De febris Ungaricae ejusque symptomatum curatione liber unus, in quo etiam affinium morborum selecta remedia pro methodi nonignaris exstant ... / germanica quondam editius lingua, ab Jacobo ver Sutero ... in latinam conversus

발행: 1594년

분량: 203페이지

출처: archive.org

분류: 약학

181쪽

riam eos postea meliuscule habere animaduetati curatione hac aggressus sum methodo Primum cadela illa beZoartica fumigaui eos, quo spiritus vitales ceu supra monui corrigerentur.deinde vomitum prouocaui postea sudorem quem aliquoties repeti iussi. Tales nem pede calore non admodum coqueruntur; sed grauedine capitis de lassitudine membrorum molestantur,&ita sufferti sunt, ut in singulamornenta suffocatum iri videantur Clementer etiam aluum ducentia exhibui velut trypheram Persicam, cu oleo anistri careos. Post sudorem tumor sensim decrescere M ad iusta magnitudinem singula redire solent. In potu anisum, sceniculum&cuminu decoquere ius

si ac sic demum bibere inibusdam papula,

quales ouiu vocari diximus, obortae sunt, quae humore primum manarunt, postea vero are factae sunt. Ruptura autem cutis nulla usquam in his aegris mihi occurrit audiui tamen ex aliis in cruribus quibusdam erofam cutem, multum effluxisse aquae Potest fieri, ut leuco

phlegmatia de qua postea ex sieroso humore

orta, fuerit ille affectus, iere venenata resolutio humoris falsi &c Mox etia ingens lu-bricor si copia et mira putredo cineritia saponis seruentem reserens mixturum a tumidis

istis prodiit. Vnde coniecturam de causa feci, quod

182쪽

quod ex australibus ventis aere venenato malum eXstiterit.Ille ui etiam aegros oleo iuni perorum baccarum lauri, anisi careos, pro pter flatus Alterum tumoris genus, hydrop , insecutum est post modii ibi iam aliquot diebus aegri decubuerunt, ac nimium bibere, aut obstructiones hepatis aut lienis c6traXerunt quemadmodum in febribus chronicis fere fit, ut cacheXia corporis, aut intemperies saltem

frigida, vel calida, cum febricitantes nil coco quere possunt, sequatur. Est aute hydropis in hoc morbo eade cura, quae alibi esse olet. Pati peribus hoc decoctum exhibui: radicti he lenij, iridis, ligustici in aere nonnihil siccataru l. f. coquantur in aqua de vini aequalibus partibus adiecto etiam anisi, Decoctum bibatur. Pueris tumescunt pedes pro quibus urosaria

rubrarum, verbasci origani, chamaeactes, ana l. f. coque in aceto: fumo calentis decoctile des foueantur ac ubi probe incaluerint hanc

aquam pannis imbibitam circunda: φ aluminis unc.iij. myrrhae, aloes, rosarum rubrarum, anainc.j bulliant in vino;quo irriguos pannos subinde pedibus calide circumponas.Pauperibus autor fui, ut stercus columbinum, an serinum, gallinaceum de lutum fornacum in aqua, aut aceto calide imponeret quibus breui

hoc remedio tumor subsedit Q iodrio omnia

183쪽

VICEsIMUM VII. Ohic requisita in medium adfero, nemo ferat gre cum ad alium locum de hydrope pertineat. Adhuc enumerata symptomata, ego his ce proximis annis obseruaui eXpertus sum:

oculis vidi, manibus palpavi. Quae tametsi in alis etiam febribus observetur,4 signacri

sim avocari consueuerint tamen, Vt anteam Ο-nui, in his popularibus febribus longe aliam,

habent rationem propter Venenum contagiosita mi infectum aerem tum quia diuina causam important, praeternaturam a Deoice nae loco et afflictionis singularis immittuntur: suntq; adeo morbi magis, quam symptomata. Poteram aute haec mihi oblata vitiis testimo niis&exemplis comprobare nisi iis qui illis conflictati sunt,&adhuc vivunt odiosa futura essent Poteram etiam eXempla, quae suo tem pore crebro citauit Hippocr intermiscere ni breuitati studendum foret, et lis satis nota per se essent Attamen facere no possum, quin tres miros casius et inauditos affectus reseram, quos isthaec lues secum attulit. Primus accidit ho

nesto cuidam viro iudici assessori cui post quam hebdomada unam, aut alteram grauiter hac febri laborasset, ac iam conualescere si bi videretur ratione enim iterum constabat, cibumque ac potum appetebat repente in te loquendum fluxus ex capite per sinistrum

latus

184쪽

latiis usq; in pedis decidit pollicem,qui statii nnigrescere rideratione ita coepit assici, ut ni hil amplius sentiret: at l, ita gangraena Sancti Quirini plagam appellant totum occupauit: quae progrella pedem etiam sq, ad talum in

uast. Accersivit ergo miser balneatore, to seres: qui laesi, puncturis pede nullum nec sanguinem profluentem, nec sensiam deprehen derunt ac de abscindendo illo consilium cae

perut quia dicebant frigida est adustio, qua

exstinguetur ille, si ad corprorepserit. Res ad magistratum relata est , ad quem ego voca tus, de abscindendo pede meam sententia ex ponere iussus sum.Ego vero in periculo vitam aegri costitutam videns, cum etia aphorismus Hippocr: incideret, Frigus extremarum partiti in morbis acutis malu;dixi me vereri ne a diuturno caloreri morbo cor ventriculus Malia viscera sanguinem omnem attraxerines adeo, ut sideratio haec ex defectu tantum anguinis exstiterit Proponeba exemplum pauperculae puellae, cuius nuper trumque crus gelu perustum et sphacelo denigratum, fuerat resectum.

animaduertistis, inquam, quomodo illi frigus externum pedes adusserit, denigraiit Minor tificarit consimili modo frigus internum&lates bono huic viro suum perussit ac refrigerauit sanguine:vnde iam sideratus et mortuus

185쪽

it singilinem unde iam sideratius, ino ruus es pes. Si pede amputabitis, sanguis a cotide retrahetur; sic ei moriendu erit: sin illum relinclueti, itide erit moriendum quia pha celsis progredietur. Nolui igitur in amputationem conisentire perpens nempe omniti sipha- celorum ubicunq; locoru sint periculo quod raro curari possitiat. Costat, quam periculositi nalit, si ulcus in gangrsnam, siue sanctiosi irini

plagum, degeneret. Q Iemadmodu porro praedixi sic etiam euenit bonus vir statim ab amputatione exhalatii animam. Ne igitur masti-itratus facile&ubiq; in balneatorum ab sicincendi membra procliuitatem ossentiant non luditur de ilirum corio: nec ipsi ea adhibentiquae requiruntur: cum interim prudeles te rit chirurgi sic necessitate postulante manna circumsipectione rem aggrediatur Alter asius accidit virgini: cui mortuis iam parentibus

post diuturniore decubitum, reuerso iam rationis usi subito in tibia herpes exstitici qui mox ad vicina serpendo progress us est nece itinguio mortificari potuit: adeo, ut cutis os sa, venet&alia deciderint. Ibi in mentem mihi

Venit exemplum Hippocr: tib DEpid ubi de malignis pustulis quae no modo pilos cutem.

carnem, neruos&s milia adederint.' quem

admodum nostro seculo gallicanae solant sed bi etiam

186쪽

etia maiora inuexerint mala, loquitur. Disertaenina scribit in hec verba: Multis cubitus et totum brachium defluebat quibusda vero haec anteriora, vel posteriora laterum debant: quibusda autem tota coxa, vel quae circa tibiam sunt, vel pes totus denudabatur, &c. Hic mira profecto narratur gangrsnae et nonas Hasubito irruerunt; non sensim ut gallicanae nostrates alioquin haud multum dissimiles.Tertius affectiis militi cuida strenuo nunc militum duci accidit huic post ingentem capitis

dolorem iam domum deportato in pudendis ardentissima pustula subito excitata est inde tota oschei cutis defluxit, ac miserabile malit oborti si est: ita ut omnes iudicari litae I in/ πιν esse ut restitueretur quin futurum prorsus, ut

omnia decideret Verum cum honesto chirutago res cordi esset et meum s 'pe Xpeteretur Cotilium : refrigerantibus ad ambusta comparatis unguentis pulchre fanatus est actum ipse, tu chirurgus nunc militares gerunt magistratus .De talibus idem HippocCeodem loco mea minit et suo etiam seculo accidisse testatur ubi Difficili mavero omni in inquit, erant, Cum Circa pubem et pudenda hec fierent. Exempla ista haec non in id recito ut me venditem: sed ut ex iis appareat, hos affectus no esse nouos: quem

admodumspe excusandae suae inscitiae causa

187쪽

medici nugantur. Vetus ille Deli, ut supra di ctum ante aliquot annorum milia nobis has poenas minatus est haec, inqua tubercula, bu Dones, dialia vitia. Deinde veteres etia medici haec ipsa obseruarunt xliteris diligenter os gnarant.Modo diligeter inquiratur, absq; dubio sana costia& medicamenta inuenientur. Hoc etia costium in his recessendis erat, ut medicos admonere, ne popularibus hisice morbis ingruentibus primi dent fuga aut si maneant, eminus obturatis naribus hec adspiciat sedit,ppius accedentes ad motis manibus omnia ac singula diligenter explorent, et u Hippocrate scriptis mandent ac memoriae prodat ut etiam ali hinc erudiantur nec deniq; dicant, nouos este morbos; nihil de iis scriptum exstare Verii

enim uero qua ratione medici excipititur, qua sunt dignitate, eadem etiam siese exhibet. Mos fere nunc inoleuit ubiq; ut contem tui potius habeatur medici, qua ut in aliqua eruditionis sapientiae sint existimatione eodemq; loco

ac valore medici siunt stilii iniando igitur in his periculosissimis morbis nihil haberi ab illis potest cos iij in causa certe sunt magistra tus qui si bene de eis, ut merentur honeste sentiret Deus etiam sitio fauore medicatio neri prosequeretur. Quia vero sanitatem quasi vi ab eis extorquere nituntur; nec in mentem

M a eis

188쪽

T XXVII. eis venit morbos esse Dei flagella Deus irritos

etiam facit eorum conatus no secus atq; agricolis dii grandine frumenta in agro perdit;aut in horreis exurit fulmine.Quado illud sit, mox omnis in miserum medicum coiicitur culpa.

Atq; is fere, qui omnium fidelissimi sunt,gr tiam ineunt omnium pessimam L Hic omis sa est autoris querela aduersus calumniato res,nihil ad rem institiatam conferens. 'Quae

posthac ad morbum hunc attinentia Vui me dico experiar, alij volente Deo, mandabuntur libro hic praecipua tantum in medium allata volui. Et quia de victus ratione hinc inde metionem feci adeoq; in libro de peste copiose de ea locutus sum quin etiam de aliis rebus non naturalibus disserui: Lectorem ad illa locaremittens, praesenti tractationi nunc impono finem Fideles autem patres matres familias in hae afflictione domestica simplex hoc consilium nostrum aequi boni l faciant.Spero doctis a me datam occasionem, breui accuratiora edendi in lucem. Ad quam rem DEVs optemax sitiam in CHRISTO IESU gratiam latagiatur sina cum sipiritu sancto in aeternum laudandus ac benigne suam a nobis

auertat iram. AD EM.

I N I S. IN

189쪽

INTERPRES CA

dido te stoli S.

Noli, candide lector, te praetereat, tametsi CONRADINVS ut&Iordanus)nouum hunc statuat morbum; tamen longe ante as signatam ab ipsis originem in Ungaria iis te sere symptomatibus grassatu, cum alios multos testari, thyin Epistolis Ioan: Langium cuius ego exsequiis biennio ante expeditione Ungaricam, qua ortam hanc luem Conradi nus putat, interfui h Basilium Hippium a Remmingshaim, Horbae praefectum, c. qui ambo antidoti contra hunc antiquitus globulis equini stercoris petitς mentione secersit. Et hic quidem a nobili Bohemo iam sene, aliquot ante expeditionem illam annis, ad hunc modum descriptam se dixit accepisse N solio-rii alitiae . . globulos equini stercoris num. iij. aquae aceti rosaceorum, anam si decoque dii tertiatio uoris pars deperdatur, io nus haustus post colationem videatur reman surus quo principio morbi ebibito indulgeat aeger sudori. Hanc descriptionem, quod alibi non exstet, silentio praeterire nolui. Costium quod sequitur, ob eius breuitate, ad illustrandum praesens argumentum adiici curauimus. V A L E.

190쪽

Consilium

de febribus malignis.

Considerantia prudentis mihi videtur,

in popularibus moibis praecautionem, cum exigua etiam sunt indicia adhibere, nec, dum res in discrimen summu deducatur, X- spectare. In istis autem vulgaribus febribus nihil ad praeseruationem conuenientius, quam viri victus ratione, dis quae ventrem lenitit, opera detur, quo corpus excrementis vacet,

perspirabilest Longe autem alia est curatio febris illius quam morbum Ungaricum Vocant, ,estiletis, quae pelechiis & maculis in signita est. Nam morbus Ungaricus, que ego synochum putrida esse iudico, peculiarequendam putredinis gradum&cerebri affectione secum trahit, ad quem in curatione respiciendum est, capiti in primis secundum febrem, quae cor affligit cuius fomes in tota massa sanguinis est, consulendum.Sanguis autem in synocho ista putrida omnino vel ante tertiti mdiem sicut etia in febri pestilenti petechiis in signita, mitti debet, vel prorsus omitti illius emissio. Vacuatio vero in synocho per agarici infusium recte sit in petechiis manna syrupus rosatus lutitius cum infuso rhabarbari, addit caphura in potione dentur. Processu

SEARCH

MENU NAVIGATION