장음표시 사용
191쪽
Au ustus quum haud parem regendo Principatui cerne. ret in Franciam secum advexit , illius regimini QDfecto Ademario . Post Ludovici prostelionem, Landulfi senioris Capuae Comitis filii novae Capuae exstructionem aggressi int anno sortasse DCCCLIII. ut novum sbi,
validiusque in Salernitanum , cui suberant, Beneventanumque Principatum, cui finitimi erant, Principes propugnaculum firmarent, Veteri Capua iam tunc a Sara cenis excisa , Sicopolique pene iis constpulta cineribus. Haec ab Erchemperto n. a 3. & a4. inseruntur e sicuti &argumenta , quae Landulfi P. aesulis , ejusque fratris Lanclenulfi animum impulere, ut Caprearum ovile Si copo lim nimirum saxorumque tu emas Iinquentes, ad humi- Iia descendamvis, is altos nos, S inhumitis eircum picientibus praebeamus. Lando tamen iis rationum momentis reclamitans , Sicopolim potius testituendam esse adfirmabat, quia delirum , ac si sim erat inter tot proceuas urbem munitissimam deserentes, ut fatuo in coeno Iocarent . Hisce tamen adhortationibus haud acquiescen-Ies Lando, Pandoque fratres, ac ab aliis duobus divisi,
novae urbis jecerunt fundamenta , ut notat Erchempertus. Non eodem tamen modo haec narrat Ostiens loc.
cit. Lando Comes, s Landu hus Episeopus eum ceteris propinquis fuit apud Pontem Casurini. tuam scilicet Capuam sicut hodie eernitur , consstruxerunt Ann. DOm. DCCCLVI. At quorsum haec, quaeso, Ostiensis contra
E chemper tum , cujus enarratione tuo in Chronico uteris Non alia, fortassis, ratione, nisi ad explicandum fortassequatuor germanorum sagax consilium, quo licet a seipsis discrepare viderentur , consulto tamen constitutum fuit,
ut divisis inter te copi is, aliquot pro Sicopolis defensione, ut diximus, Lando Comes expeditas haberet , aliasque
Landulfus , ut coementarios fabros , aliosque operarios defenderet, si in eos hostes sortasse irrumperent, aedificationemque novae urbis impedirent, quod unum merito verebantur Comites, qui suo a Principe temere jam
desecerant. Hinc est ni fallor quod Erchempertus, di
192쪽
Ostienss in eandem discesserint sententiam: ille fratrum consilium cluntaxat meminit; hic ad urbis exstructionem utrumque conspirasse adfirmat, nec a se invicem discedendo, quam iungendarum potius copiarum , augendarumque animum habuisse . Sicopolim interea servabant . ejusque Castrum, quo uti propugnaculum, cum necessitas cogeret, se reciperent. Quod utique clarius evincitur ex inedito catalogo Comitum Capuae, ut sepra , in quo legitur : Cum stiaenardo Lando Comes beuavit in Saraeana , in Ferruetanu , s Limatuta locis non longe a Sicopo. lis Castro , quo unicum Capuae Comitum munime tum . Magenosum Sadductorum nepotem a Tianu pr
iecit. Ipse scilicet Lando Comes Ca linu cum fratriabus suis moliri fecit in pantanu , ubi ipse nempe etiam
comitavit. Quibus ex verbis plane colligitur, non a se invicem abalienatos prosecto fratres suisse, sed consulto copias divisisse , ut partim Sicopolis custodiae invigilarent. Siqua enim hostium irruptio utrinque fieri continiageret , mutuo sibi fratres suppetias ferrent; tribus enim circiter milliaribus e Sicopoli Casilinum distabat. Verum quantum haec dubia snt , a filiis scilicet Landolfi senioris Campani Comitis Capuam aedificatam fuisse, tantum Scriptores aliqui stomachum movent, quino m hane urbem quo tempore , s s quo Mee nova urbs ferit aedificata , non satis constare adserunt. Legantur, quaeso, Scholius in Itin. Ita l. Lib. ΠI. Leander , Albertus, Flavius Blondus in Campan. α Phil. Bergom. Lib. IV. aliique , qui tam inepte hac in re locuti sunt, ut non Historici, sed circum Pranei potius, ac fabellani descrI-ptores appellari merito queant, quorum errores ne leviter quidem attingere dignum puto. At ad alia piope
Casilini, seu novae Capuae stus ille a Landulfio ele. Etus est, qui palustrem agrum citra Castini veterri inum pontem a Vulturno fluvio duobus lateribus circumductum occupabat , septentrionali nempe, aque occident
193쪽
si . Ab ea videlicet parte, ubi etiamniim Forum bestiis
ad victum intei ficiendis destinatum exstat, Ortum Ueriasus Forum magnum , seu Nobilium vulgo ad Iudit rappellatum se extendebat: ubi exacto seculo quum Deis
curiones urbis novam Carolo II. Austriaco Hispan. ac Neap. Regi statuam conlocandam decrevissent, murum
ibi antiquae urbis ter:a obductum ex quadrato lapide invenere , quem Campanae tunc plebis inscitia , pontis Casilini catenam credidete ; quod novi pontis ingrestum veteris enim pontis vestigia superius exstare noscuntur inter sacellum videlicet B. Mariae Virginis Ia Saniem vulgo vocitatae , & macellum, quod aestivo tempore, quo fluminis aquae decrescunt, apertissime inspicitur e
conspectu metiatur . Sed si pontis eatena, sue repagulum , uti credidere, murus hic fuisset, cur ex quadrato Iapide , di inflexus, non recit lineus pontem versus tendensi cur non duplici ordine constructus, ut pontis utrumque latus sulcimento muniret y cur tam in longum ped. circ. hiscentum catena isthaec protensa,& quae 'ultra militaris
stationis locum sive V eo o di quarta in plateam S. I annis Nobilium hominum defladiit Z At nugatoria
haec profecto, & insulsa relinquamus. Murus gitur a magno Itidicum Foro subtus magnificum magni olim Altavillae Comitis Palatium quod ex quadratis moenium urbis lapidibus exstructum fuisse adfirinat Uecchionius noster in suis M M. Codd. to. XIX. Sin suo Diurnali MS. Laurentius Rossi protendebatur curiam versus, sive Sedem , & Arcum, quod Olivae communiter vocatur; prope cujus sinistrum occidentale latus vestigia olim cernebamur, ibique urbis Porta, quae oristum prospiciebat, ut ex chartis Capuani Thesauri evincitur; in altera quidem An. MCXCVII. haec leguntur et
juxta casam, presam , s far num Pardi Ν. Joannis dicti
de Francia . . . . in Parothia S. Joannis de Lan patri. juxta Artam Francorum , s murtim antiquac urbis, s Portam dirutos se. Artus Francorum Priscis temporibus cognominabatur locus qui nunc Sedes vivae dicitur: qua-
194쪽
re indubium est , tunc vestigia ibidem extitisse veterIs muri, portaeque urbis. Altera charta est A. MCCLXU. quae habet e Terra, s pres, quae es intur hane C puanam eivitatem prope Deum veteris storise , s muri ... non Ionge a Parothia S. Joannis ram alia, s hor Ba. bet fines r ab uno latere Iisis murus dirutas hujur Capuae civitatis, ab alio domus de Iu Francu &c. Neque dubitandum , quin illis temporibus, imo ab XI. usque se. culo Eccles a S. Johannis de Landepaldo, sive Nobilium
hominum ibidem constructa fuerit, nec unquam situm immutaverit. Chartae enim Veteres illius Ecclesiae Pa roecialis, aliaque Capuae monumenta hoc utique declarant, edocentque. Anne murus inde recta pergeret, aut
aliquantisper defleeteret, ignotum . Certissimum tamen est, anno MDCIII. dum hypogaeum Ecclesiae S. Michaelis ad Curtim instauraretur, murus veteris Capuae ex quadrato lapide instar illius, qui alibi recognitus erat, ese fossus est, qui in plateam Fauoram versius modo via S. Petri vocitata tendebat, parum longe ortum versius ab Ecclesia S. Na Zarii, ubi nunc Monasterium Nobilium puellarum S. Hieronymi nuncupatum , Qbtus quod murus idem inventus est , flumen versius inflectens , ut Mona. chus in sua Sanctuarii Capuam recognitione MS. quod opus penes me est; & Vecchionius habent. Alterum Capuae latus occasum Prospiciens munimbat illa, muri longitudo, quae prae soribus Monasterii S. Vincentii in Vulturno exordium ad aliud fluminis la tus recta finem habebat et in cujus muri extremis, quae hoream, meridiemque spectabant, Turrium cluarum munimenta in Vulturni ripis assurgebant, quae tam Casilini pontis ingressum, quam alterius ex adverso factitii pontis , Sicopolim prospicientis: qui pons caementitia quadam medio in flumine columna nitebatur , cujus rudera aquis decrescentibus clare noscuntur, non longe a praedicto S. Vincentii coenobio custodiebant . Harum Turrium, scuti & illius, quae ad Montemne pone orienis
talis muri initium c ubi postea Ecelesia S. Petri ad More
195쪽
teronem adpellata, quae B. Francisco de Assisio,' suisque Fratribus concessa pro Monasterio ibidem aedis cando, adhuc nomen mum retinet vestigia suo &Peregrinii aevo extitisse adfirmat cit. Vecchionius, pluribusque In veteribus chartis harum turrium memoriam perlegisse. Imo
Lib. XIX. se illa prope S. centii ripam , s retro domum famiriae de Diaratio proste' FF. Conventaaritim S. Petri Mon Drium propriis usum oeulis Didisse testatus es A. MDCXXXIA. praesente etiam Peregrinis , qui dixit: en Capuae nosrae murus, s torris in sua priori funda. tione confrtifra. Quod haud pro Rcto improbandum , quae enim ipse a suo Peregrinio vel audiisse, vel ipsum vidi iase testatus est , id satis exploratum volo. .
Murus igitur illam urbis partem hinc inde primum custodiebat, qua planiciem apertam , nec satis defensam habebat, meridiem & ortum versiis, aliunde a Vulturno circumseptam ,' neque tunc ad illam muri partem, quae occasum spectat, oculos Langobardi Comites intenderunt, quum flumen iis satis pro repagulo fuerit. At posteriori tempore moenia ibi exstructa esse ex Oss. Lib. I. cap. sa.
didicimus , Gοδεψerto , inquit, Abbati S. Vincentiι ad fontes Vulturni ad Monaseritim aedificandum Deam ab
Lan ID, S Atendisso Capuae Principibus fuisse eoncesItim extra urbis scilicet Capuae muros , eo nempe loco , ubi etiamnum sublimis Ecclesia , dirutique Coeno-hii vestigia adparent. Quem murum ab A tenuiso I. Cap. Princ. exstructum fuisse credo , illoque ipsium tempore Capuanae urbis muros protendisse , Turresque alias ad
propugnacula erexisse ; inter quas Turris illa, quae Capuae adhuc visitur, vulgo deue Pietre, & olim Paldi, ah insigni aliquo Langobardo ac illustri viro , eius aut Praesteso , aut exstructore cognominata . Εjus prostelo meminit charta Monasterii Monialium S. Mariae Capuae Anno C MLX. his verbis r ab alis capite Bia qaae vadit in Turre riui . Aliam ab hac Turri memorat charta ejusdem Monasterii Anno MCCVII. in qua legitur: pr
196쪽
S. Mariae , aquas suminis Sc. At Turrim hanc neutiis quam a Langobardis erectam suisse suspicor; sed potius a Northmannis Principibus in postrema urbis extensione post An. M C. quum ex charta donationis Monasterii Mi nialium S. Johannis An. MCXU. a Roberto I. Capuae
Princ. clare eruatur , nondum ultimam iam habuisse amisplificationem . Legitur enim ibi: Damus totum aDeum
suminis sciat incipit a parte orientis a muro sius nostrae Civitatis, ubi S. Benedicti Ecelsa esse noscitur, s tibi olim fuit Tragatieus scilicet scapha seu linter ad flavium transmeandum, resque aliunde navi exportatas deis
ponendum ad portum qui dicitur S. Mures : quibus ex
verbis ostenditur, muros Capuae siub Roberto I. non ulintra Ecclesiam S. Benedicti processisse. Hos enim noverunt
optime Peregrinius, ct Vecchionius An. MDCXXXIX. in impluvio Collegii Patrum Societatis Iesii , ubi olim Domus nobilis familiae de Argentio, quam pone Ecclesia S. Benedicti ejusque Monasterium circumscripsierat, quum foveam quamdam effoderint Patres illi ab eo latere , quod ortum spectabat, & meridiem . Isque murus ex quadrato lapide erat , soliditate palmorum circiter VII. ut idem Auctor perhibet , qui S. Marcelli Majoris Paroeciae atrium pertransibat eo siquidem loco, quo publicus sons effluit; respondetque Aquilonem versius, quo supra fluvium exstat eiusdem Collegii Societatis Iesu pomarium , in quo vestigia destructi Monasterii Cassinensum dignoscuntur, columellae , epystilia , aliaque huius
generis ornamenta. Subsequentibus postea seculis ulterius ut his moenia exstensa suere , scilicet ultra Monasterium
Montalium S. Mariae a Principe Roberto II. qui a Ro- perio Siciliae Rege saepius bellis impetitus sui te demumque captus, oculisque orbatus An. MCLVI. finem dedit Capuae Principatui sub Rege mitelmo I. ut alibi exponemus . Igitur post Ann. MCXX. ad MCLVI. Capuae
moenia dilatata sunt; & xum Turres aliae in urbis circuitu exaedificarunt Nortia manni , relictis iis, ac rursus
munitis , quae sub postremis Princ. Pandulfis IU. & V. ejusque
197쪽
eiusque filio Pandulso VI. ultimo Capuae Dynasta post
A. MXX. erant: inter quas Turris Pontis, quae in veteribus hujus urbis chartis Coselum quoque, CUrum, Casellone, & Coseluetio appellatur siecus a novo Castro sub Carolo V. Imperatore Capuam adventante An. MDXXXVI. cum aliis insimul novis munimentis, murisque praesignatis . . uti vulgus credit quod legitur in
charta MCLVIII. In veteri Caseuone S. Petri prope stomtem : In aliis Ann. MCXCVII. MCCXLV. MCCLI. &NCCLXXXVI. apud CaseIIam verus , prope Cui rum S. Petri in ponte , es Turrim Arestaui, cujus situm deis
sideramus ; ejusque etiam meminit charta Ioidani II. Capuae Principis in Monasterio Monialium S. Iohannis adstr- Uata, quae scripta dicitur Anno MCXXV. Illa quoque Turris Capuanorum vocata, prope Poristam Capua notum in orientali Iatere stam Monasterii S. Laurentii Cassin. a familia quidem Captianorum sic denominata , quae Langobardorum temporibus a Capuae Principibus nomen destim sit r ea quippe a Τeanensibus Comitibus pridem originem suam traxit, & a Castri Pra. tae dominatione c quod non longe a Presentiano, Venais
fio , ct Sexto situm est de Prata dicta, sive Capuana,
de qua veteres Capuae chartae verba faciunt Anno
NXCVII. MCII. & MCXXIX. Ipsa deinde familia Amal.
phiam perrexit, ibique semper Capuanorum adpellata . At in charta Tabularii Ravellensis sign. num. 329. sub Ann. MCCVIII. Regni Friderici Imp. die dio. Auetusti XI. Ind. apertissime dicitur t Petrus tutilo S. Marteui Pν esse.
Cardinans JU. Landulfi, Ν. Mansonis OU. Ioannis Capuani qui primus facillime fuerat, qui Capu i Amalphiam prosectus fuerato is . Landonis Comitis de Prata fundavit,s dotavit fusas artium Iiberalium ad eommodum tam Dicorum , quam uericorum dictae urbis Ama Biae , NAIrani Sc. Et revera Landonis hujus Comitis de Prata abavi Petri Cardinalis Capuani qui fuit frater Pan dolfi cognomento is Sexto ab Ostiensi Lib. II. cap. 68. RPetro Diacono Lib. IV. cap. 7ν. & 7y. memorati, loquitur Z a char
198쪽
tharta alia Thec Cap. An. MLXXXI. in qua testitur claometsi aliquantisper exesa permutatio quorundam bonorum in caseris Sexti s Pratae sim Monasterio Cinglans pertinentibus cum aliis bonis in eivitate Teanens . quae fuerant a Pandulfo cognomenio de Sexto , s Laxine ejus fratre cognomento de Prata nobilibus Comitibus mih qu. Paui de Venafria donata Eetusiae C uanae , eiusue CD-ricis r ibique internit ejur axor relicta , nomine Marmistia dicta de Au tu Se. Quaestio tantummodo heic disceptanda , an Turris,
quae modo trans Casilini pontem inspicitur , antiquitatemque suam satis ostendit, a Longobardis potius, quam a Northmannis extructa fueriti quum Federicus quidem Imp. eam, aliasque in circuitu instaurarit An. MCCVII. ut ex inscriptione ibidem adhuc servata colligitur: Tum ritim coronidis Restitutori. Illam igitur ante hujus Aug.sti tempora aedificatam suisse, nemo est qui dubitet. At quando , aut a quo suum Vel initium, vel incrementum acceperit, profecto ignoramus. Certissimum est sub Richariadi Comitis Aversant aetatem, qua pluries Capua fiuit Opis pugnata ab An. ML. ad MLVIII. Turres in circuitu permultas uibem illam habui me. Quumque civitas longa o sdione vexata se Richardo tracliderit x turres pro Callanis, Langobardisque servatae sunt, ut ex Cass. Chron. ib. III. cap. i6. A Nati demum famis penuria eiUes, e
dente Lan Iso Principe recistiunt hominem Richardum S serant in Principem, portas Fbi dumtaxat eum turririum fortitudine retinenter. Verisimile itaque est, paululum pust urbis exstructionem , ne pons hostilibus pateret incursionibus, turrem ibi Langobardos extulisse, quae Pomtis accessum custodiret e eoque magis , quod ex aversa parte fluminis nec muros, nec turreS habebat, quae Pontem tueri setis essent. Utinam Erchem pertus, Ostiensis, aut alii haec nobis scriptis demandassient i Neque e veteribus chartis isthaec notitia prorsus eruenda speratur. unam enim solummodo habemus in Monast. S. Johannis,
in qua mentio Turrit in Casalini ponte. At revera non
199쪽
tam ultra, quam citra pontem turres exstabant, ut siupra notatum est; cur potius de transfluviana intelligenda sunt verba illa, quam de cisfluviana Capuae turri, quum τό in ponte de alterutra intelligi possit Z Semper tamen verum est a Langobardis sive Comitibus, sive ab Atenuiso I. Prin. cipe An. circ. C M. aut eiusdem filiis eodem seculo X.
decurrente, turrim hanc transfluvianam erectim sui sie; secus vero a Northmannis, qui eas restituendas curare debuerant. Indeque a Rogerio Siciliae Rege An. MCXXXVILut ex Falcone Beneventano habemus , eversae, ignique consumtae , a Friderico Imp. instauratae fuere, ut diximus. At ad novae Capuanae urbis exstructionem sermo reis
deat . urbs quidem eo temporis loco imo , palustri , di haud salubri sita. Neque sortasse aliam ob causam situs ille eleetus est, quam ut hostes ab aggressione, inopinaintave irruptione ccercerentur, & Campanos Langobardos imparatos, atque non satis deaensos invenirent aemulorum Neapolito-Graecorum , aut Salernitanorum, vel Spolete sum turmae, ut Erchemp. n. as. Quod etiam causae suit, Ut quantocius moenia urbis exstruerent meliori, qua p terant, firmitate, terreno munita aggere, praegrandique
sessa , quam stagnantes ibidem , collectaeque aquae, ac palustris aster eo securiores redderet cives , quo dissiciliorem hostibus praeberet accessum. Nec musto post restituta moenia e quadratis lapidibus, quos ab eversis u hibus Casilino , Capuaque collegere , munita et itaut vix triennio expleto ut opinor ex Erch. loc. cit. aliisque Chronographis moenia, propugnacula, laxet aggeres, fossa, turresque confirmatae sint, ut securitati suae consulerent. Ad aedium , domorumque tunc aedificationem dissicile initio cogitatum , quum instrumenta sibi oppugnationis Potius sibi pararint, tuguriolis tantummodo , casisque conintenti. Nec festinatio exstructionis iis profecto nocuit; nondum enim perstcto opere, Guido Spoleti Dux Salerni Principe foederatus Capuam obsedit, ut alibi notatum. Atque ut distinctim eas urbis plateas, aedificiaque, quae Primum novae Capuae spatium occupabant, Praesignemus,
200쪽
ea fuisse adfirmo loca , quae circumcirca saepiunt Maiorem Ecclesiam cum adjuncto olitorio Piscario,& ad comestia hilia quaeque vendenda apposito soro, Coenobia Monialium Jesu Ord. S. Francisci, Monasterium Guglielmitarum vulgo Montis Virginis pone quod S. Leucii Paroecia Commendata cum proximo soro, Ebulensi adpellato, ejusque viciniis Vulturno circumdatis usque ad S. Vincentii Monasterium , quae nunc Praepositura Commendatiliat atque inde recti supra fluvii ripas usque ad S. Hieronymi Monast rium , aut paululum ultra , quo in spatio Iudaeorum quondam satio , unde Paroecia S. Martini ad Iudaicam mismen ; Ecclesia & Monasterium Carmelitarum olim in pontis suburbio, SS. Trinitatis Caninensium , nunc destrudiae, S. Petri in Cimbrisco,& S. Nazarii Parcieciae, aliis postea adnexae, Ecclesiae itidem S. Michaelis, & Iohannis,
quae quoniam veteri Capuanorum Principum Capuae Ρa. latio, seu Curti conterminae, ad curtim adhuc vocitantur, Seminarii Ecclesiastici aedes cum propinqua S.Saluatoris Maioris, & S. Bartholomaei in arcu Algi sit Paroeciis tS. Dominici Templum, ae Monasterium et Sedile, seu Fo, Tum Olivae vocitatum, SS.Caritatis Mons, puellarum. Collegium, ac Nobilium virorum Fratria, penes quos huius loci gubernium est, ac morti damnatis praesto sunt : dg
per Iudicum forum , ubi statio militaris, & S. Eligit Patrum Theatinorum Templum recens instauratum cum adnexa platea ad Paroeciam, seu puellarum Carmelitarum Excalceatarum Collegium S. Petri ad pontem nuncupatum, partem aliquam sert. Ecclesiae Monachorum Coelestinorum, vulgo S. Petri ad Mageuam , comprehendens ambitum situm claudit . Atque haec ad novae Capuae exstructionis primordia cognoscenda, lectoremque nostrum instrue dum satis sint.