Pauli Voet ... In Quatuor libros institutionum imperialium commentarius ubi juris civilis tum antiqui, tum novi cum divino, forensi, canonico & feudali in multis collatio instituitur

발행: 1668년

분량: 677페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

461쪽

ή, o INSTIT. LIB. IV. TIT. VI.

i potest. d. l. I. Ut tamen reo praestetur indemnitas, cui actoris temeriatas staudi esse non debet Zanger pari. 2. de excepi. cap. D. n. D. Anton. Matth. disp. de judic. 6. n. l. I 6.

Neque obstabita. qi. D. de judic. in qua lege non proponitur casus, quo ante diem fuerat actum, enim cautio erat postulata ante diem quod in bonaeside judiciis licet. Duobus vero in casubus jure novissimo jus medium est sublatum, in cujus locum jus vetus est restitutum, ut actor plus petens causa cadat. Unus casus cst, si actor in fraudem constitutionis, qua caustur, ut is summam trecentorum florenorum excedat debitum, ad Praesidem Provinciae vocetur debitor, plus debito petierit, quo causam ad sum morem judicem traheret. Alier casus est, si quis eam cautionem quam adversatio dolo malo extorsi super majore pecuniae summa, quam ipsi debetur, in judicium deduxerit, itemque ex ea suerri contestatus. l. fia Cosside plus petit. nov. II cap. q. Perea Cod de desens civit n. 6. ωCod. plus

Qui plus loco petit, reo absoluto ab observatione judicii, in expensas secundum moderationem curia condemnatur. Ut tamen ipsi liceat reum loco debito convenire. Quod factor plus petat re vel causa, debitor quod se debere novit, aut quod creditori vult solvere id osterat, quo nisi contentus sit petitor, in expensas itidem condemnabitur. Si tamen libello apposita suerit clausela salpo jure superfusi vel clausula disjunctive fuerit concepta, uti solvat reus centum aureos, vel e minus quantum justo inBitato computo liquebit, aetor si plus pelictit, nihil eum periclitari placet Iason in si s s. Coler de procesi . execut. pari. q. c. s. n. 6. Anton Faber Cod de plus petit. Quod si petitor plus tempore petierit, duplicatione induciarum moribus cessante, reus conventus ab observatione judicii, seu ab instantia, uti lci. quuntur, absolvetur, atque in expensas actor condemnabitur, servo ipsi jure agendi, quandocumque tempus vel dies advenerit. Rebust ad constit. R N

ias procem tom. I. num. 3. Imbert. 2. Inssit. forens cap. III Covarr. I. resol. r. n. . Menoch. 2. arbitr cent. 2. cas. 77 Dam haud prax civit. c. Io I. io 8 cum not. Thuldarn. Wames cons. 77 num. q. Christin I. decis.

266. 4. decis I 37. I p. not jur. belgic. tit plus petition. libr. 2 circa princ Perez. Thuldcen. Cod. eod. Denet in not. ad Zoes in comment. ad 3.s s. hoc tit. Vinnius eod. l . Groen M adiit Cod de plus petit.

JuRE CANONICO.1 Quoniam sportula in soro ecclesiastico locum non habent ideo qui plus petiit, in triplum sportularum nomine non punitur. c. cum ab omes de vita

462쪽

chonest clerie Rittersitus de diis jur. civit. Me anon. libr. . e. II vid. tit jur canon de plus petition.

1. Libellus intentionis, ante 4 est. post sium conse atam mutari po et Moribus quid obtinea: SI minus intentione. Qui minus sua intentione, id est, suo libello com L plexis est, quam ei debebatur, sine periculo agit Ut vel in eodem judicio aliter sorte quam olim obtinuit. l. I S. D. comm .divi si modo ante sententiam, vel alio in judicio, quandocumque id ipsi fuerit visum, reliquum recte petat. s. 3 q. hic Quod si aliud pro alio petierit errore postea comperto libellum ei corrigere,emendare in accidentalibus,& immutare in substantialibus permittitur Non tantum ante litem contestatam, qua odonondum carptum est judicium, sed etiam post litem contestatam. Quod non solum in universali vel generali judicio procedit,verum etiam in singulari vel particulari, usque ad sententiam definitivam. l. q. M. fin. D. noxal. action ibique Donet t. l. 3. Cod de edend. Harim ann Pistorin. quaest. 2 2. Gudet de jure noviss. s. l . q.:Ita lamen ut adversario viatical sumptus litis ob priorem actionis editionem factos actor refundat. c. examinata detestibus.

Neque obstabit l. 23. D. de judiciis, quam Vinnius in comm . hoc tit. perperam resert ad ius antiquum, quasi illo jure alio judicio fuerit opus, novaque interpellatione. Quoniam non alius est sensus d. l. 23. Quam quod in idem judicium deduci nequeat,quod post acceptum judicium demum deberi coepit adeoque judicium in pendenti esse nequeat, vel de eo, quod postmodum in obligationem est adventurum. l. quemadmodum. 3 3. D. de

judic vid. Cujac. 7. obL27.&42. s. 2I Brit n. q. select antiq. c. Io. Rarvard. s. varior. Iq. Doneli. 22. comm . o. ibique Hilliger. Pech de jure sist. c. 7. MI. p. I. Gregor. Tholos Synt. Jur libr. 2I. c. 8. n. 8 Gomes. 2. varior. c. I. num. 2I Zanger de Excepi pari 2 cap. Is Pichard in

comment ad Instit inst. 33. hoc tit post Sneid in Hoenon. ibique D D. disp. Instit. 2I. s. s.

Potest quis emendare vel corrigere vel mutare suum errorem, adeoque r. libellum intentionis etiam invito adversario, eodem clie vel currente eadem rotas sic ut restitutionis remedio non egeat Merui prax civit. libr. q. dist. q. sect 3 tit. I. c. 6. Groenis in l. I. AEn Cod de error ad voe.

Idem quod jure Romano intra triduum licebat siquidem Advocatus in causa erallet. l. sin Cod de error advoc. l. fin. Cod de judic.

463쪽

ue INSTIT. , LIB. IV. TIT. VI.

Conseruiente itidem adversario lidet actori post litem contestatam, citra remedium restitutionis libellum emendare vel mutare resus expensis. Groen xv. in I. 33. Instit hic Nassen in prax. cap. r. p. I 2I. Licet hic alii insuper requirant restitutionis impetrationem, ut Gail. I. obsq7. num. 8.Christin via. r. decis. 88. n. r. Vinnius hic in n. Quorum errorem judiciorum praxis & quotidiana observantia satis superque refutat. Non tamen invito adversario post litem contestatam libellum emendare vel mutare permissum est actori, nil per libellum supplicem, quam requestam civilem appellant, remedio in integrum restitutionis id impetraverit. Rebutf. ad const. reg. tom. 2. de restit art. I. gloss. I. R. 28. Mornac. ini in delictis. q. . si detracta. D. de noxat action Gothesred in l. 3. Cod. de edend. Sand. I tit. q. des 2. Christin .vol. 2. decis Io . n. l. Groenw. ad . s. Distit hoc tit. Nihil juvante clausula sali jure addenes, deminu. endrict c. Damhaud Prax civit. c. I Oo. ibique Thuldaen in not. χ. M o. Licet tamen instantiae renunciate invito ad versario, idque restas impentis. ne modo id fiat in praejudicium juris adversario quaeliti arg. l. ubi carptum. D. de judiciis vid Grammat decis.68. Fachin. LI. controv. 9 LEneid K. in y. 34. Instit hoc tu. Gail. obs 3 .Zanger. de excepi pari. 2. c. I. n.82. Chiistin a decis.loq. n. I. Rade l. decis. O. Sind. I. titi I 8. las I.&tit. 7. des. I. Zoes. D. de interd. n. I s.

Quibus competat beneficium competentia λS ncterea qua se actiones. J Postrema actionum diviso respiciens causam tinaleui Mesctum persectitionis haeccst quod ex quibusdam adtionibus consequamur solidum, ex quibusdam minus Solidum regulariter in plerisque consequimur praecedente condemnatione. Non consequimur solidum, vel quia quis solvendo non est, licet ad peram fac musque excutiatur,4 condemnatio in solidum saeta sit, quia causa in solid. nacondemnationem non patitur. Qualis est reverentia, aequitas, humanseas. privilegium. Reverentiae contemplatione in solidum non tenetur maritus dotis nomine. s. item si de dote hoc ita l. r2. D. Olut matrim Modestinus ini non tantum dotis. D. de rejudie de quo casu latius in seq. g. dicendum. Quod beneficium etiam ad liberos, qui patris sunt haeredes cxtenditur l. etiam . in princ. D. sol ut matrim. Et ad socerum, maliti patrem, si nurus dotem exigat. l. rei iudicata. s. fin. D. solui. matrim. l. quia. D. d. Nec non ad mariti socerurn, id est uxoris patrena, si conitin te matrimonio, de dote promissa amarito coveniatur. l. sicut autem l . q. D.

464쪽

judices ob culpam leviorem conventos, reserendum videtur.l. non similiter. D. de Magistr. Conu insuper ad filios familias iniussu patris contranentes, si postmodum suilluris secti conveniantur L 2. D. quod cum eo qui in alien . Ad debitorem debitoris in fraudem creditorum liberatum, modo doli particeps non sit. l. fin Cod de his quae in fraud credit. Quod etiam D D. ad eum extendi volunt qui belli calamitate, vel occasione incendii, ruinae vel naufragii bonis exutus, ad egestatem est redactus.Johan. Faber ad s. lin. hoc tit Oidendor p. de action divis. i. g. 3 8 hic. Ad patrem itidem vel dominum ex aequitate quoad peculium silii vel servi: nisi dolo malo peculi. um imminuerit. l. in bonae fidei insta. D. de pecul. . Privilegii intuitu, miles qui sub armata militi a stipendium meret, condemnatus, eatenus quatenus sacere potest, solvere cogitur l. 6.18. D. de re

judic. Quod cum exigat militiae favor qui maximus, te si carceri in-ciuueret ut miles, qui solvendo non est, justis defensoribus respublica destitueretur, non videtur ad Doctores , vel Cleticos esse extendendum. Duaren ad d. l. 6. Harprichi hoc loc. n. Io. Ha non disp. II instit. n. q. i. Maritus dotis nomine in solidum a Nec Mulier ultra quam sacere

non tenebatur poterat tenebatur.

ΙTemsi de dote. J Reverentia maritali id debitum est, si non dolo malalti erit versatus, ne in solidum condemnetur. l. rq infin. l. II. l. I 8. s. I. D. lut Matrim. l. unic cum autem Cod. de rei uxor action. Id

quod obtinet sive de dote restituenda mulier agat, sive alius qui a muliere itis agendi nactus est, veluti fiscus ex bonorum publicatione. I. si maritus.

36. D. Sol ut Matrim. Ut non ultra teneatur maritus quam facere potest tempore rei judicatae. l. 13. D. sol ut Matrina. Quod autem in marito constitutum, idem etiam in persona mulieris aequa lance servari, suadet natura corresativorum, saltem ipsa aequitas. l. o. infin. D. dere judicat. Idque non tantum in dote, verum etiam in aliis contractibus ex constitutione Pii cst introductum. d. l. 2 o. Ideni quod re verentia, operatur etiai retentio, vel potius compensatio, ne solidum uYori debeatur, si maritus necessarios in dotem sumptus secorit qui dotem ipso jure minuunt, ut eo illinus consequatur mulier, quo plus indo tem fuit imp nsum. s. 7. hoc. tit. Non aliter tamen id obtinci, quam sidos inriti antitate consistat, quae ipso jure ruinuitur l. 3. l. a. D. de impens in rem dotal fiet. Unde ii ea in coipore coiis stat , quidem In specie, non desinit quidem res esse dotalis iandum tamen olim retinebat maritus, donec impensae restituta suillent d. l. 3. II. Id quod mutatum vide-

465쪽

videtur per i unic. s. sileat Cod de rei uxor actione vid de retentionis materia Costes .in l. in rebus. I 8. .Possunt. D. Commod. Ciuib ad Consuet. Senat Messan cap. o. gloss. T. pari. I. Q. gloss. IO. n. 7 8. R

dolph. Fabri libr. I. inliit tit. 17. iniun. Althus dicajol. libr. i. c

libr. 2. c. IJ I. Parem, Patronus, socius gaudentia l2. Etiam Donator.

beneficio competentia. ly. Quid Moribus Zi QEdo i quis. J Propter reverentiam & pietatem parentibus debe in tur,l. a. s. D. de obseq. parent piaest filii, supple emancipati, non ultra quam parentes facere possunt, eos habent conveniendi potestatem; quod non solum in filiis, verum etiam in nepotibus est admittendum. Non tamen in suis, quod agendi cum parentibus jus non habeant. l. eis nulla D. de iudie. Quod fi filius, cum id agere non debuerit, patrem in soliduni condemnari petierit, per exceptionem doli repelletur, ut qui petat, quod

mox est restituturus. Nam egeno parenti liberi alimenta praestare tenen tur tit. D. de alend. liber. l. o. D ad Senatust. Trebell. Quia vero patri comparatur patronus intuitu liberti, ideo nec ultra quam sacere potesta liberto convenietur. I. 38 hoc. tit. l. I 6.ι7. D. de re ludic. Item si socius J Ex aequitate in id quod facere possunt socii conveniuntura socii, non tantum si universalis sit inita societas, verum etiam spinicularis. Quod beneficium locum habet, dum se profitentur socios, nondum illud insciantur, dumque in causa versantur societatis, non duni extra eam. l. verum. 6s in princ. l. 67. insta. D. pro socio. l. sed hoc ΣΣ. s. I. D. de re judic. Hottona hoc loc. Quod jus etiam DD. ad fratres geriam a nos inter se litigantes extendunt arg. l. i. Cod. de alend. liber. l. 63. D. pro socio. De qua tamen opinione merito dubitaveris, cum beneficia nextendantur per consequentiaiarite casu in casum nec admittaniatur, nisi clausa Mexpressa sint in corporc juris. l. Iq. D. de leg. l. i. g. r. D. de princ. Constit vid. tamen es aur. Dcis it 9 Chri lilia vol. 3. de- eis. I 43 Hat non. disp. instit. 2I. n. q. post alios in atrii uiativa in senten

tiam inclinantem.

a. Idem est Donatori ctiam ex aequitate conccssum est , ne ultra quarti facere potest a donatario conveniatur. l. I9. I. D de re judic. l. '8. D. de regul jur.'ilod iopterea inductum, ne sua cuique liberalitas sit dam

r. Beneficium eompetentia utrum de moribu inter persona praenomi-hatas

466쪽

natas habeat locum, inquiri soles Nisi fallor, parente sorte excepto, in

ceteris omnibus cessat competentia beneficium Licet hic pragmatici vacillent, neque contrarium evidenter probent vid. Reburs ad prooem ad const. regias gloss. 3. n. 9 I. Coler. deprccessCxecut pari. 2. c. s. n. III. Aut in. ad i. 16. D. dere judic. Siurb. pari. I. Obs. 22. Gothested innot. add. l. Zyp. not. jur belgic libr. 3. tit. de jure dot. infin. GroenW. ad g. antep. iit instit hoc tit.

1 Quid sit compensities tr. Quid Moriba, Compensatione quoque opposita. J AEquitas ius compensationis inducit, rqua opposita quod actor mihi vicissim quid debeat efficit, ut minusquisque quam petiit, consequatur. Interest enim nostra potius non solvere, quam quod solutum est repetere. l. s. D. de compensat. Et habet ea locum in omni debito, modo utrinque veniat quantitas. l. q. I. 8. II. Cod de Compens. Cum nec species cum specie, nec species cum gene re compensetur l. 8. D. de pignor action arg. l. I. Is D leg. I. Ne aliter aliud pro alio invito creditore solveretur, contra l. a. D. de rebus cred. Quod sorte indicant verba I. 39. in ex eadem causa hoc tit id est, ut ea compensentur, quae ejusdem sunt ordinis,ejusdem naturis, qualis est quantitatis cum quantitate. Oportet etiam ut debitum utrinque si purumper exceptionem non elidendum. l. Iq. D. eod.4 quidem liquidum. l. sin. in fila Cod eod. vel mox liquidandum Sebast Medic de Compens pari.

I. q. s. pari. a. q. 24.

Et quamvis compensatio tollat debitum ipso jure, non per modum coptionis. s. 33 instit. hoc tit. l. su Cod de compens ea tamen est opponenda, id est alleganda, ut judici pareat quem velle compensare. Cumnis judici constet aliquem paratum esse compensare, non ejus habere velit

rationem. g. 39. inprua c. hoc tit. l. 2. D. de compens.

Superest ut inquiratur quo tempores opponenda compensati, Resp. nihil interest, an post litem contestatam, an post conclusionem in causa sit alleganda, cum etiam post sententiam possit opponi. l. 2. Cod de compensat. Non quidem ut ipsam impugnet sententiam, verum ut impediat executionem. d. l. 2. Capycius decis I 6 . Sichard rubric Cod de Compensat Quinimo etiam in iudicio appellationis, qua suerat omissa, Ote objicitur compensatio Faber tit Cod de compensat definit. IS. Plura qui volet de compensationibus, adeat Castrens Consit 33. Tindarum tract. de Compens Pichard.&Sneid n. ad 3o instit. hoc tit.

Ciuib ad Constet. Senat. Messan Cap. 9 gloss. 9.

467쪽

INSTIT ' LIB. IV. IT. VI.

Communis opillio tenet debitum in genere hinc inde ejusdern qualitatu

posse Compensari Iason adsi. o. hoc tit. n. 7i. Sebastian.Medic. de compens. pari. I ci. . Moribus tamen Saxoniae ei locum esse nolunt in judiciis, licet hinc inaequantitas sit debita. Lant libr. 3.art. D. Sicuti nec reconventione prout in Geldria cin eodem judicio adnaittunt. Reinard. diis jud. q. 4. sationem admittunt ut nova opus sit intentione. Quinimo in regno Galliarum non sine rescripto admitti compensationes resert Papon in arrest. libr. a. it. 6. arrest. I. Non etiam in supremo Hollandiae consilio placuit executioni et judicatae compensationem opponi posse. Neostia deciLc riat suprem. 9 S 3.sso I. Bene uti sexplicatur a. Moribtas quid obtineas CUM e quoque. J Qui creditoribus suis omnibus bonis cessit, sive in i re, sive extra jus, in ea causa est, ut non ultra quam sicci e potest cina veniatur. g. qo hoc tit. l. q6 dehon cess. Id quod humanitatis r tione introdustum est si qtri sorte bonis sne sua culpa fuerint exturbati. ti . . qo. Ut decoctoribus, iisque qui sua bona celant, hoc beneficium sit denegandum glossint nen. D. de cessione bonor. Ita vero quis cedit bonis, ut si postmodum aliquid adquisierit, quod idoneum emoliunenintum habeat, ex integro in id quod facere potest, conveniatur. d. g. o. Lin D decession . Arbitrio tamen judicis hoc ipsum reliquendum erit, num praeter modicum postmodum qui bonis civili quassuersi consecutus. l. 6. Gothefred add. l. 6. innot. Jure novissimo qui solvendo non est, cessi e non eget, quod possit durare bonam copiam ; id est jurare, se solvendo non esse, smii non sita culpa ad caestatem esse redactum. nov. Is s. c. I. Utrum vero hoc cessionis beneficium, sicuti in genere omne beneficium competentiae, sit in rem, an in personam tantum, adeo ut nec prost haeredibus nec fidejutaribus, anxie inter interpretes dis quintui pQuod quia altioris est indaginis, &in libris pandectarum latius explicatur jam non determinabo. vid. l. I 2.&seq. l. I 8. D. l. matri . l. rq .ckseq. D. de re iudic Gomes in l. 3o Taur.& seqq. Treuit vol. 2. p. q. thes. q. c. ibique Bacchov. Brunum decesi hon. q. . . . in princ. Christin ad

Meesasin. tit. 2I. art. 2 n. . in n. instit. hoc loc vid ad hanc materiam Comes . resol. II. n. r. cla ad i. Taur. o. n. r. Stracch. de mercat. tract. de demet. p. 3. n. 9. Covarr. 2. Eliat. cap. I. Brunum decession bonor.

Tettiuri decis GL I 82. Menoch. r. arbitr. 83. Gregor Tholos Synt. Iur libr. 22. cap. 8 seoq. Anton Pichard in corium instit hoc tri. g.

468쪽

de action cessi c. I. M o R III u S.

Qui bonis vult cedere, id facere debet in iure adhibita forma citiam .imper. Cacol. . sua constitutione de ann. Is Is renov. ann. IHI. prae

seripsit. Cessionis enim beneficium a Principe solemniter est iiDpetrandum. Quod si fuerit impetratuni eum clausula, commiti musi oportebit c dentem comparere inque judicio suum diploma a Principe impetratum OL ferre,&petere ut interinetur, id est approbetur, citatis in illum diem certum creditoribus, qui examinato bonorum in ventario, vel ei contradicunt. vel consentiunt in beneficium, vel omne quod geritur arbitrio judicis relinquunt. Gudet. q. de iure noviss cap. 6 Christin ad Mechlin urbrie. 2I Grol. 3. introd. pari. Iret s. D. de ces . bonor. n. 2 2. instruct cur Holl. an. 227. Constit ordin. Ultrvi ann i 38. April. 3. Ordin. cur. Traject urbiic. I. artici sq. Groenre. in .6 Cod qui bon ceder ωtit. eod. Wassen. Pract. c. I 8. Non omnibus tamen bonis quis cedit, quod unum lectum cum ornamentis,is ex singulis rebus mobilibus non preti sis unam esse relinquendam, censeant. Pech. de jure sistend. cap. 6 . n. Io. Zoes. D. d. cess. bonor. n. s. vid. Heigium. I. quaest. 3Τ. Dambaud prax. civit. c. 7o Christin ad Mechlin. Et hin.&vol. I. decis 228.&4. decis Ias Berlich. 2. Conclus. 18.

QUOD CUM EO QUI IN ALIENA POTES VAT EST NEGOTIUM GESTUM ESSE DICETUR.

N C. Via tamen superius mentionem habuimus de actione, qua in peculium filiorum familiarum, servorumque agitur opus est, ut de hac actione, de creteiis, quae eorumdem nomine in parentes dominosve dari solent, diligentius admoneamus. Et quia sive cum serviS negotium gestum sit, sive cum his, qui in potestate parentum sunt, eadem sere jura servantur, ne verbosa fiat disputatio, dirigamus sermonem in personam servi dominique, idem intel-

469쪽

ues INSTIT. LIB. IV. TI T. VII. lecturi de liberis quoque reparentibus, quorum in potestate sunt. Nam si quid in his proprie servetur, separatim osten

demus.

1, Si igitur jussu domini cum servo negotium gestum erit, in solidum Praetor adversus dominum actionem pollicetur: scilicet, quia qui ita contrahit, fidem domini sequi id

tur.

1 Eadem ratione Praetor duas alias in solidum actiones pollicetur, quarum altera Exercitoria altera institoria appellatur. Exercitoria tunc habet locum, cum quis servum suum magistrum navi praeposuerit,in quid cum eo ejus rei gratia, cui praepositus erit, contractum fuerit. Ideo autem Excercitoria vocatur, quia Exercitor is appellatur, ad quem quotidianus navis quaestus pertinet. Institoria tunc locum habet cum quis taberniserte aut cuilibet negotiationi servum suum praeposuerit,in quid cum eo ejus rei caussa, cui prς posituSerit, contractum fuerit.

Ideo autem Institoria appellatur, quia qui negotiationibus

Praeponuntur, Iustitores vocantur. Ista tamen duas actio ne Praetor reddit is si liberum quis hominem, aut alie num navi , aut tabernae, aut cuilibet negotiationi praepo fueriti scilicet quia eadem aequitatis ratio etiam eo casu in

terveniat.

3. Introduxit aliam actionem Praetor, quae Tributoria vocatur. Namque si servus in peculiari merce, sciente domino, negotietur, 'uid cum ejus rei caussa contractum erit: ita retor jus dicit, ut quicquid in his mercibus erit. Quodque inde receptum erit, id inter dominum, si quid ei debetur, caeteros creditoreS, pro rata portione diliribuatur. Et ideo Tribu oria vocatur, quia ipsi domino distributionem Praetor permittit. Nam si qui excreviit Oribusqueratur quasi minus ei tributum sit, quam oportuerit hanc ei actionem accommodat, quς tributoria appellatur.

. Praeterea introducta est actio de peculio, deque eo.

quod

470쪽

D E ACTIONIBUS. ques

quod in rem domini versum erit ut quamvis sine voluntati domini negotium gestum erit, tamen sive ouid in rem ejus versum fuerit, id totum praestare debeata live quid non sit

in rem ejus versum id eatenus praestare debeat, quatenus peculium patitur. In rem autem domini versum intelligitur, quicquid necessario in rem ejus impenderit servus: veluti si mutuatus pecuniam creditoribus ejus soli erit, aut familiae

frumentum emerit Vel etiam landum, aut quamlibet aliam rem necessariam mercatu erit. Itaque si ex decem puta aureis, quos servus tuu a Titio mutuo acceperit, creditori

tuo quinque aureos, reliquos Vero quinque quolibet modo conrumpserit pro quinque insolidum damnari debes, pro caeteris vero quinque eatenus, quatenus in peculio sit. Ex quo scilicet apparet, si toti decem aurei in rem tuam versi fuerint, totos decem aureos Titium consequi posse. Licet enim una est actio, qua depeculio, deque eo, quod in rem domini versum sit, agatur, tamen duas habet condemnationes. Itaque judex, apud quem de ea actione agitur, ante dispicere solet, an in rem domini versum sit nec aliter ad peculii testimationem transit, quam aut nihil in rem domini

versum intelligatur, aut non totum. Cum autem quaeritur, quantum in peculio sit, anted

ducitur, quicquid servus domino, eive, qui in potestate ejussit, debet: - quod superest, id solum peculium intelligitur Aliquando tamen id, quod ei debet servus 'qui in potestate domini sit, non deducitur ex peculio, veluti si is in ipsius peculio sit. Quod eo pertinet, ut si quid vicario suo servus debeat, id ex peculio ejus non deducatur. s. Caeterum dubium non est, quin is quoque, qui jussu

domini contraxerit cuique institoria vel excrei toria actio competit, depeculio, deque eo, quod in rem dornini versum est, agere possit. Sed erit stultissimus, si omisia actione, qua facilime solidum ex contractu consequi possi, se ad disiicultatem perducat probandi in rem domini versum

SEARCH

MENU NAVIGATION