Manuale latinitatis juris canonici rerum moralium et theologicarum, brevissimis annotationibus et probationibus instructum, quo lexici juris canonici lineamenta proponere studuit Conrad Franz Rosshirt

4쪽

rerum moralium et theologicarum, brevissimis annotationibus

et probationibus instructum, quo lerici juris canonici lineamenta proponere studuit' ε

Impensis Hurterianis. MDCCCLXILDissili eo by Cooste

6쪽

Quum de lexieographia juris Romani olim optime me

ruerint inter ceteros, Brimonius ex editiono Heineecii atque suam Calvinus, ct nostra astato Cramorus et Dias ius - doindo de juro Germanico illustrissimus du Frusne duCange, cujus opus satis cognitum omnibus, emendatius et locupletius nunc inhibuit Plenschelius ''), facile quisque concedit, dolendum sane esse, neminem adhue cogitasse de Aimili opere condendo, quod ad jus Canonicum attinet,

licet talo opus valde Oxoptandum esse Omnes concesSerint.

Quare nos ipsi talis operis periculum faciendum esse credidimus iis destituti praesidiis, quae ex aliorum virorum doctorum studiis.in eodem genere elaborantium percipi so-

Dirhsenius rem non solum ad Suria disciplinam respiciens tractavit lisi ut signifieationes duris demonstraret, sed etiam verborum ambitumeta Eeriptorum ela icorum usu disquisivit eorum quo indolem et virtutes pergerutatus est ita ut varias significationes in clames distribuoret par graphorum ordine, almulque opposita et condungenda indicaret. Itaquores etiam amplius a celeberrimo viro persequenda erat, uti jam ipse in praelatione dixit: sed haeo ratio a nostro opera aliena est. In singulis notionibus systoma DirkAenii etiam in duro Canonteo perutile videtur p. g. si Persona vel res occlehiastica opponitur personae lalcae vel rebus temporalibus, in qua ra etiam conjunctae notionea inducendas erant: a. g. Ialci, qui immunitatis ecclesiasticae dure gaudobant. In iis vocabulis, quao hoc libet Io non continentur, semper re currendum ost ad illud opus, e. g. pluvialo, tunicolla et ad libros litu gicos o. g. antipendium altaris.

7쪽

IVlent, cum nemo unquam ad tale opus accesserit, quale nune Proponimus, omnibusque, qui postea in his studiis succedent, commendamus.

Ac duao imprimis obstabant dimicultates, altera, quod

verba demum exquirenda erant, quase non ad classicos, qui dicuntur, scriptores pertinebant, quae neque ex jure cisili, neque ex jure germanico sumta erant; talia enim aliorum operibus relinquenda duximus: proficiscuntur autem nostrae voces tam ex lingua graeca, quam ex lingua latina ecclesiastica medii aevi recepta est enim ecclesia vel orientalis vel occidentalis propriamque non raro habent illae voces etymologiam, sed grammaticam et syntaxin classicorum scriptorum Sequuntur: atque hic labor sane maximus erat: - alterum illud orat, quod hoc tempore non ut olim in societatibus doctorum virorum talia tractari solent, sed ipse solus omnem operis laborem suscipere coactus eram, et cum in singulis tantum rebus vocibusque ad aliorum

virorum doctorum libros delegare possem, reliqua omnia iis permittero debebam, qui meum consilium et probarunt et amplius persequi Volent. Auctorem operis multa ad hanc rem spectantia scripta perlegisse, neminem sugere poterit, eundemque etiam melius forsitan quam alios juria Canonici scriptores potuisse in concordiam redigere jus Romanum et jus Canonicum ' , Praesertim cum adhuc plerique ad germanicam historiam et scripta hierarchica tanquam sontes subsidiarios respicere

) Quod quisque intelligero potest, si modo respicit ad vocabula

praeposita: AD. Aia. ra. V. nostrum lex leon. Aliae praepositiones linguae latinae minoris momenti sunt Dat in Prao: Per: Pro eis. neque da iis in hoo libello sermo erat.' ) P cipoverus primus erat, qui eoneordiam utriusque duris scripBiti

Sarit de claris Archigymn. Bon. p. 156. Her Icel in Saul My Ust. dur. V. voL pag. 422.

8쪽

Vmalint, quam ad vim et gravitatem juris Canonici ipsius tanquam juria communis et quidem exclusivi per medii aevi tempora: id quoque aequi judices eorum, quae ipse praestiterim, facile perspicienti Itaqua paucis monuisse sufficiat, auctorem hujus operis non solum rem ipsam juris Canonici attigisse, adhibito Fer- raris libro celeberrimo bibliothecae promptae omnium editi num, Casinensis quoque ex ed. Mignei Parisiensis et sontium omnium ac scriptorum juris Canonici ipsius; sed contulisse etiam opiniones glossarum Corporis juris Canonici et

indicasse progressum vocabulorum ecclesiasticorum antiqui

ris et posterioris aetatis, quae barbarum dicendi genus neutiquam prae se serunt neque ad orthographiam neque ad syntaxin: quod lectores cognoscere poterunt, si comparare velint Nollonii lexi con latinae linguae antibarbarum. Porro inspicienda erant varia opera, quae ad hane rem

pertinent, Vocabularius utriusque juris de Savigny histi jur. rom. ed 2 Vol. 6. pag. 132. 499) dsindo Alberici do R O s e i a t o dictionarium juris utriusquo D i r k s e n systemalericographiae pag. 36 opusculum Dyni de regulis juris, flores legum, lexica denique graeca - Romanorum linguae, itemque Germanica Ade iungit, Grimmii et

scripta Doctorum ecclesiae et scholasticorum. Auctorem hujus operis denique perscrutatum esse patet Missale, Breviarium. Calendarium triplicis generis ecclesiae, ordinum, scholarum, Monographias latino, gallico. Italorum et germanico sermone conscriptas, in specie conciliorum omnium: - ex quibus optime apparet, latini-

stant adhue vocabularit multi manuferipit o. g. in hibliotheea Universitatis Regi montanae Regim: 1861 pag. 48., Auctoris ineorti Ierieon juridi eum incipit in articulo Aeolpero p 49. Glossarium luridicum e voeabulario duris utriusque, qui nominatur, excerptum elo.

9쪽

Initatem ecclesiasticam valde locupletatam esse novis vocabulis, neque vero recessisse ex usu consueto linguae latinaoot constructione Classi eorum - quod praecipue comprobatum videbis constitutionibus ipsis ot bullis Pontificum

Romanorum.

Inde propria nata et exorta est vel hominibus doctis non satis cognita latinitas juris ecclesiastici. Hujus igitnrlatinitatis medio aevo ortae et formatae fundamentum quoddam constituero singulis hue spoctantibus vocabulis collectis. quantum potuimus, et alphabeti eo ordino dispositis in animo habuimus, minimo arbitrantes omnia nos vocabula proposuisse set explieasSe, Omniaque cum pulvisculo, ut dicunt, exhausisse, sed id sperantes fore, ut niti nostra opera eX- citati eadum vi pergant, ipsiquo tirones ad haec studia juris Canonici amplius persequenda incitentur. Ac nem nem fugit, omne8 artes ac disciplinas, qua scientia et experientia constant, atquo in dies mutantur, temporumque Progressu et ipsae promoventur, suas habere aut sibi sor-

mare Voces ad res, quao exprimendae sunt, aptas et temporum aeque ac locorum rationibus aecommodatas, cum theologia, quae omnem vitam humanam comprB-hendit . nec loca nee tempora nec ipsas singula8 gentes respiciat, indeque voces formet, quas cum ad omnia loca et tempora omne8que orbis terrarum gentes pertineant, in sermone latino quasi mortuo sempser manent, neque Vero pro emortuis sunt habendae, sed maximo vivac et totius Orbis sunt manentque Semper ac manebuut, dum ipsa manet

religio Christiana. Haec igitur nobis quoque respicienda erant in singulis vocibus. ubi ad ipsos sontes aut ad scriptores primarios, qui haec antea uberius tractarunt, eos delegavimus, qui hape accuratius cognoscere cupiant. Neque nova attulimus neque rationes philosophorum, historiaoque scriptorum ex sententiis neotericorum proposuImus. Expo-Disiligod by Cooste

10쪽

sitiones singulorum Vocabulorum sunt fundamentum artis literariae, ita quidem, ut ex grammati a juncta simul cum prima institutione mathematicos studia primaria no8trae juventutis prodeant neque detoriorari debeant explicati nibus eorum, qui facta historica non enarrant, sed hiat

Praeterea n quid deesset, post tot laboros diuturnosae difficiles ad hironos erudiendos addere placuit expos tionem juris Canonici respectu habito medii aevi et nostr

rum temporum Vernaculo sermono Scriptam et prassatione vernacula instructam.

His vero omnibus nihil aliud spectavit auctor, quam ut juvenibus studiosis, qui ad haec tractanda aliquando ascessuri sint, viam aperiret aeque ducem aptum et accommodatum iisdem probaret.

Holdelbergas 11. Martii 1862. Hoe libello typia jam expresso - recepimus opus Parisiis nuper editum -Addenda Lericis Latinis investigavit collegit digessit L. Quicherat de quo judicare Iotis non competit. Etenim auctor hujus libri aliud sibi proposuit, quam quod nos in perficiendo

opero Aequi voluimus. Sunt enim lexica vel generalia vel unius tantum disciplinae, ad cujus rationem noster liber propius accedit. Dubitamus quoque, an omnia illa Verba, quae lingua latina diversis temporibus tulit, iisdem lexicia comprehendenda sint, cum illa vox latini sermonis esset volviva vel tantum in literarum scriptis monumentis Vigeret. Lexicon enim, quod talia omnia complecteretur, facile linguarum, quae dicuntur Romanae, recenter conformata Diuitigod by Corale