Die Gegenreformation in Westfalen und am Niederrhein : Actenstücke und Erläuterungen

발행: 1881년

분량: 616페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

382쪽

1571 Nos Johannes de Hoya Dei gratia Episcopus te honorabilibus devotis ultra nobis dileetis Theodorieo ab Ham, metalatus Curiae nostrae Monasteriensis Praesidi, aeobososs, nostro in Spiritualibus Vicario, ver in Dros necnon Michael Ruperti, Vetoris Divi Pauli, S. Martini ac beatae Mariae Virginis trans aquas respectivo Ecclesiarum Decanis item Nicolas a Ste lago Majoris nostrae Ecclesiae Monasteriensis divini verbi ministro et Caspar Mode teli ad 8. Lambertii in ibidem Pastori conjunctim et divisim Salutem in Domino sempiternam Liter sollicitudines ac lanctiones, quas Episcopi qui in Apostol rum succedentes locum pro Christo legatione languntur et plurimas et gravissimas sustinent, vel imprimis necessariam esse sedulam ac requentem Ecclesiarum et ovium pro explorando reformandoque earumdem stat visitationem tam Veteris quam novi testamenti scriptura satis superque facit test tum. Nam quum per Ezechielem Prophetam in hunc modum locutus esset Dominus: Ecce ego ipse requiram oves meas et visitabo eas, sicut pastor visitat gregem suum in die, quando suerit in medio ovium suarum dissipatarum, sic visitabo eas etc. Ipse Christus Iesus dominus ac redemptor supremusque noster Pontifex, ut hoc quod multis ante saeculis promissum erat, adimplerete sede Majestatis suae in virginis uterum descendere ut cum venisset sacri illius plenitudo temporis servi accipiens formam oves suas misere dispersus ac disperditas per viscera misericordiae suae non est dedignatus Visitare. Versatus enim ut saeram docet Evangelium hominis filius inter miseros homines ir-eumambulavit Civitate et Castella a praedicans aeterni regni vangelium omnia et sedit et docuit, ut dispersum gregem reduceret in terram Suam an tam et pasceret in montibus Israhel. Hunc Dominum et magistrum suum instantes ejus Discipuli. Sancti Apotoli, cum in aliis concrediti Apostolatus om-eiis tum vero in hoc visitandi gregis dominici munere nihil laboris nihilque adeo servoris et ardoris sibi praetermittendum existimarunt quam enim sedulo quam pio ardentique affectu sanctissimus Apostolus Paulus vas illud electum et gloriosissimum omnium celesiarum lumen collegam et cooperarium suum 8. Barnabam ad exequendam hanc visitationis lanetionem compellat: Revertentes, inquit visitemus fratres nostros per universas civitates in quibus pra dicavimus verbum Domini, quomodo se habeant, per universas i inquit civitates ne qua in offici committi possit negligentia nec ullum, quem Christo tueri secerat, praeteriret. Verum hujus rei tam de hoc quam aliis Apostolis adeo multa et frequentia tum in Aetis apostolicis tum etiam in historiis edet fiasticis inveniuntur exempla et longiorem in ea orationem consumere nequaquam sit necessarium. Nec vero ipsi tantum Apostoli in hoc tam necessario munere diligentes suerunt, sed et sermone et literis tum his, quibus ipsi commendabant Eeclesias tum illis etiam, qui in posterum atque adeo in fines usquo saeculorum gregi dominico praeficiendi erant serio praeceperunt, ne quam in hac parte sedulitatem, ne quem laborem recusarent. Nam ut alios praetereamus vel ipse modo a nobis laudatus sanctissimus Paulus quam graviter quam diligenter Ephesiensis Ecclesiae Presbyteros ad suscipiendam hanc curam exhortatur dicens: Attendite vobis et universo gregi, in quo vos spiritus sanctus

383쪽

posuit Episcopos, regere celesiam Dei, quam quaesivit sanguine suo praeclara 157l admonitio, quam haud tacito ex animis excutant hi, qui in domo Israhel spe Mi l. eulatores, hoe est in sancta Dei ecclesia Episeopi sunt a Domino constituti, praesertim si ad animum revocarint non quantum omissa vel saltem etiam intermissa visitandi lanetio Ecclesiae Dei perniciem adferat, verum etiam quam gravibus horrendisque poenis ulturus sit dominus socordiam pastorum non quirentium oves, non visitantium gregem commissum atque ut Ezechielem, qui hae in re multus est atque alios Prophetas non commemoremus vel unius Hieromiae verba licet brevia ponamus ab oculos et paulo apud animum exentiamus diligentius, per cujus quidem prophetae s ad hunc modum locutus est dominus: Vos dispersistis gregem meum et ejecistis eos et non visitatis eos, ece ego visitabo super vos malitiam studiorum vestrorum, o duram et gravem visitationem, qua speeulatores ipsos visitabit Dominus in die uroris ac indidinationis suae. Ad hanc tam terribilem comminantis Dei vocem quis non ex- eitetur pastor quis non et corpore et animo contremiscat Episcopus Noseerte his et similibus Oraculis ita commovemur, ut intimis praecordiorum eessibus percutimur ut quotidie maximum ex eo dolorem capiamus, quod non per nosmet ipsos Ecelesias et oves divina miseratione nostrae sollicitudini su jeetas invisere et quomodo se haberent cognoscere potuerimus. Quid enim aliud optare aut possumus aut debemus quam aream Domini quam late ea nobis commissa est adhibito visitationis ventilabro segregatis a tritico paleis quam purgatissimam reddere' quid aliud desiderare, quam quod de ovili nostro periit requirere, quod abjectum reducere quod conisaetum alligare quod denique infirmum eonsolidare maxime cum in uno illo et nostra et gregis nostrae salus tota consistat caeterum quam nos non modo Dioecesium nostrarum sed

et Romani imperii rebus et negotiis ita haetenus fuerimus impliciti et quotidio magis magisque implicemus, ut per nos ipsos quod alioquin et quidem ut par erat ex animo cupiebamus hoc visitationis negotium, quod et late patet et

parvo tempore ad finem perduci non potest subire nequeamus et tamen ea sit animi nostri sententia, ut nolimus rem tam valde necessariam in maximum Eo-elesiarum nostrarum detrimentum diutius protrahi, vobis, de quorum sinceritate fidelitato et discretione plurimum in Domino confidimus quam et in aliis negotiis ipsa experientia compertam habemus Vices nostras praesentium tenore eonjunetim et divisim Ommittimus, dantes et concedentes vobis harum literarum vigore plenam et liberam potestatem convocatis etiam nonnunquam per vos dictae majoris nostrae Ecclesiae uno vel pluribus, prout pro unius cujusque rei statu expedire videbitur, Praelatis ac locorum Archidiaconis universas et singulas Eeclesias tam in ipsa civitate Monasteriensi majori nostra ecclesia,eujus visitationem nobis reservatam volumus duntaxat excepta quam per totamno, tram Dioecesi Monasteriensem constitutas juxta ridentini Coneilii et 8aerorum monum Decreta et praeseriptam a nobis formulam visitandi eaque dore Geram nostrum coram vobis in Curia nostra episcopali Monasteriensi aut alio idoneo pro vestra discretione eligendo loco comparendum, seseque visitationi vestra submittendum canonice citandi et evocandi nec non de statu tam collegiatarum quam aliarum parochialium Ecclesiarum nec non Oratoriorum et Papellarum aliarumque sacrarum aedium ubivis in Dioecesi nostra praedicta si-

384쪽

157 2vlio. - 157 sirgusi. 157 tarum piorum etiam locorum et scholarum necnon personarum in iisdem ecclectuli i. iis, oratoriis, capellis aliisque aulibus et piis locis degentinm et Deo militantium deque earundo fido religione vita conversatione statutis et consuetudini-hus, denique de statu et conditione plebium cujusque loci diligenter investigandi et perquirendi et imprimis personas Ecclesiasticas, Ludimagistros Ecclesiarum provisores et aedituos ac alios bonae fama et conversationis viros sicubi id bitur ad respondendum super articulis a nobis praescriptis aliisque pro Vestra circumspectione interrogandis si necessarium fuerit existimatum adjurandi, Responsiones eorundem per Notarium seu Notarios a vobis vice et auctoritate nostra assumendos excipiendi et in specie, ubi haereses et schismata per quos et quando introducta pravique mores abusus et scandala seminata, celesiae etiam Oratoria Capella Hospitalia aliaque pia loca et Sehola collapsa et deserta bonaque ecclesiastica et ad pia loca piosque usus pertinentia et destinata vel alienata et dissipata vel in alium usum translata, e quos et quando hujusmodi commissa et perpetrata tum etiam eorum nomina et cognomina qui ab Ecclesia catholica palam desciverunt aut in Deum et religionem blasphemi, votisragi aut alias criminos et nunc amitentiam suscipero et syncem animo ad Ecclesiam reverti parati sint aut lario etiam indurati ad cor rediro nolint eum Omnibus circumstantiis diligenter annotandi annotarique faciendi, necnon tam in civitate Monasteriens quam extra eandem sacras aedes et oratoria necnon Vasa sacra, ornamenta, libros, habitationes etiam Clericorum eorumque libros prout videbitur inspiciendi necnon omnibus et singulis, ut tam fidei ac religionis quam vitae ac morum normam secundum Catholicae Ecclesiae ac Tridentini Concilii praescriptum instituant ac dirigant, decenter admonendi ac adhortandi, Rebelles etiam et contumaces, qui visitationi et examini vestro se submittere detrectant, censuris Ecclesiasticis aliisque poenis secundum anonum praescriptum porcellendi et ad obedientiam adigendi vel eorum nomina et cognomina nobis notificandi et generaliter omnia et singula aciendi, gerendi et exercendi, quae praesens Visitatio pro ratione locorum et personarum exigere videbitur, quaequo nos ipsi si praesentes adessemus ad defectuum et victorum plenariam inquisitionem gerer et exercere possemus et merit deberemus. punitionibus tamen coercitionibus, poenis et mulctis pro delictis et excessibus juxta sacrorum Canonum dispositionem infligendis necnon remissionibus relaxationibus et absolutionibus aliisque debitis dispositionibus et reformationibus nobis tantummodo reservatis decernentes omnia et singula per Vos se a vobis pro tempor facta et gesta valida et meacia fore, suosque debitos effectus sortiri et ab omnibus inviolabiliter observari debere. In quorum fidem te.

385쪽

von Ibel unterivetieri tonii te ne falcem eorum in suam messem mitterent'.

sale nullum lumen vel ornamentum

ven niti lan egreissen. Si facta sequuntur promissis, res esset in vado. ξδ

386쪽

157 1. visen et Radde , filiae in Lembeck, asseda Martini Lutheri. Geistere et Elbergen-synodus desolata j.

ibri Sunt triginta et plures anni, quod in civitate arendors nulla suerit in 1 Perlelbe mar in s. 1574 Iu unflen nuniter ent Gebenon ibi getiui he

387쪽

hae dioecesi consueta exequiarum solennitas, quare apud praedecessores et 157 1. modernos pastores in desuetudinem et neglectum omnino abiit. - Senatus ibidem nullam excessuum synodalium nisi solius simplicis fornicationis eorrecti nem et poenam archidiaeon permittit. - Sacramentorum vero et ceremoniarum juxta Christi et atholicae ecclesiae institutionem et receptam consuetudinem praesertim tempore, quo synodus celebratur, legitimus usus eonspicitur.

8chssidors Nordhora, Gildehaus 7 profitentur Augustanam consessionem 157 1. nemo autem hisce locis statutis temporibus ad Synodum comparet. In Din den et Brlinc religio satis corrupta. In Oldensche bee pastor quidem catholicus, sed per magistratum impeditur. - Messeid, Borken, Groten- Reehum, lithen chum hae perseverant in catholica religione. seer-κhe . h. esehe vacillat. - Velen professionis Augustanae. - Gescher, 0stemie et Ηοltwic eatholicae sunt.

388쪽

157 1 tanquam prineipalia capita tam in collegiatis quam parochialibus ecclesiis item monasteriis parvus aut nullus desectus excepto eo, quod major pars ecclesiasti- eorum extra monasterium degentium in concubinatu vivant, emendationem vitae tamen pollieiti jubente reverendissimo prout protocollum latius edocet. In aeri Variar desuetus testanto prot ollo et quae inordinata reperta saeile emendari poterint. In Coesset civitate omnia utcunque salva Luh-bertus tamen Daems officians in utraque ecclesia professus Augustini ordinis habitum ex cansis propositis mutavit. In Velen utcnnquo salvan ad ministratur sacramentum sub utraque specie. - lameselio vicaria oppressa a e mito in Gemen. In Rhede vicecuratus haereticus et omnia collapsa nec baptismum reliquaque sacramenta in honore habent testant protocollo. In Boetioli omnia sere collapsa, sed restauranda ab Archidiacono protocollum docebit. In Brunen, Alten, item Dingden maximus in religione error. In roten Burio omnia salva quoad fidem et religionem. - orchen quoad fidem et religionem salva. In rhi pessimus haereticus professus fidem suam prout fidei suae professi addita et transmissa testatur. In Rodde Ralido similiter omnia corrupta. In ulla sero salva l. In Ostbevem pastor circa administrationem sacramenti vacillat. Insorhelm ieeeuratus apostata. In Angelmodde pastor Iohannes Hameher, de cujus doctrina constat In Alberglohe dominus Martinus Louwermann alienus a catholica religione. Pastor alteris haeresin privatus per archidiaconum loci alter vero libere resignavit. In elget sacellanus Apostata cum consensu sui prioris habitum mutavit plerique sub utraque specie communicant eo quod a praed eessoribus iste mos introductus. In Rengering et Vinneber omnia salva. In Warendor propter paucitatem sacerdotum seu beneficiatorum quorum duo numero non residentium 3 ac alias circa administrationem sacramentornm magnus desectus prout suo loco patet'. In Frechenhors renuerunt, se submittere visitationi idque cum protestatione, prout in protocoli videro est. In Olde sacellum profanatum. In Stromberg provisores conquesti de luminibus pastor uteunque satisfacit officio. In Diesreddo et Hortasolde sub utraque specie administrant petentibus eucharistia sacramentum. In Libo in Lippborg desectus magnus. In Beckem Bechum et Ahion desectus grandis. Inmerne. Untrop, eesen Dolberge. ovcl. Bochum, Sutherchen, Nordherchen, ore et identune partim religio vacillat et partim mutatur et I 'nan uehi has hiel Nesation nidi gan mit benit hibialonat Beridieni. yla 29l

389쪽

plerumquo sub utraque speei communicant. In Dulmania querimonia prout i57i in protocollo, alioquin religio conservatur. In hau et circumjacentibus vieinis parochiis desectus testante protocollo in communicando ac aliis ecclesiaueeremoniis. In novo castro et Ottenstein friget religio et fides. In roden parvus defeetus. In Langentiora patet sit loco desectus permagnus inelaen acentibus vicinis parochiis. In Orgsteinvurdo religio mutata. In Rhene plerumque sunt salva, sed administratis potentibus eucharistia sub utraque. In Bevergerno tepet religio et communicant sub utraque specio.

m. . R. i. o. - gone.

390쪽

Pepatiungae Trud ba Catechismus Romanus tum Smed ex lini runciaber TiEcelera unper. i5 1 Pius Papa Venerabili fratri Joanni piseopomonasteriensi ac Osn Nob. 3. brugensis et Paderbornensis Ecclesiarum Λdministratori Venerabilis frater salutem et apostolicam benedictionem. Exponi nobis nuper fecisti, quod pro tibi injuncto munere Pastorali hoc tempore maxime cuperes, quam plurima catechismi Romani ex decreto sacri concilii Tridentini editi exemplaria in illis civitatibus et Dioecesibus ac earum oppidis, villis, pagis ac monasteriis haberi et divulgari, ac in unaquaque cathedrali, collegiata Claustrali parochialique ecclesia unum exemplar appendi, quo populus ex eo erudiri et ab Omnibus legi et palam inspici possit. Verum, quia in exemplaria in istis partibus vix haberi possunt, ut pio huic tuo desiderio satisfieri valeat, nobis humiliter suppliearisecisti, ut in praemissis opportuno providere do benignitate apostolica dignaremur. Nos igitur Pastoralem hanc staturnitatis tua circa gregem tibi commissum curam et sollicitudinem plurimum in Domino commendantes, hujusmodi supplicationibus inclinati tibi et impressori tuo catechismum praedictum tam latinum, quam in vulgarem germanicum sermonem per aliquem virum doctum et in catholica religione probatum fideliter translatum pro usu tuarum civitatum, Dioecesium et locorum praedictorum juxta tamen exemplum Romanum, nihil prorsus addit vel imminuto aut mutato imprimendi se imprimi faciendi auctoritato Apostolica tenor praesentium licentiam et lacultatem concedimus. Non obstantibus constitutionibus Apostolicis, prohibitionibusque nostris super hac emanatis, caeterisque contrariis quibuscunque Datum etc.

SEARCH

MENU NAVIGATION