Historia regni Henrici Septimi, Angliae regis Franc. Baco de Verulamo

411쪽

s Regii H EN RI CI Sept. 'Is miris, subornabat Sane hoc, quo loco

prime necesi lirium fulta.

Tot in eum , veluti Taupae subterranea perpetra operam dabant, quo satum eius labefactarent, subfoderent. Neque hoc illicitum habendum est. Etenim si in Bello Exploratores probantur addersus Hostes legitetmos, multo magas adversm Couusratos es proditores. Verum ut Fides fus

DBenta Et per Execrationes Atque Anath mata, contra illos, tanquam Hostes, fulminata; defensionem justam non capit. Sacra enim inia vectimenta arvis non convenitant. Veruntamen , habebat illud in se boni, Industria ista emissarios adhibendi, ut quemadmo sim, opera eorum, . multae Gon urationes dete: Iae , ita etiam

Fama eorum , O di dentia inde natas plurima ne tentarent , proculdiebio cohibitae fuerint . Maritias erat minime uxorim , ne in

dulgens quidem Sed comis, O, consortio blandus, is sine tot pia Erga Liberos

suos itidem Paterno plenus A llectu, magnam suscipiens curam de iis optime edis candu Ad hoc etiam Animi quadam altitudine, as trans , ut Conditiones eis dignas et sublimesprocurare suonores quo-

412쪽

HisTORIA REGNI quequale Amplitudinem eorum condecerent, ab omnibus deferri curasit Sed nou admodum cupidus , ut in oculis Populisui extollerentur. Sanctius Consilium suum plurima Nerotia referebat, ubi Frequenter

ipse prasidebatta Satis gnarus, hoc pacto, se via recta se solida insistere, tam ad Auctoritatem suam roborandam , quam ad Iudicium suum informandum. Ad quem etiam Finem patiens fuit Libertatis eorumn Tam in suadendo, quam ius fragia ferendo, donec Animi sui sensum, quem ad Finem Deliberationum reservare solebat, declarasset. Nobilitati sua aliquantum rasis fuit, es ad Negotia sua, potius Ecclesiasticos , Iuri L colis ultos evehebat; qui magis ad obsequetum parati es apud Populum intugratiosi erant, quod quidem ut imperet e

reguaret, profuit, ut tuto, nouitem. Adeo

ut mihi persuastissimum sit, hunc ejus morem, fuisse caussam non exiguam, crebrarum perturbationum , qua sub Regimina suo contigerunt propterea quod Proceres

Regili licet stat, obedetentes, nora tamen alacriter cum eo cooperabantur dedvota Cus magis ventu permittebant,

quam ad Esse tum urgebant. Nunquam

413쪽

l Regis HEN, VCI Sept. '' i sibimeti it a Servis SMinistris, elatioribus Ingeniis mirtutibus, praeditis. Id quod in moribus erat Ludovico Undecina Galliae Regi Sed e contra adsuas Negotia admovit, obos, qui suis Temporibus maxime eminebant modi fecisset, fieri non potuit , ut Res suae tam prostere cedere potuissent. Hi erant, nimirum in Rebus se icis, Dux Bedsordiae , Comites Oxoniae, Surriaeu Barones Daubeney, raro olius e Poyningus,

Eques Auratus In Rebm autem tolli bis Mortonus, Oxus, Brajuq Prior de Lantiaony, Warhanaus , Ursu vicus, Frovvicus est alii Neque ei curae erat,

quam vasii callidi essent; quibus Negotia committebat Putabat enim , sui ipsius Artes eorum Artibus posse praedo minari. Sicut autem in Manistris delegendis, summo Iudicio agebat Ita si esu, quoi delegerat, protegendas, haud mi ore utebatur Constantia. Mirabile enim

quiddam est, quod licet Frinceps esset oc- culti reconditi sensus, O majorem in modum suspicae, Tempora quoqua sua turbulenta , murationum plena

patio tamen viginti quatuor AnNorum, quibus regnavit, nunquam Constiarium aliquem suum,aut intera item infrum,

414쪽

o HISTORIA REGNI de ecit aut discomposuit, excepto solo Stan-ltio Aulae suae Camerario. uateratastero a Subditorum suorum erga eum assectus, trabe ieratu ut ex robus frifectibus qui Corda Subditorum erga Principes suos deviniciunt, Amore silet cet, Metu, O Reverentia ultimo horirum eximie gauderet secundo mediocriter tertio alitem letam parceri ut reliquis duobus securitatem suam deberet. Princeps erat sub seu, si ius , cogitabundus et, quique secreta , in Animo suo obse vationes, curas foveret Gui etiam Commentarioli Memoriae ma

nu propria si ota , praeso semper erant,

praecipue circa Persorias' uos nimirum

ex Subditi suis adasum desimaret, Cui vis Praemiorum Debito esseisi De quibus inquerendum; a quibus cavendum: Qui itidem essent inter se maxime, aut Factione, aut meritis cocigati, veluti inparies descendissent, Et similiata veluti Diaria quaedam Cogitationum suarum, componeus, servans. Traditur etiam ho-

e Narratio quaedam faceta, Cercopi-

culariis, ut creditum est, inpulsum, ), die quadam praecipiu/m ex Diariis suis, tum

forte incuriose positum influir innume-

415쪽

Regis His N area Sept. et Ira discerpsisse. Ad quod Aulici, quibus anxia ita diligentia minime complacebat, si prope disrumpebat tur. amvis autem esset Apprehensonum, Suspicionum plenus, attamen sicut facile eas admittebat, ita rursus dimittebas, ea que Iudicio suo sub ciebat. Vnde potius pbi ipsi molesae, quam in alios periculosae existebis it Fatendum eo tumera, Cogitationes sum, tam G senumeros , complicatas, ulsimul Lare saepius non possent, sed quod in alembus pro

desset, ad alia obesset i Neque eri potuit

ut adeo ultra Mortale pri sens esset, alit felix , ut rerum pondera iiDa perpetuo reciperet. Certe Retranor iis qui tot tantas ei urbs concitavit, nempe itod

Dux Eboraci dimissus es adhuc supernis fuat, sub principiis, vires S duem ab ipso

nactus est; quia scilicet hoc credi volebat, ut mollius ei imputaretur, quod in Jure proprio, o non in uxorisdure, regnaret.

Affabilis fuit, blanda quadam

loquentia pollens, magnaque prorsus uti consue erat verborum dulcedine illecebris, cum aliquid sis idere, aut perficere vellet, quodenax cupiibat. Studioliis magis erat, Nam Eruditus vibros, ple-nque,ars Gallica lingua conscripti

416쪽

or His TORIA REGNIrant, egens Licet Latino Linguae rudis

non esset Quod ex eo patet, quod Hadrianus CL dinalis, iii, i)ibus Lingua Gallicastis familiaris erat, nihilominus Latine ad eum semper scriberent. 'uatenus ad Delicias es Voluptates

huym Regis, muta prorsus es earum Memoria Nihilomino apparet, ex mandatis illis, qua Marsino, es Stilo, circa Regi nam N ea tali tanan dedit, eum de Forma, vulchritudine , ejusque partibus, perite admodum interrogare potuisse Cum Voluptatibus sic agere solebat, ut Reges magni cum Mensis Dellariorum Paulisper eas inspicientes, es statim terga vertentes. Neque enim,uquam regnavit

Princeps, qui magis Negotiis suis deditus esset Totus in illis, Et totus ex sese Ita

ut in Hasti ludiis, O Turneamentis,es aliis Pugnarum Simulachris, nec- non Saltationibus personatis, S hujusmodi celebritatibus,potius cum dignitate quadam, cis comitate Spectator esse videretur, qualis magnopere capi aut delectari. In eo proculdubio, ut in caeteris Mortalibus universis, ac praecipue in Regibus, Foriam in i vestras quendam habebat tu Mores, es mores vicissim in Fortunam. Ad Culmen Regium ascendit, nora tan

417쪽

Regis H E N RI cI Sept. est sm a Fortuna privata, quae Moderatio-em imbuere posset, verumetia a FOr

tuna Exulis, quae simulos et Indus ia

Sargacitatis addiderat Tempora autem

ui cum essent potitu pro 'era , quam tranqui a Considentiam ex Succe ibis addiderant, Naturam interim suam, assiduas vexationibu , fere per verterant. Prudentila autem Cus, per si e-quentes e periculis Emersones, laua subit id eum Remediis dere docuerant, versa esl, olim in Dexteritatem quandam,s- ipsum emalis, quando ingruerent, extri-- candi, quam in providentiam,sita ex longinquo arcendi, summovendita Sed Indole propria, Oculi Mentis e usta nora absimiles erant, oculis quorundam Corporalibus Sui ad Objecta prope sita va-Zidisunt, ad remotiora infirmi Pruden si Dia enim ejus occasione ipsa subito suscitabatur : Atque eo magis, s Occasioni ac- serit Periculum. Atque haec Fortuna in da uram suam potuit, Nec deerant rur- tu quae Natura sua Fortunae suae impo- , fuit. Nam sive hoc tribuendum . Pro- nil hu Defectui; Aut in rebud, quas

isti decreverat, Pertinaciati Aut Suspicaoni-Zm , qua aciem Mentis estes perfringe

bantu vel quicquid aliud in caussa fuit

certum

418쪽

go His TORTA REGNI certum essit, Fortunae suae perturbationes continuas, praesertim uil violenta ratione subnixa , exoriri non potuisse, ab sque magnis aliquebus in Natura sua Im pedimentis cis Erroribus in Con situtio ne Animi sui radicalia Clua necesse a buit, sata ire es emendare, per mi e pusillas Indi Trans , Ortes. Verum illa omnia aper itu se prodi est in Historia ipsa Heruntamen, intueamur licet eum, cu n Defectibus suis omnibus, si quis eum cum Regibus, in Gallia, Mispania, contemporanere vis, conferata Reperiet eum, Ludovico Duodecimo Galliarum Regi Prudentia ciet ili es Ferdinando jHispaniarum, Fide Candore , anteponi debere. At i Ludovicum Duodecimum demars , Ludovicum Undeci-arili , qui paulo ante regnavit, absit

tuasta masses convenient Exempla, renteis verius Parallela. Illi enim tres. Ludovicus, Henricus, e bierdinandus, pro Tribus Magis censeri possu=- , interilsitus Etatis Principes. Ut verbo con, cludamis , Si Rex is e res majores nou

gessit, in caussa ipse fuit ibi; uicquid

mmsi scepti, per ecit . Corpore erat Henricus decoro, Sta--

iura justa paulo procerior erer iis ,

419쪽

Beeri Ham Rama Sept. Membrorum con page bona, sed gracilis. talius erat talis, quae Reverent am in

uteret, es a secium Viri Ecclesiasticiiquantum referret. Et sicut minime erat scurus amouperciliosus,ita neque blan- aut Conciliator Sed tanquam Facies laminis Animo compositi quieti Sedon commoda Pictorita Gratiosior scilicet, Ia cum loqueretur.

Huju Regis Dignitas praece ens pati

ossit, ut memorentur Narrationes traiam, quae ei Divinum aliquid imponant. cum Matris Cus Marsaretae, seminae aret virtutibus ornatae Nuptias, multiroci ambirent cetisa eii videre in om- iis, Virum quendam Episcopo simi-ena, habitu Pontificali, tradere et iii

aranum Eclint indum Comitem Richnondiae, Henrici Patrem, pro Marito.' que illa, Liberos utiquam alios conceu, praeter Regere, licet tribus Marituat tau quodam etiam se esto, cum claricus Sextus cui Innocentia Santitate ina ruebat, a prandet ladaret, culo que in Henricum, tunc Adolescenissum, conjiceret, Adolescens iste, Oronam , pro qua nos confligimus,acifice tandem possidebit. Sed quod i e in eo divinum censeri possit, hocsuit;

420쪽

os HisTORIA REGNI Cuod non minus Fortunam boni Chr

sitani, quam Magni Regis sortuus si

ita exercitata, Morte poenitenti. Ita

non magis in Mundanis, quam Spiritualibus, Victor triumphaseritu e Militiei in Consiectibus, tam Peccati, qua Crucis, pro sere cesserit. Natus ect apud Castrum P embrochiae , Sepultus apud mestino nasterium, iis Monumento, immo opera Europae, pulcherrimo es elegantis imo sim Capellam species, sive Sepulchrum. deo ut magniscentius jam , in Sepulchri

sui Monumento habitet mortuus, qua vivus,aut Richmon dice, aut in alio quopiam Palatio suo, habitaverat. Optaverim ut idem ei contigisset , in hoc Famsua monumento.