Duo Gallicarum rerum scriptores nobilissimi, Frossardus In breuem historiarum memorabilium epitomen contractus Philippus Cominaeus De reb. gestis a Ludouico 11., & Carolo 8., Francorum regibus. Ambo à Ioan. Sleidano è Gallico in Latinum sermonem conu

281쪽

genter & expendi possent. Anglis, Maese tim rero Duci a Clocestre videri,Gallos aliquot voces usurpare callide, quas occasione post data, in quam vellent partem interpretarentur. Itaque singula maiori studio disicut ere,& ubicunque dubia oriri vel ambigua locutio, percunctari. Plerique omnes

quorum fortunae pacis tempore multum erant accisae & tenues, assectare bellum: sed uterque rex ad concordiam propedere mi- tum in modum:in primis vero Gallus, propter eam, quae supra enumerata est, cauς sana. Adhaec, Armenia rex profugus, facta commemoratione quam impotenti cupiditate, quantisque viribus Barbarae natio- ines inhiarent non solum Hungariae, sed v- niuerso propemodum orbi Christiano, pIurimum ad hoc quod agebatur, momenti adferebat.Transactum est super induciis ad annos quatuor, & terra & mari: praeterea, ut ditiones aliquot certae resti tuerentur,

hinc Anglis, illine Gallis, eiecto milite nani praedone. Galliae rex, qui medici cuiuiadam opera nuper & intelligendi & loquendi vim recepit, hoc tempore in morbum Te-

culit.

Clementi Pontifici, qui aduersarium habuit Vibanum , & ab hoc Bonifacium nu-

282쪽

nrs et o a Iar TIB IIII. per electum, Auenione mortuo, Cardina- les Benedictum sui rogarunt, ea lege M, si

Galliae rex creationem non probaret, alius

cligeretur. Vtrius' ue Pontificis ad se mi Iosi legatos patienter ille quidem audite: sed. aheologorum secutus cCnsilium, nec huic nec illi se dare: quin potius cogitabat rationem qua posset ecclesiae consuli, dillensionis materia omni sublata Missis igitur ad C sarem cuius in ea re prima debet esse auctoritas. fides atque stud una in legatis, item ad Bohemum, Hungarum M Anglum, Obis testari illos ut ne publicae aranquillitati dc bono deessent. Anglus hoc tempore Lenclastrio & illitis hae tedibus, ordinum assensu dc volun- tale, Aquitaniam omnem prorsus& libere donauit Instructis igitur & col lectis rebus. ut Burdegalam venit, donationem sibi factam ostendit. illi, non sequi de ipsius praeientiam & aduentum inique ferre : sed ut imperium accipiant, & dominum fignorucant, id se non polle statuere. Pacisceretur Mageret cum reliquis ciuitatibus: quae si ratum habeant Angliae regis factum . nec scdefuturos officio. Responsum eli a Baionensibus ad eundem plane modum. Porso, dum singulorum animi perquireren Lur ,

283쪽

nobilium & optimatum, qui certo onu nerant loco, haec erat sententia, ut dicerent donationem istam , propterea quod Aquitani sic essent aliuncti & velut insiti Angi is ut nullo pacto separari possent aut in alterius dominium transsciri, vanam & inutilem esse. Tandem placuit mitti legatos qui

coram ipso rege caussam agerent. Postquam eo ventum est,illi contianter tueri ius suum, puta,ditionem illam, neque donationis, neque connubij, neque transactionis neque omnino cuiusuis rei caussa posse alienari. Angliae reges hoc ipsium ex more, dum Imperio consecrantur, multis retro seculit, side& iureiurando praestis o , Glitox polliceri, & ipsum adeo regem praesenteni

idem secisse , ac sina uleius rei literas proferebant Omnium maxime interesse re gni,vide violetura sta, prudentum auctoritate recepta, & temporis longinquitate sirmata consilietudo. Lenclastrium hoc quia dem tempore cum Anglis firmam & cer tam amicitiam colere: sed fieri posse tamenia ut non semper eadem sit rati α futurum vi cum Gallis cum Bri tone cum Burgundo, cum aliis, utut tempor a serent & rationes ipsius, foedera suscipiat, &de matrimoniis: Mansigat: futurum ut Aquitania quae sum

284쪽

Os TORI AE LIB. IIII. 2 crquodam peculiari iure sit assignata sceptro Angliae, traducatur in dominatum alterius, neque cum veteri & socio regno quicquam deinceps habeat coniunctionis. Ad eum

modum locuti,bonam partem, ut idem sentirent,permoverunt. sed opponere se vehementi spiritus & animi contentione Dux a Clocestre, non tam amore fratris, quam

quod optaret illum hae rati ne longiu: ab

Anglia semotum, ut, quod vellet. commo

dius ipse perficeret. A multa disceptatione, placuit legatorum oratio: & simul Lencla

urio, ne coeptum urgeret, aut donationi insisteret,denunciatum est. Dum hic in A quitaniam abitet. Anglus exercitu conscripto ad triginta millia sagittariorum, & quatuor equitum millia , penetrauit in Hybernia naupro cuius recuperatione maiores ipsius magna saepe bella gesserunt. Nono, post tuam eo venit. mense, in deditionem illos accepit. captis quatuor illorum resulis: in quorum ingeniis erudiendis excolendisque nullam praetermittebat operam: sed aegrὰ poterat animus balbarus de sera natura ciuit ori vi

in assuescere.

Postquam Anna Caroli Caesaris filia, vi-rtam finiit, Anglus, quod liberos nullos ha-bcret,de repetendo coat usi o in editari. Gal-r 3

285쪽

Iiae vero . prae caeteris omnibus nationibus.

optabat lirmissima pace adiugi. Coepit ambire filiam regis Isabella, quae Britonis filio

nuper apud Turonum desponsa fuerat. Disi plicebat ea res mirum in modii Clocestrio Duc praeter bellum nihil expetenti. E Gallis pleri': exi stimabant, nisi firmata pace,n hil in hoc esse statuendum. Henricus Hungariae rex, stater germa-

nus Caroli Caesaris, denunciato sibi bello a potentissimo Turcarum principe, Rasam, auxilium & copias e Gallia petebat. Misseirciter duo nobilium iuuenum millita. Ioannes, Philippi Burgundionum Ducis silius, annorum viginti duorum, & huic veluti moderator adiunctus, prineeps a Coucra vir bello strenuus exercitui omni praeerant Postquam e Galliis in Austriam, & inde Buda Hungari et ventu est. de hoste. quanquam denunciauerat certo se die conflicturu nihil quicquam audiri. Visum est igitur non i con sultum, si Danubio traiecto, illum in suis finibus vltro lacesserent. Ut in agrii Turcicum deuentum est, s ad centum millia virorum surgebant copiae,magna ex pa te equestres expugnatis aliquot oppidis Nicopolini, iis locis potentissimam urbem obsidione cingunt. Quaecum essed diutu

286쪽

nior,& otiis plus quam militari virtuti conueniat, haberet, princeps a Coucy, gloriae eupidus de illustrandi nominis magis atque magis, in comitatum suum ascitis mille circiter equitibus hastatis.& sagittariis. in vi cinos agros aliquanto longius procurrit, ut si quam hostium cohortem obuiam haberet,sortunam periclitaretur. Id quod sectabatur , euenit. Hostis enim de excursionibus certior factus, ad viginti millia contra ctis copiis,recta illum petebat. quem ut animaduerterunt. Galli, consilio pro tempore non malo, siluam vicinam ingressi, centum plus minus equites, qui hostem in praesidio loci commorantem lacesserent & prouo-

earent, emittunt. Illi, cum ante oculos omnem exercitum hostilem esse putarent, ir- ruunt. Galli in sugam ex composito abeunt donec ad sylvam, e qua repente se pruserebant insidiae. Ventum esset. Aἡ hunc modum

Tureae tam ab his qui insequebantur, quam ab aliis qui fugam simulaueraui, intercepti , ad quindecim millia caesi sunt. Rei qui fuga salutem quaerebant. Basam rex,

quanquam videri tardior, explorato habebat tamen omnia, cerrior factus per Galeatium Mediolani principem , qui cara magnam habebat coniunctionem non tur

287쪽

FROS SARDI quidem, sed amicitiae. Conscripsit igitur

ingentem numerum, missis a soldano Babyloniae, a Medis & rege Persarum, auxiliis. Quantum ad Mediolani Ducem attine res ita habet: Tres fuerunt aliquando fratres,Naufretus,Galeatius,& Barnabas. Horum patruus, Archiepiscopatum Mediolanentem tenebat. Ludovicus Bauarus, Carsu electus, cum approbationem Pontificis ob. tinere non posset, Romam contendit et ubi creato sua auctoritate alio Pontifice,& mx-dinalibus aliquot,Imperio consecraturi mi- daliti, ut 'urbem depraedaretur, permisit. AZ- uersus Ludovicum Caesar creatus erat Carolus Bohemiae rex. Henrici a Luetemburgo

filius. quem quidem Carolum in Italiam Aquisgrani primum accepta consecrat ne.Venientem, hic de quo diximus, Arctiir-le qupiscopus Mediolani, benignissimcexcepit, α officiorum omni genere prosecutus est, mutuo etiam data pecunia, puta, centum aureorum millibus. Caesar, ut vicissim animi gratitudinem declararet, constituit eum vicecomitem Mediolani, &post eum, nepotes, ita quidem ut ditionem illam o

288쪽

tet ad se. Post Episcopi mortem, natu grandior nepos, Mausretus, voluntate Caesaris, muneri successit. Hunc ex inuidia fratres aliquanto tenuiores, E medio tulerunt, co-

itatione sustepta occupandae ditionis, aceinde suas vires per connubia firmandi. Postquam ille sublatus, aequabili inter se

partitione facta,potenter regnabant. Galeatio, quod aetate praecederet decem, alteri vero nouem obuenerunt oppida. Mediolanum . alternis annis, interim huic, interim

illi cedebat. Pecuniam & vectigalia subinde suis imperabant iniquissimis rationibus. ae quisque loca tenebat, ea diligenter

munire, omnium, praeterquam Italorum, quibus dissidebant nationum praesidiis. Populum vi &asperitate retinebant in timore maximo, de his qui se opponerent atrocis statuentes & indigna exempla. Pi incipum amicitias magna vi pecuniae redimebant. Galleatius Comiti Sabaudiae, cuius sororem duxit, aureorum centum millia

dependit. Filium habebat eiusdem nomi-xis , qui regis Ioannis filiam uxorem habuit , depensis staticoruna sexcentis millibus, pro liberatione soceri sui Anglis obli rati. Iunioris Galeatii filia Valentina, Ca

289쪽

Aurelianensi, nupsit: verum no prius, quam ille futuro genero decies centena francorum millia numerasset: ingentem sane vim auri: cuius aliqua parte, Comitatus Blesensis deinde emptus est, ut ante diximus. In ter fratres ipsios non male, quamdiu pari

ter vixerunt, conueniebat. Sed a morte

patris,Galeatius patruum suum Barnabam, ex insidiis captum, necauit. Altera huius Barnabat filia nupsit Stephano Bauariar D

ei, filiam que sustulit Isabellam, Caroli Galliarum Regis uxorem , ut supra meminimus. ille vero non contentus indigna morte peremisse patruum, nepotes etiam αεοδnatos omnes persequi, ditiones & quicquid erat bonorum, ad se transserens. Populum crebris & subinde nouis a Rigebat exactionibus. Adhaec, impie & irreuerenter sentiebat de potentia Dei. moeunque modo ditesceret, potentiamque sitam augeret, nihil pensi habebat. Locupletiores ordinis ecclesiastici spoliare fuis prouen tibus, vix modica parte, quae tuendae vitae s lis esset, relicta. Sic erat institutus,4hanc opinionem , inter caetera morum &diaiplinae praecepta, veluti per manus, a suis accepit maioribus, qui& Pontificis auctori

290쪽

ν dissensionem Ecclesiae viderent, mirabilitet f hoc ipso recreari. Porro Uucis Aurelian eo fisuxor, multum ambitiosa mulier, nihil aeqv. optabat atq; maritu ad regii sceptri fastigiu, qualibet etia arte peruem re. Pleriq; adeo de illa suspicari quod ipsius veneficiis mens essit exeantata Regi. suspicionis origo fuit eiusmodi: Filiu fultulit E coiuge formosis in Scarquale regio. Dum uterq; puer in cubiculo ex more colluderet, abi ctu est pomu ven no tinctu in eam parte ubi regius erat: sed puer, quod mirum videri possit.abstinuit: Matrer postea, cum no obseruaretur, arreptsi illud ubi degustasset, paulo post expirauit. Huius rei fama statim peruasit omne resia, de loca vicina Suspicionem augebat & illud, p, rex in qgritudine decubens, praeter ipam vix ullii admitteret. His rebus inflammatis hominu animis, ob perculi praesentia, in ruincidisset, in arce quanda Lutetiae Ticinam.equa non erat integru illi discedere, abducta est. in & interitu filii maritu grauiter os fendit.Galeatius pater,ut de filia coperit,u hemeter concitatus, ad Gallu misit legatos et qui cum minus patieter esset auditi ille subide tempus quo in Hungatia expeditio fieti coepit. bellum de nunclauit in Galliam. Eh, ut hosti faceret aegrε, cum rege Baiana