장음표시 사용
11쪽
Obs. a. et seq. satis Patet; et, cum periculosissimus morbus siti, attamen subdolus, qui nec arteriarum pulsum valde incitet, nec inssignem dolorem creet, operam haud fore inutilem duxi, si ex his auctoribus signa ejus praecipua traderem. Dolor ergo et febris impetus haud in tantum intenduntur, Vel etiam ipsum aegrum, et medicum Pariam attentum, fugiunt : At lentior morbus est, dolor obscurus cum graVitate quadam, et caloris interni sensu. Cibi fastidium et sitis est. Accedit corporis languor, et in Vultu color quidam luteus vel subfuscu8, quem in om-
nibus hepaticis se reperisse ait Galenus, quo absente, gloriatur saepe se detexisse pleurae vel musculorum tantum inflammationem 1ive abscessum, cujus alii sedem in jecore posuissent. Alvus interea parum constat; modo astricta, modo liquida est et cruorem vel carnosum aliquid repraesentat. Ubi inveteravit malum, suppuratione sensim facta,
12쪽
venter et crura pedesque intUmescunt, aeger in tabem incidit, et lente consumitur. Ad causas et diversos morbi exitus nunc transeundum.
Inter causas inflammationis evidentes memorantUr quaecunque Parte8 qua8 attingunt, Vehementer percellunt, stimulant; utpote acria cujuscunque generis, sint chemica sint mechanica, ignis, frigus, quic quid vulnerat, contundit, lacerat. Id agunt fere omnes, Ut arteriarum vim et actionem in parte aliqua adaugeant, et fluida illic majore impetu et copia dirigant, extremas arterias ad contrahendum circumcirca solliestent; unde sanguis accumulatur, et vasa illa distendit, ad vibrandum usque fortius urget. Totum corpUS tandem commΟVetur, rigor Universus intenditur ; dein cordis et arteriarum motu aUOLO,
impetus in partem fit quam maXimus; qua
13쪽
vi si vasa constricta paulo post remittuntur, et, amota causa, aeqUa redit circulatio, morbus solvitUr. Hucusque ergo habemus quasi commune quoddam seminium : Interdum tamen certas partes ad hunc morbum quodammodo praedis poni, rationi videtur consentaneunta Si quae adeo inflammationem unquam subierunt, recidivam facilius patiuntur. Hujusmodi est forsitan ophthalmia ista et angina, quibus auxilium certissimum praestantea medicamenta quae confirmant et restringunt. An ejusdem generi8 quoque rheumatismus chronicus acutioris morbi sequela' Inflammationem subesse obscuram testari videtur felix usus vesicantium, hirudinum, et praecipue cucurbitulae, quibus materia ex propinquo ducitur, vascula turgida de-plentur, et potestatem contrahendi recupe
Tale ergo vitium ab origine etiam par tibiis quibusdam insitum esse potest, quae, ut vulgo loquimur, quasi infra tonum cae interi corporis positae, a causis levioribus af. B siciuntur,
14쪽
siciuntur, vel ab aliis, quarum vis in totum aeqUC CXercetur, primo morbum concipi
Est ut credamus jecur hoc vitio saepius laborare previo, quo ad inflammationem facile concipiendam aptum natum Cst, cum extra causarum solitarum fere jactum collocetur. Contusiones equidem et vulnera ad hepar penetrare, calculi etiam, qui in ipso jecore aliquando concrescunt , VermeS, et acria intus nata, in quocunque corpore occassionem morbo eXhibere possunt. In flammatio autem a causa parum manifesta vel a levi frigore oriunda, ad morbidam visceris conditionem non injuste refertur quam eandem etiam ad icterum vel ad calculos biliarios inclinare vero simile est; quorum origo ex secernentis glandulae Vitio, et secretione eXinde imperfecta, ducitur. Testantur saltem multae medicorum Observationes istero laborantes, in haepalitin alevioribus causis pronos esse; hepaticos autem in icierum, praesertim si accedant qui-e8, concoctionis et aliarum functionum infirma
15쪽
41rma conditio, vel quodcunque bilis stagnationi favet. Verum enim vero ipsa in flammatio ad icterum creandum forsan multum conferre potest ; quod de nephriti de calculosa vehementius contendit Hos mannu8, quam non facile gigni,' ait, ' nisi praecesserit nephritis simplex inflammatoria vel purulenta in vasculosa et canalicu- .losa renum substantia, postquam Urina CX-travasata et stagnans, Vel pure commista, sensim dimiittit terreas molecula8, a quorum coalitu laudem succrescunt calculi Causae igitur duplices statuendae sunt; quarum aliae internum vitium creant aUgentve ; aliae intra corpus natae, Vel eXtrinsecus admotae, inflammationi ipsi praecipue occasionem praebent.1 mo, Obesi, ut inter Omnes constat, huic inflammationi maxime obnoxii sunt; non exinde tamen quod vicina omnia Viscera premat omentum ingens, Vel quod oleum pingue in venas epiploica Syeceptum hepar inundet et obruet.' In
16쪽
animalibus autem, quae multo cibo, multo somno uti coguntur, nec eXercitantUr, jecur majus fit et mollius, et praeter rationem caeteri corporis immaniter aliquando augetur. In humanis itidem corporibu8, quaecunque a nimia ingluvie et otio
obesa fiunt, his jecur laxum turgescit, et
in morbum citius conjicitur, pro argumen to talem vitae rationem huic visceri imprimis nocere. Potio meraca et intemperans pariter inimica est, et jecur, auctore Heberden, magis quam intestina vel ventriculum ipsum turbat. Hoc, ait, venenum specificum sibi homines quaesiverunt, remedium specificum adhuc ignorant. JEstates fervidae aridaeque jecur miris modis assciunt; bilis acerrimae, quae supra infraque erumpit, intestina torquet, profusionem cient; inflammationi adeo aptum reddunt, ut in hac tempestate epidemicum tale malum saepe observaverit Blanchi.= Hinc toties dixit et V. Swieten, post ae states fervidissimas, autumnali tempore Oriuntur
17쪽
Iguntur febres biliosae, haepatitidem comitem habentes et do, Quae potissimum causa inflammationem eXcitare Valet, Praeter Vim eXter
nam et acria, frigus est, humano corpori saepe inimicissimum. Post sudorem ergo natationes frigidae, vel praesertim aqua gelida,
aestuante corpore, imprudenter assumpta, in jecur ventriculo incumbens agit eX propinquo, vasa HUS circa sanguinem calore rarefactum subito constringit: Humorum circuitus interturbatur, dolor vehemens ac tensio
est. Vidi aliquoties ait V. Swieten, ab hac causa et haepatitidem et pertinacem admodum icterum natos fuisse Multum simul confert ad faciendum vel augendum morbum, illa corporis conditio
quam diathesin phlogisticam vocant, Vel nimia vis contrahendi, qua partis affectio in totum citiu8 propagat tr. Quinetiam, in plenis corporibus, inflammatio major esse debet, cum a sanguinis transitu per aliquam partem impedito, caeterae laborent, et renitantur, unde in imbecilliorem.
18쪽
cilliorem fortior impetus. Raro enim quisquam non aliqUam partem corporis imbecillam habet. His autem concurrentibuS, promptissime morbum oriri et vehementissimum necesse est.
Nata igitur inflammatio ab his causis evidentibus, obscurioribus selvitur, vel illibata partis sanitate et integra structura, cum natura ipsa viribus suis conditionem morbidam amovere valuit. Solvitur autem quae jecur male habet, evacuatione facta, Varia, ut quibusdam placet, pro diversa morbi sede; diarrhoea nempe biliosa sanguine commixta, at sine dolore vel tenesino, ne dicam sudores, et urinam in qua multum desidit; alias fluxu haemorrhoidum, Vel sanguine a nare dextro profuso. Aliter, si causa irritans pertinacius inhaeserit, sive febris impetus vehementior fuerit, nec medicina debitum attulit auxilium, res ad suppurationem Venit, Unde Vasa aperta materiam, qua antea tumescerent, sub nova puris forma deponunt. Magis in aliam opinionem inclinant multi autore8,
19쪽
persuadentque sibi pus non statim secretum
emuere, at potius a sero effuso, et intra ulcus stagnante, tenuioribus partibus dimatis vel absorptis, deponi. Ex horum eXperimentis patet, a sero multo quod desidit, parva mole, nec calore modico, nec brevi temporis spatio, separari; Pus cito, et tanta interdum copia, a largis vel multis simul ulceribus, erumpit, quantam vix totum sanguinis serum potuisset suppeditare. Pus inflammationis usque progenies est, nec a sero alicubi intra corpus stagnante, in
calore humano conflari videtur. Vulnus idem monstrat ex quo recente primo exit sanguis : Dein tenuius hoc serum Varie crassum et coloratum ad tres dies interdum effluit; at hinc pus inanifesto non fit, neque, donec inflammatio supervenerit, cum dolore, tumore, et rubore, unquam exit humor iste crassior, albidior, glutinosiorque, et sanguine et sero. Pro diversa ulceris conditione, ora materiam fundentia diversam effundunt, sani
20쪽
em, ichorem, sordes, Sic. quae omnes in Pu8 genuinum externis medicamentis cito nonnUnquam reVocantur. Suppuratio in
glandulis facta plerumque taediosa est et periculi plena, mala materies exit; quod in jecore etiam obtinet, ni pars tantum eX-terior abscesserit; Hip. aph. 6 7- S. Si intra tempus solitum morbus ad solutionem parum spectat, scire licet instare suppurationem. Primo partis tensio paul lulum remittitur, dolor ab acuto gravior fit et pulsans, horrore8 Vagi sine certo Ordine ingruunt. Facto pure, dolor et febris impetus sedatur; gravitatem ejus partis sentit aeger, et, si in latus sanum decubuit, onerari id ex pondere aliquo videtur. MOX-que febricula urgetur Vespertina, et longe sit imbecillior, id quod ex pulsu parVO, frequente, languido, crebraque animi defectione, cognoscitur. Quod, si ne rupta qui dem vomica, vel pure extrinsecus emisso, febris quievit, aut quamvis quieVerit, tamen