장음표시 사용
21쪽
Puris in jecinore sedes non eadem est: Ea vero suppuratio maxime tolerabilis,
quae in exteriorem partem fertur et acuitur : Et, cum materiae exitus arte interdum
dandus est, curare oportet ne pro abscessii fel tumens pungatur, in quem errorem gravissimum nonnulli inciderunt. Tandem solers PΕΤΙΤ utriusque tumoris naturam de teXit, quomodo alter ab altero dignoscatur ostendit. Ubi fel tumet, nec dolor acutus, nec illa pulsatio sequitur. Horror et sudores haudii militer ingruunt. Color etiam eum morbum detegit, maxime oculorum, in quibus, quod album esse debet, fit luteum. Tu moraequalis et circumscriptus est, infraque cor stas nothas, sub recto musculo, locum temnet, nec ut abscessus media sui parte fluctuat. Quin et abscessus inaequalis est, durus, et incertam sedem obtinet; supraque
cutis fere oedema OritUr. Post inflammationem acutam et sUPPUTationis factae signa, abscessit in deprendere
in promptu erit. In longiore autem mor-Uo, ubi suppuratio in jecinore lente sit, do- C torque
22쪽
torque modo finitur, modo intenditur, ubi praecordia dura sunt et tument, re8 magis in dubio ponitur. Siquis adhuc haeret in Certi 8, necessaria vero opera scalpelli est, CautiUS agat, cutim primo et musculos in cidat, donec ad tunicam ipsam pervenerit. Deinde, ut res postulat, vitetur fel, sive pus aperiatur. Suppuratio, caVa in parte facta, plus periculi habet: Vel febris hectica aegrum cito opprimit; vel materia stagnans et acris totum hepar lente consumit; interdum in abdominis effusa cavum exedit intestina, rectum praesertim, clam graVitate sua, in sacculum a peritonaeo factum, inter rectum et vesicam decidat. Plerumque autem per ventriculum aut intestina rectam sibi viam
patefacit, alvo demum VomitUVe Cruptura, cum partes proXimae a praegressa inflammatione hepati undique adhaeserint. Interdum per ductus biliarios, quod tutissimulta, in duodenum emittitur. Nec desunt exempla ubi vomica septo medio inhaesi ut pus inde intra pulmones, tussi evocan-
23쪽
eum, penetravit. Rem nonnulli in dubium Vocant, et pus in pulmone factitam esse ab inflammatione illic simul orta potius credunt, quod ita aliquando evenisse non negandum est; sic haepatitis etiam sputo flavo, ut pneumonia solet, nonnunquam solvitur. Ab autoribus tamen satis patet, cadaVerum sectiones hoc loco factae monstrant, viam in quibusdam per diaphragma et pulmonem erodi, qua Pus Vel in thoraci 8 cavitatem, vel in bronchia, effunditur, ea interdum copia, ut miserum strangulet, mortemque subitam
Si morbus vehemens urget, fieri potest ut in gangraenam Vel sphacetum desinat. Perraro autem eo pergit haec inflammatio ut sic lethalis fiat. Materiam postea effusam degenerare posse, et pro putrido esse
fermento, scriptores plerique Voluerunt. Chronica inflammatio, quamvis minore tumultu, ad eosdem exitus Vergit; quin et easdem etiam causas agnoscit: Aliae adhuc memorari possunt, quae internum jecur lae dunt, et sanguinem in Vena portarum CVi dentius
24쪽
dentius accumulant. Cerebrum a fracto cranio laesum primo enumerare licet, quo casu jecur in mirum consensum trahitur, et bilis semper evomitur. Dolor vel gravitatis sensus et tumor quidam hypochondriis plerumque subest : Hinc autem largos in tus abscessiis fieri et icterum multi mirati sunt, cum nulla febris acuta praecessisset. A febre intermittente vel remittente, Ubi CXtremae partes undique constringuntur, sanguis magis ad interiores fertur, et Venam Portarum praecipue replet, hanc inflammati Onem, cum dolore quodam, et dextri hypo chondrii tensione, oriri notissimum est : Sequitur saepe abscessus, schirru8, icterus. Idem, ob haernorrhoidas suppressas, interdum usu venit, in malo etiam hypochon-driaco, cujus Originem a sanguine intra abdomen congesto ducimus.
Hanc potius inflammationis speciem subsequi videtur schirrus jecinoris ; quando sanguine turgescat illud viscus, essundatque in vasorum interstitia materiam, quae postea organizatae speciem induit, et molem ejus
25쪽
auget. Talis in caeteris inflammationibus effusa materies fundamentum praebet, quo crescat noVa caro, et saepe circa hepar praesto fuit in iis corporibus, ubi schirrum, hydrope etiam conjunctum, sectores inve
Nescio an ad inflammationem quandam referrem 1imit e fere jecinoris vitium, cum ex Veni8, sanguine praeter modum distentis,
Aliae corporis partes, lenta vi distractae, mole semper et pondere crescunt. Vesicae,
ob retentam urinam tumenti, noVa materies apponitur, et tunicae multo crassiores fiunt. In rachitide etiam, struma, caeterisque cacheXiis, sanguis a causiS parum notis magna copia in jecur defertur, cui novum, a tali distensione accedit, at morbosum incrementum. Immo, in tantam magnitudinem cum sola anxietate et gravitatis sensu interdum excrescit, ut libras 3O Vel O pendeat, et totum abdomen repleat. Neque huc referenda sunt tubercula illa quae in hepate nonnunquam Oriuntur, aeque
26쪽
aeque ac in pulmonibus, mulierumque mammis, et a malo corporis habitu pendere Videntur, quo ex levi injuria harum parti Um Vasa ad novam actionem excitantur, et alienae materiae nodos quosdam generant, vel carneae, vel carne duriori8, cretaceae, et fere osseae. Haec postea, turbato sanguinis circuitu, causam dant inflammationi, ob sturae quidem, si1 internam sedem habent ;at, si exteriorem partem occupant, saepe acutissimae.
Expeditis jam causis et vario morbi eventu, restat denique dicendum quomodo ad si nem perducendus est citum et tutissimum. Primo igitur, ad febris impetum minuendum, sanguinem mittere optimum est quod remedium, antiquitati ultimae non ignotum, per omne dein seculum, in omni fere
27쪽
fere inflammationis genere, auxilium extitit praesentissimum. Parum interesse videtur quamvis in his antiqui multum posuerunt in quae aetas sit, quod in corpore intus geratur, Vel quo morbi die sanguis ducatur. Prudenti8 autem medici est non annos numerare, neCconceptionem solam videre, sed potius quid vires ferant aestimare, quid morbus desii,
Mitti vero is debet e dextro brachio, Pleno flumine, nec modica copia ; nec Vicesimplici, si febris vehemens est. Plerique enim alteram facilius quam primam missionem ferunt.
Raro quidem hac perstare curatione eous que Oportet, ac in lateris dolore, cum non tam praeceps periculum instet, nec totum corpus aeqUe perturbetur. Omisia vero tempestiva sanguinis missione, timor est ne lente fiat interna suppuratio, vel suboriatur postea schirrus, aut horrenda mala chronica, quae aegrum misere absumunt, curatio ' in ViX unquam admittunt. Si
28쪽
Si ex vena sanguinem mitti vires non patiuntur, et dolor levari debet, praestat hypochondrio cucurbitulas admoVere, qUae sanguinis profusionem a parte laesa aVertant, quam exhauriri ad confirmandam valetudinem praecipUe confert.
Vel, ubi febris quievit, statim epis pasticum
superimponere utile est, quod similiter materiam ex parte demit, et aliud praeterea opus agit, spasmum internum solvendo, cumjuS rationem parum novimus, an vi fiat Propria, an lege quadam mira naturae, quam
interpres Hippocrates tradidit saph 46 l a. Idem efficit erysipelas circa hypochondria
De eo autem, quomodo in corpUS agat, posthabita quaestione, satis constat, medicinam istam a docti Timorum virorum eXperientia comprobari. Nec est omnino ut timeamus nimiam ejus irritationem, utpote cito eVanidam, et praesertim cum in primum mali fontem et Originem agat, et partem in integrum restituat. Sic alia) saepe inflammationes secat, et hepaticam certo levat, vix tam integre
29쪽
tollit, quin alia medicamenta ad curationem perficiendam postulentur. Fomenta etiam calida, quantum epis pasticis vel aliis auxiliis non interveniant, multum conferunt ad digerendum id quod hypochondrium intus onerat. Pari ratione alotionibus, mediocriter calentibus, hepar ju
Alvum ducentia, in omni inflammatione utilia, hic maxime ad vim febris compessecendam semper profuerunt. Materiam ex propinquo deri Vant, ab arteriis nempe mesentericis et caeliaci 8, quae sanguinem ad hepar mittunt; cujus cursu impedito plenae tument. Cichorei, taraXaci, inlybae succos, multis antiqui laudibus efferunt, utpote qui corpus refrigerent, obstructa aperiant, atram bilem solvant. Recentior observatio tantam utilitatem non agnoscit; plantaeque hae sunt amari imprimis succi et acris. Remedia adsunt potiora tamar indorum fructus, et sales neUtri, Praesertim tartarus vitriolatus et solubilis, cremor tartari, Ac.
qui omnes jecori amicissimi materiam in1-
30쪽
pactam optime abstrahunt. Chronicae ergo inflammationis curatio fere tota in his consistere videtur. Tamen, ne hic forsana sanguinis missione semper abstinendum. Sanguis enim missi is, ut mihi semel videre contigit, aegrum ab imminente morte eri puit, eum pulsus debilis et intermittens multo diversum fore eventum suasisset. Inierunt plerique alterum consilium, interponantque Purgantibus ea quae febris
regressum praecaVere, et motUS enormes
componere possint. Potiones dant ad id esticace8, PUram aquam limonum succo mistam, vel decomam hordei cum melle et nitro. Utile est julapium salinum, cui tartari emetici aliquantum adjicere licet. His cutis arida et constricta fere madescit, sanguinis circulatio magis aequabilis et temperata sit. Plenum provocare sudorem quibusdam utile visum est; ad eXteriores enim partes si materia reVocatur, internae simul levantur. A camphora cum C. cervi spiritu libere assumptis, ut sudore totus dissiueret, aegrum