Guilielmi Fabricii Hildani chirurgi De combustionibus, quae oleo et aqua fervidâ ferro candente, pulvere tormentario, fulmine, & quavis alia materiâ ignitâ fiunt libellus : in quo differentiæ, signa, prognostica, et curatio, tûm ipsarum combustionum

31쪽

stis iis unia versalis. Dissyrium.

16 Guit. FABRICII HILD. pollice, altera in indice digito, quae lainen parvo negotio unguento basilicone, curatae

fuere.

In combustionibus vero universalibus procedatur, quemadmodum sequenti exemplo

declaratur.

Anno 16os. Paterniaci tinctoris cuiusdam Magistri Joacillimi nomine, famulus, in ahe- num tinctura calida plenum incidit. Hinc to- itius quidem corporis combustio sequuta eri lsed quia tinctura non omnino fervida, ille potissimum partes corporis, quae Decibus tincturae in fundo alieni praecipuῆ serraturae ligni quercini, quibus adhuc calor maximus linerat, inhaeserant, veluti brachia & facies, combustae fuerunt. Accersitus, illico totum lcorpus, facie excepta, hoc unguento inunxi. l

i, Saponis liquidae m. g. Coepae crudae 3 ij.

Salis 3 j

Fiat unguentum.

Oculis sequens instillavi Collyrium anos

num:

Aquae ro any iii. Aquae plantag. Jj. Sem. cydonior.& Foenograecianas. 5. Misce. Maneant in Infusione supra cineres calidos l

32쪽

per horam, deinde exprimantur, addaturguel arum lactis muliebris, Sc oculis calidὸ initii etur. Reliquis vero partibus faciet unpoenta quoq; ex Sapone, solidum tamen & spissum. ne ad oculos perflueret, eosq; laederet, applicui.Huius autem ungueti talis est descriptio. I r. Gummi elemi 3j. Ol. de vitellovor. Rosarianaue iij

Saponis albi & Venetis ij.

Pis luatur gummi cu oleis, omnia in moristario diligenter commisceantur, fiatque unguentum, quod super linteum extensium,applicetur toti faciei, &de quatuor in . horas rei terentur emplastra; collyrium vero singulis horis. Eodem quoque die, exonerata prius alvo suppositori; beneficio, basilica dextram incidi, &fanguinem ad uncias decem extra-Xi; erat enim vir robustus Sc plethoricus. Altera ver0 die sequens exhibui pharmacum. I r. Eleetu an dia cathol. I vj.

Electuar. de succo rosar 5 8. Potis Syrupi rosati solui. ἔj. ora . Cum aqua cichorij &buglossae, fiat potio.

detur hora matutina cum custodia, & optima victus ratione.

Altera quoque & tertia die, simili unguento corpus totum bis inunxi, & faciei unguentum, quod praescripsi, applicui. oculisq; collyrium frequentissimὸ instillavi. Sed quia qui- praecipuὸ in brachijs combustio in profundum penetrarat, necesse fuit

33쪽

18 GVI L. FABRICII HILD ijsdem in locis, eandem, quam 7.&8. cap. de

clarabimus curandi methodum, sequi.His divino favore intra dies quatuordecim ex tanta combustione, plenissime sanatus fuit. Porro combustionibus faciei, unguentum ex caepis minimὸ convenit: ex iis enim oculi damnum atque jacturam non eXiguam contrahunt. Itaq; loco ipsius unguenti, sequens

praeparat Uri i

saponis Veneti Jj.

olei rosar.&Amygdalan dulcium ana I g. Misce, fiat unguentum in mortario,addendo parum mucilaginis seminis cydoniorum,eXtractae cum aqua rosar. Notandum est Sa- ponem mollem, quamvis in combustionibus minimὸ rejiciendus sit, in facie tamen, n5 applicandum esse, liquefit enim, penetrat & ostfendit oculos, hanc quoque ob causam prOspiciendum est, ne praescriptum unguentum nimis sit liquidum. Nonnulli ut impediant, ne pustulae elevetur, linteum vernice intinctuin, applicant illico. Alii taleolis ex larido locum ambustum cooperiunt. Paulus Agineta suadet linteum reduplicatum muria intingere, M applicare. Lixivium ite & aqua, in qua calx extincta fuit, idem esticiunt, sed hujusmodi remedia saepius sunt iteranda, Sc tepidὰ applicanda, ne linteamina siccata, in loco asse io,

dolorem excitent.

Si Facies pulvere bombardico combusta, grana pulveris cuti infixa fuerint, illicd e

traheno

34쪽

DE COMB Vs ΥIONI B. LIBEL rs trahendus est pulvis , quantum fieri poterit, idque acu, aut aliquo alio instrumento acu to. Postea expectandum est, ut pustulae eleventur. Sic enim quod reliquum est pulveris in cute, parvo negotio extrahi, 3ccutis mundificari poterit. Si vero Chirurgus in principio non advocatus fuerit, ita ut cutis iam cicatriZata, maculae vero nigrae eX put vere reli- fuerint, necesse est denuo eXulcerare cutem ; id autem commodὸ fiet, sequenti vesicatorio. N. Cantharidum num. f.

Fermenti IMisce in mortario cum gutta una aut ali ra aceti, fiatque unguenti instar, de quo fiant pari a emplastra, quae maculis applicetur. Sed diligenter prospiciendum, ne ad oculos perveniat unguentum hoc. Cum primum pustulae fuerint elevatae, incidendae sunt forficibus, postea acu aut aliquo alio instrumento acuto eximendus est pulvis, tandemq; applicadum est sequens unguentum.

I r. butyri sine sale ξ j.

Unguenti basilic. olei liliori albor. Deviteli. ovor. ana 3 ij.Misc. F. unguen

tum.

Quotioscunque Chirurgus tractat ulcera, prospiciat ut nigredinem pulveris diligenter abstergat, aut cum decocto foeno graeci, Mflorum meliloti abluat, postea applicet praescriptum unguentum,atque ita procedat,dO

dico eombusta, quom do curanda

35쪽

Vnguentum Anodynum.

Σo G v I L. FABRICII HILD. nec ulcera fatis sit ni mundificata. Ego hoc inviiDehis fia casu aliqui oties usu S sum pulvere praecipitati,ujus idque maximo cum fructu aegrotantium. Cita iub*cc sis. cumcirca vero ulcera, doloris leniendi gratia sequens applicetur unguentum anodynum.

Olet amygdal duic.

Rosacei Cerae albae ana 3.j. Lique fiant, Amisceantur, postea adde captiu-rae B j. mucilaginis sem. cydonior. parum. Misce. Fiat Gogitentum.

Si vero pulvis in oculos impulsus fuerit, ab luendi sunt lacte muliebri, aut aqua rosa c. tepidi Imprimis autem diligentia adhibenda

est, ut affluxus humorum impediatur, 3cdolor leniatur, ut capite undecimo declarabi-

Si vero pulvis in cutem impulsus non saerit, sed cutis tantummodo ex flamma pulveris combusta, tunc illico unguentum superius praescriptum ex Sapone, oleo, amygdal. dulc.& rofaceo, applicetur. Interim dum asseetus ita tractatur, diminuendi & per alia loca educendi sunt humores noXij, Sc sanguis, ne ratione solutionis continui, & doloris in patatem laesiam confluant, inflammationemque& alia graviora symptomata excitent. Id autem commode fiet victus ratione, purgatio nibus, venae sectione, cucurbitulis Rdefensivis, ut suo loco declarabimus. Cur

36쪽

Curatio secund/ gradus Combu

stionum. P u T VII. Porro si Comi istio altius penetraverit,

ita ut non solum pustulae eleventur, Uerum etia cutis combusta, siccata, & contra Eta fuerit, tunc neq; caepae, sapo sui, & quae ex hujusinodi fiunt medicamenta, multo minus etiam superius enarrata frigida & sicca, sed quae cutem emolliunt, & lubricam reddunt, erunt applicanda; ea autem sunt temperata, calida scilicet & humida. Itaque hoc modo procedendum. Imprimis pustulae omnes sorficibus incita dantur, quo aqua acris Sc calida effluere ponsit, epidermis item ubicunq; separata est, abstrahatur, ne sub ipsa pus colligatur. Et quia illico humores & sanguis ad locum affectu in affluunt, necesse est ut affluxui illi humorum, defensivis adversetur. Applicetur itaq; unum ex sequentibus defensivis, ad latitudinem palmi minoris, supra locum ambustum. I t. Palv. boli armeni Sang. drac. i . Defensi νώ. Gallar. Croci Martis Acaciae anag g.

Ol. rosac. I iij. Cerae novae I j. s.

37쪽

ii Guit. FABRICII HILD F. unguentuin secundum artem,addendo partim aceti: Vel Farinae hordei

Argillae sornac. ana 3 ij.

Coquantur cum aceto, & aqua ad forma Cataplasinatis, in fine admisce album ina ovorinum. f. Hoc defensivum singulis diebus bis aut ter reiteretur, ne in parte affecta exiccetur,&dolorem eXcitet. Toti vero loco ambusto imponatur seques

unguentum.

N. Unguenti basilicon. ἔj.

Ol. rosacel&Lilior.albori an a IVitell. ovo r. num. θ.Misce. Sequens quoque unguentum combustion Lbus summoperὸ convenit, dolores mitigat, cutem emollit, & humores affluxbs resolvit. N. butyri recent. sine sale Pinguedinis gallinae recent. ana 3 j.

Ol liliorum alborum an a g g. Liquefiant simul, postea admisce eroci Θ j. muciuginis sem. cydonior. ἔj. Misceantur inmortario, fiat 5; Unguentum. Si vero dolor adeo vel emens fuerit, ut aeger nihil, aut parum dormire possit, admisceatur praedicto unguento opij dii luti 9 s. Aut Butyri recent. ἔ ij. Ol. Amygdalar. dulc. De vitellis oVor. an a g. s. Croci, Oph ana B. s.

unguetum.

38쪽

Caphorae 9 j. Mucilaginis sem. cydonior. ξ j.

Misce.Fiat unguentum,&applicetur. Applicato defensivo, &uno ex praescriptis unguentis, pars affecta involvenda est, fascia in Oxycrato, madefacta. Et quidem brachio aut crure laborante, ab infima parte incipiendum, hoc enim modo reprimuntus humoreS, qui iam in partem laesam influendam, praeparati sunt. Si vero combustio aliqua in parte fuerit, quae fascia amplecti non possiit, intingendum est linteum reduplicatum in o crato, &applicandu singulis diebus ter aut quater. Aqua item in qua caules conservantur quae fit ex aceto, aqua, Sciale) si in ea intincta fuerint linteamina, & applicata, mirum in modum humores reprimit, dolorem lenit, Mempyreumati advertitur. In facie tamen hujusmodi medicamenta, ubi acetum &selingreditur, propter oculos, non sunt applicanuda Emollita & satis lubrica facta cute, doloreque lenito, nonnulli exiccantibus medicamentis, veluti unguento ex calce tota, dia-pompholygos albo Rhasis, &similibus, cicatricem inducedam esse volunt. Verum enim vero, quia hujusmodi exiccantia cutem contrahunt, & cicatrices turpes efficiunt, usus eorum medicamentorum mihi no probatur.

Vtor igitur ut plurimum emollientibus unque ad finem curationis. Praeparo quoque unguentum ad omnes combustiones prae . stantissimum, hunc in modum.

39쪽

unguentum

ad omnes cobustiones

a Gur L. FABRICII HILD. I r. Butyri recent.&loti in a l. rosac. J. iij. Ol. violacet De vitellis ovor. Amygdala. dulc. anag J.

Farinae hordei ξ j. s. Croci Θ j. Mucilaginis sem. cydonior. 3 i.

Cerxq.s F. unguentum in mortario. Hoc unguentum emollit, dolorem lenit, Sepaulatim cicatricem inducit. Sed quia combustiones, imprimis quae in cutis sunt supera ficie, vehementissimo sensu sunt praeditae, videant Chirurgi, ut blandὸ ulcera abstergant. Ego ne abstergendo ulcera, eXcitem dolores, tela subtilissima, qualis est Cambriacensis,aut syndone cooperio totam partem ambustam; nec illam amoveo donec ulcera sint sanata, per hanc telam pus facilim effluit, 3c virtus medicamentorum ad ulcera pervenit. Dum vero locus ambustus . uti dictum est, curatur, victus ratio, purgatio humorum, &venae sectio, minimὸ erit negligenda. Asalsis omnibus vehementer calidis, Scacribus, 3c quae difficilis concretionis sunt abstineat. Utatur iustulis carnium recentium, in qui bus Acetosa,Endi ua, Lactuca & Borrago coxerint. Bibat phtisanam, aut cervisiam mini-mὸ generosam. Si plenitudo adest, incidatur Basilica, aut Mediana, extrahaturq; sanguis, prout vires consentiunt. Si purgare necesso est, purgetur secundum humoris praedominantis naturam, de qu bus Medicus consulendus

40쪽

DE COMBUSTIONI B. LIBEL. 2stendus est. Si combustio in facie fuerit, cucurabitulae spatulis erunt applicandae, ut sanguis& humores retrorium trahantur.

Combussonum. CAPur VIII. ΡΕriculosus est tertius & ultimus hic gra- Tertit fg

dus combustionu, propterea qu6dn5- cstmb nunquam degenerat in Gangraenam Sphacetum. Primo enim ratione calor; s Vehementiae, exiccatur Sc consumitur humidum ii'de cau- radicate,& innatum calidum. Secundo exic cantur& contrahuntur Cutis, Caro muscu-

losa, venae & arteri , ut sanguis per eas in para tem laesam influere minimε possit. Tertio 3. concurrunt ratione doloris Sc sol utionis continui humores & sanguis, augentque incendium.Ηinc ex penuria alimenti,& sutacatione caloris nativi e moritur pars affecta, quemadmodum in Tractatu de Gangrqna & Spha- celo monstravimus. Anno Is92. incidit in ina . 'nus honestissima matrona in inR pro- Hictoria pter negotia domestica defatigata sola,ad focum sedens, 3c syncope correpta, in terram decidit, dextrum vero crus in prunas projectum est, hinc sura ita combusta fuit, ut paulo post, quia corpore cras a & cacochymica erat,

Gangraena & Sphaceto correp ta fuerit spa-