Introdvctio in pvlsvs ad Tevthram / Martino Gregorio interprete. Eiusdem de pulsuum vsu, Thoma Linacro interprete

11쪽

6 CLAUDII GALENI autem contra,praeter naturam habet,secundum unam aliquam harum dimensionum partim minui tur,partim exuperat quo casu memoraatenere Oportet cuiusmodi pulsus crat naturalis tum si is qui est praeter natura , auctus latitudine n Ueniatur, latum:sin longitudine,longum si pro itin litate altum appellare. Ad portionei iis contrarios qui videlicet naturali sunt minores)angustum,breuem,atqUChumilem vocitabis Pulsuum ve-rO,secundum omnem simul dimensionem in statum praeter natUram

traductorum, qui undique est diminutus,paruus, qui auctus undique est,magnus nuncupatur. Atq;be pulsus sunt in dilatationIS qua titate di isterentiae.

De moti qualitate.

P Ropriae aut motus differetiarsiint celerita ac tarditas,quas u

illa

12쪽

illa quidem,motus quida est concitatus,haec alitem exo itus quas ita demit diiudicabimus,si eas admotum naturalem coparauerimus. In Occursus porro qualitate, languor ac vehementia consistunt. aium enim tactus noster pellitur violenter,tum pulsiis est vehemetia quuinualide,languor. Caeterii durities ac mollities tunica ipsius arteriae sunt qualitates mollities quidem,

quadO dum occurrit arteria, sentitur velut carnosior durities au

te, quado velut siccior,ad coriique consistentia quodamodo accedat, quae pulsuu disteretia una cu motu arteriae si itim deprehenditur non est aute ipsius propria, quo modo tres praedictae,in qua bus tiae in celeritate ac tarditate spectatur, admotus qualitate que in vehemen tia ac languore ad percussionis qualitatem:qua deniq; in magni-

13쪽

8 CLAVDII GALE NItudine ac paruitate, ad dilatationis quatitate reuocatur. Caeterum

dilatatio sine motumo fit Corpus vero durum aut molle, Ut fiat tale, motu nullo indiget quatuor igitur has pulsuu differentias in percussione reperieS. De tempore quietis. Vin tam autem alia numera bis,qua est in intermissione, quae inter percussiones intercedat.

Sic enim medici tempus id appellare solent, quod mediu inter duas percusiiones intercedit, quo tem pore scilicet arteria dilatatur, ac contrahituri neque alienum arbitror tyrones principio quid ita

exerceri, ut eis cotractio ponatur

esse insensibilis. Liceatq; mihi alia pulsus parte, percussione alia, intermissione appellare.percussio Dem quide, quum arteriae mollis tactu nostro occurrit intermas sion

14쪽

sionem autem quietem, quae inter duas percussiones intercedit, secudum qua frequens ac rarus, atqUe inter utruq; medius pulsus iudica tur, quo in medio pulsus secundunatura consistunt. Porro omnes ij temporis etia quatitate dignoscentur. Nam freques esse dicitur, quuquietis tempus breue fuerit rarus, iuu diuturnumihil aute interie rit, quiete dicas,an percussione,intermissionem,seu contractionem.

De aequalitate atque inaequalis ate.

AEqualitas aute atque inaequa litas in dictis omnibus differetiis inueniuntur. Nam ubi in illis. ordine sese consequentibus est ae qualitas ac similitudo , aequalitate tu vocitamus, Verbi gratia, si pulsuum ordine subsequentiu magnitudo uerit aequabilis, ibi tum pulsum ii inagnitudine aequale dice re possumus: sua in celeritate, cele

15쪽

IO CLAVDII GALE NIritate aequalem. Ad eundem etiam modum in vehementia, languore, de frequentia. Inaequalitas porro aequabilitatis est labes, in quavis pulsuum differentia, ipsa accidat. Quo sat, ut alius quidem sit in m gnitudine inaequalis, alius in celeritate, alius m Vehementia, an guore, frequentia:similique modo in aliiS. Depulsu ordinat atque inordinato. Nonnunquam autem post certam quandam percussionunumero praefinitarum seriem, pulsibus aequalibus inaequalis nusintercidit,idque multis modis. Natreis aequaleis quartus inaequalis subsequiturineruaturque, ad dein

tus pari modori in omni alio numero. Nam quinque aequales, sextus inaequalis plerunque excipit: rursus sex aequales, septimus in aequal

16쪽

aequalis, ii quibus certe omnibus aequalitas no seruatur ob eamque causam pulsitis sit inaequalis series tamen certa seruatUr, Vocaturque ob d pulsus ordinatus, Accidite

nam perpetu post parem pulsuu

a qualium nil mer Um,Vntis inaequalis,qui tametsi interue tu suo arqualitatem ipsam deprauat, analogia tamen in singulis periodis certam quandam seriem retinet. Si vero nulla prorsus seruetur periodos, pulsus eiusmodi vocabitur ino

Demaeques tute pia in Ino pulsu

accidit.

ACcidit autem cin uno pul

su inaequalitas, tum partibus arteriae situ ac motu inter se dis

sidentibus, tum cujusque pulsus motu sibili sit non consentiente . Inaequalitas igitur in partium situ accidit , quum arteria ipsa sursum

17쪽

r CLAUDII GALENI sursum aut deorsum, antrorsum, aut retrorsum, dextrorsum aut si nistrorsum traducta esse videtur. In motu aute, quum arteriae velocius aut tardius, cpestiuisis aut serius, vehementius vel languiditis, repore diuturniore aut breuiore, assidue aut nihil penitus mouentur In singulis partibus est inequalitas,quia pulsus perspicue est intercisus, quorum numero est pulsusAuκ xAJωM,id est,caprearu excplo sal litans. Item quu repetit, ex quibus

etii est pulsus A Abd7 γ, id est, bis pul

suis. Ad haec qui motus celeritate eande non seruat,Vt qui principio quid est celerior,in fine aut tardior aut contra, principio quidetardior,in sane vero celerior idem est in vehemetia ac languore, magnitudine ac paruitate iudicium. Non enim in duo duntaxat tempora motus distribuitur,sed in plu

18쪽

ra,nimirum qilod sensu distingue repositimus. Sunt igitur hae simplices,atque in no pulsu inaequa

litates.

De pulsem inaequalitate composita. Composta aute filerint, Uatenus licuerit,altera alteri, ac singulas singulis aut nam pluribus,aut plures pluribus comisc ri: quaru nonnullae propria appellatione sunt adeptae,queadmodum

pulsus Vermicans, somni ias,ac heeticus vermicans quide, Uum a teria velut reptant Vermem atque fluetiis instar subsilietem nobis re praesentar,nc autem tota ipsi notempore dilatatur. Quod si cum exigua dilatatione ad accidat, Ve micans sin cum m Siaa,fluctuosus

simplicite appellatur Perspicuuautem est, hic diei micans quoq; languidus est ac frequens. Qui Vero languidus summe fuerit, frequens

19쪽

CLAUDII GALE NI

JUens ac partitas ac rinicans appellabitur:qui tametsi celeritatem prae se ferat,no tamen est reuera celer Hecticus Vero, quo modo se-bris ita pulsus etiam nuncupatur, quod nihil magnopere immutetur,sed perpetuo sui similis, cohaerens, ac nunquam solutus perm neat,Vtpote toto corporis habitu in febribus eiusmodi ac pulsibus, in statu morbosum comutato Atqtiae iam de pulsi tu differetia exposlu ,ea mihi videtur tyronibus satis esse si quis vero uberiore de his doctrina, lesiderat,libri habet integrum,que nos de pulsu ii distere tia conscripsimus. Neq; enim hic attinet de pulsu pleno ac vacUO, neque de xy thmico, neq; de calido frigido)verba facere. In eo enim libro cop imsissime de his dis s Ulmus praeterea disputatio ea obscurior est,quam tyronibus c5-

20쪽

ueniat. Vbi igitur Vae atrie nemorauinatis summatim repetierimus,

ad ea quae restat trasibimus. Pulsus itaq; magnus est,qui fit uti arteria

multum in longia,latu ac prosundum diducitur:longus,qui in longitudine duntaxat: latus, quum in Jatitudine altus, quum in prosian ditatem. Pulsus aute vehemens est, qui valide tactu percutit mollis, in quo arteria tunica blada est ac tenera. Celer,qui fit, quia arteria in pauco Cpore da latatur Frequens quia pauco interposito repetat. Ae qualis, qui serie continua sibi est aequabitas. Ordinatus,qui in sinoulis periodis est aequalis. Qui vero in una percussa Oe est inaequalis, in una percussio dicitur inaequalis: pulsu coibus ias cotrari fatis sunt p*rspicui,partitis,breuis,angustias, humatis, langui Cus, durus, tardus,

rarus, inaequalis, inordinatus Liquet