장음표시 사용
61쪽
LAEARI SORANTII H. Mosiouita sibi a Tartaris metu- ει, ta quanam Tartarorum gentia
GA, vel Tatiari inde diisti putantur, at quod reliquiae eorum Israelitarum, qui ultra
Mediam , quae tunc inculta iacebat,iansportati fuerunt, quod vox Tartari in lingua Syriaca apprime denotare videtur Gens aute populosissima est varia. Nos de iis tantum loquemur, quos ad rem&propositum nostrum facere censebimus. Hiregem habent,cui parent, qui in Taurica Chersone moratur, eorumque alii in Europa, alii intra Asiae
fines, d Maeotidem paludem Italis hodie, mar delle Zabacche Tanaim S: Volgam quae ipsis Rhadicitur habitant, tengrcliis,&Circassii vicini,qui Omnes Nagaienses vocantur. Alii vero, qui partem ulteriorem Volgae intra Moscouiam,mare Caspium nunc mar di Baccaedictum & Georgianas incolunt, partim Moscouiae duci subiecti sunt partim sua fruuntur libertate. Nonnulli Turcico parent Imperio, ubi Demir capi est, quondam portae Caspiar dictae Tartarorum autem rex, cuius non ita pridem mentionem fecimus, Tartarus remit. quae est Metropolis Imperii adpellatur: quamquam alias ut plurimum in eo Tauricie Chersonesiloco, qui illis Iegnibaetca, Polonis autem Sc Rusiis Pero copskadicitur,resideat. Cremum, vel Crimaeum urbs extra Chersonesum sita est,ad eam fossam,qua quondam cum Isthmum perfodere, Tauricam in Insulae formam redigere cogitabant, excavarunt: unde Poloni& Rusii eos Praecopitas, a Pro
62쪽
cop, quod fossionem significat, denominare lent, secus quam alii statuunt, qui a rege quodam Procobio sic vocatos esse putant. Errant tamen qui eam fossam recenter factam esse asserunt quod ex Herodoto liquet, qui Cremni Emporii in sua Melpomene meminit. Regum Tartarorum titulus est Han quod herum seu dominum denotat, minus recte a quibusdam Chan scribitur, nisi Ira-lorum, Germanorum in aliquibus vocabulisφronuntiationem asperiorem sequi velint Poloni Cum Zar seu Caesarem vocant: ius familia Κirei dicitur, unde nota sunt nomina Principum , qui non ita pridem adhuc vivebant, videlicet Mehem et Κiret Han. Rex qui nunc rebus praeest, Alipvocatur. Eapars Chersonesi, quam mare nigrum vQue ad Bosphorum Cimmerium in introitum inolidis alluit, Turcisubiecta est, quivero MazΟ-tidem attingitvi in meditullio sita est,adTartarora Han spectat, licet multi Christiani, Graecos ritus obseruantes, ibi quoque habitent. Hos quos m do recensui Tartaros, pessime timet Moscouitarum Dux propter subitas eorum, improuisas excursionesvi depraedationes, quibus obuia quae uisuc uastare,incolas captiuos abducere, Turcis aliisve vendere solent. Anno Is 7o ipsam urbem Moscouiam combusserunt. In maiori vero metuac periculo versaretur, siquando ipsi ex ditione sua alio discedendum esset. Eos vero qui ad Asiae oram sunt, impedire potest, ne Christianis damnum inferant, impediendo eos , ne Volgam transeant, quare saepius iam factum est, ut numero pauciores
in bellum Vngaricum profecti sint, quam communis de ipsis rumorin tam fuerit. Qui os co-
63쪽
3 et ΑΕ ARI SORANEI IDephterdari enim theseurarii seu quaestores suetires, quorum unus summus est, & praesidet aerario, reliqui eius Collegae fistum curant. Superbia &4n- silentia causa quoque non minima extitit, numerus eorum paucis abhinc annis valde auctus,idque culpa ministrorum, qui ad hoc constituti sunt, ut quos ossicio illo dignos aestimant, a reliquis Agia-moglanis secernant, qui non optimum quemvis, M d militiam aptissimum, ut quondam fieri solebat, sed quos modo nancisci potuerunt, militum inopia coam,elegerunt, etiam Turcas naturales,&a nizarorum filios: verum ut id faciant, pecunia corrumpendi simi. Quod berrime, praetcritis annis maxime, contigit, ubi corpops solius dispositi
nem,&annorum modo numerum in exercitus
collectione respexerunt, quo subito magnas comscribere Copias potuerint, inter veteranos assiam-ptis iis qui militari disciplina omnino non erant imbuti.
XX Dahipedites. SP AH quidam pedites fiant, qui Euboea Lacedaemone hodie Misithra h& aliis locis maritimis commorantur, reique maritimae student, Archithalasso parent, praecipuoque usui in triremibus solent esse.
mine Asappii Besti comprehenduntur lvi
64쪽
ala a Graeco quodam autore Hussaris Hungaris Comparantur, cum illi pedites sint stipendiarii, hi
xx II De iis qui Culcariasivocantur. TANDE cum Amurathes postremus reipsa expertus esset, tantam sibi non esse militum copiam, quam quondam habuere ipsius maiores, Propter certas quasdam rationes, de quibus infra a nobis demonstrabitur, nouam instituit militiam Tam peditum, quam equitum Rusticorum videlicet,Turcarum, quibus ampla priuilegia, e laonores plurimos decreuit, proprio ipsis indito nomine, Culcardasiorum' quod seruoru siue mancipiorum fratros significat. Quae adpellatio cum solis tribuitur Christianis in Mahumetanam superstitionem
adscriptis ac degenerantibus, tum apud Turcaso- mnium est honorificentissima. XXIV. Milites . fricani.
IN Africa Turcae Equitatum fere nullum aut
sane perexiguuin habent. Praesidiarii pedites Al-πerium,Tunetum, Triapolim, Gulcitam,atque alia loca,qtiae in ea regione possident, metu Hispanorum serio custodiunt. Hispani enim propugnacula&arces munitissimas iis in locis habent,quae ne ipsis eripiantur, diligentissime δε firmissimis praesidiis miinire solent. Atque hae sunt Turcarum copiae militares equitum peditum , quibus Imperator in omni bello tanquam mancipiis uti potest, de quibus pauca qnaedam considerare conuenit.
65쪽
XXV. Uruationesquadam authoris da
NOτAN v v igitur exercitum Turcictim, quem modo descripsimus, qui primo intuti
tu immensus apparet, fama potius & opinione hominum, quam reueratam magnuim validum eL se. Militum enim perspectae fortithdinis experia entiae maxima est raritas, qui mediocriter in rebus bellicis sunt versati, non magno constant numers. Qui vero ad res geredas plane sunt inutiles,&quorum nulla habenda est ratio, ut sunt serui, calones, lixar,ri his similes, horum ingens est copia.Constat etiam, equites Turcicos, in quibus robur atque opes illius Imperii potissimum consistunt, non ea animi alacritate,& promptitudine in bellum proficisci,neque ea patientiain tolerantia labores&incommoda sufferre posse,ut quondam maxima cum laude solebant Bellis enim in Persia gestis attenu ti valdesint. In primis vero Ungaricis hac tempe state, ubi hordei rerum omnium ad sustentationem hominum aeque atque equesum camelorum necessariaru indigentia,&caritas maxima fuit.
Denique&illud obseruandum est, Spalios qui Priamarii sunt Turcarum equites, dissicisme hoc tempore equos bellatores, ne oblato quidem precio
nancisci posse, non modo propter equorum . rerum omnium caritatem maximam, ut modo dixiamus,verum etiam,quod equi ut plurimum in bellis periere, larissime in ueniantur, qui ad belli, si1m valeant: tum etiam quod Spalii, quibus alii reditus non sunt nisi quod ex timaris percipiunt, amisiis prioribus equis, destituantur fere rationibus, quibus
66쪽
desides consueti, pecuniam foenore accipiunt, quatimara potius emunt, quam equos, vel apud alioscirem, pecuniam occupant, a quibus postea cedendo b b inta, nis, ea defraudantur Etsi vero praeteritis annis , e- ne ho quitatum habuerint copiosissimum,diuersia tamen lumes eius rei caussanit.Turcienim nunc multo mollio- experi res &effoeminati e Persarum delitiis, qua eosdem tebes fere in ipsis, quos luxuria in Romanis quondam Munero. Graecis effectus habuerunt, redditi, plurima impe-&quo dimenta,quae ad commoditates lectorum& rerumilones, ad victum pertinentium conducunt, secum trah Ionis re solent,ut multis ad eam rem equisiti necesse sit. que o Neque quisquam est equitum dicet rusticus sit, vel burat alias paupertate prematur, qui non plures uno se, ibi cum in bellum ducat equum inui tamen strigosi, i,&ia male habiti,&ad militia plane inutiles sunt, quod iacussi uentu pugnae ad Agriam commissae, declarauit. tenua Cum dimInutiΘnis exercitus Ottomannici vatem p rix a Variis caussa afferantur non puto me abs ta .atano i inurinn, si ea in re meum quoque interposuero amelo lucticium.
, dixi cultasi molim. bellis marum regione frequentia imi visis colarum careo . -
67쪽
discutiemus. D. Cum Turcarum potentia nunc val-
Je auctavi amplificata sit, ii qui quondam propter
angustiam regionis, quam tum incolebant, locustarum instar, in bellum Tartarorum more, es undebantur, nunc maὰOreScommoditates, delitias®iones multo fertiliores nacti sunt. Inde fit ut non nisi coacte dc Merrime propria relinquant, ad incerta acquirenda in bellum proficiscantur. a. Ipse Turcarum regionesin ditiones tam vagaevi spacio sunt, vidissiculter milites contrahi, ad belluna congregari propter locorum distantias pos.
snt. Neque regiones omnes propter vastitatem incolis frequentare possunt, cum Turcarum imperatores, Prouincia aliqua armis subacta, incolas, habitatores eius, Vel extirpare penitus, vel alio transferre consueuerint. .His causis etiam haec addi potest, quod Imperio Turcico valde dilatato, quam plurimis nobilissimis regnis in urbibus illi additis,
Turca commoditates maiores nacti sunt merca turae exercendae, quam quondam fere negligere,&contemnere solebant. Haec quam plurimos ita velut oppigneratos tenet, Vt statuere ipsi secum non possint quo cam rationem vitae deserant. Quapropter sponte sua nunquam, sed coaeti tantum militiae nomina dare solent.Maiori enim cum periculo,&incertitudine rerum suarum ad eas opes: diuitias Martis alea pertingere queunt, quas per mercaturam facile possunt acquirere. 4. Turcarum exercitus fere totus ex mancipiis,que fidem Christi Dam eiurarunt, constat Persas enim & Tartaros mancipiorum numero Turcae non solent adscribere, ne bellicas functiones ac dignitates, inqui bris
68쪽
i rit, Sciam expetendae, ut sola haec ratio opponatrix ingCnti illi periculo, quod imminere Turcico
Imperio videtur ex tanta huiusmodi alienigena-Trim mancipiorum multitudine atque otcntia. Illi qui Asiam incolunt, quibus quondam omneS belli functiones concredi solebant, nunc Turcae Dati uisunt, quorum plane nulla habetur ratio 7stimantur timidi nulloque in preci sunt, nec minus e eminati, molles censentur, quam UOΩ- dana antiquis Asia populi habiti sunt Icadii eskierorum xadorum honores illis Lliam modo a tribuuntur,paucis exceptis, quos militiae, qui San-giachis atque Bassis inseruire solent. Sed ii tamen plerique mancipia Eurcipae sunt in Asiam ad
certa munia obeunda missa. Καdgeskieti ab Arabibus Kasiaskeri dicti, Iudices sunt in regno Tur- cico supremi ordinarii, qui in rebus ciuilibus criminalibus ius dicunt, suntque duo quorum alter Anatoliae pr. elidet,alter Romani .e. Illi qui Cairi moratur, non reci e a quibus dam nonieli illud adtribuitur, cum rectius Cadus magnus dici mere tur, fuitque a Selimo institutus, cum Armenti: g-
gypti,Syriae in rabia partem sibi subiecisset. Huch nullium defectum nonnulli adimminutionem in- colatum& habitatorum in prouinciis Turcicis rei' ferunt infrequentiam. Nam Rigaei maris Insillas Macedoniam , Grae Ciae prouincias, ut pluri- mum cultoribus spoliata vident,quae tamen regiO-.ὶν es omnium praestantistimae sunt, quas Turca pos-
sidet.Sed his responderopossumus, ab eo usque c-pore, quosv cae Reipublicae flos atque vigor ex-
69쪽
3 8 AzARI ORANEI Itinctus est, multitudinem incolarum imminutam, nec unquam postea ad eam ὀpiam , qua prius pollebat,peruenisse Paulus similius in Epiro una die septuaginta tam urbes, quam oppida destruxit in inari vicino plurimae sunt Insulae, quae propter sterilitatem incultae relinquuntur. Sed&bella ciuilia' a Romanis gesta ipsi Graecorum mpp. inertia atque desidia infesta Saracenorum , Latinorum dc Turcarum arma variis temporibus Graecia illata, crebrae pyratarii excursiones, nunquam qui curere.&a damnis respirare insulas illas®iones floretissimas siuere. Negari tamen non potest, multa milliaria in Turcia itinere faciendo peragrari, ubi nemo mortalium peregrinantibus obuiam fiat; vel aedes, ubi diuerti possint, appareant. Quoniam incolae oppidis sepagis , qui plerunque ad vias regias: tritas aedificati sunt, relictis loca remotiora deserta, magisque munita petunt, ut tutus ipsisPateat receptus contra direptiones,&depraedationes militum, qui suo ex arbitrio quosvis vivere cogunt, vel caedibus & rapinis omnia miscent, eo iapsos inst ante contra verae militiae leges propria malitia. Quod utinam, ne saepius a Christianis nostris quoq; cum iactura rerum maximarum, 'ericulis maximis experiri cogeremur, quern admodum fusius a me in libello de militia Christiana demonstratum fuit. Hae sunt, meo quidem iudicio Sccaus aevi rationes minus dubiae, ob quas imminuti.&ad exiguum numerum redacti exercitus Tureici videntur, itemque cur maiori ex parte iis constent militibus, quos extrema inopia vel libido per iniuriam alterius ditescendi, alit desperatio rerumsu
ruman bestum ire compellit. Quod eo frequentius
70쪽
euenire solet, quoniam ipsim et palii domi desidentes, ubi adsumenda arma compelluntur citantur seruos suos, inutilia teme pondera, inmilitiam mittunt, qui ut malii plerique diutius castra non sequuntur, quam ubi aliquam adhuc praedae spem superesse norunt, qua deficiente, continuo domum repetere solent. Quod man Bassa, anno praeterito in malachia expertus est ibi plerique ex militibus leuiterac pestim vestiti, alii indusiis solum tecti, nec contra rigorem fatis muniti, ne frigore&fame perirct ab initio statim,ubi praedae nihil amplius supercile cognouissent, ipsum deseruerunt. Cum vero Alba Graeca discedens Constantinopolim versus iter teneret, omnes fere ipsum comitari voluerunt & dissicultera ducibus in praesidiis retenti sunt. Dixi de militibus propriis, nunc de auxiliariis nobis dicendum erit. Omnium igitur quos Turca in auxilium euocare solet, primi copioiissimi&fere unici suntTartari: Iorum no-ticiam perfectam cum non omnes habeant. ego eam ea fide tradam, quo dc superiora a me proposita sunt.& quae adhuc dicenda restant, proponentur. Qua in re solummodo hominum n de dignis. simorum,di qui diu inter ipsos versati sunt, sequar iudicium & relationem, omnibus fabulis, quas no-
nulli de illis finxere sepositis Adiiciam quoque de Circassiis, qui ab ipsis aliquo modo dependent, de Curdis, Drussi Arabibus nonnulla scitu dignis.
ima a XXVILDa Tartaris, Grimaeis, cur sic appellenturta cur dicantur Praecopis. Devocabulo Han,DAxio ai mreP.