Conquestio de calamitoso in praesens rerum Christianarum statu Georgii Vvicelii presbyteri

2쪽

me sentis Quid ais homo clarissime de huius nostrae tempestatis tempeststuosissi rus intemperiis An possint deteriore in loco esse omnia: An reorum satus oecumenicus queat tau odis habere minus Invaluit iniustitia, posteasi procul hinc fugit his ilia, Pietas occidit, Veritas oppressa est Religio nutat titubatue Fides profligata moeret, Innocentia relegata luget Membra cΗRisTi disie' ista atq; confusa sunt, sicut mcmbra Penthei regis, Nihil ubique totum, nihil sanum. Ecquid hic, dicet prudentia tua, mihi offundis Quis tu, Sc unde ut istiusmodi oculis meis ingerere audeas Mi domine, in tantum mihi ispcnumcro depredicata est sapien3tia tua cum germana pietate, cum rara cruditione iundia prsterea ea esse humanitate, ea dexteritate in' genrj,co candore morum diceris, ut me non possim .

Ulterius cotinere ab alloquendo Gaudet pietas mus Ituo colloquio,& secreti praecordiorum angores le/ Iniuntur libera confabulatione Datrum.'Pcetus certite meum ita prorsus adfectum est, ut nihil prius charius aut gratius habere queam, prssentia Proborum hominum; quorum luculentos sermones, tantis in A in teneot

3쪽

tenebris audiam. Quin soleo etiam dolores intimos in amicoru aures tristibus querimoniis libenter euomcre,atq; ita demum me bona curarum parte leuari arbitror. Te uero amicum mihi, aut profecto non inimicum omnino csse, tam e uerbis quam literis N.

nostri saepe percepi. Redeo igitur ad coeptas quere=Ias,sed ea lege ut his cflusis a tua sapietia solatium accipiam. Vidisti homo quippe prudcntissimus qua radice in Germania nostra noua Sectarum lues, Z quam subito creucrit. Vidisti, inquam, initium, uides progressum de exitu dubitatur. Male propitio ideo exorta est horrcsis ut quae nisi eodem placato occidcre haudquaquam posik.Curior uomancnss atque capitum quorundam ccclesiasticorum intolera=ihili culpa uisitati sumus in iudicio, Et ut metucdum est,uisitabimur etiam in furore, quadoquidem non

conuertimur ad percutientem nos. Gladio haereseos percussi rigemus adhuc durae ceruices, Romphaea Turcae duris ergo imminet ceruicibus.Numera quς mala Europae aduexerit Schisma et mirabcre Unam

superesse Religionis uirtutisq; micam. At quid futurum diuinas, si huc usq; perruperit tyrannus Asi ρnus Secta hae enus egit projperrime, nec ullo in Proposito caruit successu. Contra reputa quam sini sere in plerisque cesserit diureste parti . Secta scripsix avide leditam est. Dixit: alacriter auditum cst. Volu ix propagari: propagata est.Placuit conicinni ac deseri Ec

rata

4쪽

seri Ecclesiam Rom. magna ex parte contempta aedeserta est. Consilium erat, sitia instituta ciuitatibus obtrudi: obtrusa sunt. Concupierunt accessionem. Principum & ciuitatum: ex uoto id factuin est. His non contenti , Irenati sunt cliam reges: ceperunt. In uotis erat dominari, ditesccre delitiari dominantur, ditescut delitiantur. Maiora his videmus. Fiunt Coea sarci convcntus: fortunarunt illis diu.Spernunt Moy narchias res parum male habct. Colligantur soldcrii hus: prospere cedit.Celebrant noua comitia suae firρὶ mandae causic:fausta omnia .Lacessunt ac traducunt, suprcinos proceres recte habet. Mouent arma con=

tra quictos: sticcessit. Invadunt aliena, dcpulsis posii sciliaribus: fit impune. Exurunt in propatulo codiyt ccs decretorum bene est. Atqui nunc istorum Iuris it prudentes exuscitant e fauillis combustum ius,ia cis noecm in oculos Machabaeorum,quibus cum morsit tua papyro bellum fuit, in sifflare coeperunt. Agriyit colas phrygias modulationes concinentes excitant, i s mox uiso spectaculo, & re secus cadente, M auguras j bantur recinentes diucrsos modos territos Agrico las rursum sedant. Talis A te primum fuit Lutherus,

i l mox Lite factus . Habet in manu Mercuri' Uirgula, qua quicquid fere uti uult uel addit uel adimit: Bes ne hoc quo in. Quid no audent admirabilcs uiri Sc/ L peliui canem mortuum pro homine: bene est. Quo loco mihi fictum Philomelae funus apud Ovidium - A iii succurrit

5쪽

succurrit, ubi Tereus:

Dat gemitus fiettas commentaq; funera narrat, Et lachrymae fecere fidem. Atinita posthac trito Teutonibus adagio non to νcus erit. Nam nemo amplius dubitans dicet: Quis scit ubi nam sit sepultus canis Huic em ilico respono

debitur: Vitebergae. Oppedunt Concilio indicto: bene est. AEdunt probrosas epistolas in coelo datas scilicet cotra famam Concilii .ll idunt Concilio per ignominiosum Carthacei ludi commentum confino gentes sibi in Concilio Mantuano nihil tractatu iri nisi puerilia atq; ridicula.Eo commento nihil potestinueniri scurrilius. At* istud quasi parum dcdeco' ris secum trahat adiungunt leuissimis iocis ludiso suis, scripta seria contra Concilium uocatum quid

facerent contra congregatum ) male ominantes irridentes,nihili facientes bonum institutum. Vtin hoc ipsum prorsus eleuent, ingeminant atque inculcant nobis sexcenties quicquid unquam curia Romani

sis, quicquid uspiam delyrarunt audaculi quidam nebulones. Inde nobis pudenda illa fabula de diuo Chrysostomo de quo uiro si qua utilia & uerale' guntur, maligne tacent isti Post fabulam egregiam

Donatio illa Constantiniana Bone C H R I s T E,quae ibi mensura procacitatis, arrogantiae,sannorum,uio luperiorum Quis tcrminus insanae maledicentio

amaruletae incusationis,odioss infamationis Quantum est

6쪽

tum est ibi seditionis Quas ibi caedes spirat Lutheia spiritus Quis satis efferat nostrorum aptastolorum serociam plussi Saulinam quando e Sinai caldηs uictores sine repugnante ) domum redissent Quales ouationes, gloriationes, comminationes Sed bene hoc quoq;.Nec desinunt in hanc usq; horam Concilio licet nondum is sto, conuitiari Sc detrahere, sed subinde atris alios contumeliosos libellos accumus Iant in quibus hoc sane unu student, ut animos obedientium Germanorum a consensu prj ia necessarii

Operis palam auertant Cui ipsi tamen antea consen 1 serunt: si quid eos ullius puderet inconstantiae. Resagiunt ceu lucem Concilium, uereor, ne illic arguantur sita tenebrarum opera. Iactant Euagelion pacis.& pacem ipsam horrent. Adfirmant se concordiam ample T 8c ea interim quae uel maxime discordiam alant in publicum iaculantur. Studio habent, omia in lucem reducere, quaecun in tot annis mala sopita Eclituerunt,ut per aliena peccata purgciatur ipsi.Nishil nisi damnant Papam se ipsos beatificant non has hentes discrimen temporum. Norunt quae Priores Papae commiserunt, at quid commeruit hic Paulus An non aequum erat,ut cessante culpa cesset & re'

praehensio Si ipsis cordi est pictas cum bonis copust lata literis quur perpetuo clamant in Papam qui Scpietati & literis bene uult Sed stolidum me, si arbis uer audire saxa.Petrus ipse si in Cathedram rediret,

non mis

7쪽

D Ec ALAMI Toso sTAT vnon minus male audiret inter haereticos, qui anio ramum induxerunt, sine ditaimine omnia simul con' ait spuere quaecunq; ante haeresim extiterunt: cxceptis larjs quae sunt aut politica aut amica carni. Tantum ne ii

fuit leuitatis in Utricho Hulteno Sc Francisco Styrata chingo decurione ut illiusmodi comprobaturi sint: co Et quis omniu electorum ullo modo possit deproeν bhendere,cΗRis Tu Μ apostolicam Ecclesiam in hoρ timines tales transtulisse: Proh pudor deberemus cer Etam uiui dei domum dcserere,& nosmet committestre spelucis talibus, in quibus latent Coci tales ac tan aiti Caci Quo fieri potest, ut ibi sit genuinus Euan' augelii sensus, uera Theolatria, uera sancitorii panegyy αris ubi odio habetur uniuersalis concordia,& ubi ni hil nisi uigilatur ad abolitioncm catholicisnae Nunc

alia uia,nesbo an commodiore,quaerunt suae laeti οφ ni patrocinium. Reuocant in uitam Ioannem Hiis sum de quo quae ipsis placent publicitus predicant,sci ibunt ludunt. a te ima Germanos antea Plus tisatis letifero in clerum mixtum odio flagrantes, ina' hi

gis ac magis incendere conantur: du in praeceps eat,

quicquid adhuc ullubi cosistit.Volunt hanc sua tra goediam ita enim Luderus ipse factionem suam ap= pellat Husii miserabili casti Germanoru oculis com 4 mendare,haud consyderantes, Hussum illum, dum uiueret, multo secus Sc fecisse & docuisse in Bohe mia,unde uerisimilimum sit,eum hodie turbulentissi .

8쪽

sint.

prae illo

bini

unctio

airumae ac impurissimae factioni nem assensurum nemaen Adhaeserum . Hussi certe negocium in paucis admo 'eptifidum cum Lutherana tragoedia iacit. In papas, episcopos, M secerdotes uehemens N acer erat, id de/mum habuit cum Luthero comune, Praeterea opinionem de propinato calice, caetera disiti nilimus. Quin & illud non conjderant, suam nimirum factionem ideo non bonam esse, quod de Husio stip=plicium sumptum est.Nec ideo innoxios esse, quod Hussus innocenti uita fuisse perhibetur. Hussi spiristus mansuetissimus introducitur, huic quaeso conse' ratur Lutheristarum ferocia atq; spumans ille fremitus. Lutherus minatur caesos iacerdotes 8c monaschos fore in comitatu sui funeris . Tale ne fecit Husistis Husius agno Lutherus pardo si conferatur, opinor rectius esse collatum, a si alter cum altero coin' ponatur. Verum & hoc bene faetium. Quid hodie homines irrequieti,& nescio quibus agitati stimulis, in nos moliantur in obscuro adhuc est.Et ut illo reodeat oratio unde digressa est quid Lutheristis obses cro ad animi sui sententiam n5 cessit Uptarunt Romam capi:capta fuit a duce Caeseret exercitus Georνgio Fronsbergio.Exoptarunt Monetarium Cinglium Oecolampadium Deneti um,Rotomannum et his similes perire perierunt,ipsis imperio per Germaniam relicto .Peroptarunt extingui papam: extincti sunt tres . Devoverunt Orco scriptores Antiluthey , . t B ros:&

9쪽

ros:& ecce uitam exhalarunt sex. Synodus, qua ni hil certius qua nihil optatius erat retrogreditur hoc anno conuenticula sua perrumpunt. Roterodamus .i e terris discessi Lutherus apostates regnat.Rex Anglicanus desciuit ab Ecclesiae uniuersitate factus par tiarius . Roffensis, Morus 8c complures alij: quod Lutherismo & morum licentiae consentire nollent: αferro occisi sunt:mortui ergo sectam non mordent. Rex talis innocentum uirorum cruore non satiatuS,

inuasit monasteriorum fortunas. Quadringenta di ripuit opum immensa ui ablata:cessit bene.Mox sui cleri ac populi maximo exorto motu perculsus:eua

sit tamen.Imo non euasit tantum uerum obtinuit etiam fraude, non uirtute, ut liceret Lutherismum ias rimare. Frustra rebellarant centum milia Anglorum. Frustra promiserat rex Scotorum rebellantibus mi litare praesidium . Rex impudens facie prosperatus tr. est. Vicit fauente diabolo.Carolus Imp.serenislsinui istissanno superiore haud feliciter in Galliis bellum gerebat:Sic uoluerunt ipsi.Ferdinandus Rom. Rex , . renissimus inuito Marte praeliabatur in Hungaria da contra falsum regem: Non aliter optarunt. Rex Gal iri Iorum,& Gelrianus 'ramradi et ille obex est, ne Caese tresar ingruat Germaniam pacaturus: Ita placuit.Nue re fortunatius in Belgis es Subaud as gesta, nonni= nihil contrahunt frontem: uerum aegritudo tantula, ni

ad suum iuge gaudium comparata, nihili est. Non= dum

10쪽

dam enim omnino impletum est illudMaronis: Prosternet Poenos, Gallumq; rebellem. Et passim fertur adhuc, Franciscus frater Solesinan/ni cui Franculo fratri Neapolis, Sicilia, Sardinia ScLatium Caesareanum tradi decretum est si modo Soleimannus Carolum nostrum: quod superi omes prohibeant malum: terris eiecerit. Caeterum his pe/ne contraria pars altera experitur. Nam quo fortuo natior sed a est,eo Rom.ecclesia indignius deisscitur. Nec propemodum apparet, quo haec sui loco proν speretur, tanta ubiq3 ruina ato erumna est. Si quid Procedit aegre procedit, nec aliter ac si sit iam ia cor ruiturum in his prssertim regionibus.Non conqueror de potentatu sicculari. Huic enim nihil decedit, nec magnam adeo la Hiram sentiscit . Ecclesiasticus principatus adflictatur, Regimen parcetiaru debili/tatur, Cathedra labefa statur, Schola uacillat,Plebs seducitur, Misera calamitosa tristia omnia. Sunt lachrymae rerum. Accedit uis Turcica quod uel unum malum, omnisum malorum uice possit esse:& abunde essemus misseri hoc solo malo.Aiunt tyrannum recuperasse Cssareo besto amisium in Aphrica regnum Thuniens se. Aiunt Venetorum ditiones crudeliter cocuti,maxime Corsicam seu Co unam insulam. Aiunt rabiem immanisamae beluae Turcicum tyrannum sen'tio in dies uehementius crescere, nec defore illi facul