장음표시 사용
381쪽
Rιrum Augustan. Vindel. Partis II. Cap. L XXIII. ni
praesidiariorum non fuerint, sed siab nomine eorum forte ex portari contigerit, non solum ciuis ille qui talia emiserit, sed etiam Magistratus ipse propter hoe satisfacere obligatus esto. ra. Obsides Annacenses & Laiasbutant, & alij captiui utriusque partis, siue in Caesareae Maiestatis & Ptincipis EI istoris Fauaria Prouincijs, siue Ausus T E in custodijs detenti, statim post emigrationem praesidiariorum quouis locorum sine redim ijs liberi dimittanturi Sumptus tamen in victum
quilibet soluere teneatur absque personae detentione. rs. Emigrantes sufficienti comitatu tuteIae caussa Erforis diam usque ducantur, de a cuiuscumque Exercitiis infestatione defendantur, noctu eommodis prouideantur diuersorijs, interdiu non plus itineris conficere cogantur quam ipsis placuerit, vel temporis occasio permiserit, multo minus studi se impediantur aut per ambages ducantur. Et quia ruri m
gna cernitur inopia frumenti & pabuli, ideo non solum ill commeatus quem ex Urbe secum ferent, secure per quae uis I ca conducatur, vigore huius pactionis, sed etiam Praefecti rei frumentariae ubique locorum gratis necessaria conquirere peris mittantur. Quod si etiam opus fuerit emigrantes una vel autera die quouis loco quiescere, ibidem similiter gratis sustententur, teneanturq; AususTANI pro duodecim plaustris subsidiarios equos faciliori profectioni subministare, datis tamen obsidibus, donee ij si deliter remittantur.
r . Caesareis copijs ad urbem venientibus Suericum praesidium statim soluatur, dc emigrare teneatu .
Is. Si quis officialium aut militum antehae sub signis Caesareae Maiestatis aut Electoris Tauari militasset, libere ad ea redire valeat, & pro qualitate dignitatis aut functi osseti rursus promoueatur; Et si quis etiam reliquorum militum sponte ad Caesaris signa transire voluerit, permissum esto, sed nemini vis inferatur. r6. Quod si sorte praeter spem in ipso itinere per Militum negligentiam aut insolentiam diuersorium ahquod igni conflagrauerit, aut aliud quodcumque damnum datum fue-Υ1 3 . .
382쪽
ns Rerum Augustin. Uindes Parii, II. Cap. L XXIII.
rit, profectio propterea non impediatur, aut retardetur, sed reus deprehensus a suo Praetore condigne puniatur .i . Infirmi si qui relicti fuerint non valentes iter facere,
AvGvs TX tolerentur, quibus etiam necessaria prouideantur.
Vbi vero pristinam sanitatem recuperauerint, liberi dimi tantur ad Sue cicum Exercitum cum saluo conductu. I 8 Duorum Principum funera, Comitis Palatini Lauremee re P.&Marchionis menses, quibus locis modo posita iunt inuiolata permaneant; Et si Principum agnatorum Familiae ea aliquando repetitutae essentis sne contradictione ac redim ijs dimittantur. rs. Si qiris ciuium, ineolarum aut famulorum cui uiuumque status aut condicionis, vel quilibet alius externus Mercator aut negotiator sustentationis, famulitit aut negotiorum caussa in Urbe versans cum Praesidiarijs emigrare desidere ,
satisfacto prius de more Rei p. libere id faciat. Verum intra sex hebdomadas post emigrationem Praesidiariorum, a Guberinnatore saluum conductum prius exigere teneatur. V 2 o. Ommbustam Senatorii ordinis, quam ossicialibus.
Praedicatoribus. ciuibus, Incoris, Familijs. famulis, viduis de pupillis, cuiuscumque statos aut condicionis, solutis prius more emigrantium tribus annuis indictionibus absque respectu ossiciorum aut alio quouis praetextu libere quocumque libuerit abire permissum esto cum saluo conductu, elapsis sex
hebdomadis post emigrationem Prae sidiariorum. Quod si praedictae personae adhuc negoti j quid haberent in Urbe, liborum esto ea expedire, & intra annum venditis sui bonis modo iam praescripto emigrare.
21. Praesidio Vrbis nouus miles immittatur, ibidem deis bito more alendus, ubi & Disciplina militaris obseruanda erit. Caeterum quo ad militiam & statum publicum absque Gube natoris scitu nil /gatur. Nihilominus in ciuili regimine Magistratui nullum fiat praeiudicium, maneatque Urbs haec imis mediatum imperi j membrum, cuius ab antiquo possess pr uilegia nullo modo minuantur, Gubernatore diligenterrante, ne quid directe, aut indirecte contra ea fiat. 22. cura
383쪽
Rerum Augustan. et inde Partu. II. Cap. L XXIII. D et ι. Cura designandi diuersoria soli Senatui incumbat,
qui pro re nata circa ea disponat, & quo ad libera, ut vocant, diuersoria, Reipub. parcatur. χι. Ista pactio Avcvs TANos ita concernat, ut ex fiat ris pactionibus uniuersalibus nec commodi quidquam sperarire, nee incommodi timere debeant aut possint.1 . Ista demum pactio a Caesarea Maiestate ita confirme. tur. ut donee id fiat. Regimen Vrbis in moderno statu penes
Plac pactione tam conclusa & firmata, veniunt postridie Delegati Augustaui, instant seorsim apud Genzr-lem GHi timi a io alia Iassem dc reliquos Caesareos cum querela, se multum esse gra- qua facta. Natos, quod ciues Augustana Confessionis & Templo, de is coaedificandi Templi adhuc careant, quodque unus solummodo .. κPraedicans permissus sit . que ipsi delegati tantae Ciuium multitudini sitis facere posse impossibile censeant, Igitur ad petiistionem ipsorum dictus Generalis, si tamen ita visum fueri Caesareae Maiestati, concessit ut priori Praedicanti coadiutor adiungatur, ijsdem cum altero legibus alligatus. Pro exercitio porro suae Confessioni emplum Fratrum Conventualium a Francisci per sex hebdomades frequentare possint, alium locum continuando deinceps exercitio ab ipsa Caesarea Maiestate sepplices petant & impetrare studeant. Et quia Principem Electorem Bauaria Vrbi per diuturnam obs dionem coercendae 8oo oo. fl. in militem expendere necesse fuit, in supradicta vero pactione 3 oo oo. solummodo nominata fuere, ideirco speciali hac transactione promisere AvGusTANI sepra ter praedictam summam ad diem S. Aschaelu etiam reliqua
3oo oo. n. soluturos. Ita' pactio consula, & a singulis, qui eidem interfuere, subscripta fuit. Expedico hoc negotio AvavsTANI ad suo ares redi aeso xxii. Martis, & re ad Senatum perlata, triduo post eti- unt Augustu. Populo quid factum sit, aperuere, quod multi non sine stomacho audierunt. ,
Ad diem xxv tr. deinde Martii, Generalis massim venit ad urbem, cui mox obuiam se dedit Gubernator ἀd ςQuoquς 4nui Gallio.
384쪽
nt Rerum Auonstan. VindeL Partis II. Cap. LXXIII. dum. Generalis tune in castris pernoctauit, quibusdam detis Tribunis eum Delegato Caesareo in Vibem admissis. Postri die vero Suecicum Praesidium sub ductu mur ωοωθ VI inc GI, Gubernatoris, eo modo quo pactum erat, Urbem deleruit, Generalis, massim cum Caesarianis & Bauaricis copijs eamdem ingressus est. Itaque xxix. Mariij, praesente Generali det Tribunis, in Templo D. VDAL Rici DEo gratiae actae, decantato magno plausu Hymno, Te Deum lauri , ctc. in pro pugnaculis tormenta bellica displosa fuere. LIII. Gubernator urbis designatus Comes Otho Henricin Polyh0 Hς' -- Eque, aurei velleris binas legiones peditum sub imperiis
ru,Guberna. ettera ac Lombard/ Iribunorum adducens demum veni tor urbis de- r. Aprilis, dc sequenti statim die Lutheranam plebem exarma- signatu . & diuersoria militum a Catholicia ad Lutiaranos transferri
praecepit, & claues Ecclesiarum Ecclesiasticis restitui iussit, in ipso Parasceves die supplicatione uniuersali propterea instituta.
Llv. Ad XXIII. Apri Iis post Iongam exsipectationem allata Catholico. fitit A vociΑM a Caesarea Maiestate diu desiderata confirm tu' ia,' pactionis, quae triduo post Lutheranis praelecta, dc ut deinceps eidem se conformes gererent, mandatum fuit. Ita XXV L. Aprilis Catholicus Senatus,primum in Curia consessum exes sis Lutheranis habuit. LV. Cilm deinde Lutheram tardiores essent insoIuenda muILuther nus cta a Caesare imposita, quae erat trecentorum millium flor Mingi str 'Mη norum impossibilitatem praetenderent, omnes qui an-
fuere, donec certiorem selutionis spem facerent, quam etiam post dies non paucos spoponderunt, & iterum dimissi sunt. LVI. Ad diem denique X. Masi redijt Avcvs TAM P. Ioannes Praepositus Crucis, ferens Miraculosum Sacramentum in . 4 , .hii & Chismensi Coenobio sub Suectico bello asseruatum, cui ultra Lia
victoriosa raon obuiam venit Administrator S. VDALxier, cum mirac
Crucias. vd- losa itidem CRvcκ eiusdem Diui, quae sub eisdem turbis tria ιε i.aua , rqsim transsata fuerat. utrumque hune thesaurum Clerus
385쪽
Rerum Augustaε. Unidia Partί II. Cap. LXTm amnissima pompa excepit, deduxit, & quemlibet in sita Ecclesia
reposuit. Rara dc insolita fuit A vGusTANis haec pompa,quam Ducum ac militum industria, pulcherrimi ordines tam Equituquam peditum. & frequentia tormentorum aeneorum tonia trua plurimum illustrarunt.
Cum itaque spes esset Vrbem juxta pacta conuenta ab . inquietis hominibus quietem habituram: nihilominMs Lutti '' - 'rani exterorum Principum ac Rerump. aures continuis que- litiones eoa- relis obsederunt, quin etiam ipsos Sureos sollicitarunt tam diu. t p ea. donee tandem Anno Christi cII. Io C. xLv I. per Iongos ter rarum tractus absente Caeseriano ac Bauarico exercitu in ipsam Bauariam irrumperent, ae post octo dierum obsidionem ciuitatem Rhainum, alias satis bene munitam, caperent, ac in suam potestatem redigerent. Inde Sureici exercitus ductor primarius Carolin Gusuum navel tentatis AususTANis de amiciis tu, eum repulsam pallias ellet, χχ. Septemb. 2 Coo. Equitum praemisi, qui vias obseruarent. Cumque eodem die εο o. circiter currus urbe egressi essent ad commeatum convehendum ;in eos inciderunt, & supra mille equos diripuerunt, quod damnum supra Ao ooo. florenorum aestimatum fuit. Postridie ad ipsam urbem obsidendam processerunt. Cum itaque iam ante oculos obuerseretur hostilis incursio,& Seren. Elector nuariti impense tutam eon seruatamque Λ vGusTAM cuperet, neque pro voluntate facultas suppeteret, absente Caesareo Bostoi exercitu, audendum aliquid paene ultra vires fuit, & praesentibus tutandae patriae utendum Decimo tertio Septemb. Praefectus vigilijs Spora hiana legionis. Ferhardis Erileman cum centum quinquaginta equitibus v bem inierat: decimo septimo secutus est Iegionis minentiris ea Legatus, Ioannes niderum Assiue . cum trecentis plus min sipartim equitibus, partim hipposci ope tarijs. Accessere deinde a 8. Septemb. Tolbim junior, cataphractariorum; de re bim hippo inopetariorum legionibus Praefecti, qui numero ad Vas senseuium in Bauaria, hostium superuentu, imminuto, eum trecentis quinquaginta circiter suorum Avavis
a et AM sunt ingressi. De Catholicu ciuibus aliquot delectae ce e A turiae,
386쪽
sso Rerum Augustan. Iulia I. Partu II. Cap. L TXIII.
turiae, quibus ductores praepositi de urbis magistratibus tres, rei militaris periti. Accessit aliqua sponte nomina Prosessorum Studiosorum manus, & venatorum globus, ducente AElamoniderico a Muggenthes, Barone, qui cum ciuibus & studiosis summatim serme sexcentorum capitum colligebant. His urbs munita praesidijs, quamquam pro negoti j magnitudine modicis, & tormentis per munimenta dispositis, hosti ultima comminanti Diuino inprimis freta auxilio se objecit, neglectis repudiatisque supplicibus de genu precibus matronarum Augustana Confessonis grauidarum, virginum , infantium, clina apud Duumviros urbis,tum apud praefectos rei militaris,dediationem ex Poscentium.
. L': Ephemeris obsidionis AUGUSTANE.
2πz Itaque XXV. Septembris pars hostilis exercit sis ante
fidetur a Sue. meridiem cis, pars altera de meridie trans Deum urbi admota: is S Gλlli . pagos suburbanos in Sueuia, haee Lechusiis Fridbergam pertinentes campos insedit.Copijs & excubiis hodie urbs ab omni parte cincta. Nihilominus his non obstantibus, sane singulari clementissimi Dgi prouidentia, nocte subsequenti Boici exemcitus tribunus Francisim Roverim in campo Dcis per medias hostium excubias cum tribus quatuorue hippo siclopetariorEmeenturijs transmissus, media stativa excubiasque euectus, teis nebris coeptum audax occultantibus, intra tertiam secundame, ri . bem que matutinam, incolumis ad urbem peruenit, hostibus exta cursu capto sero agnoscentibus errorem, & dimissum frustra insectantibus. 26. Mane circa octava tormentis maioribus, ante Lecha
sum collocatis , propugnaculum suburbio Lacono ab laeua parte praestructum cum valida turri, acriter, sed inani conatu verberatum, nostris indefesse tribus Iocis fortiter respondensibus, ita v hostes locum illum relinquere cogerentur. Λ prandio nostri equites cum hoste circa Laterarias visitati sunt, de sub vesperum eentum circiter ac sexaginta capita de armentis Hostiit, uti, hQstium intercepta in urbem egerunt. transi. 17. Mouit hostis castra trans Ociana, & seeundum amnε Ll, Haustumo aliV
Miratulosus ingressus. Suburbium Iacobaeum
387쪽
mustellam versus progressus per pontem nouum in O mam transi jt, dc eis Lycianis est adiunctus.Sub occasum solis magna
hostilium equitum manus citato cursu, nullo .rdine, tormentis nostris ab omni, qua sub ictu erant , parte deproperantes insectantibus, oberhusium se intulit. Hos non multo post, quamquam extra teli jactum, numero magno secuti pedites. Λt nostris tormentis acriter pagum infestantibus, coacti sunt hostes, in eampo tendere. Hodie etiam aquae interceptae ost ijs inquet molen
aquaeductus obst ructis: unde factum, ut molendi facultato sub τε urbi adempta, magna farinae panisque laboraretur inopia.E dem pariter omnis campanarum & horologiorum pulsus i hibitus: sed passim non obseruatum fuit. Nocte praeterita hostis parietem lignes inter ober - 28. Sept. m dc Telonium I nrtachensis pontis erexit: qui hodie ma gnam partem nostris tormentis disturbatus est. Post hunc lassa , beta exei tecta eodem spatio ducta. Duobus praeterea tormentis Obεm lat. 8, & post pontem minoribus alijs collocatis, praelusum in urbem. Coeptae etiam in cliuo Rosenaugiensi fossae & aggeres ad receptum interpositi. Ibidem ante de post meridiem factae equitum velitationes. Caeterum Dei erabas fluminum ria 'pas, ulteriores citerioresque ita aggeribus, fossis, palisque longo ordine, partim simplici, partim geminato, defixis emuniuit, stationibusque perpetuis tam arcte custodiuit hostis, ut, quoad obsidio tenuit, urbs omni cum nostris litterarum nunciorumquei communione prohiberetur. et q. Solenni D. Michallu, hostis ad fronte de latera pontis septimertachensis aggerem extruxit: viamque editam de latus ad valla vetera pertinens serris ligneis intexit, fossasque duxit. munitur ab Tota die usque ad deeimam nocturnam eontinue urbs impe- hostibus.
dita; sed pluribus etiam ictibus responsum fuit. 3o. Coepta,modo pluribus viginti, modo paucioribus mala ν '.
oribus tormentis verberari porta I Verruchensis,& vicina prO- eaehensia&pugnaeula, quae Turnum de Iudorum nominant, ex aggeribus pro
secundum Telonium constructis. Ex urbe strenue redditae pug R
ManEa tormentis utrimque quies, utpote caelo pluuio, t. Octob.
388쪽
s a Rerum AEgustin. mndes. Partis IL Cap. L XXVI. Valla ad S. I Hol .ingi relicta, collocandis octo tormentis ab hoste aptata. Horologijs campanisque iterum silentium i dictum & obseruatum usque ad finem oblidionis. Λ meridie
usque ad medium noctis utrimq; strenue tormentis certatum. s. Octob. Octo tormentis Furnus dc turris portae mrtachens acriter Aliquot aedi' Vallum contra portam D baam iactum. Molendi- ε, Isi ''' num cautum portae mertachensi vicinum, cum fabrica, in . aqua cuprum cudi solebat, nostris flammam sibi j cientibus, sub octauam vespertinam conflagrauit. Proclamatum, ut ciues vespere post quintam domibus se tenerent, ante septimam matutinam non exirent. Pistoribus mandatum, ut in certum locum panes conferrent, quo ante alios militibus ciuibusque armatis praeberentur. Quinquaginta plus minus Seholares militandi oblata opera armati, & diuersis in munimentis sunt Aliquot de
Λ decima matutina ad duodecimam noctis usque turris Llcnget xi portae, cum muris adiunctis turribusque vicinis, fueritiio.'' decem & Octo tormentis, Furnus & turris Vrierthachensu portae sex alijs atrociter pulsata. De meridie Lechusium diuersi Iocis incensum. Interdiu & inter noctii globi igni mi, & s lices in urbe iniecti. Vnus globus deprehensus 2 3 o. ib.& tam eis id genus globi in foeni congeries, lectos, aliamque concupiendae aptam flammae materiam deciderint,l aliqua etiam aedificia prorsus labefactarint, multa grauiter affixerint si quibus armamentariu vetus, discusso tecto prorsus nudatum Deo tamen tutante, praeter unam aediculam de qua postridie urbs immunis incendi js fuit, hominumque laesi perpauci. Dignum terte memoratu est, paucis ante, quam dictum arm mentarium tactum esti horis, magnam vim globorum, ali rumque nitrato puluere resertorum telorum exportatam, α in tutum esse receptam.
Octob. ias Tribus tantum tormentis ab hoste fulminatum: silices Puria' ad H t iactu Nocte globi Ganatensis vibrati in urbem complures, a P m pist ' maioribus & minoribus tormentis ad portam Piscatorum diamicatum magna contentione. Fossa ab hoste per vallum inocollea ecis olim extructum extra portam piscatoru lucta, E.. S iactique
389쪽
Rerum Augustan. VALL Parias n. Cap. L XXIII. ρυ iactique aggeres. Urbis deditio per tubicinem pollulata, cum Urbi, deditio
minis deustionis nisi dederetur. Responsum a Ruiris, quae postulat vellet hostis ageret, sibi stare, Vrbem nequaquam dedereἔvbi . una Catholicorum, binas ternatu ἡ theranorum domos incen dijs obiectas esse. Sexta matutina propugnaculum Iudaeorum, turris nevia s-Octob. geriana eum Turno undecim tormentis validὰ verberari ecepta,
fossae hostium tectis ad Urbis usque fossam, quae portam Κωπ- guti, on:
Ierianam de nocturnam interiacet, promotae, ibique corbes ' ita urbem. militares, tormentis tutandis collocatae. Sub vesperam L e sum rursus inflammatum. Nona vespertina globo Grais natensi accensa aedicula prope Moggerianam portam const grauit: alij que eius generis globi complures ac taees peris grandes excussi in urbem. Acriter praeterea a iaculatoribus circa portam Menuerianam dc piscatorum, concertatum. Tormentis, sed parcius quam heri, denuo in urbem res si Octob. acta. Sub vesperum tamen Furnis acrius, quam adhuc Vmquam, verberatus, magna interim contentione dimicantibus iaculatoribus. Pali Gog Maad Deum usque, arcendis ineuria Palorum
sonibus, ab hoste defixi. Cuniculus ad portam Menggerianam detectu, i in quem a nostris eruptione facta,'alij de hostibus d. ectuch, interfosti inter quos eius artis experientissimi, cum multis stibus i Meiise altioris inferiorisque ordinis,in quibus Se Comes de gemis or quam no seis, . ductoribus exeisi, magno sui desiderio relicto alij m' qui intus abditi latebant, flamma fumoque praefocati. Dies eum oriente sole usque ad octauam admodum a r. Octob. tormentis infestus: sicuti iterum meridie a duoeecima, de ei ria Ingentos ca primam ingens globus tectum Cathedralis Ecclesiae pertransijt deciditque ubi magna hominum multitudo conuenerat, at Deo prohibente, citra alicuius laesionem. Eiusmoda globi transierunt domos DD. Praepositi, Decani, Capituli horis
reorum , & alias vicinas. et .
Eodem tempore octo Creata extra esultatem eirea La- Cmatatum terarias incursionem in hostes fecerunt, ita ut totus campur impleretur equitibus, sed ipsorum praesecto vigili arum capto, septem in urbem redierunt. Vespere in fossa hostes tentarunt . e i Zr a Portam
390쪽
Dimicant nostii eum hostibus. Cunitulus detectus.
portam Mengaerianam, sed quindecim inope taliorum ictibu enecatis, pluribus vulneratis, uno captiuo in urbem deducto, recesserunt. Sub noctis initium aedes S. Vn gaui cum eontianente Leprodochio de molendino urbico a nostris exusta Nocte subsequente hostis vallum pro porta Iacobaa situm incursavit, at eum clade repulsus est. Eadem sors valli Rauelini ad portam VHertachensim fuit, quod rest medium noctis trina vice magna contentione ab hostibus serio oppugnatum . e niculoque sub illud acto flamma subiecta: at a nostris fortiter defensum fuit, hostibus retro cedere coactis, luculenta clade accepta. Desiderati ad utramque portam de hostibus dicum tur I Io. de nostris quatuor, dc tres vulnerat. Mane viginti equites urbe egressi fortiter cum hostibulsclopetis concertarunt, sed sine dato aut accepto magno da misno in urbem redierunt. Iterdm cuniculus ab hostibus factu, detectus est. Tormentis tota die contenderunt hostes, dc po tas Menggerianam ac merinachensim cum alijs nonnullis aedias ei js enormiter laeserunt, vallum ad pontem laci cis flumen
s. Octob. Tota nocte usque mane propugnaculum Iudaeorum, turris ιις in sorti meri Abensu portae, turris Menggeriana vehementer Verbera-,iu. yyyὴ ta tormentis: globi Granatenseti dc silices iacti. Lech tam mul ti, denuo locis incensum sub vesperam. Sub quartam vespertinam vallum ad portam VHeribachensim Rauelimvn acti oppugnatum impressione. Nocte duo molendina pro porta Deileia dc alia aedificia a nostris exusta. M. Octob. Propugnaculum Iudaorum I. tormentis ante meridiem Varia loea ab pulsatum. Λrx & urbs Hidberga cum vicinis pagis, Κ nua. Ossibu ς v M.t Meta, Terchima, mulserx hausin, Otimaringa, Tettert husa, referῆhusa, Turnenhoen dc Helistaris, de alijs plurubus locis ab hoste combusta. Lechustam rursus inflammatum, eum aliquot cis lacum sitis aedificijs. ει octob. Mane circa primam horam tantus fragor tormentorum Rursus urbs & bombardarum fuit, ut per totam urbem in publicis compia v xij modi ti, de plateis lumina accenderentur, putareturque passim g
Su ν uitta in pressionem stri .Hostes vallum circa portam rere