Diuisiones vtriusque iuris ad differentias proximae. Leandri Galganetti I.C. Collensis, ..

3쪽

cursimi diri o lucidissima meae in hoc studiorum

mari nauigationis *dera deflectere; offero igitur

curam hanc meam tibi, maximae expe stationis, ac debitum munere, mei erga te Orientem saeculi no- . stri solem, ac Domum tuam Excellentissimam,ob

sequij, ac deditissimae vobis omnibus Principes Burghesiij, voluntatis immensitatem intruspicias, quod facile facti tibi est,qui tam aut ingenio prae

stas, quam eum nomine reptaesentas, neque enim minus a bono rerum aestimatore ex Elephantorum, balenarumq. corporibus, quam ex formicis,

apibusq. summ eorum fictoris Dei Sapientiae In finitas colligi, ac quodammodo attingi, ne dum considerari potest: Vale Pulcherrim E ciuitatis flos, ac virtutis fructus, quos nobis isthaec egregia 1ndoles tua promittit, uberrim's,ac diuturnos quam primum prssta ad nobilissimae gentis tuae,ac Christianae Reipublic e ornamentum. supra aetatem Puer, precorq. te,ut in hoc exigus, atque infra meritum tuum, ac meum vobis ossicij

4쪽

- . . I

Actionis nego . ciorum gesorum. I inctionis praescriptis vertis .

- doptio .

Is Eliscoporum

Exceptionum. Excommunicationis. Exilium.

terdicta . o Iudicia publica . IIIICapitis diminutionis.

Clericorum.

Cognatio . .ao Iudiciumprauaricarioris . 9 Conditionum a a Ius . x consituriones primipum . a consuetudo. -

5쪽

Liberationem. 3 Prauar timo Iudicium. 6Liberiini. II Procurator. I

. unu .

UMMmna appellatio 2Rcouationis.

Elegatio exilium . SI

Peccatum. Deculium. Pigninis. 'Paena.

Poenitentia.

Seruitutes. re Societatis. 3 Ias Sponsalia . I a Stipulationum. et δαν Stipulationum praetoriarum .

. r. Ia

I et

6쪽

De Diuisione ipsa.

ST autem Diuisio, quaerem semovens a re utramque absoluit ratione subiectae . Cicer. ad Herennium, lib. de Distributione , vers. Diuisio est , &c. de dicitur etiam communioris rei in angustiores , dc minus communes Distinctio. teste Guliel. Lapid. in tractatu de Diuis. in suo Meth. Dialect. & alia dicitur nominis , alia rei. Nominis est, quando vocabuli significationes, quae interdum multae sunt, exponimus, quam Lapid. partitionem aequi uocationis vocat, quae ad differentiam proxime accedit; cum ob diuerstatem n*minis inducatur diu ei sitas rei, ut in Iure est Diuisio Iniuriae . Inst. de Iniur. in princ dc diuisio familiae . l. pronunciatio. I93. ff. de verborum signis rei est, vel generis in species, vel totius in partes, illa proprie diuisio, haec pax titio appellatur; & differt haec specialis diuisio a partitione, sicut species a parte; de specie autem genus predicatur , de parte totum non; non cnim ut dicimus hominem esse animal dici potest parietem esse domum. Diuisionis specialis tria sunt praecepta . Primum, ut sit bimcmbris. Secundum, ut disserentiae, ex quibus constat, sint repugnantes . Tertium, ut omnes species rei diuidendae complectatur. Primum tamen non potest perpetuo obseruari, cum veris different ijs destituamur, ac ipsarum penuria laboremus, ut notaui in compen- differentiarum, in princ. vers& quia . Potest autem sumi ex omnibus fere loci , ex quibus argumenta promuntur. Vt a causa eis ciente, Ius

aliud dicitur Naturale, aliud Gentium, aliud Civile . A causa finast aliud Publicum, aliud Privatum; Ahubi cto aliud versari circa personas, aliud circa res, aliud cir-

- . Talas diuisiones in distributione artis, seu

operis

7쪽

operis subdiuidendae sunt, & singulae subdiuisiones fumsus iii angustiores species diuidendae. Hoc est', quod Cicero, lib. I. de Oratore dicit . Omne Ius Ciuile in genera digerendum,deinde eorum generum quasi qu dam membra dispertienda esse. Vt Imp. Iust. in suis Inst. praemissis generali Iuris tractatu, diuidit Ius, in Ius personarun , rerum, & actionum , de iure personarum tractat. lib. I. de rerum iure, lib. a. 3. & q. de actionum iure, lib. q. tit. 6. cum sequentibus, de personarum alias duas facit diuisiones , nam diuidit homines in seruos, & liberos, hos rursus in ingenuos, & libertinos, item in eos, qui sunt alieni iuris , & qui sunt sui iuris, singula in angustiores spcdies subdiuidit, quod etiam in rerum, &actionum iure sacit, ut ibi patet. Ad eundem modum potest iuris uniuersi a summis generibus ad infimas eius species fieri diuisio, quemadmo idum constat ex diuisionibus infra positis; quae diuisiones quatum prosint ad singulorum lectionem, & cognitionem iudicauit . Cicero, lib. r. ad Herennium de diuisione causarum, & post eum Quintilianus de Oratore, lib. a. de diuisione, cap. 7. Sed, ut non semper necessaria, quandoq. superuacua est, ita oportune adhibita plurimum scriptis, orati niq. lucis, & gratiar confert, Neque enim id solum essicit ut clariora fiant, quae dicuntur, rebus velut ex turba extractis, & in conspectu Iudicum Iositis, sed reficit quoque legentem, ac audientem certo singularium partium fine, non aliter, quam facientibus iter multum detrahunt fatigationis notata in scriptis lapidibus spatia ; Nam , ct e. ilia ustis laboribus nosse mensuram voluptati est, discit quantum supersit hortatur ad reliqua fortius exequenda'; nihil enim longum videri necesse est, in qyo, quid ulti- imum sit, certum est. Nec immerito multum ex diligentia partiendi tulit laudis Quintus Hortensius; Cuius ta-

mea diuisionem in digitos id in noniiunq in l

8쪽

V leuiter elladii; b Narno certus eius inodiis, & duitais da suaYupe nimii in , & velut articulos. partitios Nam , de a thoiitati plurimum detrahunt minuta illa,nec laiia mcmbra, sed frusta, de limus gloiiae cuPidi, quo sub- tilius , & copiosius diuisisse videantur ,& iuperuacu, a sumunt, patura si ugulari sunt, se aut, hyc tam plura facilint, quam iminora Deinde cum fecerunt mille particulas, in eandem incidunt obscuritatem, contra quam partitio hauenta est. Diuisio, & simplex propositio quoties utiliter adhiberi potest. Primum debet esse aperta,atque lucida ; Nam quid sit turpius, quam obscurum esse id ipsuin, quod in eum solum adhibetur usium, ne caetera sint obscura P Tum breuis, nec ullo superuacuo onerata verbo , Non enim quid dicamus . sed de qub dicturi sumus, ostendimus obtinendum etiam, ne quid in cadesit, ne quid supersit. Superest autem sic sere, cum aut in species partim ur, quod in genera partiri satis sit, aut

sqnere posito su bi j ei lux species, xt si dica in de Virtute,

Iustiti , Continentia, quae uirtutis sunt species. Particio proponit quid sit, de quo conueniat , quid , de quo ambigatur. In eo, quod conuenit, quid aduersarius fatearitur, quid nos. In eo, de quo ambigitur, quς dicturi su mus, quq nostri propositiones , quq partis aduers . Tu pishmum ver , iacia eqdsi' ordine excqui , quo quicque

proposueris . lusi

In quam quidem turpitudinem Iustinianum incidisse

videtur , qui cum omne ius, quo 'timur , vel , ad pers nas,lyci ad res, vel ad actiones pertinere affinitet,&ideo de eis ordinate tradiare promittat in s. omne autem, vit. Instit. deiurena Ur.gent.& ciuil.tamen in Pandectis,Codice, & paruo legum Volumine promissum ordinein prs-ueitit , dc personas cum rebus, ct actionibus, res cum por- siqnis ,& actionibus, aetiones vero cum persenis, o rebus miscet, atque confundit, quas sic admixtaS, atque con-

9쪽

elisius in sita absolutis lina uniuersi Iuris Ciuilis utilio 'do , & in quinquaginta libris, in septem partespromis se, &non sermato Iustiniani ordine distinctis.

' ibi Lusionum totius, Iuri,'

VS diuiditur in publicum,&priuatum. 4- l. huius studii is de iust. & iure, de S. sin. instit. eod. Si distinct. I. c. pe e nult &19. q. a. c.duq sunt.

. α- ea Privatum ius diuiditur in Naturale ,

, t G ntium, & Ciuile. d. I. I. f. priuatum, K eod. & S.fin. instit. Sod. 'uq diuisio est sumpta a causa efficiente, S distinet. a . in princ. &c.ius autem,& distinct.. II. c catholica . . . ia Iuris diuisio tertia sumitur ex materia, seu obieeto, nam omne ius, aut ad personas, aut ad res, aut ad acti nes pertinet. l. I. E de statu hom. & S. sin instit. de iurinatur. . lia

. Item ius diuiditurina luinum, E. Humanum. dist. I.

ue Ius Ciuile diuiditur in scriptum, & non scriptum, . f. constat, inst. de iur. natur. gent. dc I ius Ciuile, S. sin. ff. de iust. &iur. dist. II. c. ius generale, infin.& disi. 2I.

c. Ecclesiasticarum.

6 Altera iuris Ciuilis diuisib est in speciale prportu,quq diuisio declaratur. l. ius autem. 7. E de iust. & iuri iuxta quam diuisionem obligationes, & actidhes, jEς di-- cuntur Civiles, alis Pretoris, seu honoraris de sic ex diuei'

- sitate

10쪽

sitate nominis, disserr tiqe dignoscitur,ex allegatis . dedisserenth, ius Naturale.

. , Diuitio Secunda,

I Onstituti es Prinaipym diuiduntur quia alis sene, generaleri quod in fines

inst. de iur. natur. gent. ει civ. & l. i. s. sin. ff. de constit.

Principum . - ΩItem constitutionum personalium, ali sunt caust, aliqnii' ;. s. ad b redes transmittuntur ;supi persqnK, noni priuilegia. I 16. E de reg. iuta S l. in omnibus. 68. K eod. Si it Lurib .i I. Ede. administri tuto. 1 l. tempus. 29. E. de reludis. habet exemplum. il

Item alis sunt Civiles, ct alis Ecclesiasticet. distinct.

in princ. .

Diuisu, Tertia Q

ΡVblica: iudicia diuiduntur , qvia asta sint capitalia

alia non capitalia. Capitalia dicimus , quae ultimo supplicio homines assiciunt. 'Non capitalia sunt, ex quisbus pecuniaria, aut in corpus aliqua coercitio pena est. S. a. inst. de puta. iud. ecl. a. ff. eod. dc I licet. a os . Ede verbor. signis ' . I . i se b ITI I

P Qen etiam diuiditur, quia alia est capitalis, alita

' non capitalis . I. capitalium'. 28. in princ. Fde poenis. Item aliter diuiditur, ouit alia vitam adimit, alia leruitutem adiungit, alia Cia talem au ri , ulla exilium, aut coercitionem dammini cu Cinfamia, alia dignitatis depositionem, aut alicuit, his r rohibitionem contrahit. l. si quis. 6. S. fin.cum seq.h.cod.