Famosae, de solis vel telluris motu, controversiae examen, theologicophilosophicum, ad S. sanctam Normam, institutum a Johanne Herbinio, Bicina Silesio, ..

71쪽

T si g o L. P ii I L o s. L i B. I. 37sin allatas, discernere facillime poterit. Triumphum anta partam Victoriam cecinit.

Ex Transatione He

braea Pagnini, collata cum Chaldaeo Paraphraste. O . Utvne loquutus est

CTet Sol super Ga Obaon , & Luna Q. per vallem AElom.

Luna in statione, do 'nec ultus est Dominus inimicos eorum&C. Q

enim pugnabat pro IsraeI P,

Et stetit Sol ad

medium costinon procedebat ad occa.

sum in finem diei

72쪽

38 EXAMEN Loc. SAc R. I. Locus iste graviter Copernicaeis objectus a Ptolemaicis est; & urgetur adhuc modo hocce : Quicunque naturaliter stat. ille stare miraculose, tempore bellorum Io- suae non potuit: At, eκ hypothesi Copemici, Sol naturaliter fixus stat. Ergo stare, tempore bellorum Iosuae , miraculose non potuit. Conclusio dicam S. Spiritui minatur. Nos eam Conclusioni dicimus. II. Ad quem Locum leviter nimis &o. bitet a Copernicaeis respondetur: Sanctum, nempe. Spiritum ibi loqui eX mentis & opinionis humanae, vulgaris, Hypothesi, qua Solem currere & Terram quiescere Iudaeorum vulgus putabat. Scio, non numinem

respondisse, Josuam loqui eκ sua propria &privata opinione; qua deceptus, Solem sium sistere gradum Jussit. Sed disputare hoc, an Sancto illudere Spiritui sit; dicete equidem pluribus nolo , dum tempori &Responsatoris hujus pudori parco. III. Caeterum, quia sui jam dixi praestantissimi quique Copernicarorum Communiter ad ista respondent ad sensum scit, Cet & opinionem plebis Iudaeorum dicta

haec & scriptae esse: videamuS, an taliter respondisse lassiciat: graviora enim haec sunt Uerba &ponderosiora, quam ut ea quali tali eludere responsione possimus IV. Omnia autem fere Textas verbaL batica valde sunt; imo Emphali S quae dam

73쪽

Tii Eo L. Pii I Los LIB. I. isdam magna, quae vi quadam interna, & oc. Culta rei, quae ibi dicitur,violentia, sensum proseri,auget & confirmat; nequaquam vero imminuit,aut omnino tollit. Quis enim. si verborum, per gravem aliquam Emphasin prolatorum, sensum imminuerer,vel sut Copernicana vult eXegesis) eundem omni no tolleret 8 quis,inquam, non eum cum autoritate & graviter ludere , & graviter falsum pudet, dicam mentiri) non astruere diceretur quis taliter ludenS non , etiam a Parte Copqrnicaeorum rideretur Im. plicantur ista. Εmphasis, repeto, sensum verborum non minuit,non tollit; sed auget S confirmat V. Primum, quod Jam urgere proposui, verborum pondus est, & habetur v. I 2. ubi Josea Domino loquutus verba dicitur in facie.totius Israelis. ENPendo autem hic

vocem , loquutus es Io a Domino ; cujus esegesis haec est: Grato, talicet, animo gloriam populi Israel, hostibus triumpha tis, agnovit JOsua, Deum t m aperte pro se& populo suo pugnare ad faciem, vidensim ora igitur eum fides a Deo sperare &poscere jubet pro conservatione populi illi. us . eκ cubus stemmate benedictum seme..

Messias , educendu S erat. Audet igitur, ea fide munitus, Poscere eae, quat hominem,m uadimundum . quae naturam , atque ita Sc saum ipsius votum eri cesserunt.

74쪽

o ΕκAΜEN Loc. SAc R. VI. Circumstantiae Te κtus, si absque Hypothesis cujuscunque praesumptione perpendantur, arguent & evincent aliquid. Ethas jam Lectori compendi faciam : attin

gam tantum.

VII. Quaero igitur et . uis verba haec, Sol stat expecta, protulerit ρ Resp. Jo sua, Homo sapiens. Non idiota: quia Homo loquutus est : quia repletus Sapientiae Spiritu erat. Non de vulgo: quia Moyses suas super eum manus posuerat , Deut. q. v. 9 Prophetam igitur potius, quam Idiotam,diXeris. VIII. Sapientiam autem istam non Militatem duntaxat diκ eris: quia Theologicam , tot & tam graves atque piae admoni tiones; Philosophicam, denterrima Terrae

Canaan & artinciosa in XIL Tribus divisio ostendit. Quidquid sit: Jo sua repletus eshSpiritu Sapientiae a Domino , Num. 27. I 8.

quem Spiritum ejusdem cum Moγsis spiritu valoris & qualitatis , quamquam non aequalitatis & excellentiae, fuisse , quid hic demonstrasse pluribus juvabit

IX. Copernicaeorum responsionem urgeri hinc posse ostendo & argumentor: cui repsetus est Sapientiae Domini Spiritu , algenon est ri vulgo, ill apienter, illa vere cum Spiritu sapientiae , S non se cum vulo sentit S loquitur. Spiritui quippe ejus , quem dederat ei Dominus non ideo Sapi entia tribuitur, quia cum vulgo falsa senti-

75쪽

re A loqui; sed, quia supra vulgum sapere

debet.

At Josia repistus es Sapientiae Domini

Ergo Iosia non fuis de vulgo: sapien

ter ει vere cum Sapientia Spiritu et is non fan cum vulgo loquutus it. Sapientia,qL est supra vulgum, pugnat cum Opinione vulgi: ideo quippe vulgi foecibus eximimur ut meliora sapiamus veriora loquamur. X. a. QNID veto Jo sua locutus fuerit,eκ pendere nos forsitan non poenitebit. Ita autem imperat: Sol in Giblon expecta SLuna siet super a sen. Verba autoritatis plus, an ponderis habeant, dubium valde

est. Audimus autem textus hujus exposis ion em: Solem . inquiunt Copernicari, Puir Joma expectare: quia , eum celerrime cur xere cum vulgo. & disCessum maturare, Putavit. Opinione igitur ista deceptus. talia ad Solem Coram Domino, effatus est. Resp.

At hoc fieri in tanto Zeli servore qui potuit, cum in Spiritu suo per Spiritum Dei vehementer inardesceret Iemflua Jehovae locutus es. Iosua, scit. Spiritu Dei Sapientiae plenus, verba haec Coram Domino dixit. Sed ad Verba. XI. SOL in sibhon expecta, is Lunasset super indon Voces Imperii huyus cum eκpendo, quasdam earum ad captum vulgi & opinionem, quasdam ad rem dici, de

76쪽

L EXAMEN LO C. S A c R. prehendo. Ad captum &Opinionem, quando βοι stare super Gibhon Jubetur. Forsi. tan eκ rationibus his, i. quia eum super Gibhon. & Lunam super Malon perpendi culariter & directe esse putabant: quod ta men esse falsum pater, quia Sol ad Tropi. cum usque Cancri duntaxat, & non ultra , verssis, aut supra Palaestinam Terram) eκ- currit. a. Quod Luna cum Sole, quasi tum sibi propiores Planetae , nominantur, & in eodem simul Hori Zonte ponuntur. Ajalon quippe a Gibhon seu Gabaon , versus Mare Mediterraneum protenditur. Et si ab Oriente linea per Gabaon ad mare usque duceretur ι tum, Malon Civitatem viκ duabus leucis, Austrum versus recedere vi

VII. Ad quae duo, ulterioris altercationis evitandae gratia . respondeo conce.

dendo, duo haec secundum apparentiam &vulgi opinionem esse intellecta potuisse. Potuisse dico: non vero, intellecta sic esse. 'Ratio, r. Quia Iosua contemplatus est Solis stum super Gabaon: non perpendiculariter, ducta ab axe Meridiani ejus linea; sed indirecte : non distincte&accurate, sed confuse, objecti ve & obiter, & quod dicimus crassa Minerva. Ita igitul Solem &Lunam Colloca vir quomodo eidem, obiter. raptim &ivi κ suspicienti, apparebant; &quatenus lumen ipsi in Gabaon utile prae .

hebant.

77쪽

cesque

tim Etitvitate S

ΤΠ Eo L. PHILO S. L r B. 1. Α3bebant. Iam, negata distincta, accurata iaperpendiculari Solis super Gabaon, N Lunae supra Malon positione,non certe fiat impositio superna aliqualis negabitur. Vere enim nihilominus Sol super Gabaon suit Phusice, licet non Geometrice. 2. Neque ea mens Sancti erat Spiritus, neque JOsinae , ut Sol super civitatem tantum Gabaon el- sit; naeque, ut directe esset: sed super loca omnia cirea Gabaon, in quibus fugientes

Persequuturus hostes erat. Quocirca quae-rO:utrum ea,quae generaliter,confuse & minur accurate dicuntur, ad captum semper

dicantur, vel falso dicanturi Quod ego qui

dem confidenter nego,quod neminem, nilia Philosophantium Collegio proscribi ve lit, Concessurum, scio. XIII. Porro: cur Ioma Solem superaon, Si non super Ma da, Bethoron iaioca Consistere jussit si cum tamen iis ins , quaquaVOrsiam, eruenta pugna iaa hostium insecutio fuerit Resp. par. duia indefinitis Solem sibi lucere vole. hat in Gabaon,& circa fines illius Territo. νοῦς martim,quia pugna ibi maXama adhuc &iostium insecutio restabat, cum Reges Du. hostium capti nondum essent: pamam, ne hostes in vicinas Gabaoni cib& castella, tenebrarum beneficio, di. laberentur. Nondum igitur,quicquam hic opinionem dictum esse, evin

citura

78쪽

44 EXAMEN Loc. SACR.citur, veruntamen, dici sic& intelligi po. tuisse, inficiatum non ibo. X I U. Tandem quaero : Cur Iosea Lunam quoque state jusserit 8 Respondebit ut ex Hypothesi : quia eam moveri putabat. Atqui hodie Copernicari menstruum Lu.

nae motum non omnino denegant. Igitur,

si ad salsam vulgi & prae conceptam hypothesin Iosua verba haec dixit, sequitur irre. fragabiliter, Lunae motum propter vulgi captum imperatum, atque ita falsum Lunae motum retardatum esse. Quae, quomodo,& cum Sancta Scriptura & ratione conveni ant , Lector judicet.

. . .

Vocem imperantis audivimus: Factum 3. obedientis sequitur. Et eXPectavit, Sacrae, inquiunt literae, SML. una fletis. Et se-irit Sol in meaeo caeli non risinavjt occumbere, circiter die una integra. XV. Tria hic eκ pendenda nobis obvi ant. Primum. vox stetit; & ejus synonymum, expectavit, nonfisi navit. Textum huncce Emphaticum, atque adeo de rei ve .ritate pronunciantem esse, arguit, I. particula ΚT , quae est Solis obedientiae cum mandato loseae copulativa. Similis textus in Creatione legitur ubi Deus dixit: Fiat soloe facta es. In quo mandato, το ET, CORVngit τ acta, cum Fiat 3 ut, in rei veritate ea esse facta,innuetetur.Ita diκit Iosua coram Domio

79쪽

Tngo L. P BILO S. Li B. I. AsDomino: SOL expecta, S Iunaflet; Etse. sit SoL. Clarior hic & potentior verborum est sensus, quam ut hallucinationem Ho, minis admittat. XVI. Σ verba fletit, expectavIt, non fesinavit, toties inculcatam arguunt Emphasin: quorum vim quis non, nisi Scepticus Mercurius, sentiat btens, id est, a cursu quievit. ExspectavIt, scilicet, ultionem hostium. Non stinavit occumbere,

hoc est, vere eApectavit, vere quievit, circiter die una integra. Verba haec mutuo sese eκplicant, ut verum adstruant. Sed Emphasis hic maxima rem arguit.

XUII. Secundum , Textus: Et fletis Sol in medio coe . Ex quibus vocibus CO. pernicaei, apparenter haec & intellecta &dicia esse, colligunt. Non sine latione: Soleriim tum non erat in AEquatore. Et, si maxime fuisset; non tamen AEquator per Sy riam aut Gabaon ducitur, ut ita medium

caeli sit super Gabaon, aut Syriam. Quae

ratio levis esse ponderis immerito dicetur. Veruntamen nondum iussicit. Commissus Phraseos Elenchus est. nec non Elenchus Distributorum : non enim ibi accuratum atque eNaetum coeli medium , . quatoris

cingulo ventrem Globi cingente, sumitur: sed, vel indefinite , pro aXe ipsorum Meridiani , vel pro medietate Coeli, quae est O. tientem inter es occasumi Dico vulgarius:

80쪽

η6 Εκ AMEN Loc. SACR. in umbilico Coeli: Clarissime, tempore Me ridiet , id est, nobis Hora xxx. XVIII. Tertium: eκ pendendum venit, quod familiam hic ducit, Miraculum, quod vers et q. innuitur: Et non fuit dies ulta ante eam, necpost eam, in qua obediret Iehovah vora Viri: Iehobah enim pugnabat pro Urael. Miraculum se sua eκplicat perspicuitate. Argumentor: Quod miraculorum est, illud non naturale est rsed Solis statio illa fuit miraculosa. Ergo Solis illa statio naturalis non fuit. Et sane argumentum hoc urgeri magis debet,quando,ista secundum apparentiam vulgi & opinionem tum communem dicta di facta esse. respondetur. De hac autem communi Copernicarorum responsione in Loco Psalmi XIX. egimus: & uberius in

NIX. Quod si apparenter facta, & se.

cundum vulgi tantum opinionem dicta sunt, repono Problema : An omn a loci 1. Rius dicta ad apparentiam & opinionem hominum accipienda sint: an aliqua tantum; aut omnino nulla ρ Quodcunque apprehenderis . apprehendet te. Quo te

heris. Si enim di Xeris. ntista secundum apparentiam & haesitationem hominum accipi debere: Scripturae vicinior, & Ptolemai-