Historia regni Henrici Septimi, Angliae regis Franc. Baco de Verulamo

401쪽

Regis H EN RI I Sept. 38 II ccipe ut verbis utamur quae Merita, tu exaequent, fuit in par Miraculi cujusdam et ram scilicet generit, quod prudentes attonitos reddit, imperitos leviter percesiit. Plurima siquidem habuit, ut in Virtutibus suis, in Fortuna, Quae nouam in Locos Communes cadunt, quam in Observationes prudentes graves Uir certe fuit Pius ac Religiosus, re sectu, cultu Sed ut erga

Supersitionem,pro modo Temporum suorum,satis perspicax, Ita interdum Politicis Rationibus Consiliis, nonnihil occaecatus Personarum Ecclesiasticarum Promotor, erga Asylorum Privilegia que tanta ei Mala pepererant, non durus. Haud pauca Religiosorum Coenobia fundavit, dotavit a Suibus accedit memorabile illis Hospitale Savoya dictam. Magnus nihilominus EIeemosynarim in secreto S uod luculenter indicat, etiam publica illa opera, De Gloriae , non suae, data Pacem sesummopere, amare, et pro viribu procurare, perpetuo prae se tulit. Atque isiud in sederum Praefationibu bili siequens fuit Pacem, cum Chri

tus in mundum veniret, Angelos praecinuisse cum emundo excederet ,

psum Dominum legasse. Neque hoc ei,

402쪽

His TORTA REGNI Timor aut Animi Mossitiei, imputari

poterat, quippe qui animosin fuerit

Lectator, sed Virtuti vere Christianae, Morali. Neque tamen Eud eum iugit, avia acu aberrare ictum, qui eam nimeoptu videatur appetere, Itaque Famas, O Rumores, cis Apparati Desii, epe excitabat, donec Pacta Conditiones, in melim fec&ret. Etiam illadnotatu non indignit, quod tam sedulius Pacis Amator in Lectu tam felix extiterit. Siquidem Arma, expeditiones e ud, neque in De is externis, neque in Civilibu3, unquam ei impro 'eiecesserunt Neque noverat ille, quid clades et ira esset Lecum in Adeptione Resina, necnopi Comitis Lincolniae, O Baronis Rebellione , terminavit Victiora.

Eo a Gallica ricotica Paxsed Pax ab

Hostibu) ultro petita Lecum Eud BG-tanniae, Casus Mors nimirum Britannia Ducis Tumultus Baronis ovelli, item Perhini, tam ad Exoniam , qua rasin Cantiori Fuga Rebecium, ante Dam Praelitem tentarent: Adeo ut propria ei fuerit Armorum Felicitas, atque inviolata Cujus rei caussa haud parva , quatenus ad Seditiones intesinas compescendas, proculdubio fuit, quod in iis resinguendis , personam suam nunqui in sub

403쪽

tatui

traxerit. Prima qualidoque pugiet , per

Duces tuos transegit, cum ipse ausu et a ferendo praesto esset sed uam et i

partem se per ipse atteger a eque tamen hoc ipsam omnino propter Alacritatem

S Fortitu em, sed partim obsu Ficiones, quod atris parce sileret . Leges Regni in magno honore semper habuit, ea que Aur oretate na munire videri Ooluit. Licet hoc ipsum , non minimo quidem ei esse impedimento , ad ea quae oluit, pro arbitrio suo, exequenda.Ita enem commode earum habenas tractasit, ut ne quid de Prodentibus tuis, aut etiam Praer agativa Regia, intercideret. Attamen, tali usus est temperamento, ut

scut inter Zim Leges suas, ad Praerogativaessa Iura traheret, es prope torqueret Ita rursus per vices, Praerogativam suam, ad Legi in aequabilitatem es moderationem, consulto demitteret. Etenim, Moneta um Regimen, aegri ac Pacis Tractatius is consi ia,S Re Militaris Admin rationem, tua omnino absoluti juris faut, saepemi ero ad Comiti Ortini Regni Deliberationes, Vota , referebat. Iustitia, temporibras suu recI aequabiliter adinim rata fuit Iraeterquam cum Rex ibi lite Pars essit Praeteriliam etiam,

404쪽

3s, His To Ri A REGNI quod Consilium privatum Regis , com- nunibis caussis, circa eum suum, se nimis immiseret. Etenim Consessus id-

D mera erat, tum , Curi Tribuualsifilia, rasertim sub Regni sui Initiis :Enim ter inulta Iustitiae parte, qua 'aest, es tanquam in aere incisa, hoc erit prudentia Legislatoria,)prorsus exce uit. Iustitiam etiam suam , Misericordia, Clementia temperavit. Et pote sub mu Regno, tres tantum ex Nobilitate, poena capitali asseclisunt. Comes nempe mar- v vicensis, Aulae Regia Camerarius , Earo Aud leus. Quamvis priores duo, insa multorum essent, quatenus ad Invidiam, obloquia apud Populum. At ne auditu quidem cognitum erat, tantas Rebelliones, tam parcasanguinis, per g

dium Iusilia , missione expiata: fuisse, quam fuerunt insignes Rebessiones, Exoniae, prope renovi cum Semeritas autem illa, satis cruenta, qua iuprimos illos, insim Conditionis Homines, qui Cantium appulerimi, animadversum est, ad Faecem quandam populi tantum pertinebat. Diplomata autem illa generalia, quae gratiam praeteritorum Rebellibus faciebant, perpetuo Arma sua praeibant, sequebantur. Videre au

405쪽

temerat, apud eum, mirmn quandam

inusitatam, Gratia, larga manu praebitae, plane inexpectate, cum suppliciorum severitate, Alternationem God quidem, tanti Principis prudentiam cogitemud, minime Inconstantia, aut Consiliorum vacillationi , imputari poteritu sed aut Caussae alicui Secretae, quae jam nos latet aut Regula cuidam, quam sibi prascripserat, ut Rigoris vians sudinis vias pervices experiretur. Sed quo inta Sanguinis, eo plus Pecuniae haurire solebat. Atque ut nonnullisatis maletiole interpretabantur, in alterofuit continentior, ut ira altero premeret magis utrisuque enim

intolerabile plane fuisset Natura procura dubio erat ad accumulandos Thesauros

pronior es Divitias plusquam pro fastigio suo , admirabatur. Populus certe, quibu hoc natura inditum ect ad conservandas Monarchias , ut Principes suos excusent, licet saepenumero iut juste in Consiliarios eorum, Minis ros, culpam re iciant, hoc ipsum Mortono

Cardinali, Et Reginaldo Brajo Con

hario imputabat Qui tamen viri, itposyra luculenterpatebat, utpote qui pro veteri ipsorum apud eum Auctoritate, gratia, plurimum pollebant, ita Ingenio R, elim

406쪽

Cm obsecundabant, ut id tamen nonnihil moderarentur ubi contra quisquebantur , Emps sinis es udi ejus irinultius apud eum Auictoritatis, nisi OLitentu Cupiditatibus risiim cretilem tu

modum, mini rabant, etiam ei, non taNium praeberent, veru etiam ruereUt,

ad em Oppressionei es Concu nec pro

Pecuniu undique excutiendu quarum

ipsum subfinem vitae tuae poenituit , Dibu que Successor et urentractavit Cuiue isdem dilusre expiare connixus es.

Ise autem Excessem, tunc temporis, complures nactus et Interpretationes, Glassas. Nonnudi in ea opinione eran/, perpetum Rebelliones, qu bm toties vexa-ii fuit, eum ad hoc redigisse, ut odio Populum suum haberet. Aliis udicium faciebant, hoc eo tendisse, ut Ferocitatem Populi reprimeret, eumque propter inopiam, humiliorem redderet. Alii eum Filio suovesius aureism relinquere cupiisse. Alii denique eum cogitationes secretas, de Lello aliquo externo, animo agit se Verum illi forsitan, ad veritatem propius accedent,qiu caussa siti tu rei minus longe petunt, easque attribuunt Natura suae. E-tati ingravescenti, Paci, quae opes alit,A- nemoquenta a alia ambitione, aut opere.

407쪽

occupato. Cuestu aliud addere placet, eum, quod quotidieper occasiones varam, Ino- pia sala, O di scite Pecuniam in Cou- γ iratione quadam plenarum Arcarum elicita cras inelius a nodi C. Era enud ad modum, quem servabat, in I. i ita impendendas, hec habuitu ut nunqu em Sumptui parceret, quem negotia sua postulabant: si ad Dando imagni cm, in Remunerando tenacior: Ita ut, Liberalita sua, potius se applicaret, ad ea, qtra ad statum suum proprium,aut Memoriam Nominis sui pertincrent , qua

ad ramia Lenemeritorum.

Tuotide alti O, Excelli nimia Pro priae sententia, proprii Consili, Amatorui ipsi quis Dum reverere ur, E exsere gra regnare egetet. Si privatae Conditio iis fuisset , Superbau proculdubio ab itas esset in Principe prudente, nihil aliud hol Drat, quam ut intervactum,

si ii iii iustium S debitum , inter se

Sisbditos suos tueretur. Quod certe erga oram con anser tenuit, Neminipropiu- qi uni permittendo aditum, neque ad Au-cjor tatem suam, neque ad Secreta. A nutato enitii ex suas regebatur. Regina, On-

sors elu, licet eum compluribtupulchre- Ra rimis

408쪽

a, His TORTA IGNI rimis Liberis , quinetiam Corona ipsa s utcunque illa fateri non Utineret,sbeasset, parum apud eum potuit Matrem magna sane Reverentia prosecutus est, sed ad participationem Consiliorum suorum

raro admovit. Cui vero grati ob conversationem ipsi forent, qualisfuit Hastingus apud Regem Edvvardum Quartum, aut Carolus Brandonias postea apud Henricum Octavum, nullifuerant; Nisi

forte inter tales numeraremus , FOxum

Episcopum, iratum, imp sonum;

tiuod eos tam frequenter secum habuit . Sed non alio modo, quam sicut In frumentum Ierunque secum habet Artifex. Gloria inanis,si in aliquo alio Principe, Minimum in illi fuit Ita tamen, ut de Ue-

te, quam ad summum fastigium ubique

semper attollibat, nihil remitteret Hasdignarus Majestatis Reeterentiam Populum in obsequio continere, Inanem autem Gloriam, siquis recta rem aestimet, Reges Populari Aurae prostituere . Erga Foederatos suosjusumses constantem praebuit ted Ium tamen , Scautum; Sed contra, tam diligenter in eos inquirebat, se interim ii velans, reservans, ut si a Ficerentur, tanquam in luminepositi, De veluti in tenebri collica-

409쪽

nis se occultantis, sed potius libereo fa

miliariter commimicantu Negotia sua,

atque dei orum rebus vicissim percontantis. Quantum autem ad pusicas ida sun-vidias es mulationes quae inter Priia-cipes, haudparvo rerum suarum detrimento, intercedere solent, nihil tale in eo cernere erata sed ua res sedulo solido agebat Atque certissimum es , Existimationem Cus domi magnam , in Externis partibus adhuc majorem riorem fuisse Exteri enim, qui Negotiorum ejus

DucIus, Staias particulares, cernere nou poterant,sed Summas tantum, Exitus eorum, intuebantum eum perpetuo conf- clari, es perpetuosuperiorem esse, auimad-υertebant Partim etiam in causa erant, Litera Melationes Legator tam exterorum qivi in Comitatu Auia suae , magno

numero, erant. Suibus non tantum Comitate, Muneribus es Colloquiis familiaribu3satisfaciebat, verum in Colloquiis illusius, haud parsa admiratione illos perstrinxit , cum viderent universalem ejus inerti in Europaearum notitiam. am licet ex ipsis Legatis eorumque In formationibud, maxima ex parte, hauserat, nihilominus, quod ab unitiersis collegerat,

410쪽

3' Hi s R A magerat . admetrationi erat Gulu. Ita ut magna semper conscriberent ad Superioressios, de Prudentia jud , o Artibus Imperandi Imo post Reditum eorum, tu Patria sitas, per iteras de restes omnimo-du sciti dignis, eum si equenter certiorem faciebant Tantae fieti dexteritatis, tu conci landubrba, Principuli externorum, Mini ris. Omnibus profecZo modis sollicitus erat, de procuranda sibi obtinenda, rerum

ubique occurrentium, notitia. Suam ut assequeretur, non tantiem rateroi Am Ministrorum, qui apud se residebant, indu-sria usu es , atque Pensionariorum suorum, quos tam in Curia Romana, quam

alibi in Aulis Princilium , fovebat, verum etiam sui ipsula Legatorum, qui apud Exteros persuriebantur. Sesem in mnem, Mandata Cres, usque ad curi tatem diligenti sina erant, si per Articulos ordine digesto Inter quos plures erant, plerunque, quae ad Ingitisitionem, quam quae ad Negotiationem pertinerent. Exigendo Resson a particularia, Articulata ad Suessiones suar resectiva. Quantum etero ad Emissa os suos,quos tam domi , riam forus, ad e lorandas Machinationes, Gon urationes, contra