Sententiae principum medicorum in tres libros divisae. Hyppocratis sententiae, lib. 1. Galeni sententiae, lib. 2. Illustrium quorumdam medicorum sententiae, lib. 3. Morborum prognosis methodus generalis Guillielmi Clementis,... lib. 4. Observationes

471쪽

Obseruata practica. lib. f. 639' Cognoscunt ut autem f. bres perniciosae , contagiosae , & epide micae ea lore miti , ex utinis laudabilibus cum tamen febris intensa sit, nulla sitis est, nullus dolor sed viritim pro 'stratio, pulsus Paruus ac frequens, anxietas magini & saepe paraphiae nitis. Quod si malignitas sit tantum in spiritibus & non in humoribus, tunc temporis nec purgatio , nec missio sanguinis locum habent, neque etiam in principio. Primo quia debilitando corpus iam

debile magis venenum intus penetraret, & citius cor onprimeret pauca existente ob debilitatem te silentia. Secundo quia per euacuationem humores agitantur atque hac agita itione citius venenum progrederetur ; quod in aqua videre est, cui cum patum sellis miscetur quo magis aquam agitaueris eo citius de magis amarescet. Ita Petrus Salius, Ferne l. Heurnius & caeteri Doctores. Quo quidem tempore in alexi teriis& corroborantibus tantum est insistendum a simul & in applicatione cucurbitularum per totum corPus a I iij

472쪽

aliquando in cruribus eum scari ιfficatione. Quo remedio se , pestε liberatum fuisse declarat Gal. lib decucurbitulis, & scaristicatione. Asseritque suo tempore in Asia vagatam fuisse pestem e qua per applicati

Nem cucurbitularum correpti eu

debant. Quod . quidem remedium mite laudat Zacut. lib. q. de medicorum princi p. historia cap. s. M Quando v ceto v. nenu & malignitas in humores irrepsit, tunc sebiis vehementior sit, sitis maior, anxietas , paraphraenitis de aliquando etiam phraenitis. Idque corporibus plethoricis & cacoeli imis in quibus ex Avicenna lib. sen. prima tractat. 4 cap. q. de cura pestilentiae, sanguinis missione dc purgatione pugnandum est. Sic enim, ait, sum ma pestilentium febrium est exsicca

tio de illud cum phlebotomia & ω-

tutione Ventris, & oportet ut incipiatur in eis ad euacuandum. Sin autem materia vincens fuerit sanguis fiat phlebotomia , si vero abi, humores purgentur. Hanc sequuntur opinionem Fetnel. lib. I. de ab-

473쪽

dit. rerum cautis & Zac. lusit. de med. princ. hist. lib. q. 47. conditionibus, primo ut hae vacuationes morbi initio fiant, aliter non. Secundo si plethoricus sit aeger muti debet sanguis statim , in minori tamen copia ob debilitatem a malignitate procreatam , immediate vero post alexiterium dari de reliqua appropriata , quia missione sanguinis tollendo copiam de obstruitur corpus, iubuta vero plenitudine alexi tetia melius ad cor perueniunt.

Quod si aeger sit cacochymus len 1 A& reffligerante medicamento uten

dum est maxime dum putrita materia in primis viis stabulatur. Id anno 166 I. verum es se obseruatum fuit paris is, certa constitutione in qua maligna putredo in primis viis se te tota erat, in qua aegri qui purgabantur, saluabantur ' qui fecus plerumque moriebantur ; quae quidem pu

tredo a faetore excrementorum ar

guebatur iuxta illud Gal. ptim. de

crys. quod velle menter saetet vehementem putrefactionem indicat, ita ut ex ista ditate nimia excremento

474쪽

rum crassiosum putredinem in prima regione arguere liceat. Ita Gal. de const.att.med.& prim. de crys. Ergo ex supradictis patet morbu hunc vel malignissimu pro ratione sedis varia remedia postulare.Quod l. 1.ad Glau. suadet Gai .laborantibus Jnquit,convexis hepatis partibus per Urina tra

there oportet. Concauis auto per subdistionem alui &c. repetit comita. lib7.epid. pro motione, ait, noxioru humorum facere oportet vacuationes. Cum vero solidas partes venenum 'occΠpat, ipsas putrefacit. Quod rationibus & exemplis quam plurimis probat hyp. in in epidemiis. Sed id raro sit quin prius spiritus tenuiores, imo & humores subierit qui ad inflammationem suscipiendam aptiores sunt quam partes solidae. lux ta illud Gal. lib . prim. de different. sebrium substantia , inquit, tenuis

promptius alteratur quam crassa. imo venenum violentius, & virtus debilior raro patiuntur ut solidae Partes putrescant , quoniam morbus prius iudicatur prae malignita

te sua & velocitate ad salutem yςl

475쪽

Pestis essentia ex sal. Comm. lib. prim. & 3. epidem de h

prim. acutor . sic habet. pestis est febris epide mica, contagiosa,& perniciosa. Primo epide mica, quia Vulgaris,& popularis. Contagiosa, quia multi hoc contagio dia iacile capiuntur. Et perniciosa quia multi hoc morbo pereunt. Et haec est pestis essentia , nam endemis , pat xij, vernaculi dicuntur ij. qui in regione aliqua vagantur, ut in montibus sabaudiae, bronchon cele frequens est & vernaculus. Sporadicus vero dicitur qui in variis regionibus di- uagatur. rum vesceantia malignis fibribus

conueniant.

Nota malignitatem in febribus a Bdisproportione symptomatum cognosci. Hoc est quando symptomata non respondent morbo, videlicet si in febre Muta adsit calor mitis, urina

Diuiliatio by Corale

476쪽

η Obseruata pramea.

laudabilis , nausea , paraphrae nitis :anxietas sine causa manifesta , prostratio virium sine notabit vacuatione quod malignitatis certissimum signum est. - His febribus malignis vesiccantia A conueniunt brachiis tibiisque admota tanquam omnium potentissima reuulsiua uniuersalibus tamen praemissis , quod in omnibus morbis obieruandum venit teste Gal. 3. de loc. praeceptum , inquit, est in omnibus morbis obseruandum quod uniuer fi corporis euacuatio praemitti debeat priusquam ad paro tem affectram curandam veniamuS. Maxime si excrementa ad cutem Nariira propellat imperfecte vel ad manus & pedes, veluti Critoni accia disse, aegro in dealcis horto, virgini quae in vestibulo templi habitabat , ct sileno , docet hyp. in epi

de mo

si Firmat Gal. lib. de humoribus , si

redundantia, inquit, ad caput vel

ventrem seratur, medicamentis mor-

dacibus manibus pedibusque admoti 3 seu pllitur, An vexo mordacia sint

477쪽

en eantharidibus , flammula Iovis, Thapsia, vel aliis nihil reffert, quoniam materiae remediorum ad methodum non pertinent.

Idem suadet lib. s. de sim p. medic.

facult.omne delere riu venenum, inquit, a solis impositis medicamentis Vacuatur, nempe caliditate attractionem molientibus,aut dolore, aut totius substantiae similitudine. Nec obiiciendum, inquit. Sancto. Brius lib. I 3. meth. Veuccantia febrem augere, quin imb ipsam minuere per accidens certissimum est. Quoniam materiam putridam &malignam seras trahendo, cor a cain ore putredinali liberant. Quare Ga l. lib. a. de differ. sebr. asserit, partes quibus adhibentur sinapis. mi & vesicantia calefieri & non re motas &lib. s. & I 3. meth. cathar ros salsos ex cerato thapsiae, sinapi,& stereore columbarum parato curat, & licet remedium sit calidissimum per se tamen per accidens cerebri partem internam reffrigerat. . Demum posito quod vesiccantia calefaciant & aegrum perturbent, nou

478쪽

4 Obseruata practiea. sequitur si maius ab illis oriuntur beneficium quam maleficiam. Nam ex doctrina Gal. lib. I q. meth. vi curemus morbum periculosum possumus facere minus periculosum ; hinc est quod partem gangraenatam abscindamus ut totum salvemus. Hinc est ut arteriam abscindamus ut a neutisma curemus, quia maius inde trahitur beneficium quam maseficium;& ex Gai I I. meth. minor noxa ma-

ioti utilitate compensari debet. uando ct quantum mitti de ar sanguis trahitur ob quatuor rationes. Primo ratione vacuationis docente Gal. lib. de venae se ch. Vbi, inquit, seruescentis inest sanguinis plenitudo acutissimam febrem accendens subito ac simul vacuate expedit, eamque priusquam ad partem aliquam nobilem ingruat inanire e tentandum vel ad animi usque deliquium, quare nec per noctem. sanguinem detrahere vercaris. Idcm

suadet lib. ai. meth. salubririni US

479쪽

remedium est in omnibus febribus putridis sanguinem mittere, non in synochis modo sed in aliis etiam

quos putrescens humor concitat: subleuata enim exonerataque natura eo quo velut sarcina premitur; magis concoquit quod est concoqui-bi e , & expellit quod debet expelli. ,

Secundo sanguis trahitur ratione tare vulsionis, ita Gal. de venae se st. Porro , inquit, validam sanguinis eruptionem venae sectio solet saepe compescere tanquam reuulsorium auxilium firmat lib. 3. meth. si ex dextra nare profluat sanguis eum retinet maxima cucurbita hepati admota , si ex sinistra lieni; quemadmodflm si pet utramque fluat utrique visceri appliccandae sunt. Quod

si resolutus adhuc aeger non sit etiam ex eodem cubito vena incidenda est quae profusioni e directo respondet. Caeterum ubi paulum detraxeris mox horam unam intermittens rursum detrahes ; post iterum atque iterum pro laborantis viribus.

Tertio mittitur sanguis ratione qrestrigerationis de euentillationis.

480쪽

Obseruata pranica. sua Jet Gal. lib. de animi mor. 8e

c Orp.temperam. mutua consequutio.

ne. Id equidem , inquit, nouimus sanguinis missione aeque ac Cicutae potu corpus frigescere pari modo lib. 9. method. languinis , inquit, diminutio continentium febrium est praesidium maximum, si modo vires valentes sint vel ad animi usque deliquium , primum namque in contrarium statum vertitur corpus celerrime ex animi deffectu restrigera

tum.

Quarto sangius msttitur ratione obstructionis firmat Gal. 9. meth. iam Vero , inquit, quos ex sola obstructione febri ei tantes mihi videre contigit, nemo in putredinis febrem incidit qui sanguinem prius detraxisset, quem quidem ubi valida virtus subest & aetas permittit ad animi usque deliquium mittere expedit , ubi horum alterum haud satis respondet, tutius est quantum satis visum fuerit tantum principio detra here quod destuit iteratione supplere. -