Philothei medici praestantissimi commentaria in aphorismos Hippocratis nunc primum e graeco in latinum sermonem conversa, Ludovico Corado Mantuano interprete

71쪽

cor eodem modo recte ste habere cognoscantur. In morbis minus periclitantur, quorunaturae,aut aetati, aut habitui,aut tempo--ri magis congruit morbus , quam quibus secundum nihil istorum congruit. 3 Hic etiam tbora in ad praedictionem attinet, haec es autem eiu ententia , quicunque morbi congrunt priis, principiis minus habet periculi, quicuns uero , non congruunt ,sunt

maximepericulosin exempli causa tertiana lfebris generetur in aetate declinante ct infine-ectute,maius spericulum, senditur enim in his,hoc es,qui non congruunt vehementem esse causam, utpossitsuperare oppositionem, qμ es ex tempore,nam ex his,qui non congruunt, nonpossumuc assismare magnam esse causam,

statantum demo aras ad iis conuerso, quae facilest etiams causa non si vehemens,

quae conuersionem faciat. Eodem modo intest, gendum es de natura ct temperatura corporis, ct de reliquiae. In quo uis morbo partes ad umbilicum& imum ventrem attinentes crassitudino habere melius est, multum vero cxtenua

ri & cotabescere, prauu, sed & hoc quoq, ad inseriores purgationes periculosum 3,

72쪽

LIgER SECUNDUS. 29 Hic Aphorasmus ad gna pertinet Conside r. inquit in morbis ea,quae sunt circa umbili' cum um ventrem o siquidem haec crascitudinem habeant, bonum , s vero extenuata Act contabuerint,malum.Sciendum autem es totam illam partem , quae es a mucronata cartilagine adpubis ossa, tres habereparticulas,

ex his quae seper sunt, vocatur spochondria

quae autem medium locum obtinent uocantur partes circa umbilicum,quae iacent in ultima parte, imus venter.In omnibus igitur morbis

partes, quae sunt circa umbilicum se imum ventrem, crassitudinem habere melius es, runt enim utilitatem inferioribus partibus, qua crassitudine sua calefaciunt, ct cum hoc modo re sese habeant , recte sit concoctio, cum autemsimi robustae , melim seruiunipurgationibuου. Extenuata autem esse ct contabescere, malum, oppositis de causiris si quis autem roget, cur H . tacuerit superiore urgationes tutas esse his, qui hoc modosunt assecti, dicimus hoc tanquam manifestum ess ratemisum. Qui alubritatem corporis habent per medicameta euacuati exolvuntur, & qui

prauo Utuntur cibo. 36.

73쪽

gantibin medicamentis purgemm, exolvuntur enim,quoniam insan corpuου est aequale, media camentum autem adhibitum non inuenies supersultatem,quam evacue euertit corporis habitum. icit autem prim traim, deinde humida artes,posrem ob ου, ct hos quidedissipat,illas aut di t. Solidab aut e colliquat, cum aute hae ant,necessari equitur defectus animi, ncope. Praeterea illi quiprauo uturar cibo purgatione inquit exolvuntur, quoniam medicamentum accipitur a cacochymia,

quae acuta es ex prauo nutrimento, o incipit ipsam purgare. Ina igitur dum purgatur, serra it per nobiles partes ostensum cumsit acuta, omodax, molesta est mors infra exolutionem.Prauum autem nutrimentum vel est sanguis ipse, vel exterioν cibuου. Qui bene se habent corpore, dissiculter ferunt med icationes. In eademstinentia es hic L phori Q, δε- mere autem pharmacum idem es, quodpurgari, bene ausem e moderate. Dissicile i itur Di

exhibere pharmacum is qui beneste habet compore,quamobrem' dimoniam cssuper fiuitat purgatio si autem sint insanis corporibus, cAmnon inueniatpropriam materiam, quam tra

74쪽

LIRER SECUNDVS. soha colliquat partes. Parum deterior cibus, aut potus suuuior autem,melioribus quidem, sed minus suavibus,est praeferendus. 37-Hic L fphori us ad rationem vimu ait ne hoc autem modo conectendus es. Paulo δε- ierior o potus se cibusseauior autem aegrota-ti,melioribus quide des,qui facile concoquatur. Inseambus autem aegrotanti est praeferendus Nam nonseiam gratificamur aegrotanti indis, in quibusgraue damnum non subsequatur, ut iubemur in epidem', verum etiam ipse ci-bm velpotus maxime conducet,quodenim suaue es istis, quibus stertur,hoc amplecti ct concoquere ventriculus consueuit, ab ijs aute, quae insuaui unt, nauseare o reliqua mala generari consueuerunt. Seniores inuenibus plurimum minus aegrotant. Qui vero longi morbi ipsis ac-Cidunt, maxima ex parte comitantur ad mortem. 39Hic horismus duri ad inuicem aetates compara consi sentem o senilem: senes inst numibm magna exparte rarius aUrorant: nam senes, cumprudentesnt, in cibo ct potu e crantes,sent,neque implentur, ex qui-

75쪽

hi multaesuperfluitates generetur,ideo rariis agrotant Iuniores autem ut imprudeles munio cibo implenturio ideo in cruditates ratione plenitudinis incidentes facile ct cito aegrotant. Poste ubyci quicuus autem morbi usis, hoe e sinibus accidunt longi, magna ex parte moriuntur ob imbecillitatem virtutis, qua non facilepotesmois os concoqueZe. Raucedines & grauedines in valde se. nibus coctionem non admittunt. o perioris i horismi tradit exemplum, nam raucedines o grauedines in valde feni-hus contionem non admittunt ob inopiam calo fis ct imbecisiitatem facultatum.

Qui frequenter ac fortiter absque ma-1nifesta causa exolvuntur de repente moriuntur. ψιHoc loco sendit rationem cognosceri mo

rem impendentem. Si quis inquit 'quenter o fortiter sine occasione manifesa exoluatur, hic de repente moritur. Nam si manifesa de causa

exoluantur non moriuntur.Mulier enim qua

dum ut Galenus afirmat m quodam balnest

continenter exoluebatur,quoniam vitiosa ligna accendebantur in balneo. amobrem etiadefectum animipatiebatur, cum autem caU

76쪽

gIsER SECUNDUS . Iresset in promptu, quae deficium hunc animi pariebat,exolutio illa non erat perniciose. Si liatur e manisi a causea exoluantur quidam, inrisorum animipatiantur, sestequenter, ortiter statim moriuntur,quoniam, esem his vitale robur valde imbecilgum est. Ideo facile 3b ibet de causis moisuntur, estpropter ea de repente moriuntur. Impedit enim cordis

actionem moles quada arsi id es humidu, mel siccum ipse cordi incumbens. Cum a t quaereretur causa ut testatur Galenus in dissectione corporis inuenta es tunica quaedam seperiacens ipse cordi plena humiditate quadam foedi odoris, quae quidem humiditas vitiosa ista qualitate corrumpebatsemper est destruebat robur

vitale, dr hinc oriebatur assectus exolutionis. Soluere morbum, quem apoplexiam Vocant,fortem, impossibile est, debilem vero non facile. 62

poplexia est immobilitas ct insensibili

tas totius carporis cum laesioneprincipalium actionum. Causa autem ipsius es humiditaspituitos implens ventriculos cerebri, ct imp diens quominin corpus mouentur, ut nebula, praecurres impedit quo minus 'osiit illus re terram,ita haec humiditas tanquam nebula

77쪽

PHORI SMORUM obducens cerebrum prohibet i m ne comma. nicet seam ipsim facultatem toti corpori, haede causi manet sine feUu ct motu. Est igituγ quia duplex magna es parua, viros

autem metimur mensiura restirationis, quicά-que enim maxima violentia restirat, ct inter.

mittentem habent restirationem, hi forti luborant ita , lexia,quam H .inquit nulli modo curari posse, cum magnopere L dat res iratio nem. ιimns autem ordinem quaedamstruat in res ratione, bis debilis es t pylexia, qua ct non facilem dixit, hoc es leuiter curari non posse.Si quis autem roget, quamobrem, cum omnes alis musuli in poplexia immobicis sint, qui thoracem attollunt Pisirequenter moueatur.Restondemin ipsos musulos ob nec itateresstrationis excitare ad opus facultatem, praeditis ni nerui, autem qui dubitant, cum apoplexia sit immobilitaso ins bilitas totus corporis.hae aut priuationess, qua ratioνe contingit inpriuatione assumere magis o minus, ut nobis liceat affirmare hanc quidem escfortiorem apoplereiam, Agam autem mitiorem,

monendi i non esse omnino insensibilitarem ct immobilitatem in his qui laborant Apopis

78쪽

rimo moueanturperfectam immobilitatem mofaciunt. Strangulati ac dis luti nondum mortui non referuntur, quibus spuma circa Os fuerit. 63

Signum assignat Hip eorum qui frangulati fiunt, se dissisti hoc os qui frangulatione comripiatur, se exoluuturi velpotius qui moriuntur, nondum autem mortuisunt. Non refer tur illi, quibuslluma circa os fuerit: nam cum frangulatisint, comprimutur nerui i us co b, ct replentur vasa, quibuι repletis manis sum est meaim ob mi,quibus ob ruc ,non excernuntur fuliginosa excrementa, ctare non introducitur,qui quum non ingrediatur, nora

euentatur calor innat m, verum cu varie mo

uetur , necpositi erumpere ob eiusmodi obstructionem eodem tempore se ipse calidior fari stumam generat, cum ritus in eiusnodi motu colliquent, ct ampullent eum humiditatem,

qua illuc incidit. Hoc modo cum calor innatus μ non euentetur ob ingressum exterioris aera 'ves excernantur fuliginosa excrementa,per eulum es ne extinguatur.

Qui natura ad modii crassi sunt, citius intereunt, quam qui graciles, φVide

79쪽

fPHORISMORUM Viae quomodo Hipprobet omnino citius inaterire eos,quia primo ortu admori; cra Ossiunt, quam graciles, vel quoniam imbecillas es is eiusmodi corporibuου calor innaim, vel quonia plenitudo Fubiacetpinguedini, ct excrementitia humidito, ct condensatio superficiei, qua condensata non diffatur Apersultates,quae nodi ara colliguntur in profundo, illinc autem

decedentes implent arterias ct venas, quibus compresss,extinguitur calor innatin, c, subf-quitur mors. Graciles autem o Vsi moriatur, rarim autem quam illi,cum nosint in ipsis tot superfluitates, ut calor innatus obruatur Alio autem modo dis tur etiam in ipsis innatin talor, ct ob gracilitate, ct quod corpus facile a fficitur. Relinquitur igitur bene carnosos, hoc est temperatos, ad bonam ct longam senectate

peruenire ratione mediocritatis. Quicunque iuuenes morbo comitiali laborant, mutatione maxime aetatis,&temporis,&locorum,&victuum quoq; liberantur. Stile a s couulsio totius corporis cum ia-son rincipalium partium. Pituitosim aut mgeneratur

80쪽

generatur,recte Hipp. dixit quibus iuuenibis remotionem morbi asserant mutationes mari. me aetatis, ct temporum o locorum, Gruictuv. Cum enim transimulentur iuuenum aetates,hoes puerorum,in calidiorem, criorem tem peraturam maxime confert topticis assoriobus.Eodem autem modo se temporum, di locorum, quando aegrotantes transferuntur in ea lidiorem, discriorem regionem. Praeterea se mutationes victuum, quicuns videlicet cali-diurem, o sicciorem esistunt corporis habitu. nam autem hoc loco idem es,p ratio victas. Duobus doloribus simi ut eundem locum infestantibus,Vehementior alterum obscurat. 66.

Locus hic pro parte corporis intesilendus es; side locus duobus doloribus excrucietur. Herum hic si contingat in manu, is autem in

crure, vehementior alterum ob curat, avonia

sentiendi facultas tota abducatur, se ab ahatur ad id, uod vehementius es, autem in υ- naparte resideant duo dolores, certatim auget molesiam, cum neuter eorum lateat aegrotantem. Obscurat autem hoc loco accipiendum earro eo, quod es, adumbrat. In omni corporis motu, ubi quis labo -