De curandis hominum morbis, epitome praelectionibus academicis dicata

481쪽

dum chorda , prius oleo inuncta , canalis seliciter, ut nos quoque novimus , angustias superavit . Si fortis in urethra inflammatio , vel aliud urinae fluxui contrarium obstaculum , cereolorum , catheteris introductionem impediat :tunc, maturo consilio, vesica aut per rectum intestinum, aut ad perinaei , aut denique ad pubis regionem , cum tricuspide , ut in sexto de retentionibus libro diffusius expone mus, perfodienda est. Plerumque his in chronicis urinae suppressionibus vel prostatae , vel colli vesicae tumor ae durities , ne tricuspis per rectum intestinum , perinaeum , sine laesionis periculo, ad vesicam feratur, impediunt; ac optimo ad putem hoc viscus perforavimus consilio. Qua vero nos lege cereolis, cathetere, tricuspide, his in casibus uti conveniat , qua denique ratione abscessus, fistulae perinaei, urethrae, tractandi sint, Chirurgia vos docet . Vix prius, ac dum iam nimis adole- Verint, tumoris, et duritiei chronicae ad pro-ξtatam symptomata se produnt, vel accusantur ab aegris. Hinc raro, si unquam , auxilium a methodo f. 133. exposita admittunt nec unguenti mercurialis ad perinaeum . laudata a multis , inunctio, nec interna , ς

urinae.

482쪽

eicuta , mercurio, Vel aliis, medicamenta mabis opem in casu graviori tulerunt . Plerumque tamen per vices invadit, et nova ex phlogosi augetur urinae ex prostatae tumore dissicultas: quam saepe hirudines, linimentum volatile perinaeo applicita iuverunt . Interdum a Spasmo e citantur, et per vapores aromaticos ex sella perforata perinaeo admisso ,siper clysterem emollientem cum opto iniectum , vel per cataplasma anodynum 'perinaeo appositum tepidumque per balneum, moderantur haec in

commoda .

C. me l. iii- Quae feminam divexat, vel ex acuta, cou-

tagrosa 3. 329. descendens , vel alus ex causis g. 333. oriunda, insons medorrhoea 3. 33 a. ) : haec equidem vix alia, quam

chronica quaeviς , methodo generatim tractanda est ; interim propiorem sibi mali istius , urbium apud incolas quotidie invale&ceniis, cura considerationem exposcit . Quae igitur occasionem huic foedo profluvio dederunt f. 333. , ea solicitudine vel maxima evitari , - atque num illud alterius, primariae, aegritudinis effectu, - num totius systematis con iuncto , num solo genitalium e vitio descendat, - num femina maiorem cum hoc fluxu

habitudinem iamiam contraxerit, imprimis di-

483쪽

scerni, ac tandem , desumptis ex hae ipsa cognitione indicationibus , symptomatum , si urgeat, vehem entiam opportunis auxiliis fre .

nari oportet. Cum vero facilius praeveniri , quam adul- C. prophri. tum auferri, queat hoc vitium: interest quamplurimum, ut cura parentum tenerioribus puellis, a prima pubertate, tum menstruae excretionis imminentis, tum pendentis ab eius neglectu , vel a vivendi ratione perversa , momlnsi profluvii matura suggeratur cognitio . Asola rerum, quae proprii conditionem sexus , ac valetudinem concernant, communi ignorantia, et a male intellecta multarum verecundia, quamplurimas virginum, mulierum , matrumque iuniorum aegritudines, a primo principio,

neglectas, ac multum , priuSquam paterent , adauctas fuisse , doluimus ; nec earum , quae iam per annos non paucam , quin de morbo suspicionem formassent, Vel eandem parenti- bbus, Medicis prodidissent, pituitam ex uteris stillaverint, nobis desunt exempla. In genere, nisi maior in urbibus , quam sperare audeamus, sequioris in sexus physica, et morali educatione mutatio succedat; nisi matrum corpora futurarum victu, Test tu, artuum exercitio, sanitatis ad leges accommodatis, majori ,

484쪽

quam solent, solicitudine firmentur ; nisi nuptiae in civitatibus praematurae evitari , matrumque circa prolem alendam ossicia , ut ab apsa natura , sic a legibus praescribi queant 'ac demum, nisi maior illarum , quae cives Reipublicae donant, partus sub opere, cura apud omnes habeatur: Ars Medica quidem amissam mulieribus hoc ex profluvio salutem hinc inde restituet'; sed morbum tant Iate inter illas extensum , ac numero populorum tam infensum , praevenire sola non potest. A frequenti imprimis pudendorum catarrho , quem toties frigus illis a subdito forte

igne calefactis admissum inducit f. 333. ,

et quo major cum profluvio habitudo in multis inducitur, feminae sibi caveant. Quod si igitur vel morbus quicunque alius, vel totius laxitas , debilitas systematis , hoc profluvium induxerivi, comitentur: tunc illa, quae his ipsis opposita sit, methodus, sub majori autem fibrarum inertia, corticis imprimis, martialium, cibi nutrientis, vini , exercitii moderati, balneorum frigidorum usus, ac lenta si febris jam urgeat , elixi r vlarioli ,

localis simul assectionis curationi praemittenda sunt. Nec prorsus ea , quae interne adhibentur, generali laxitati dicata , medicamina

485쪽

suos in ipsa genitalia effectus perpetuo recusant: sed vidimus seminam hoc a fluxu violenter vexatam, cui, quoties martis limaturam stomacho ingesserat , toties fluor illico sub magna anxietate suspendi , Usuque martis seposito, reverti consuevit . Rarum est , huic morbo plethoram pro causa subesse s ac Si menstrui defectus frequenter eundem praecedat ex eadem utrunque symptoma origine , locali scilicet ad uterum obstaculo , plerumque descendit . Hinc raro , si unquam , Uenaesectio feminam chronico huic fluxui subiectam non laedet. Nec minus ea, quae, ob serosi, mucosi humoris in sanguine redundantis insanam hypothesin , toties commendarunt , purgantia ventrem remedia, tum ex eo, quod totius de bilitatem, sensibilitatem adaugeant, tum quod viscera pelvis stimulo contrario exagitent, cum damno praescribuntur . Si latens in ventriculo, intestinis, saburra haec eXigere videatur :emeticum eX radice i pecacuanliae , Vel rha barbarum cum magnesia calcinata, iuncto cinnamomo, praeferri merentur. Si vel sola cum magnesia, vel lapidibus cancrorum , vel aqua calcis, profluvii hoc genua aliquando exςiccatum fuisse legimus: id certe, symptomaticum,eS Ventriculo , ab acida saburra vexato , hinc

Lib. V. Q.

486쪽

opportunam corpori nutritionem denegante , uterique secretionem per conSensum turbante , originem potissimum tra isse, arbitramur .

Mercurius, quem aliqui hic morbi laudarunt , si, pro purgante alvum remedio aegrotis praebeatur , non minus ac alia huius classis, medicamina, debilitatem praesentem adauget ;si, ob mucosam , ut supponunt, cruoris indolem, pro incidente remedio offeratur , ad hypothesis magis, quam verae indicationis ad leges praescribitur. Si forsitan acre venereum , herpeticum, vel scrophulosa dispositio fluorem ex utero induxerint , aliquem subinde locum mercurius habebit.

Sed , vel universi debilitaς systematis hune

morbum praecedat, comitetur, sequatur, vel

ex vitio genitalium locali hic pendeat , extemnorum ubique requiritur subsidium; ae ultimo in casu haec iam sola sufficiunt . Temporis

interim , quo feminam profluvium ex utero Vexavit, et contractae cum eodem habitudinis,

rationem non parvam hic haberi oportet g externaque remedia sub maiori cautela , sensim sensimque a mitioribus ad sortiora progrediendo, adhibenda sunt. Si alius , isque major forte , morbus a fluente ex utero pituita subsidium habuisset, incauta profluvii suppres-

487쪽

sto primariam facillime aegritudinem revocaret, Plura interlux habitu tuis ex legibus infractis , quam quod in aliam iniqua materi ps repulsa, i depOSita sit, partem, pascunt Vr a suppresso hoc. profluvio salutis intummoda f. 33 - . Primum, quod externe adhiberi mereatur. , remedium est frigida : qua pro balneo locali genitalibus affusa , vel lumborum regioni aliquoties in die, a certa altitudine, instillata,

ac simul ex syringe sat crassa, pluribusque foraminulis instructa, in vaginam injecta, puriformis per stagnationem , locique calorem hic corrupta materies eluitur , et nervorum inertia , et laxitas partium quam optime corrigun- tur. Sub majori pituitae ac redine , suetore , i aqua calcis vel sola, vel cum eorticis Peru- . viani decocto, frigide iniecta , melius conducet. Sub magis diuturno ac rebelli profluvio , ad illas, quas in urethrae chronica medorrhoea, ex opto, saccharo saturni, vitriolo albo, commendavimus f. 3 6, , sed ob minorem

Vaginae, quam urethrae, sensibilitatem sortiores, iniectiones N. LXIX. LXX. gradatim

ascendimus ; vel has ipsas per spongiam marinam, coni inversi figura instructam , filoque munitam, vel contortum , pessarii in mo- Q a

488쪽

dum , similique liquore imbutum linteam, aliquot per horas Vaginae , cuius simul, prolapsum impediunt , committimus . Nec minus f menta ex thure, mastiche , aliisque rebu aromaticis, ad externa genitalia, vel simul pertubum, ne calor vaporis obsit , sat longum , ad vaginam directa . commendari merentur . Equitatio in multis hoc sub morbo egregie conducit ; nec profluvium ab inde , ut exspectari licuisset, augeri, sed manifeste imminui, intelleximus.

489쪽

humani morbosum profluvium , Gonorrhoeae sub nomine , ob indolem prorius ab ea diversam , consulto separamus. Est vero gonorrhoea fluxus seminis , vel analogi humoris , morbosus, vel continuus, ac stillatilius completus), vel sine penis erectione perfecta , et a mino

ri, vel a nullo , libidinis stimulo hine inis contingens incompletus ).

f. 5 8. Homorem in matura aetate ad testes secretum, ac per vasa deferentia in vesiculas seminales depositum , natura pro Speciei humanae propagatione hoc non amplo receptaculo futuros in usus custodit : donec copia adauctus, et eae parte resorptus, genita-

Definitio. Morbi nat.

490쪽

les non modo nervos, sed et totum systema , vi magna ostimulet, atque animal hutrianum

generationis ad opus invitet ; vel ab illo quibuscunque ex causis huic stimulo rrstitente ὲ sub insomniis, pro aetatis, constitutionis, Vitae, ac morum ratione, saepius , aut rarius pollutionis nocturnae sub nomine expellatur . In vigilante interim, sanoque viro, si stimulos externos evitet , seminis praeter voluntatem perraro fit excretio ; ac ut ista in homine volente naturae ad finem succedat , Veretri erectio praecedat , et ad copulam foecunda in praeparentur 'genitalia , necesse est . Nee in dormiente adeo 'homine frequentius -,

quam id seminis collecti copia inducat , hieliquor sub' somni' ludibriis disperditur 1' nisi aufvictus succulentior, potu: spirituosi , sub vita otiosa, ingesti, aut intimius cum sexu altero commercium, Vel amor, vel obscoenorum I ctio librorum, ima num laseivarum aspectus,

libidinosa colloquia, mollisque in dorsum de- cubitus , naturam exstimulent. In aegrotante vero homine, vel dormiat, vel vigil sit , obvarias rationes, et imprimis vel ob totius systematis' nervosi, vel ob specialem henitalium debilitatem, sensibilitatem', vel demum ob stimulum his partibus admotum , semina -