHoc loco narrat Hipp.morbos cognatos, qui in Vat unt, ese alieno quemadmodum mps suis in vere. Primo autem incipit ab his, qui