Observationes in monetam Graecam

11쪽

usitatissima eorum numus et libra fuerunt, utpote quum Graeci, qui Italiam Siciliamque tenebant, hac sicut alliis in rebus magistri Roman0rum, monetae hanc partitionem admoverent Mo bio: iisPa, ου; χόα. Eadem de re unciae quoque nomen Romanis fuit. Uolo: obi L. Tum aliae Sunt Significationes, ex quibus apparet, Graecis eadem rei numariae prim0rdia fuisse quae de aliis Asiaticorum et Eur0paeorum gentibuS traduntur. Scilicet compluribus ex testimoniis, si Ve ex monumentis SiVe ex scriptoribus, facile c0lligitur ΑSSyrios, Ph0eniceS Aegypti0S, Italiq0s, Gall0s Britann0s principio lateribus sive placentis Sive annulis eX qu0cunque metallo factis in solvendo usos eSSe ), quamquam pro certo non habemus, quid eorum primum fuerit. Huc videntur Graecorum Uoioc et obrHa referendaeSSe. NRm quum multis antiquorum auct0rum testimoniis

certissime confirmetur Uoi ' sicut δmissi et Ustiam , qui ei

ἶβελαις υρωντο προς τὰς ἀμοιβάς. Ac qu0d hic quidem auctor Uελους ill0s βου ρους appellat, ad rem nihil Valet. nam eX more grammaticorum p0Sterioris aetatis hoc Vocabulum appositum est. Phid0 igitur, Argiv0rum reX. pro Veribus ferreis numismata insignita emisit. qu0rum uni generi pei Vulgatum illorum 110msen indidit; verua illa ipsa Junoni Argivae dedicavit quum in templis deorum res prioris aevi quasi memoriae cauSa

12쪽

y) G. Curtius l. l. p. 476. ) Curtius l. l. p. 130.

13쪽

vero e0s fuisse B0eckbius summam ad probabilitatem adduxit qui monstravit, aliquoties quendam cpδotδων numerum in rationes praefect0rum aerati Atheniensis relatum esse in . Item iit, o principium ducit ab opuScul0 piSt0rio, quia non m0d0 ita et rati , quae glutini glutinandique n0ti0ne Sunt, eum eiS artiSSime coniuncta Sunt Sed etiam χoiia ς ad placentas significanda S a Graecis usurpatus e8t, ut his Arist0phaneis versibus ante ocul0S p0nitur Ran. 504 Sqq.):ῆ γὰρ δεος σ' ί ς επυδεδ' η υτ εὐθέως

Sed collybus minimus numulus aeneuS erat, in alienam0neta permutanda aptissimus ad deductionem, quae dicitur, faciendam ). Quare h0c vocabulum Sicut λεπων i. e. levidense Sc. numiSma non Videtur indicium vetusti0ris c0nsuetudinis eSSe, Sed ad parVulam num0rum formam reserendum. Nec commem iratione indigna sunt ea numiSmata, in quibus inScriptum eSt, quantum Valerent. Praeterimus hic illa, in

quibus pretium nonnisi initialibus litteris nominis indicatur Velut I - δραχμζ, 0 - ioc vel o Ἀγχια, et illa, qu0rum typis varie Drmatis et repetitis id sem efficitur, quod hae significationes

interdum dubiae sunt'): versamur in eis, qu0rum inScriptiones Satis clarae sunt. Imh00fus-Blumerus in prae Stantissimo Suo libro Μ0nnates Greeques in nonnulla Chiorum exemplaria aenea VulgaVit, quae Sic den0tata sunt: omλος; δ χαλκον; et Agaiχονε). His addamus argentea Agrigentin0rum, Crot0niatarum, aliarum

urbium Magnae Graeciae Siciliaeque, qu0rum si vel AII manifestae vocabuli iis a designati0nes Suntq). Quamquam

Lambros, Vir eruditus, Videtur Suo iure contendere, nomina pretii plene scripta in numis aetatis demum imperat0rum Romanorum legi').

et c0lbb0, deinde pro nescio quo cerario. Haec omnia, iudices, non rerum certarum, Sed furtorum improbissimorum sunt v0cabula. Nam c0llybus e8Sequi potest, cum utantur omnes Uno genere numorum.

14쪽

constabat partim pecuniam ipSam ut ἀρτυριον et χρυσων, partim quaedam eiu8 genera ut Zaimυς et σωρεος attingentia. Ac creberrimum eorum nimirum ἀρτυριον erat, quia Graeci ante 0mnes nihil fere aliud nisi argentum notaverunt, si aeS0mittimus, ea tantum in urbe probatum, ubi Signatum erat. Magna nutem aliorum testim0niorum c0pia neglecta ad illud numisma Seuthae, Thraciae regis, animum intendamuS, Cui inscriptum est: Σευδa d γυ mu ). Multo rarius GraeciS aurum fuit, apud Asiatic0s priscis iam temp0ribus cusum. Itaque nemo mirabitur perpaucn eXempla eSSe quorum χρυσων l0cum νο se a c, tenent. HiS enim Aristophaneis versibus Ran.

χρώμεθ' ουδεν, di id τουτοις τοις πονηραις λώχόοις, angustiae Atheniensium tanguntur, qui quum claSSem ad Cononem liberandum ornarent ao. 407 a. Ch.) etiam aureaSPalladis 0pes ad monetam feriendam conflaverunt multumque aeris auro admiscuere 3. Aliter res se habet, quod gai υς et σιδάρεος tamqllam propriae appellati0nes generis cuiusdam numarii traduntur. Qu0rum alter, Vulgare Atheniensium numisma, SatiS 110tUS eSt, alter a Lacedaem0niis et Bygantiis emissus, a Polluee commemoratur IX 78): μων ν Ιε μηνυ σού qu Mo cύντων Γν ου s

δijoν δυναμεν P. Ac tu propatulo est, neque AthenienSeS neque Lacedaemonios Iaboυς et σωρεους Su0S DrmnViSSe, propterea quod aurum argentumve defecisset, Sed ut numulos minoris pretii haberent aut cives impedirent, quominuS cum exteris nationibus mercaturam facerent. Nam persuasum sibi habebat n0n solum Lycurgus vel qui alii fuerunt prisci Lacedaem0ni0rum legumlat0res e0S, Si moneta quam viliSSima

15쪽

uterentur nec aliiS cum gentibus e0mmercium haberent. divitiis earum 110n pellectos diutius sinceros Dre; sed etiam Ρlato commenticiae suae civitati simile praeceptum dedit ). Accedit ad illum Polludis l0eum praeter eandem fere aliorum auct0rum mem0riam qu0d Koehlerus nuper plura exemplaria ferrea Argi Vorum, Τegeatarum Heraeensiumque Arcadiae in publicum protulit, ex quibus pr0babiliter c includitur, primo omnes Peloponnesiacos ferro persolvisse ): Lacedaem0uii etiam multo p0st Lycurgi aetatem, quum m0res Viderentur depra Vati eSSe vetustam illam consuetudinem r0petiverunt'); Argivi et Areades nesci0 an p08t pugnam illam Leuetricam item eam assecta- Verint, quand0quidem haec e0rum numismata Κ00hler0 iudice

Circa medium quartum a. Ch. Saeculum iereussa Sunt. Nec

quidquam repugnare Videtur, quod aliunde constat, Arcadesp0st illustrem illam Epamin0nda se vict0riam multis rebus pristina instituta ren0VaVisse et, aliis praetermiSSiS eX m0Γe prioris aevi num0s effigie J0vis Lycaei Panisque, qui divitatibus e0rum Dederatis praesidebant, et m0110grammate litterarum initialium nominis Arcadum rursus insignivisse g). Utrum vero σωρεot ByZantiorum . qui Megarensium coloni erant, eandem habuerint originem Peloponnesiacam an pr0pter quandam reinumariae difficultatem in usu fuerint, hoc quidem temp0redi iudieare non p0ssumus. Etenim ex Aristotele aliisque Scriptoribus accipimus, hanc ob causam ClaZ0menios ferreum, Di0nySium SyracuSanorum tyrannum plumbeam m0netam fecisse, ali 0S Graecos vel c0rium adhibuisse q).

neceSSario Graeci, Si num0s publieam civitatium rem existina Verunt, imprimis id egerunt, ut illi aduratissime sarentur et ferirentur. Huius rei non solum permulta eXemplaria c0nservata Sed ea quoque Vocabula teSteS Sunt, quae Λ pel cutiendo tracta typis significandis inserviVerunt, Velut κύαμα, Π G, χάραλ α, χαρακτύρ. Nam nonnulla numismata Seuthae et CotyiS regum Thraciae, et Achaeorum et G0rtyniorum

16쪽

Αc grii 'χα quidem, quamquam ScriptiS Graecorum 11011 exhibetur, tamen procul dubio a Verbo αιυ i. e. ferire derivatum est. Similis vis ineSt ivis uri et χή ματι, qu0rum alterum ad signum incisum Vel impressum. alterum ad numi Sma percussum pertinet. Sed quemadm0dum κόμμα pe detemptim ad pistillum appellandum adhibetur, qu0 percutitur, ut his ex Versibus Aristophaneis elucet Ran. 725 sq): νώ ε Ουδεν,) a Lia του tς Totζ T0νθροῖς χαλκιμις,

ita χαρακτὴρ a piStill0 8 8Sumptu8, qu0 insignia insculpuntur, ad notam impressam transiit, velut apud Arist0telem legitur P0l. I 9): o γὰρ χαρακτυ ετεδη του no υ - μεῖον. Hinc manat, Si utrumque h0c Voeabulum etiam ad ingenium agm0res h0minum translatum est, quibus aeque peculiaria quaedam signa Videntur esse. Arist0phaneS enim, ut χαρακτηρα praetermittamus, dieit ΡJut. 861 sq):

Q. σηΠεῖον. mi λυ. Sed quantumvis Graeci pr0pter communem omnium utilitatem num08 quam diligentissime cudend0S curaVerint, tamen e0, quod moneta reipublieae institutum erat, aliud ac ex sensu illius aetatis multo gravius effectum est. Nam quum Graeci per Suasum haberent, 0mnia, quaecumque ad publica neg0tia quidquam valerent in eximia numinum tutela esse, imprimis rem numariam deiS c0BSecraverunt e0rumque 310tis Signaverunt. Ac incunabula eius ipsis delubris videntur deberi si quidem quadam cum probabilitate SuSpicari p08Sumus, Sardibus sacerdotes Cybelae omnium pri-

17쪽

m0S aurum le0ne, deae insigni, denotavisse, ut advenae eo in Sacris aliisque rebus 80lvendis uterentur ), itemque Drsan vetustissima Graec0rum numismata principi 0 eX templis pr01 secta esse. Abs Ρhid0ue inde, qui prisca illa Peloponnesiorum Verua ferrea Juu0ni Argivae dedicaverat et 110vum pecuniae genuS emiSerat, uSque ad aevum Roman0rum imperatorum Graeci num0s div0rum proprios habuerunt. Contra Asiati ei non tam p0steri0re tempore, quam Lydi imprimere c0eperant, pri0ris c011Suetudinis inmemores e0S quasi rem pr0fanam regia imagine eX0I BRVerunt. Satrapae autem, quorum in dici0ne multi Graeei erant; et h0rum moribus obsecuti n0tas de0rum urbium pra0Sidum et regis instar su0rum ipsorum effigiem sup0rs diei numstriste ut ita disiam, inciderunt.

AH plura exemplaria SerVata Sunt, quorum eX inscripti0nibuS putet; m0netam n011 1110do deis Saeram fuisse sed quibusdam l0cis diu cum eultu fanisque artissime cohaesisse. Sunt enim numismata aenea Milesiorum. Phenenturum,

quam animad Vertendum est, illa Crot0uiatarum Metaponti0rum que aetate mult0 praeeedere eis Milesi0rum Pheneatarum-qHe, Bam SeXt0 Sane R. Ch. Suessulo a SSignanda sunt. Et hic iam e0gn08citur, id qu0d p0Stea typis c0mpr0babitur . num0S Graec0rum Italiae Siciliaeque cum numinibus cultuque magis c0niunctos fuisse quam ceter0rum Graec0rum . qui recenti0re demum steV0 VetuSta eius m0di instituta interdum redinte

crata.') Praeclarum e0rum eXemplum est Dumus Strat0nicensium, Caraealta et Geta imperatoribus cuSus, in qu0 capitis Getae exsculpti loco caput Palladis et v0cabulum δεου impressum est. Hane m0netae dedicandae c0nsuetudinem, priscis

18쪽

14 iam temporibus Pausania auct0re n0tam Ι 34, 4): ἔστι δὲ

καθεστηκεν ἄρτυρον ἀφεωat και χρυσον επισῆ ok D τύν προὶ vGraeci usque ad n0stram aetatem tetiuerunt. Sed unum superest, quo certissime confirmatur insignianumorum Sacerdotum in usu fuisse documentisque auet0ritatem eorum dedisse. Ρroximo scilicet ann0 quum reliquiae mai0ris

Structum a nonnullis viris doctis Hereuli attribuitur, permulta hie sigilla figlina in ludem prodierunt, antea certe d0cumenti S, quae c0mbuSta Sunt, allegata, quae praeter n0tas utriusque hominis paciscentis Saepenumero Signum Dumarium Selinuntiorum, Herculem taurum d0mantem, perhibent, nonnunquam littera 2' adscripta. in Memorabilis sane haec res est et plane ostendit, unde typ0rum exordium fuerit. Maximi igitur m0menti videtur esse, qu0d Graeci pri0ris aevi ill0s praecipue ex Symb0lis elegerunt. Quamquam enim Vix quisquam negabit, tune de0s ad hominum formam iam effict0s esse, tamen non ita Saepe nec tam rem0t0 tempore imagines de0rum repraesentatas VidemuS. Pel Spicuum eSt ea in re multum inesse, qu0d utilitatem asserat ad myth0logiam clariore luce collustrandam. Et ipsorum Graecorum obVenit testim0nium, ex qu0 Sequitur, ut illa Symb0la deorum fuerint notae. Nam paullulum ante h0s dies nudius aureus elatuS est, )quem Fraenckelii disputati0uen amplexi EpheSium eSse putamuS; anteri0ri parti cerVus paseens incisus est, his verbis additiS: Oatνους εἰμι σῆμα. Phaeno Dianae ut deae luciferaec ign0men esse, facile est ad c0niciendum, quum ei hoc imprimis animal adiunctum sit. Ac magnae vetustatis hoc numisma est, sive effigiem cervi et litteraturam intuemur, sive memoriam illorum monument0rum repetimus. quae it0m antiquis temp0ribus fabrissata ipsa nunciant, quid velint. ) Quod autem ad σῆμα attinet, de un0qu0que Sign0, qu0 quiS rem agn0Scit SiVe imagine sive litteris, usurpatum, ad illam iu- Scriptionem numariam h0s Iliadis versus apponere Satis Sit

δ) Intur multa alia eiusdem generis exempla hoc unum commemorare satis habeamus: Γαταίης iam ληχυ ς C. J. Ant. n. 524). De numissimilia contulit Salletius: Zeitschr. f. Num. I p. 278.

19쪽

λράψας εν πινακι πτυχοῦν θροοφθορα πολλά. Praeterea σημειον Similis Sensus proferamus liceat, etsi in numismatis 110n legitur. Ad symbolum enim divinum id tendit his in versibus Aeschyleis Suppl. 207 sq. ed. Κirehhoss):

20쪽

ἀταρ π6U Oot τ ῶν εἶχεν Ουδε σύμβολον )Lexicographus n0men numuli interpretaturus, quem l trῬ0M νομισματος putat, initium capit ex Hermippe0 Versu sompoρων ), in quo, ut n0bis quidem traditur, nihil inest, unde pateat, numisma iudicatum esse. Nam tabernarii n0n S0lum monetam possunt dare Sed etiam, si discordiis civitas distrahitur principes

factionis esse assectatoribusque Suis quaSi tesseram edere. Tum scriptor versu sημοτῶν allato, qui Significati0nem se με μυννο is aetor eXplicet, explanare Vult, qui S Sit ioν κεκαρ- μενoe . Nec pr0 auct0ritate haed explanatio n0bis habenda

est. Accedit quod etiam allatis Arist0phanis et Archippi

Versibus n0n c0gimur, ut Polluci adsentiamur. Ille enim p0eta, etsi pr0pter paucitatem Verb0rum expl0ratum Vix quidquam habemus, Videtur haec dicere: sub reclinat0rio ε) et du0 0b0li Sunt et tessera c0nti0nalis, quae tantidem aestimanda est nempe civibus, qui c0ntionibus intersunt. Sensus autem Versuum fabulae. cui Πρακλῆς γαμῶν inscribitur, in pr0patulo est: quamquam familiarissimus mihi h0spes est, tamen, qu0tieScunque me Visitabat, ne tesseram quidem hospitalitatis habebat. Plerumque enim h0spites proficiscentes teSSeram acceperunt, qua dimidiata h0spites postea sese rec0gn0Scere Soliti Sunt. Hanc consuetudinem, quam Plato q) aliique script0resq) saepius commem0raVerunt, illis versibus Arellippeis tangi P0llucem fugit, qui in numiSmate suo excogitato perseverans id cum Vocabulo tesserae hospitalitatis psermiscuit. Itaque cenSet, συμβολον κεκαρμενον hominem quendam appellari, qu0d iovisub νύμινα ημε νον νομινατος Sit, et pergit: κεκάρθαι

) De tempore, quo haec fabula acta sit, deque eius argumento V. Meinehe l. l. I p. 91 Sq. ) De significatione et usu vocabulorum ἐπικλίντρων et δνακλιντρων V. Lobech. ad Phrynich. p. 131 sq. Plato Conviv. p. 191 d. q) cf. Sch0l. Eurip. Med. v. 600: συμψ ial ot ἐπιξενουμενοι rimu ἀστρα-