Ars medicinalis / Nicolao Leoniceno interprete

121쪽

Medicinalis. γhariola uires calidas habet eiusde uero, reperatua opus e mordere iacito mos dum excesserit, caueda ex eis sunt uehementissime calid ac tum pia sertim capaties locus stet summa fuerit neque. Π- Paruus excitabitur dolor, si pie .ppria affectu insu moderatur 'innis praesterea dolor fluctiones commouet. Migitur mediocre caliditate obtinetb his sensum doloris no inuehitiati oram plius omni dolore uacat , si humidu extiterit. Et quide quicquid per familias re potens est id medicamen dispergere m etia ualidas no habuerit ad dispergedum, res. aod si summae quide pars

tes omnimo a caruerint, id uero iv euacurari oporteat i penitiora bus partibus

fuerit antedendus, atque augedus dis gentis medicaminis calor cu dubitada sit ne prius a profundas attigerit partes

interim uires amittat. neque tame X

superiores.partes alique dolore sentietc omni vacet asseetii. Juare nuci ac duo simul imittat ad calidorum pariter atque acri si medicaminuisum, sumae

parte qua tolerant, di profundae quae H

122쪽

Ga i ars egent. Haec igitur e patiente particula

indicatio assumebatur . Deinceps uero, siquid ad sanitatem deficiat considere mus,nem enim parum aliquid deesse uidetur. Affectat partes, in quibus fluctionis superfluitas retinetur iasinullata dei jtur rarae,3 laxae, Lino les natura existunt nonnullae aute denis presse,ac

durae. Priores igitur facile uacuant reoli quae aute acrioribus euacuantibus Acpranerea tenuiores partes habentibus, egent: atmeo etiam magis quanto profundiore si turn habuerint Ha igit tibi rursus sit indicatio,ali ra a particulae patentis sublatia Laria uera a formatione simul ac situ. Supponatur enim,si ita coci eri Un hepate esse proxime dictsi aisse et si in angustjs uasortissinibus intrusis

humoribus,qui uellenti, ac tenaces, aetcrassi existat, uel superabsident.NOne in propiue st,primum quide cras Etle,una cum lentore, β tenacitate, cibis ac poti bus extenuatibus ad subtilior; partium substantiam transferri oportere Secudo autem loco non per angustos,at sinus bile sed latiores meatus quicquid inu

123쪽

Med cinalis e festu existit esse euacuandum 'Sunt enina in hepate uena non minus amplitudine

qua numero excedentes. terminatur aut

hae quid in gibbis ad uenam caua,hae Mero in cauis ad portam. Unde haud difficile tibi futurru bl cum pressi ac stipa t humores fuerintros de expedite euacuare,trahedo ade ad uentre cum his attrahed uim habent medicaminibus, quicum e ipsis in uenis ad caua hepa

tisicrimetibus aceruari,ad urinae uero meatus pnaouedo caua uena acutam

in uenis ad ea vij neti bus sunt Sed pter supradictas alia et indicatio ab hepateipso,uelut a uenaa principio mam cum non tantus eipsum regere natura aptum sit,ut plerae animalis partes eluenis Pra terea uirtute largiatur periculti minet ne si ejus uigor madefacientibus aerelaκatibus cataplasmatibus fuerit resolutus: Z ipsum primet,ad sui opus at momnes subinde uenae eius ratione imbecilles efficiantur omare in eius curationibus aliquae astrangentibus medicastra inibus miscere oportet. Sed quoniarn

in profundo admodum loco situm est

124쪽

Galeni arvdubitanda erit ne adstringentis medico minis uis tibi liteturmisi ab aliqua alieta subtilia partium substatja illisaroma tum est traducatur. Melius io fuerit,a ipsum adstringes medic me unumiotinus exaromatum ne fueri imam si duas habuerit natura insitas qualitates ac potestates, waletius operabitur. Et adem euacues c praeter natura in membra fluxit. Seruet aute humo modum nature conueniente. Quare 3 illa aiaduersio a nobis e in hoc adhibeda neadab humoris cofluentis qualitate ,eiusdemebri teperies, sit alterata: si pituitae naetura tenuerit ad frigiditate: si io bilis, ad caliditate ut hanc ipsam curates inteperie sanitati restituamus. Curabimus aut contrariam ex aduerso aster etes qualita queadmodu in inteperatura curati 5ibus diximus,quatum unumqst calidius aut frigidius factum est,t refriges ales aut calefacietes uat ut hic rursus agnosceda est ipsius scdmnatura teplestia quo pacto sciemus quatum in frigiditate ac calido late a naturae mo recesseri aut quado isti efaciendo sa

125쪽

raedicinalis. mersedebimus, si nos latuerit. a quae estic dira natura caliditas sta uero 3 si his nidius effectu calefaciemus 2 norantes frigiditatis naturalis mota: neq; opportune calefacere nem in tempore a calefaciendo desistere poterimu3.

CDe morbo secundu numeria.

ad quonia de his satis diximus rano sileia tepus ad ea in abus numerus non est secoda natura C si uero duplex si eoru dit Teretia quibus quide aliqua

particulade sicit, his intelio est alteramessicere subministrando natura . eo quo diximus paulo ante odo . At quibus superabundat, hac resecare oportet,aut scalpello,aut igne.aut medicamine.qlurendi vj in habet. Haec igitur ola sanare possibile est: at non aequae omnia generari possunt,ut in libro a semine diximus uada uero sunt: quete 8 si generari nopossunt licet tam pro ipsis alterii eiscere: queadmodum in osse eκ toto sublato altera substantia in eius sede reponere, earn at posse differenter est enim usin eius gignitur loco quanta ueluti caro gallosa uel callus carnosus. 3c procella

126쪽

Galeni ars temporis magis ac magis ad calli duritiem transfertur cum ab initio carnis potius imitetur natura quaecunqpiopte sublata cu ne meandem scdm speciem substantiam neque similem efficere possumus tertia nobis intentio quedam decorem inuenjre quemadmodum in mutilationibuS. GDe morbo scdm magnitudine. C. 97. Communicat aute hoc genus totum cum eo quod ad magnitudine pertinet: Na quodcunq ex eo est secundum natura illi propinquum existit Ilio mi et unctum est,ac seperatumqd interea quae sunt e genere non naturali conurneratur: in quo quid prima intentio e ab Iatjo. si uero haec impossibilis eκ istat secunda est tras positio que admoda in suffusionibus. Luecun puero no integris partibus sed partiu tantumodo particulis deficiunt aut excedunt natura moda refectio quidem uel generatio in his quae descrui ablatio uero 3 abolitio in his quae superabundant. Q uare nemini psiis altera intentionae a medicaminuro forma genere diuersa.

127쪽

Medicinalis sae De morbo secundum situm. Ccip. τῖ

d a ueni edua ad reliquis alubrisio causaru genus: φ ea corya emendat quae ritu sunt ultiata: ueluti iuxatioes: 3 itesimi in scorto. Fit aut hoc ex uiolgi tention allipulsu Hocio e dila tato: ac ruptoptinete. Iaarea duplex

san ad modus alter idem ad opposta, te ei aes sta estimulatio tedendo at impelledo: alter uero id ql ptinet thrnisus solidius treddedo. uibus otiijsracmonibus singula inuemri possunt in libris de arte curandi explanavimus GDe causis praeseruatiuis Cap. 99. Consenues e, ut ea Oia exequamur qua cisin supiorifermoneat lcere distulitn'. Vocat at eade pseruativa. Est atho temple scena gen'di fretia. Priaquide nois integra fruit: sanitate: scda uero eius a no egre ualeti tertia' eius a aegrotat. Primu igit genus ad salubrem attinet arte atq; duas,ut.antea diximus diuidit plas: scdm io ad pseruatiua speetit: tertiu ad curativa. Hoc aute uniuerssurgenus circa liuor e fcipue negociae

128쪽

Galeni ars aquosos neci plurimos nem uehement ter calidos, aut frigidos iem mordaces

ne putredini abnoxios,neque ueneni naturae assine, Na ubi aucti sierint geli erant morbos Augentur uero nonum eade ex causa qua eos ab initio genera uit. Inlud aut plersica accidit ut sua alte ratione insciant eos qui sunt in corpore humores antello uero di horu sanatios his duplex existit,alteratio. alleuacuatio Aherant igittae ab ipso corpore co cocti,aut ab aliquibus alijs facultatibusque uim medicativa hiat: equora numero et sunt ea quae exitiali telaru uene nis aduersant ac praeterea ph arma a quenena appellantur transmutant. Eva cuant aut satis calidis medicaminibus,

d pu gationibus,&Mysteribus, ius doribus,3 uomitibus. Hae udrigi sunt

comunes evacuationes Propriae autemo locis in umus coaceruant,assumuneur uti labris de salubribus ostedimus tertio praesertim,ac quarto Aa in abus drassitudinibus egimus,ac retias dispositionibus quae lassitudini natura pxima sunt. Promptius enirn euacuans Euri

129쪽

uem quaecum inprimis uenis cotinene Iupfluitates,quae aut in his quae in hepae te sunt,per urine meatus at que in toto corpe per sudorem: sicuti quae in capse uel per palatu ueli nares,ueli utrunm quae uero sunt an spatia pectoris laxioribus, guttur simul cu tusii, quaesi renibus sunt,uel uesiica, ur ina. At atrahendi ex omni lico ad opposita sites cois indicatiora ad quimaκime distantia: derivatio uero ad uicina. uacuque uero huiuscemodi curat dispositione causas salubres appellamus scuti insalubres eas ladauget ac neutras,quae neque obsunt: ne i iuuat posset uero aspia, nemomnino causas appellare,queadmodumaior pars bphistaru, qui reru quidem differentici inuenire contenunt: plurimuuero teporis in nominibus tertiise traquos in alijs uberius disseruimus Atis quide artis praseruati uita is est.

α De parte artis que canualescentes reficit, senibus gruit. C. Loo.QVa ut rescit atque restauraturipualescetibus, ac senibus locum

diabet si ossit hora dispositioiae abus

130쪽

Galeni ars recapiae causis ad naturalem reducit trabitu libris in quibus de mededi arte tractauimus abunde expictauimus sed nunc; capita dicetur. Dispositiodem igitur talis est,optimus quid sed seXiguus est saguis,at pina cu ipso spirjtus animalis,alluitalis Ipsa io particulae solidae sicciores c idcirco eorum Mires sunt imbecilliores,atq; earundem rone corpus uniuersum frigidius cause o salubres qua hanc emendant dispositione ut uno copreheda capite, Iurat quaecun P piaesentaneu im secu* exhibent alimentum Scam partem autem. in motius moderatis, cibis potibusq; ac somnis psistunt. Sunt uero motus materrae,uehichula,ambulatioes frictio res di balneat: ubi non pa see his Profecisse senserint paulatim se ad consueta opera transerat.Cibos Et assumat

in principio ni de humidos jocoqui faciles ne frigidos ac cu progressi futarint,eos etia qui pluri uir astat alimetum Potus vo opportunus est,uinu artatem adem hias mediocrem in substa