장음표시 사용
211쪽
- a I sp. V T. s C H O L A s T. ino continetur. IlI. Vitalis facultas omnium ius Scio in corde consistit , pulsus ααGectus gubernat. v. Naturalis vero Virtus, quam Philosophi vegetatiuam Vocant, scilicet facultas generand nutriendi &augmentandi in hepate est, VI. Hae facultates recte distingustur,nec apte uni parti tribuuturi via. 4 eclolumsubiectis dissem sed etiam obiectis & tempore. viii. Nutritiuae obiectum esta,rimentum, & per omnem Vitam durat.Nam omne quod vivit, nu
m. Huic seruiunt aliae quatuor ficultates ab officio ministrae 1 quibusdam dictae:Videlicet,attraserta,retentrix dieratrix, & expul
x. Fit autem nutritio, quando alimentum guttatim spansum in membrorum cauitates partibusast Ponitur,agglutinatur,& assimu/
M. Augmentativa cum nutriti ua incipit: sed, ubi corpus iustam 'magnitudinem acquisiuit,desinit. ΣΠ. Generativa veroa pubertate
212쪽
ET PHILOIOPH. 93. Incipit,in vigore viget, postea languidior indies redditur,donec tandem penitus extinguatur: quod inalijscitius, in alijs tardius cona
m. Nutritio enim in pueris est validissima , generativa in iuuenisi bus iraque in senibus imbecilla. xi III. Vitalis ,per totum vitae cursu est necessaria. πV. Animalis, semper necessaria em& non semper,Vt reliquae quoque Viget. VI. in pueris enim debilior est. propter humiditatembri senibus, propter frigiditatem. xyri. Media aetas optima Sc va
siti. v I SPUTATIO XVIII. x. Appetitio nes cibi & potusino ad affectus, sed vegetatium potestiam pertinent.
tu,necnutriuntur,nec crescu nec generant.
xii. Praecipuε tamen ad nutritis
213쪽
rIii. O rgan um famis orificium ventriculi. v. Fit autem fames non ab atrabile ex splene in ventriculum inisse,nec propter frigiditate oris veretriculi, sed exsuctione venari mε brorum exhaustorum. vi. Recte igitur fisa es definitus esse appetitus cibi, ex sensit sucti
VII. Frigiditas tamen orificii τε triculi.&atra bilis in id infusa, aps petitum intendunt. viri. sic&sitis naturalis ex senssu arefactionis in orificio ventrisculi nascitur. m. ' Quare humidior ventrienalus mi nu s sitit: frigidior magis esurit, 3 famelicuses X. Hinc etiam sequitur, Melacholicos esse τελυσσλeus XI. Fames non naturaliis exsci rda ventriculi intemperie. ut m ubiis frigidis crassis, viscosisque, aut corruptis humoribus ortu habet.
salsa pituita in orificio ventriculi
contenta, vel etiam totius corpo ris resblutione, aut magno aestu
vel ea defectu pati et humidi:
214쪽
zY rimoso PH Ioisti'audexcessu alienae,quemadmoduin Hydrope oritur.
t Tressunt revera coctiones ramimalium necessariae, diconseruamnem vitae.
Ite Prii fit inventriculo;vocatur Graece m i obsectum esus est hym*ptust opuseura est, chy lus; III. Secunda quae sanguificatio
miusviectum est humor, taqua Amri membrorum inuitatese venisTparsus: vocatur m es siue ira triti quae nihil aliud est,qua pera secta ali ii iiii assi esulatio. ' C
ventriculum melius concoquere, quam appetere. VI. . Caussa enim ut aliarumnaturaliuactionum, ita&cococtionisesiectrix est calor in Mus. . viI. Iuuatur autem coctio vena
215쪽
DIs pyT SCHOLAST..icut uicinis membris , & extero
viii. Melius enim cibus cocoquitur hieme quam qstate, Aquilone, quam Austro spirante, propter externum frigus, quod interdum lorem intendit. Ix. sic quies plurimum facit ad concoquendum. Nam labor & exercitium a cibo coctione impediuex. Undenaelitisin bmno, qua interdiu concoquitur: &rectissis mE Galenus scri bit, Somnus cocoquit,vigiliae digerunt. ai. Concoctio non habet unum in omnibus praefinitum tempus sed in alijs citius , in alijs tardiua Peragitur.' in xii. Id fit vel ratione in calo is vel ciborum alij enim celerius,ald
tardius vincuntur) vel extrinsecus cccurrentium,autquando omnes caussae simul conueniunt. αIII. Facilius etiam ventriculus quae grata suntconficit quam quq aueruatur. Illa siquidem amplectitur sedulo haec subuersione, nausseas,flatus fluxiones creant.
xiiii. Veta est sententia Physico δ δε itia prioris acoctionis no
216쪽
ατ PHILOso PH IOIaorrigi in posteriore. xv. Sicut enim ex crudo cibo,n5 nisi cruduschylus fit et ita ex hoc, crudi tantum humores,qui no nutriunt, sed morborum occasiones sunt, generantur. xvI. igitur concoctio ventricusti non impedienda,sed pro viribus iuuenda dc promouenda: &cis ditas,quae mater morborum avesue esse recte dicitur,omnibus modis vitanda.
a sensus exteriores sunt quinaque: visus,auditus,odoratus, gusitus,tactuS. n. A d cuiusque sensus actionem, tria necessaria requiruntur: obaeoctum,organum & medium. m. Quilibet autemsensus obiectum proprium habet. . In I. sunt,praeter propria, etiam
tantur: ut, magnitudo, figura, nus
217쪽
culus neruorsus carni intextus. vi. R eliquorumsensuu organa sunt manifesta. u. Sensus no errat,nissinaliquo trium istorum , quae ad cuiusque sensus actionem necessaria sunt,error committatur. viii. Ne cu aut in organo,aut in medio vitia est, aut no conuenies obiecti Scorgani ditantia. ... xx. Sic morbo regio laborantib mel vi laturamaru:quia medium.
scilicet saltu is humiditas amarabile est infessi. 2 rex. Omhis autem Aculta, senatiendi a cerebro proficiscitur. M. igitur qui bonam cerebri dispositionem habent sensibus etiaui
xii. Et ibus debile est cerebra sue natura siue praua ratione vi. saccersitu, debiles quoque ia
Etsi alueris aucto um de spia rituum numero sententim suo
218쪽
ET PHIL sopΗ. tomnos tamen vulgo receptam probamus: Sc triplices spiritus, vicielicet naturales,Vitales,& animales,esse asserimus. H. dicut enim triplices sunt distinetor animae actiones: ita quoque ooσtide spiritus, qui sunt instrumeta acti um,esse verisii mile est. Hr.πὶ Recte spiritus definitur,va Porsanguinis purus Dbtilis duci, dus,per quem anima suas actiones
mi. Resert igiturspiritus nat ram sanguinis,sicut hic alimentos Tum, ex quibus genitus est. v. Ex sanguine enim bono boni ex vitioso vitiosi spiritus gignun
VI. Sanguis vero vitiosus fit,vel ex cibis vitiosis et etiam ex bonis alimentis inmodicti aut intepestilae ingestis. vii. Et si tu tallementa sanguini, sanguis spiritibus, ita spiritus sensibus & rationi seruiunt. VIII. Cum igitur spiritus. mprimarum animae organum,ad literarum studia probe excoledabn urio mis necessarij sunt, cauenda dilia genter sunt studiosis, omnia quae
219쪽
Drs Puro SCHOLA 1 T. haec instrumenta viciant atqu.
Ix. Ex his sequitur,crapulam discentibus valde inimicam esse ngen jque vires turbatis spiritibus vehemeter labefactari,ac vere in proverbio dici. Obesum ventrem nota gignere ten uem sensum. x. Sequitur & illud, quod mox a sumpto cibo, serio libris incum, bere,non solum corpori pernicios sum sit: sed etiam sensus corrumspat mentem perturbet. xl. Idem nocturnae lucubratiosces ericiunt , corrumpunt enim temperaturam cerebri,corpuscrudis humoribus implendet unde vistiosi spiritus nascuntur. xri. Sunt igitur crapula,intempesstiua studia,&quecunque spiritus dissoluunt vel turbant, tans quam pestes studiosis omnibus fugienda. xiII. Aptissimum vero discendi
tempus,& ad Philosophi studiu,
ut Aristoteles tradidit, commos datissimum est matutinum a IIII. Tum enim animalis faculutas , recuperatis noctuma quies e viribus piritus puriores, copio, a siores
220쪽
ετ pHILO s o Ps. Ios lares, masque quam alijstenisporibus,distractos habet. xv. Vnde recte vulgo dicitur. Aurora Musis amica eit.
vitae er mortis, Di s P UT ATIO πα II. r. Cum vita in calido Schumido ecmsistat , sequitur qui plurimum ealidi Se humidi habent, hos mas
xime esse ibosaeuos , contrari vero frigidos Sc siccos uius senes
ri. Decrescentibus illis, decres
scit vitaeotinetis,extinguitur. m. Extinguitur autem calor, mes resolutione vel suffocatione. rni. Resolutio fit vel defectu coooenientis humidi,vel per calorem aduentilium. Suffocatio autem vel abundantia bons materiae, vel vitio malaecontingit. v. Vitiatur humidum materiae non tam bonae, quam, quae sese absumpta,accestione. vs. Ob hanc caussam anima sunt,mortalia dc caduca. vII. Etuae Aristoteles moria