Nosologia methodica sistens morborum classes, genera et species, Juxtà Sydenhami mentem et Botanicorum ordinem. Tomi tertii pars secunda

발행: 1763년

분량: 570페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

171쪽

MORBORUM, CLAss Is IX. 17 Ideviatio ; ast uber & copiosissimus est hujus sebi

quandoque proventus. Illa lippitudo saepius ophtalmiam humidam seu pituitam Horatii comit tur, ea visum perturbat, palpebras noctu, scit, cet hora octava vespertilia, usque ad diemsequentem agglutinat; tunc vero apertis per Vim. oc sis , lacrymae serosae essivunt. Curatur tuthiae pulvere vespere adsperso , vel aqua rosarum , cujus unciae octo vitrioli viridis vel albi grana viginti excipiunt, vel aliis ophtaumicis detersivis & subastringentibus.12. Epiphora arthritica Mus graVe , de arthritide,

Est ea quae ab humore aeri arthritico a pedibus Tetropulso accidit, & cum arthriticis doloribus alternat, ac quandoque cum illacrymatione odon-talgiam excitat. Affemis hic quandoque diutinus in , & saltem incommodus. Exigit phlebotomiam & vesicatorium nuchae applicandum , nec non collyria mitissima, ut lac oculis instillatum , mucilaginem seminum psillii MCydoniorum ; aquam rosarum, trochiscos albi rhasis, aquam plantaginis , &c.

XXII. Coryza. Cor ra. Cor a Gorraei, Definit. medic. Hippocr. aliis Catinumus. Grai edo Latin. Desillatio, catarrhus ad nares , &c. Rhume

Character est humoris pellucidi aut mucos , viscosi e naribus stillicidium. Membrana pituitaria , quae sinus frontales , sphaenoidales, maxillares obverit, est amplissima , duplicem vero humorem suppeditat, tenuem scilicet, & Paucum qui

172쪽

in nares posticas , inde in oesophagum cum lacrymis infunditur, Sc mucum viscidum qui me branam , ut odoratui sit idonea , continuo lubrbcat, oblinitque. Duplex itaque fons humo is qui in coryeta per nares emit.

Illa ab aeris vicissitudinibus, potissimum a frigore suscepto calente corpore oritur , dolore gravativo frontis , sternutatione , anosmia , Vocenas ali, dyspnoea, tussi stipatur, dein vero procedente morbo destillatio humoris , qui prilis erat, Iimpidus , e naribus qualis in summo frigore fit, qui ro te vocatur, jam abit in mucosum , viscidum , copiosumque essiuxum , a quo aeger sublevatur , redit odoratus , respiratio iuvatur , &c. Phlogosis membranae pituitariae , est hujus morbi principium. Curatur diaeta tenui , potu thei formi, calido , diluente , inspiratu lactis tepidi, aquae , Vaporis aere tepido, Vapore seminum nigellae in

aqua coctorium ; vitae Schneider. 3. de catam

rhis , ρας bo3. Cum nares posticas occupat saevior est quam cum altilis assurgit. a. a Phtigmatori stagia Salmuth. obf. 3 .cent. ι. Bonet. Sepulchret. T. I. pag. so. Phleg

Differt a praecedenti quod sine satellitio catarrhi, illico sponte accidat profluvium juge humoris limpidi, lymphatici, copiosi , non mere Rquosi , qualis est qui a frigore acri maxime apud

senes exstillat; hanc corygam his noctu expertuSsum , sine alio incommodo.

173쪽

3. π a virulanta, Hippiatris Morve. O aena Bonet. Sepurchret. T. r. Pag. O6. Est purulentae materiae essiuxus e naribus cum OZaena. Hic morbus ob foetorem & acrimoniam

puris diu in naribus conclusi , & foenum inquinantis ab equo ad equum propagatur , seu comtagiosus evadit. Vide Hippiatros, ut Sol seIS

Illud symptoma stipatur sternutatione , dissicultate deglutiendi, tussi , epiphora, & saepius rube*lam , quandoque variolam ineuntem comiatatur , ac designat. - obet fanio murutima ex cerebro Bonet.

Frueli simus Hippocrat. in coac. lip elon , sputum. Anabexis Galen. Anacrem is Haesychio. Catharsis diapharingos, excreatus. Saliuatio G frequens exspuitio Latinis. Bape , saliνation expuitiori , crachotrement. AEgri Saliνantes Latin. Gallis Barium. Anglis Drivellera .

Character. Est salivae vel muci sine expector tione ac vomitione ex ore essiuxus , aut emissio. In os confluunt 10. saliva ex ductu potissimum flenoniano a parotidibus delata , nec non ea quam omnes glandulae sublinguales, buccales , &c. suppeditant. Σ0 Praeterea liquor thm limpidus, thmmucosus , qui ex naribus in fauces delabitur, thmper nares posticas , Uim per ductum sphaeno-pes tinum. 30. Mucus viscidus , qui ex tonsillis α

174쪽

glandulis faucium sebaceis exprimitur. Mitto quae vomendo vel expectorando confluunt. Quidquid exit ex ore , illud vel vomitu vel ructu ejicitur , Vel expectoratur cum tussi, vel excreatur cum sono rauco , quem Arahes Rafcationem vocant; Vel exspuitur ex lingua & labris, vel sine impetu elabitur, quod Galli baxe nomi

nant.

1. P ali us naufessus. Pt ali us a fabu)ianidon E. Illa est species quae a saburra ortum ducit, qu4- tenus irritatur inde pharinx, & liquor ac inuciis ex faucium cryptis ubertim profluit, cum nausea , angore Ventriculi; tanta quandoque copia exspuitur & exstillat hic liquor , ut ex stomacho suppeditari quis crederet; talem ptyalismum, excitat

etiam emeticum assumptum, etiam antequam vomitio accedat. Talem excitat etiam aconitum; si vel masticatum fuerit; hinc enim oris sapor putris per duos vel tres dies cum salivatione , ut obse vavi , & cardialgia cum lancinante dolore in medio linguae.

Σ. Pγatimus a si Vide Sodam Iunckeri. Dissert ille a priori , quia sensias ustionis Macidi erodentis extenditur a Ventriculo ad os , atque quasi acidum saporem prae se fert saliva, in

hoc affectu ubertim effluens ; hanc excitant seu tus acidam vel empyreumaticam saburram gen rantes , castaneae, nuces , pisces conditi, Dixa omnia ex sartagine cum oleo vel butyro cocta , nec tamen nausea excitatur inplurimtim. Pt alismus Lamonisus D. Linnaei miam vel mime LapponibUS.

Est syniploma colicae Lapponicae. Vide Horam Laraonicam , pax. 69. Differt a Prioribus per

175쪽

dolores atroces abdominis juxta umbilicum qui hoc plyalismo terminantur. 4. P ali mus a laxitate Cheynaei, de fanit. 366. cap. 5έ Psyalismus o tomaticus Zminger. de stativis Dissem AEgri Drivetiens Am

glis vocantur.

Illi sunt, qui stupidi labris laxis & pendulis,

uculisque demissis , nequidem salivam ore conti- Mere possunt, ita ut continuo ex ore essiuat ; simile Vitium in paralyticis observatur ; idem accidit a laxata mandibula. . P alismus mereurialis Nicol. He sit; ab oris uti calis Stenon. PtFalismus arti latis Z-- ger. de salivd , D ert. S. Salivatiis ab hisdram tos D. Astruc. de lue venerea. Vulgo post quinque vel sex litus mercuriales , vel assumptis initis praeparatis mercurialibus, prae sertim non satis diluto sanguine & laxatis vasis supervenit calor in ore , sapor aeruginis ; glandulae sublinguales , & quae utrinque linguam cingunt, ument, aphtas patiuntur , dein ulcuscula quae multum salivae foetidae fundunt, crescente actione hydrargyri tu et lingua, exeritur foras, fauces angina aut cynanche corripiuntur, cum febre, pervigilio , assidua exspuendi necessitate. 6. Pt ali us Mario'Ibs Sydenhami, pag. D.

Apud adultos variola consuente laborantes , salivatio sub primum eruptionis tempus , aut biduo post, perpetuus comes accedit saepilis multo quam infantibus diarrhoea ; materia primo tenuis eXcernitur . aegro multa lintea ipsamet nocte conspurcante. Hic plyalismus mercuriali non minor

est , sed non foetet; die vero undecima saliva vis-

176쪽

1 6 GENERA ET SPECIE scidior aegerrime excreatur; siticulosus est aeger, iussit subime inter bibendum, & potus per nares revertitur , atque hoc die cessat utplurimum salivat1o, licet aliquando biduo post revertatur, dicto autem die undecimo scilicet tumor faciei una cum salivatione imminui incipit, ac tunc primum ejus loco manus intumescere solent ac debent.

Non sollim autem in variolis, sed & in febre rariolosa Sydenhami, seu synoctio variolode , in qua nulla efferuptio , pax ptyalismus accidit,& ad salutem necessarius est. Indicationes sunt 1'. ut piyalismus ille sustentetur, quod maxime praestat, potus tenuis, qui diluat, nec refrigeret nimis , aut calefaciat, qualis est cerevissia tenuis, imo serum lactis, nec non paregoricum seu anodynum vesperό exhibitum, sic docente experienta. Cavendum ne ptyalismus supprimatur, quod intempestiva catharsi aut phlebotomia, maxime vero calidiori regimine , efficitur. Si vero phyalismus non interveniat, aut citilis quani par est evanescat, nec in ipsius locum manus tumeant, facie tamen detumescente , tunc in summo periculo Versatur aeger ; si enim hoc accedat inter sextum & undecimum diem pustulis .deprimuntur, delirium invadit, febris deficit, pustulae pallidae , circulo etiam pallescente ; in hoc unico casu ad cardiaca deveniendum est , ut ad scrupulum theriacae , cum eadem dosi pulveris e chelis cancrorum , semi scrupulo radicis contra- hiervae & Urupo caryophyllorum; si vero hoc infortunium accidat circa aut post undecimum diem, quo tempore pustulae faciei resiccatae sunt, praemissa Venae pedis sectione , vix ad emeticum , ut nos trales faciunt, aut ad lene catharticum . ut Angli solent s

177쪽

solent, properandum est; sed quoniam vires non Vegetae sunt, earum ratio habenda est , & semper de summo periculo astantes admonendi. Monspelli rarissime observatur ptyalismus in

variolis etiam confluentibus adultorum, raro

etiam diarrhina apud infantes hac specie laboram tes , sed apud Septentrionales is est frequentissi mus & salubris , atque hoc pWalismo circa undecimum diem decrescente necessarium est ut facies , manusque intumescant indemate varioloso quod

ptyalismi vices impleat. 8. Psalifinus sorbutiaus B operi Disu. citata. Lind. de sorbulo, Oc. Cognoscitur ex stomacaces signis , scilicet faciligingivarum haemorrhagia , mollitie , fetore, dentium lapsu , nigredine , maculis tibiarum, faciei

pallore , &c. Profusus vires exhaur1t, ad ebque sistendus quantocius ; suadet vero Lindius revellentia epis- pastica , synapis mos suris admovendΟS, Rivus clysmatis solvenda; lenia cathartica usurpanda ;laxandus cutis spasmus , qui sugum illum dete minat ; prosunt in eum scopum diaphoretica, theriaca, camphora, flores sulphuris ter vel quater in die; adde etiam diuretica. His salivatio arcetur, & suffocatio praevertitur, Sistitur etiam collutoriis ex gummi Arabico,ices colla , alumine , cortice quercuS laudat Roperus gargarismata ex vino rubro , Viride aeris,

aqua plantaginis & salviae , saepius ope penicilligingivis applicanda. Intus vescatur aeger lacte vel vegetabilibus , sumat hinhinam, elixirium vitrioli, dum lacte

non utitur.

Pe ali semus h ochondriacus Ballonii, lib. et Tom. III. Pars II. M

178쪽

1 8 GENERA ET SPECIE s

Est ille qui hypochondriacis , melancholicisque familiaris est; is vires imminuit, stomachum labefactat , stipatur borborysmis, constipatione,

ructu, praecordioriam angustia, somno turbo lento fovetur saepe a coena copiosiori , & tunc

horis matutinis augetur. Io. P alij mus arthriticus Musgrave, cap. II. ajior 3 . Sputatio arthritica.11. P alismus ratisicus Norion. cap. a. n'. IO. O ii. Phisologia , pag. 29.

Inter signa phtium praesagient1a merito recensetur matutina & diurna phlegmatis salsi & acris, quandoque viscosi excretio , quod universum sanguinis serum parili gradu salsum esse atque acre fgnificat; proclives sunt illi ad copiosum salivae suxum per ductus salivares & tonsilias, quod di thesim sanguinis colliquativam indicat; hoc symp-

toma multis annis phtisim antecedere observavi.

In ultimo phtis eos gradu idem piyalismus recrudescit, ab anacatharsi purulenta valde distinctus. Oritur enim fluidi ejecti copia ab ipsis oris glam dulis , nec sudoribus profusis imminuitur , ac fatum accelerat. Roger. Dissert. de pt alismo. ΙΣ. P alismus Miridis D. HuXham. PhiIosophie.

Transact. 382. anno 1726.

Fox quadragenarius ab aurigine & colica liberatus est piyalismo uberrimo ad sextarios circiter duos ; salivae statim vividissimae porraceae , sed tenuis ; usus autem si ierat pomaceo quod bilem hoc colore viridi inficere potuerat ; hic piyalismus quadraginta horas duravit, deinde pellucida evasit

179쪽

saliva; ope vero ptyalismi serosi sponte erumpentis ab aurigine , prius bis , terve liberatus fuerat. 13. P alismus purulentus Petr. Hardis Way,

Hic plyalismus purulentus ultra triennium pedi severavit , pure sanioso suppeditato a sinubus

maxillaribus in oris cavum apertis & cariosis puero satis bene lente , quoad caetera. 14. P alismus aphtosus. Chancres a ta bouesie Adolescens corripitur synocha cum cephalalgia , angina, linguae sorditie alta, glandularum tonsillarum & maxillarium tumore ; praemissaphlebotomia purgatus est addito emetico , bilemano & cato copiose rejecit, & dissicultas deglutiendi evanuit; ast eadem die levis exulceratio interiora oris & linguae ambitum detinuit, ita ut crusta in utraque labiorum commissura oris apertionem impediret, lingua tamen superni albeia

Cens lateraliter excoriata intense rubra videbatur , & tantus erat Viscosusque piyalismus, ut nociu, interdiuque insomnem continud exspuentem aegrum per aliquot dies detineret. Praescripto altero cathartico , & gargarismate ex uncia merulis rosiacet, cum drachma spiritus salis in qua hordei melius habuit, dein convaluit. Ptyalismus cujus fetor cadaverosus est iunctus sphagiae , est signum cynanches ulcerosae seu

gangraenosae, quae nuper apud Piscenates Sc Bite renses maximam infantum stragem edidit. XJ. P alismus grapidarum. Cruchostem mi Oa reura des femmes grosses PuZOS. Recens gravidae per tres quatuorve menses Vel salivam viscidam , vel fatuam pituitam matutinis horis excreandam habent, cum sensu acoris intercurrente , .aut cardia ia , aut nausea.

180쪽

18o GENERA ET SPECIE sHis opitulamur vel bolo panis , vel aquae cy tho, vel cocolatha, seminibus cumini, aut camdantomi masticatis , infuso theae , veronicae, ch .maenaeli, melissae. Si ea inutilia fuerint, phlebotomia adhibenda ; mane rhei pulverati , Vel liu us extracti dosis ad purgandum sussiciens si menda, vel clysma vespere injiciendum , aut uomachus roborandus theriaca, confectione hy cintina , alhermes, optata Salomonis. Confert quandoque piis an a pectoralis emulsionata, & aqua cinnamomi aromatisata. μ16. Pyali limus catarrhasis. Salivatio anginosa

bus supervenit , eademque auxilia exposcit. 17. P alismus a carie Quelmata. Differt. δεργα ρο febtili. In maxillae ossibus cariosis & carie dentium protrahitur quandoque piyalismus ad hecticam consumptionem, ut pluries vidit Auctor citatus ;hocce etiam phoenomenum accidit cum carie , perforatur antrum hygmori, seu sinus maxillaris.

Eumdem piyalismum observavi in trismo, qui

Odontalgia arthritica est. 18. P alismus a cautilo Christoph. Scherer, de calculo ex ductu salivali excreto Dissert. Argentorati 173

Initio levem inducit dysphagiam , deinde veroplyalismum calculus sub lingua genitus, quod licet

rarum sit , interea a Compero, Walthero &Saligmanno fuit observatum. 19. Pt alismus febrilis Ouelmaig. Dissert. I sae ι S. Sydenham. de stre vario-

Est pryalismus tritaeophiae epidemicae Lipsiensi

SEARCH

MENU NAVIGATION