장음표시 사용
371쪽
suas ab antiquo possessas Domos praedicatorias apud D. Geor-S Crucis ei se dirutas, eum aliter hoc damnum resarcire non possent, ipsas Ecclesias S. Crueis Sc S. Georou,loco suarum βη '. aedium donec per i plos Animites reaedificarentur, exposcunt. Crucii a L Res inter Canonicos Regulares de Cives in principio ita fuit theranis o transacta, ut Chori Ee lesiarum Canonicis manerent, Naues ςψ8-0xor autem Lutheranis cederent. At Rex cum ad XXVII. Maij redi Lset Monachio AUGUSTAM cum toto exercitu, dc caussa haec ad eum coniecta filisset, mox decreuit, ut Templa illa totaliter therano exercitio exclusis Canonicis applicaremur. Idque etiam factum, cum XXX. die Maij,quae erat solennissima Pen- . tecostes , Lutheram soli primos in ijsdem Templis Conuentus dc Coneiones habu silent, Canonicis ad priuatos parietes pulsis, ut ibi, quocumque possent modo, diuino cultui vacarent.
Ad XXXI. Maij, Rex AUGUSTAE adhue versans Genio xx xli. dc Cupidini habenas nonnihil laxaturus, post eoenam quam L R ijς - Rς' publicam habuit, spectantibus Matronis ae Virginibus Luthe- Augusti. ''vanis, etiam in multam noctem saltauit, de alios cum eodem sexu ludos instituit, ac postero die in Area Episcopali, publico eluium spectaculo, pila lusit ventosa cum quibusda tunc prς- sentibus Principibus. At cum ciuium quidam audaculus eidem pilae exercitio se associare praesumeret, a lusu cessatum fuit.
Transeo hic multa, praesertim quomodo XIV. Iulij omnis XXX lv. aeris campani pulsatio inhibita, quin de horolostiis ipsi, silen 'lim sitium imperatum fuerit. Insuper praecipui quique Catholicor m iii detentio. tam Ecclesiasticorum quam Lateorum ad Curiam vocati ibique captiui detenti fuerint absque omni sua culpa usque ad XXIII.
Sequitur cIo. II. C. xxx tar. Christi annus Clero xxxiv. κα minus faustus , nam Benedimu Ochsensisnim Vrbis Guia ClerusAugubernator discessurus, nouam Formam Iuramenti proposuit , si' nu ἡψὶς equa se Cleriei Augustam non iam Regi, qui pridem extinctus iuuerat, sed Coronae Suecisa dc cunctis eidem faederatis submittere di fidem jurare jubebantur, ut hora quinta serotina suam sententiam dicant: Velintne jurare an non; dc si quidem n lint, sequenti die circa duodecimam horam urbe excedan .
372쪽
Quae nouus Gubernator molim sue. iit.
3 s Rerum Augustan. Vinde Partis II. cap. L XXIII.
Quia vero iam propositum erat Clero non jurare, neq; etiam limitationes petere vel adhibere, idq; Ochsi irrio sic relatum. ideo statutum fuit, ut sequenti statim die ei rea duodecimam horam Vrbe excederent. Verum propter nimiam temporis breuitatem induciae datae fuerunt usque in tertium diem, qui fuit XIX. Maij, quo cirea undecimam D. Praepositus Cath dralis Christophortia ab Avo, itineri se dedit, & cum reliquo Cleri eorum agmine exulatum abi jt non sine grauissimo luctu& dolore Catholicorum insultantibus de triumphantibus Harureticis. Post hane ultimam Clero irrogatam iniuriam Ochsin Arnius rebus suis bene compositis ad XXI. Maij & ipse in bona pace discessit. At mricani,qui ad praedictum Iuramentum neque ab Ochsi,sirnio, neque a Magistratu Ciuico umquam amplius adacti fuere. soli in Urbe manserunt, conseruandae scilicet Religioni Catholica, de unico solatio ciuium Catholicorum. Post Ocbsenstirn, discessum successit. & ad gubernacula huius Rei p. venit Ioannci Georgius y Vinc elim , siue auii dein tam ciet. Dux Legionarius, qui mox expulsionem Cleri ed
ctus, civium fauorem ambire volens, non dissimile factum aggreditur. Supererant in urbe praeter paucissimos Clericos, qui ob senium aut valetudinem emigrare non poterant etiam aliquot famuli Eeclesiasticorum. Hos omnes, exceptis oricanu, Gubernator nouitius VII. Iuni j ad suas aedes vocat, Clericos abire permittit, famulos autem ad Iusiurandum adigit. Dignum hic memoratu, quod ad diem VIII. Septembris, Natali Diuae Virginis MAstia sacram , contigit. Vigiles ea nocte casu Templum eiusdem Diuae obeuntes, quod undique clausum erat, praeterquam quod AEditui in eubiculo eidem, templo adhaerente dormire solerent, ex quo ingressus in Ecclesiam, aduertunt claram in eo lucem per fenestras radiante obstupescunt ad rei novitatem, insidias latere, aut certe clam destinos Catholicorum conuentus haberi suspicantur, dc mox Gubernatorem monent, ille Magistratum ciuicum. Veniuna igitur media nocte Gubernator eum Duumviris, dc uno Con
sule stipati militibus, templum circumdant. Consul audacior
373쪽
Rerum Augustam P . partis II. Cap. L XXIII. 3 ν
reliquis scalas admouet, ascendit ad fenestras, fracta una r tuta vitrea introspicit, nee aliud quam pauculas lampades tria angulis hinc inde more Callislico ardentes cernit. Ita demum AEdituos excitant, de insidijs inquirunt, totum templum i strant, sed elusi abeunt, ae deinceps nocturnas lampades a cendi seuere inhibent. Λnnus cIo. Io. cxxxiv. qui est tertius seruitutis sub tuis XXXVIII. go haereticorum, eo durior fuit, quo proximior totali huius Prouinciae deuastationi. Equidem non male quidam:
Cam coepit, virget. Hos habent magna exitu .
Ita diuturnum hoe bellum, nil aliud post se relinquere poterat, quam Vastitatem agrorum & squaliorem, sepulturam demum plurimorum aedificiorum atque hominum. Ad III. enim Mase ii a l. 4'iij Aedes Laniorum, nobilissimum illud aedificium quorum- dium.
dam ibi epulantium incuria incensum, igni conflagrauit cum sex vicinis domibus, maximo cum Reip. tum priuatorum quorumdam damno. Videbatur certe diuina vitio interuenisse, cum pridie eius diei multa impietas a Lutheranis fuerit exercita. Praeterierant jam Zacchavalia, de Lutherana plebs
suo more post ea primum genio indulgere, & maiore quam par erat licentia uti ausa fuit. Nam die jam dicta tam S, ei Catholie a milites, quam Cives aliqui laruati per plateas incedere, pars Flagellantium saceis, pars Resigiosis utriusque sexus habitiis bus vestiti, Catholicorum poenitentias per ludibrium imitari, quidam flagellis seipsos eaedere, alij expansis brachijs orare, dc similia patrare nemine prohibente. Fit deinde conuiuium in praedicta domo, bibitur largius & saltatur in multam n
ctem, sequitur demdm incendium terribile omnia eonsumens, erant enim merces ibi quam plurimae, ut damnum non facilὸ quis aestimauerit. Lanius etiam quidam infelix, de alijs non
certo constat, somno vinoque sepultus igni praeda fit, & ipsi araediticii ruina obruitur. Hoc eodem anno AususTANi, quasi de summa rei jam . XXXIX.
decertatum esset, triumphum ante victoriam egerunt. Nam .
quid diu desiderarint, quidq; utilitatis ex hoe bello sperarint, TXx a id hoc
374쪽
Rerum Augustan.'Vindel. Partu II. Cap. L XXIII. in Augusta. id hoc tempore veluti extra periculum constituti facto ipso denos tianua. monstrarunt. Erat diuturnus Francoorti Confoederatorum
ti . Conuentus, ubi eum de stabiliendo iam acquisito statu, tum de diuidendis Eeeses asticorum bonis agebatur. Quilibet quod sibi commodum videbatur, petebat & accipiebat, idque dono dc ex liberalitate Ochsenstirni' lenioris illius Regni Suecia Cancellari j. Uere computus sine hospite. Quaeri hie jure poterat, quis horum insanior, ille ne qui donabat, quod non habebat, an ille qui aliena accipiebat ab eo, qui donata tueri non poterati Verum quia beneficium alio benefico recompensari debet, ideo ambigi non potest gratiam Och senstitnio
relatam maiorem multo fuisse ipso dono. Itaque AvavsTA-Nis, quamuis plura sperarent, immo etiam Ducatus ambirent. Episcopatum scilicet Rucvs TANvM , siue Marchionatum Burgouiensim, cessit demum totum id, quod Clerus Ausus T N v s siue intra siue extra Vrbem possederat; solum Monasterium S. V DAL Ri Ct tamdiu manebat exceptum donec fiere
caducum. Hae super re litterae ampli istinae Francoorti ex praditae iam pridem Avavs TAM venerant, sed earum publicatio ad haee usque tempora differebatur. Igitur ad XVIII. Iuli j, vocatis ad Curiam quotquot reperiri poterant, Ecclesiasticorum Ministri, dc famulis eum clauibus Ecclesiarum & Domorum, quas secum ferre debebant, venit Gubernator Vrbis, & acceptas ab ijsdem Ministris claues solenniter obtulit ex decreto Consilij formati Senatui Avcvs TANO, ae mox Iureiurando adegit Ministros ad manifestandam veritatem circa bonaeis Clericorum Reip. iam donata. senatus pro felici auspicio noui, subditis tune praesentibus XL. Ducatos donauit, Guberna. torem ad magnificentissimum conuiuium in coenaculo Patritiorum inuitauit, Ministros in quodam hospitio tractari iussit, fuitque dies illa toti miseranor rum Reipub. festa & laeta, &crebra vox: OEternum. aeternumsic eris ἰ Non possunt hac amplius mutari.
375쪽
Rrrum Aura .. M-ιh Partis II. cap. L XIIII. 3 oni NAMnvs Huaria Rex prope Norasngam castra posuit, hosti- linta obside-bus e regione prope RFqintans oppositis. Inde auctus exerci- detur. tu Cardinalis Infantis Hispania in hostes luit,eosdem vieit, gauit. Magna certe pugna, magna caedes, magna victoria in die S. MAGNO saera, Magno Regi. & Magno Cardinali diui- s. . ..' nitus concessa, cuius magnitudinem iam plures descripserunt Noidlineam& praedicarunt. Memorabile etiam satis est, pugnam hane vineuntur. pugnatam dc Victoriam partam in die Natali Ferdinandi Franis est Inuictissimi Regis 'garia snune Imperatoris primogeniti, cui apposite quidam hunc Rhythmum posuit: FerDD DI Francisci nataLum T incis In Rhatti VIon fataLD. Finita hac pugna pars exercissis Regij hostem in minem. XLI.
L iam fugientem persecuta est, Rex aute Lauingam transiens Moabinga ad tempus castra metatus est, secum habens magnum
Teutonici ordinis Magistrum.Is ad Senatum AUGUSTANUM Autumni bis inde litteras dedit benevole adhortans: Iam tempus esse red 'ηςnxur i
eunt miratiis, Caes aris, inraetur e dederem, occasonem non negia
tigerent, sua ope ac industria apud Caesarem O Regem catera Diacturum: Conditionα pacis modo tolerabitioin futuras, quam dei evspsicirent Regem iam Victorem esse. Suecorum auxilia, in quιλ considerent, incerta, immo iam stacta. Hane Magni Magistri Teutonicorum monitionem AUGUSTANI parui facere; Nam post trinam deliberationem, hominem qui litteras tulerat , Cum litteris remittunt, agunt gratias pro b euolentia, exis iant,pacisci non posse, nimis arcto foedere Suecorum Coronet iunctos.
Post haee AUGUSTA dupliei malo premi coepit, obsi
dione,& Contagione.Equidem Rex maiores progressus contra
hostem in eampo facturus, eonsulto ab obsidenda AUGUSTA tamdiffiii. abstinuit redimendo tempori de parcendo militi. Igitur eoeris tur,cendae hule Vibi adhue rebelli Princeps Elector Bauaria misia sis eopijs sub ductu VIDE, Generalis Castrorum Praefecti omnia ad Urbem itinera intercludi, & infesta haberi voluit, uti fame ae tabe confecti facilius ad deditionem inclinarentur. Altera etiam clade Mortalitatis non minor assisebantu ν,
376쪽
x Liri Inaudita fasso Rerum Augusto. Uindet Parti. II. Cap. L XXIII.
quam praecipue in urbem inuehebant pauperes Rustici de Milites, quibus ne leto an ex necessitate magis, quam malitia. etiaMedicorum consilio Palatium Episcopale pro valetudinario deputatum fuit. XLIII. Deficiente autem in dies annona, edm Rex metaria ex κ. a VHxrtembergia in Austriam esset rediturus per Danubium, vitastis, tib ἀ- Augustanis optima occasio, idque aliorum suasu, pacem cum es, repellun- eo componendi, quam quidem ipsi conati apprehendere, sed frigide, eum per suos Legatos Regi merdo occurrentes,tales obtulissent eondiciones, quas ipse nee legere dignaretur. Ita
Rege Mennam festinante, Legati re infecta ΛUG USTAM
Durante iam diu obfidione illa, fame etiam populum infestante eo demum ventum est , ut erigendis Ciuium animis ς Δμῖ deditionem inclinantibus, falso de auxilio rumores excitarent, & tamdiu reprimerent, donec asinina dc equina carno publice vendita vesteretur, canes ae feles in delicijs haberent, eo rijs δ: pellibus famem tolerarent, stramen minutim contererent, idque publica auctoritate, & ex eo cum modic1 farina subacto, quae crustam daret, panem nemini profuturum pins rent, dc quod dictu horrendum, ab humana etiam carne non abstinerent. Exemplo hoc unicum esto. Vrgente necessitate,
mos erat MiIitibus spoliare in publicis plateis quosvis obuios victum portantes. Occurrit igitur quaedam tamina de mor canistrum brachio gestans quibusdam Militibus. Hi vim inferunt,& canistrum rapiunt: illa viriliter resistit, tandem victa canistrum dat in praedam. Milites spolio laeti, ad hospitium festinant, canistrum aperiunt,& partem trunci siminei corporis inueniunt. Illi territi, canistrum cum spolio alio ablegavit. Plura sunt, quae ruri di in pagis euenere; sed satis Mec sint, quae etiam antiqua facta obscurare queunt. A isti uis, Pςr-grauimus hunc annum, sed nondum emensi sumu, Ahnonae ,.. calamitates. Equidem annonae Caritas de Fames adeo popularumque ad affixere, ut tolerari vix amplius possent. Nam pretia rerum ad istum summum excreuerant. Vacca viva vendebatur centum viginta
illi ' '- Grenis, vitulus Irsinta, uiua visinti quatuor fio renis. Equus
377쪽
sterum Augustin. et imbi Partis II. Cap. LXXIII. 3rr
mactandus quinquaginta florenis. Saccus sue scapha tritici .ivir aut siliginis centum, auenae triginta florenis. Libra carnis bubulae triginta cruci geris, vitulinae quadraginta quinque. Una libra Butyri cocti, uno floreno, unum ouum octo crucigeris: mensura vini uno floreno,unica libra panis quadraginta quimque crucigeris. Sed & canes, feles, mustelae, mures, ik huiusmodi alia erant in pretio,ita ut libra eius ornis unica solueretur duodeeim Bat et ijs, Asininae vero aut equinae carnis libra emebatur nouem Bat Eijs. Non tango siliginem crassiorem furfuriabus missam cuius modius viginti quatuor florenis mutabatur. Eo itaque angustiarum & inopiae ciuitas redacta est, ut compulsis iam ad inhumanos cibos incolis, an Samarisa ,Hiero lymitana, Saguntina, num vero ΛVGUSTANA fames & assii cito maior fuerit, a multis adhuc dubitatur. Nihilominus ta- Impu3entiamen in tantis rerum pret ijs repertus est non nemo impudem Praedicantistis audaciae orator, qui frequentissimae concioni suadere non Aηη
erubuit: satius esie foeno de palea, boum instar & jumento. C ''μtum pasci, immo militibus sinistram potius arrodendam , dc dextra pugnandum, quam Caesari submittendum: cuius quidem pudendae insaniae recte a militibus est responsum, ut ipse
consul suo exemplo praeiret, experire virque quam arduum foret, una manu mutilum praeliari.
Itaque rebus de annona se arctis senatus frumentatio- xLoni intentus, iterum spe lactabatur,breui non paruam rei frumentariae copiam mma aduectandam, qua de presidiari j te 'tota Respub. trui & uti possent. Sed reuera ea vana fuit. Nam eo cognito Bauari Miles Lauinga de aliunde collectus viam obsedit, qua preti eruehi oportebat, & c so comitatu, fugatoq; frumentum omne cum alijs alimentis diripuit. Qui res omne Aulullanitam Senatui, quam Pr sidiarijs ulteriorem resistendi animum eonsilirum ca- ademit. Hine consilia de pace cum C sare ae deditione, sed piunt de . n quo pacto id tu aut Lime fieri posset, deliberandum erat. Ast,itrati sunt autem, toti negotio facillime consultum iri, si primo 'i, eum Catholicu ciuibus concordiam inirent, eamque certis qui- xviII. Ia busdam conditionibus mutuo eonsensu stabilirent, ultra quam
Imperatori nil iuperesiet, nis suam auctoritatem dc confirmationia
378쪽
xxvL eiusd tionem addere. Proposuerunt tandem Catholicis, per modum Colloquil, puncta nonnulla, quae ipsi rata habere non potu
XLVII. Cum itaque hoe modo eonveniri non posset, de res vl-Dς ς nu0t teriorem moram non pateretur, V. Febr. maior conuocatur 'R ' Senatus, de caussa de reditu in gratiam Caesaris agitur, acco cluditur de ea captanda. Non defuere de vulgo qui sese opponerent, sed sine viribus, nam de ipsi melius persuasi, saniorubus demi,m adhaesere consilijs. Itaque sequenti die decerniatur Legatio ad Generalem Gad um, eaque Gubernatori V
XLVIII. Tandem Legati impetrato dc accepto saluo conductu Stuuardiam abiere, ibique dies dc hebdomades absuere, ita ut eorum mora Ausus Ta partim esset suspecta, partim etiam molesta ob inediae diuturnitatem & homines passim etiam tria plateis fame morientes; sed conditiones Pacis, quas ipsi Av-GusTANI praescribebant, tales erant, quae merito moram eaui sarent, erant enim in plerisque conformes ijs, quas ante jamia Catholicis tradiderant. Sed res aliter, quam expectarent ac se rarent, decisa fuit, in hunc modum.
Yti2. Compositio Tacis cum AUGUSTANIS
eonditiones Inter Sacrae Caesareae, nee non Regiae Hungarica ac Tohemica
Maiestatis Generalem militiae Legatum Matthiam Comitemr 'r' de Gallis ex una; Nec non Confoederatorum Principum dc Statuum Augustana Confessionis Tribunum Militiae de Guberis diis bem natorem Augustanum Ioannem Georgium minc elium, itemq; tDvictet' Augustana Reipub. Duum ni ros Praefectos Senatum dc Communitatem ex altera parte, pro dedenda eadem eluitate, miliatari fide facta. xiii Mart ij M. DC. XXXV., 3. Quo ad Religionem, seruetur ea juxta ordinationem se . factam mandato Caesareo An. MDCXXIX. Nihilominus per- . , r missum esto Ciuibus Augustana Consessionis ex Caesarea gra-δα. a s tia Templum suis sumptibus extruere, dc in eo administrando unum Praedicantem datis prius reuersalibus, quod nil aliud Praedicare aut docere velit, quam ipsi genuina ae immutatae
379쪽
Rerum Augustan. Vindel. Partis II. C p. LXXIII. 3
Aumstana Confessioni, exclusis omnibus alijs in Imperio prohibitis Sectis conforme sustentare. t. Quoad Bona Ecclesiastica seruetur itidem transactio inter Illustrissimum Episcopum & Magistratum AvGusTA-ΗvM dicto anno facta & a Caesarea Maiestate confirmata .. Concessit tamen eadem Caesarea Maiestas, ut eae fundati nes quas Augustana Confessionis Secta iij pro sua doctrina conseruanda proprijs sumptibus erexerunt, ipsis inuiolatae peris
i. Hosipitalia, Noso comi a Leprosoria Orphanotrophia, ita administrentur, prout Sacra Caesarea Maiestas eodem anno MDCXXIX. ordinauit. q. Respub. Avavs TANA maneat immediatus Imperi j status, cur etiam omnia sua Privilegia, Immunitates, Tran actiones, & quaelibet antiquae pollessionesialuae, libera: dc im
s. Quo ad ordinem legendi Senatus obseruetur deinceps Constitutio CAROLi V. Imp. simul eum ordinatione a Caesa isma Maiestate anno MDCXXIX. desuper decreta , Pro hac autem vice restituatur Magistratus prout fuit ante Sutricam mutationem , nihilominus Caesareae Maiestati ulterior di positio pro proxima delectione Senatus juxta CAROLI V. sanctionem reseruata esto.
6. Omnia damna ex populationibus ae deua stationibus, tam Eeelesiasticis quam Lateis illata sub hise turbis siue intra sue extra Urbem, per incendia, spolia aut rapinas tam bonorum immobilium quam mobilium, nemo ipso facto resare ire praesumat, sed cuilibet caussam habenti via Iutis per sta &aperta esto.
7. Ipsa Respubl. Senatus, Cives, Inqui Iini, tam Ecclesiastici quam Laici, etiam in ossieijs & famulit ijs constitu ti, cum
omnibus ad eos pertinentibus, nullis oppignorationibus, a ductionibus, lytris aut praedationibus tam personaru quam bonorum ullo modo grauentur.
8. Gubernatori, Tribunis de quibustibet Magistratibus aut Ministris militaribus tam Equitatus,quam Peditatus prae-
380쪽
fidiarijs fas sit erectis signis cum tympanis & tibi js , omni a matura, igni arijs, glandibus in ore, selopis instructis & paratis emigrare. Si quos vero tam ossicialium quam militum eontigerit diutius in Urbe morari, qui tamen copijs emigrantibus addicti sint, si e ut & aenea tormenta & quaelibet instruis menta bellica eum eorum Di rectoribus, Balistarijs , item curis
ribus, plaustris, impedimentis, libera & secura eisdem discedendi, & quaelibet secum ferendi facultas eoncessa esto. s. Si qua vero Tormenta maiora & quae ad ea spectantia adfuerint, immota ibi permaneant. Quidquid autem in Vmbe inuenisi fuerit ad Principem Electorem Bauaria pertinens, praesertim ex armario illustrium monumentorum, id om n oeyus restituatur & ad locum unde ablatum fuit, reportetur. Et quia eiusdem Serenissimi Principis Electoris copiae milit res tam diu in obsidione urbis stipendia meru Ere, ut F coo.il ex Principis aeratio solui debuerint, tanto igitur sumptui re sarciendo ab Ausus rasis dimidia pars ad festum Paschae, altera ad festum Pentecostes soluatur. I o. omnibus praeterea exeeptis Caesareae Maiestatis hae
reditario jure subiectis) tam Regi Suecia quam confoederatis Exe restibus, Urbi & alijs Augusta Confessionis consortibus
addictis & deuinctis, siue a Consilijs, Commissionibus, quaesturis aut alijs ossicijsseruierint, cuiuscumq; etiam condicimnis, status aut nationis fuerint, elapsis sex post praesidiariorum emigrationem hebdomadis suntliter libera ac tuta eum omnibus suis fortunis emigratio concessa esto,neque ullo pra textu aut conditione suspensiva donee hoe aut illud fiat, impediantur, neque inciorum caussa quidquam luant ; Nullus
etiam civium in discessu spolietur aut alio quouis modo gra
II. omnium emigrantium eurrus,plavstra. impedimemta siue per terram, siue per aquam nullibi visitentur aut aperia antur, siue praesentes siue absentes fuerint eorum possessores, siue etiam spolia sint siue aliae res, siue in excursonibus aliter acquisitae, nullo titulo repetantur, detineantur, vel auferantur, nec teloneis aut vectigalibus onerentur: Quae ver