장음표시 사용
381쪽
343 priuatim venissetian publice3 Si impetro, inquit, publiceo minus, priuatim. Vox pij eandoris in patriam index. Si cessisset ex sententia legatio, gloria patriae cederet: sin mi-kL nu , repulla ignominiam ad se pertinere. Sic
mulier illa Lacama quinque fili, in bellum emissis , plures non habebat) ante subu bium flabat expectans, quis esset belli exitus. Ut accessit quispiam nuntians filios illius omnes occubuisse: Non Uiud perconta bar , ignauum mancipium , sed quid ageret patria ς B cum respondisset, a patriastetis levictoriam: Libenter inquit accipio filiorum interitum . Egregia mulier, priuatum in liberos affectum publicae in patriam pietati, posthabuit: cui felicem interest dare sorti nam i imputari nobis aduetiam. Charitas&propentio erga liberos quisam est naturae
tyrannis teste Chiilostomo hom. 17.In Mat- . Nec tantum vinculum scindit quam Amor patriae. Xenophon sacra faciens de more coronatus, udita filij morte, coronam primum abiecit; sed cum resciis renue dimicantem cecidisse, coronam capiti repinsitit dicens , malese haberesbum strenuum,
quam longaeuum.Sic Antigonus filij denuciata morte in bello strenue suscepta, adeo non ingemuit,ut potius elato animo exclamarit, Serius ὸ siti tam gloriosam mortem obii K. Pl res alios resert Hieronymus ep. 3. ad Heliod orum inquit non minor in luctu , quam in bessis virtus fuit. Haec in sugillationem ii stra dicta sint,si non prςlhct hdes,quod exhibuit infidelitas. Urget sortius argumentum, si eos recenseas, qui filios molientes in patriam sustulerunt, ut de Bruto Virgilius canit. 6.Aeneid. .... Natorique pater nouat bella mouentes,
Ad poenam pulchra pro libertate voeauit :Tantus Amor parrι Ludusimmesa cupido. Tantus amor patriae, ut peti so supernanifest. non Valeat etiam Sanctos in terram alienam ι- ρ subducere. Aegredere inquit Deus ad Abra- , - hamum) de terra tua Gen. I 2. Quis non crederet statim sne ullo praemio aegressurum,
qui ex solo Dei imperio ad proprium filium occidendum festinauit. Nihilominus adeo inhaerebat patriae, ut opus fuerit septem illi
praemia longe maxima proponi, quae eodem capite referuntur , ut Petous aduertit.
Disia D Ncc satis quia terrena fuere, vingrederena. Nam in forma gloriosa apparuit illi
Dominus, ut Caietanus deducit ex Metibus a solorum c. .n.L. Deus glorια apparuit parim nostro Abrahae. Tam dissicilisnaque a patria egressus,ut solum ad caelestis gloriae coi spectum suscipiatur. μιcuique patria sua charior est ait Cassiodorus bb. I .F.2I.) dum seupra omniasaluum frequaeratur, ubi ab ipsis
iucunasutis commoratur. Ionae Prophetae imperat Dcus serio prosectionem in Ninivem, uelm dein Piamum ciuιιatemgrandem Ioariis. or praedua mea. Ionae I Quis non expectabit eust Nilanam baculo innitentem in procinctu po- msitum, non currentem, sed volantem, ut diuinis iustis obtemperet intueor sugientem -resua
a facie Domini. Surrexit Jonas, mi fugeret p-s in Tharsis a eo pectu Domini. Sed a quo,&quo fugis o Iona Foriam in Tharsis non est facies Domini Siue in mari,siue in terra lateas facies Domini inueniet te: Si Tharsis ii terpretatur , contemplatιοgaudis; quale gaudium potest inesse viro, qui fugit a facie, inquam desiderant Angei i prospicere λ Sic Ecclesialta munus profanas, & voluntario exialio vagus , & profugus fugis, ne Verbum Domini de suggestu Niniuitis explanes Sic propriae vitae prodigus eligis fluctibus abripi,& imanis belluae uterinum habitaculum,
quam comminatorium sermonem Niniuitis referre' O quanta Ionas pericula deuorat,na Niniuitis deferat vaticinium,Seu Propheta glosat Hieronymus si nicto Hi Fuggerente
θιritu , quod paenitentra Gentium ruina sit
Iudaeorum : adcirco amator patriaesua, non tam salutiannidet Niniue , quam non ult perire
populumsuum. Et subdit: dolese solum electum qui mitteretur ad Mys tos, is quod bis maius est, timebat, ne per occasionempraedica-tιonis suae, illis conuerses ad panstentiam 'rael penitus relinqueretur. Satagentis & soliciti
animi pro patriae salute actio est, a Niniuitisfiigere; filios suos, Iudaeos suos habebat in
corde hinc denegat Niniuitis praeconium ne patriae , nationique suae , acceleret supplicium. Si homo es , patriam amare debes , etiam impendio priuatae familiae . Experiti Pharisaei volentes , an Christus hin Himo esset& Deus, a publiea ad priuatam ten chri utant utilitatem retrahere. Si Rex Israel est,
et . An plus homine sit, vel sola constet hu- tis Mili. pem . . tur de terrasua: adhibentur insuper&diu, imanitate ChriIlus; peculiare bonum offe-
382쪽
nant amplectendum , dum communi h mines urgenturpericulα Vt homo cognoscitur, s ob gloriam inanem , communem despiciat selicitatem; aut plus homine,si generalitati prouiderit. Naturae namque pro prium humanae ob priuata commoda, Rei publicae populique detrimenta despicere :ut supra vires humanas est, communi saluti
consulere , non suae tantumodo attendere.
Ecce subdolis promissis nonnulli Pharisei,
scribtq;in Regem inauguraturos te offerunt, s de ligno C Mus deicendat, Et credimus ei. Nolens tamen descendere ut communi bono consuleret, Uexta bora tenebrae factae sunt seu per runiuersam terram sue ad horam nonam : insolito prodigio vetiti omnium Dominus obsequij tributa collisit eo m mento, quo pro humani generis salute vitam impendit. Num dubium inquit Hier nymus apud D.Thomam en quid frustrer
suxta literam magnitudo signorum, ut crucifixum Dominum suum, ιν caelum, or terra, gromnia demonstrarent.Regem dicit Pharilaus, si Christus descendat. Tota Regem natura resonat, nisi descendat. Boues, Apes suum habeat recto ted is alijs ion sibi congregat
Sic uos non uobissertis aratra boues;
Sic vos non voLs meli sicaris Aper. Virsit. Ris m. Phit si Parthorum Rex praxeritis si, ν , - quos plurimos habebat fratri potissimum tri . Mithridati, insignis virtutis viro reliquit imperiam, plus regno quam patrio deberi nomini ratus; potiusque patriae, quam liberistoniti tendum. Familiae quidem pater est Rex ed & patriae, quae vel nomine successionem sibi debitam paterni desgnat amoris, Winde agnoscas non propter patrem dari patriam, sed patrem propter patriam. Q. των. Fabius Max. ad filium consulem Suessam area mi. Senatu legatus, cum filius animaduerteret equo ledentem patrem accedere Romano- . rum texerar, nemo eques ad consulem acce--. deret; Valer. Max. De Instit. Anti suis. per
lictorem ei indicari iussit , ut equum relinqueret. Cui quum continuo Fabius pater obsecutus esset, Non edi inquit fili
summum imperium tuum eintemps , sed expertrι uolui, an scires consulem agere. Digna Vox patre, qui patriae pater erat. Paternum minime conuenit nomen ei, qui sibi liberos non Reipublicae procreauit. Beruicum cum
obsiderent Angli oppido praeerat dcomi
Gulielmus,Suetonius 8e dum ipsius praefecti
filios tenerent in potestate: unum in excursionibus captumraltem obsidem ex pacto, ni ante Cal. Augusti suorum aduenirent suppetiae ins Anglo dederetur.Antequam dies aduenisset, Eauardus Rex misso seciale, ut pactis staret,praefectum monet; aliter se ansemaduersurum in filios. Terrorem ut a ' geat, crucem erigi iuxta oppidum mandat,
filiosque praesecti ad supplicium produci.
Angebant patrem hinc charitas, de miser, i cordia , hinc metus ergaque patria motacium et cum coniunx ante Oculos fide erga Rege propost charitate in patriam, nobilissim dignitate familiae, liberos alios illis extinctα ruperesse, alijs gignendis vires non deficere, maritum alio diuertit, ut filiorum salutem patriae postponeret. Ita de nobili
simis illis iuuenibus supplicium ab Anglosumptum, suis etiam inuisum,& ingratum,' kki.
Puchanan. bb. p. Rer. Scol. Plurimae cum C, ciueuem virtutes exornent sortitud prudentia,' ω
fides haec omnium extinguitur postrema, de morienti superuiuit. Fides pugnant & Α-mor si seruilem accipias amorem. Coeunt, si nobilem summas, & patrium a patria arpelles amorem. Helenam cum Graecis restituendam Troiani constiterent , Hecuba
dissuadente in gratiam filij: bonum publicum gratia est materna corruptum,ait rates
Cretensis; Non nisi sceminam poterat patria habere inimicam. causa mali tanti feminas afuit. χχ. Silla oppido capto Praeneste decreuit vinis quidquid ciuium esset, trucidare,hospite suo excepto , hoc beneficio pensare volens spuij gratiam. At ille contra libere , Nololiret. inquit) patriae mea extinctora uitam debere, simulauetur ciuium sese admiscuit , &cum illis trucidatus est. Plutaribb. 6.votis. Catonem recole, cum inter fragores bello- xxvirum s ait Seneca ep. ys. ciuilium impavL C- μdus, deprimus incestens admotos iam exercitus Alpibus , civilique se bello ferens o δε - - uium, alijs Caesarianas opes, alijs PompeIa- μ ε Ssouentibus, utrumq; prouocans, osten- dit aliquas esse Reiputa partes I cum con tra decem legiones , & Gallica auxilia, &mixta barbarica arma ciuilibus, vocem liberam misit, Rempublicam hortatus, ne pro libertate decidat, sed omnia experiatur, no-nestius in seruitutem casura , quam itura.
383쪽
Proderit non tantum quales esse seleant boni viri, dicere, sermamque eorum, & linea menta deducere , scd quales fuerint narrare;& exponere Catonis illud ultimum, ac Neissmum vulnus, per quod libertas animam amist. Sic fantem Catonem , dum Caesar Pompeiusque spectarent ad arma, Lucanus pingit lib. 2. Sic fatur at illi
Arcano sacras reddit Cato peetore voces. Summum Brute nefas ciuilia bella fatemur e Sed quosaga trahunt minus securast uetur. crimen erit Superis in mefecisse nocentem. Odera fur1,mundum, metitspectare caritem Expers 1 e metusὶ quis, e si ruat arduus aether, Terra laber,mso coeuntis pondere mundi,
Complosas tenuisse manus: gentesne furorem Hesperium tinoi Romanaque gna sePentur. Deductique fretis aliosub sidere reges
otiabolus agam procul hunc arcete furinemo superi, motura Dacas it clade Getasque
Securo me Roma cadat. ceu morte parentem
'latorum orbatum , lovumproducere funus Ad tumulia iubet ipsa dolor: ιuuat sinibus atrιs Inseruisse manus, constructoque agere busti 'sum atras tenuisse faces: non ante reuellar, Exanimem quam te complectar Roma, tuum Nome libertas Ir inanem prosequar umbram. Sic eat: immites Romana piacula diui Plenafranimultostaudemussanguine bellum. Ο emina coelique deis, Erebique uberet me caput in cunctas damnatu expcnere ps simustum hostiles Deeium pressere catervae 'Me geminae figant acies, me barbara telas Rhens turba petat, cunctis ego peruius hasta
Excipiam messius totius mulnera bessi. His redima anguis populos. hac caede luatur, uicquid Romani meruerunt pendere mores,.Ad iuga cur faciles populi, cur saeua volentes Regna pati pereuntὶ me solum invaditferro, Mefrusra leges, inania iura tuen j m: Hie dabit, hic pacem iugulus, sinemque laborum Gentibus Hesterjrm post me rernare iolenti Non opus es bello. quin publica signa ducem; Pompeium sequimur 3 nec, sifortuna fauebit,
Hunc quoque sonus sibi ius promttere mundι Non bene compertum 6hiaea me mitite vincat, ' Miseetieisseputet. Sic fatur: in acrettiarum mouit stimulos iuuenisque calorem Excitatis nimios besti cimus amores. Gemitus erant morientis libertatis in pe-xxvlI. ctore Catonis. Ipse tamen Cato pedibus
vili libellatis dedecore , ut moreretur sine F pej. Catone: Quem sortem in vita fecerat, ne socius sibi in morte deesset. Catonis obsequium erga Pompeium satisfuat, ut infamis decederet, de lacry mas posceret in testim nium timoris , quia pater patriae filiam de seruisset morientem. Infelix Roma, cui mo. rienti Ic Cato defuit, qui taedas accenderet. Vel potius infelix, quia cadenti, dc Cato iusti canere non erubuit. Dicas Roma , Ut ad Brutum Caesar, etiam tu Brute sitimi sic Libertas Catoni,etiam tu Caro pater my grauiori quidem piaculo , si amor descendit, non ascendit, unius Catonis in pectore cum seruari potuisset libertas; de totius Reipublicae Cato caede teneris, quia eructasti. Absit Reipublicae illi quae adhuc virgo Romanae libertatis reliquias collegit, seruauit,&religione potius , quam ferro immaculata cinsidit) si tales habuisset Catones. Ex Syria Y, Vm rediens Michael Maurocen teste Ignatio Michii 6. s. de amplissimis comparatis opibus,t 3 Nau Rhodum insulam appullus incolumis, a ' - 'ri cepit patriam in tu Irimo discrimine P - reputri. . tam, neque ullam eiusseruandae spem lupe reste. Adhortabantur multi, ut diuenditiis mercibus ingentique conflato thesauro, aliose reciperet spe melioris fortunae; Ego ne sinquit iamrra ιι efacinus, δ' felus hoc tempore ausim λ ittamgrauiter laboranti patriaed sim' Diuendam potius libenter omnia, incommune rependam. Mox celerrime comparata naui, auri, argentique copia succinctus Venetias appulit,nec Ducem,patresque
passi, sest celare consilium, ricunt, i Situr 9-aesomnibus profusis ,quae magna ex parte lum-mes t movitii publice fuere, merito mortuo Daci crym fest surrogatus. Si hae fuissent Canhaginensi V V m bus artes, Romanos elusistentastus, expro brabat Annibal apud Liuium tib. 3 o. Devi. xXIcctis p ais cum Romani tributum imposuissent , fit exhausto diutino bello errario, prima collatio pecuniae videretur dissicilis, maestitiaque & fletus in curia esset: ridentem ferunt conspectum Annibalem; Hasdrubali vero risum increpanti in publico fietu, cum ipse lachru marum causa esse respondisinon laetantis hominis illum risum esse , sed eorum inanes lacrymas deridentis , quae eo tempore in leuiore malo , quod cuiusquet
384쪽
prium ciuis pecuniam tangeret, Potius manarent , quam antea cum Romani clas .arina. & amplisiunarum victoriarum spolia Carth ginensibus detralaebant , victisque
imponebant leges. Tantum nimirum ex publici s malis sentimus, quintum ad priuatas res pertinet: nec in eis quidquam acrius,
quam pecuniae damnum itimulat. Itaque quum spolia victa Carthagini detraheban-
Lur, quum inermem iam, ac nudam destitui inter tot armatas gentes Africae cerneretis, nemo ingemuit: nunc quia tributum ex priuato conserendum est, tanquam in publicosunere comploraris. Quam Vereor, ne pro
pediem sentiatis, laeuissimo in malo vos h die lacrymasse. Ciuile corpus Respublica
est, sed more humano concidit inter medicorum consilia, iuxta id, Dum Romae consutitur , peritur Smnium. Quatit nostraeci, uitatis maenia hostis, commeatus deficit, cari s vrget, pecunia deest, de ciues disputantiquomodo conferant suifragium An Gemmetrica, vel Arithmetica debeat esse contributio Vnum caeterorum onera subir equunmn esse. Omnia omnes debere , si viritim accurrant, lecussi pauciS pondus imponas Dum haec calamo certant , hostis serro respodet,& per maenia ciuitatis ingreditur, in-τ, i. litigantes terri gaudet. Cupiditas cae-Hititiuἀca non intelligit priuatas opes cum Repu-ρ-- blica esse coniunctas. Qui res suas ex Reum' publieae statu considerat , illas sine hac nequaquam stare posse intelliget. Hinc aiebat
Demosthenes , quo magis reS priuatae e rum , qui Rempublicam gerunt, augentur.
eo magis Rempublicam minui. Malum
omen cum Patrum excrescunt opes more
fluminum, latenti licet incremento; ex mari dicas fluere Reipublicae , huiusque in
stare ruinam,si aquarum morς mare non ingrediatur publicaevtilitatis. Diuitias du ciues non Reipublicae sed familiae congerunt, breui cogita in angustam familiam augustam sere Rempublicam . In grande regnum Romanum creuit tugurium , quia incoin xxxi mune primi illi contulere pastores. Perdicas teste Plutarcho) cui Alexander Macedo ad Maticam se comparans expeditio nem de prouentibus attribuerat Macedoniae, quum Alexandrum audisset dicentem,
.lani spem consili j sui sibi reseruare, dono Anuncians, dixis, se quoque velle sui illius spei participem , cuius exemplum emetiae nullantes, in commune conserentes,ΑΘborem Solis habuere protermino gloriae. Emιm de publica o miri mulitare aiebat Nat-ses in expeditione Gothica ad Besilanum, x reliquos exercitus) cφημο ur, est Τη dem, Ut riale, a existimo, risitas Us pcrse inspicienda, Metro G alijs respectibus, mel odii, mel amorii pessum t 'danda δνc. Ob eam cautam, di Romani laudantur. Quamdiu enim illis fidum erat, Saltum Reipublicae pectus Curis, silentinuo
salubritate munitum, x vallatum vndiaue; cuius limen intrantes,priuata charitate abi ista publicam induebant: tamdiu ab omni iniuria , ἐκ hostili vi tuti fuere. Senatorem edocet elegans , & pia illa in curia Rarisba Vis nensi inscriptio, quomodo Rempublicam spisua.
auisquis senator curiam incii causa mire- XXm. deris, an e hoc ostium priuator ast auι omnes
tionem, Reipub.persevam, in curam subiicito. Nam alitraequus, aut mutuu 1 μννιι : ιυ quoque Dei iudi m evectabis sustinebit. Haec non in marmore sed in cordia exculpta habeas , S: Venetos sequere Senatores, quando in curiam pro re publica conueniunt. Solent sita fertur ante vestibulum priuatas deponere simultates apud S. Mar cum, expedito consilio, reassumum; nec vindictam praetereunt; Laudabile hoc institutum Glyonsi fuit Magonum Regis. Dbcere solebat, si mihi contigisset nasci temporibus Romanae Reipublicae; Templum Ioui Positori dicassem, ubi priusquam venirent in Senatum Patres, odium, priuatiaque asi itas deponerent. Caecam est qui pingat Astream, videntem melius est faccre,ut merita inspiciat eorum, qui incommune Rei publicae vitam conserunt,& fortunam. Aim itide, licet Themistoclis potillimum opera meta p
in exilium erectus esset, urgente tament, Wiam a
tius Graeciae pericula, priuatas omnes patriae 'condonauit iniurias, i ponteque ad T mustoclem sibi antea accedens inimicum, eum ita apud Herodotum compellit, Nat cessare
bus , ν odiis, sed uter nostrum, melius de ρ tria mereri, odi plara in eam benesic m diap t. Iniuria , quam priuatus sustinueris, imorum non est in magistratu exercenda. Adrianus
385쪽
priuatus habuerat, Eua Iis inquit, signifi-is reperias,primoconcedant iura occupanti; f. iacam gladio non abutendum iustitiae, adul- Patriam excipio, quae dominum non habet ad bab. ciscendas priuatas inimicitias. Iniuriam nonspraeter esi, qui est omnium Dominus, De . Ponuau. semel passus Rex Galliarum Ludovicus XII sArctissimis ita vinculis Natura parentes col- cum Dux esset Aurelianense, has ut Rex fa-lligauito liberos, vigenuisse iuuet,& genectus ulcisceretur. 3ionentibus respondi qRe rare libeat. Patriae tamen maiestati, etiam gem non deceι Galliarum inimicitias perseqvilhaec quae Deoruri numinibus aequatur Pa- Aureliani cu . Quamobrem non imme-irentum auctoritas, vires suas subiecit. --rito culpatur Henricus Rex Lusitaniae, suc-imo namque euersa, intentatus Reipublicae
cessor Regis Sebastiani in Africa interfecti ,litatus manere potest: vinis ruina, penates quod poenam exegerit ab ijs, a quibus cum omnium traliat secum necesse est. Haec ita cardinalis esset sibi illatam iudicabat ini sDii in cordibus hominum exararunt,ut Pi riam. Cum Magistratum gerimus, obiretrimi suae salutis impendio testati sint, natura potius iniuriam , si ita Reipublicae intersit, cogente ciuem accurrere in ciuitatis subsi maius, quam persequi. Spontaneum subijt dium. Cum media in parte Romani seri. I. Lycurgus exilium, ut bellum effugeret inte-ivasto ac repentino hiatu terra subsideret, rea tam stinum, Plutari Solon latis legibus, cum lau-isponitimque est;re illum tantumod. comple- cum μ. darent alij, alij improbarent, permulti adestra posse, qaapopulus Romanus plurimum sent, Qui eas temperandas censerent, perspi-lleret. Curtius, de animi Se generis nobiliss- ciens haec,& negare absurdum esse, & facere mus adolescens, interpretatus Urbem R inuidiosum futurum, statuit his se difficulta-imanam virtute armisque praecipue excelletibus liberare, offensionemque ciuium, &lre; militaribus insignibus ornatus, equo comcalumniam effugere, impetrando ab Athe- scenib praecipitem se dedit in prosundum: niensibus,ri ab urbe sibi decem annos abesselsuper quem uniuersi ciues honoris gratia liceret. Sperabat enim eo tempore , legesicertatim fiuges iniecerunt , continuoqueri, is Vse, A consuetudine Ciuibus gratiores fieri . terra pristinum habitum recuperauit.Simile Plurar. Inter recentiores tiannes occurritide Decijs Valerius habet si s.c6. patre, & ' Pm a Siculus, qui simulata insania, ordi-lfilio. Ille, qui primus infamiliam suam iamtus Vesperum Siculum , Gallos omnes neci tulit consulatum, cum Latino bello Roma- tradidit, ut patriam a tyrannide vindicaret . nam inclinatam aciem, & penὸ prostratam Adest semper civitatis custos Gemum dixe- videret, caput suum pro salute Reipublicae tale re Gentiles, nos Angelum) qui ad commu-Ideuouit: protinusque concitato equo , in α ν Mnem excubans salutem , quomodὁ prout medium hos immagmen spatria talutem, ν dea consulat,& amorem inflammet. Patriae sibi mortem petens) irrupit ; factaquei
γ' Amor, ignis est ille, qui etiam in gelido bar-lgenti strage , plurimis telis obrutus, super
barorum sinu ardet inextimaus,&sacras ex- corruit. Ex cuius vulneribus , & sanguine citat flammas. Fatis cedens Aemat Ture a uisperata victoriae mersit . Patre Postea non
rum Imperatorvmano filio duodenni fra- minor filius in quarto consulatu pateriaum trem M stas Praeposuit, quod imberbem, i aemulatus exemplum , aeque strenua Pugna& imbellem pupillum tanto oneri impa- consentane exitu labantes, perditasque vim rem crederet, singulari exemplo,patriae fa- res urbis nostrae correxit. Vt dignosci a milia posthabita: Ggredi r. Si a Republicaiduum sit, Vtrum Romana ciuitas utilius his sortimur honorem,de imperium;& sucet fa-lbuerit Decios Duces, an amiserit: quoniam milia,quia splendet Respublica, cur priuatis vita eorum ne vinceretur,obstitit, mota secit Publica non praeponimus 3 Liuiae pro quo- ut viveret. Praetereo Mutium Maevolam, xiari, dam tributario Gallo roganti ciuitatemn lquum in Porsenae castris tormenta contem natisti. gauit Augustus, immunitatem offerens, &lnens, perestis dexteram suam, quod eius m,
xx cassirmans , s acilius p Mum ea aliquidinisterici in caede Regis uti nequisset , ita
cistra ι, qaim Romaria ciuitatis honorem vaLlctam seculo exuri passus est. Nullum pri e ri. 1 intonius in Aug. n. o. Rei suae quil se secto ait Valerius dij immortales admo- bet Dominus esto, aliena ne tangito. Remitum aris cultum attentioribus oculis Vide- in terramuntiatast reperire vacantem; dcirimi. Spartium, Balidem recole, Murum V,
386쪽
ctiina Xersis ira deserbuit. Tiresium quum piacula: Lucretiam profero, cum Tarquinii ad patriae salutem te obtulit aduersus Min adulterium in se commissum punivit. dul. Uv. taurum. Inter s.cra Sampsonem, quum initera haere,an casta iudicandaὶ Soluit quidam εμ ' Veneris templo Cyclopem ludere iussus, apud Ausustinum c. i'. obris. Mirabile di- nec larua egens , labefactis columnis tem- auiduoserunt, radultem minusadmiscplum impestiti&spectaculum perimit spe. Corporum fit commixtio duorum , sed
latores. Sic sua inter tropi 'a moritur Sam- unius est inquinata cupiditas, alteri castapson non minus vita, quam morte hostibus voluntas. Cur ergo c.iit a punitur c pudica metuendus, postquam patriam vivens libe- mactatur Lucretiam innocentem Lucretianv rasier, moriens Vindicasset.Eleazarum etiam, perimit. Vnde si laudas vim passa tequis M Wiquii maluit fabelluastangi, quam sub ty-Ihomicidam extollere. Homicidium lcherano vivere. Machabaeorum libertas Anti test conscientia argumentum. Forte quia cho Eupatore regnate, Eleazaru accendis,utinon insontem, sed malesta consciam per
cataphracto sep ti cu i nauis insdebat, inimit, clamat Ausustinu/. Quid si enim quod qua abscondi Rex credebatur in districto st lipsa tantumodo nosce poterat) quamuis iu-lo succederet, inermem best uterum sus- ueni violentet irruenti, etiam sua libidine il-s urus, ut uno icta tres caderent, a vulnerellecta e sensit 3 Idque in se puritens ita d moles Irannus de mole,ipse sub mole Pr fluit, ut morte putaret expiandum. Fallum cubuit turtivo ictu euiscerata tua;&victor itaque quod duo fuerint . & adulterium supci incidentis bestiae ruit teritur. Extiim unus commiserit.Vnus maiusesta inuasione,cta libertas de cineribus Eleazari reuixit, quilalter latente consensione. Undique angu- suo in pectore si non turannum,tyrannidemistae Lucretiam premunt. Nam si extenua- sepelierat , mori contentus, dum patria vi-itur homicidium, adulterium confirmatur. ueret. Si purgatur adulterium , homicidium cu-I , Quo vero iure Eleazar seipsam perderet imulatur. Exitus non inuenitur, ubi dicitur. rotis L si tamen Perdere est,pQ patria mori. ProlSi adultera cur laudata si pudica cur occi- pq patria namque in bello mortui , dicunturisa Puduit eam alienae turpitudinis in se. viuere propter glorii sistit. ι .Dt.de enupse comimis , etiamsi non secum. Romana luatam. to quaerunt Theologi. Si non licet priua-imulier auidissima laudis more patrio , cita potestate alicui hominem occidere veliquo dictum nocentem , cuius occidendi licentiam lex Vincet amor patria Ladmi ism musa cuιdo I . p. nulla concedit, prosectis etiam qui seipsumt in de ipsa Lucretia Ouidius in Fastu occidit, homicida eli. Et tanto fit nocen- Succubuisseniae victa pueri metu. tior,cum se Occiderit, quanto innocentior inine putaretur quod violenter est passa cum ea cauta seisi qua se occidendum putauit; altiviueret, libenter pasti. si viveret; ad oculos Augustinus i .de Cruit.Deιe. I . Nam si Iudae hominum mentis suae testem illam poenam
factum merito deletamur , cum laqueo se adhibendam putauit, quibus conlatenuam suspendit, eumque veritas iudicat lceleratae demonstrare non potuit. Sociam quippe s illius traditionus auxisse potius,quam expiassetile credi erubuit, si quodsi in ea fecera*1e commilitim : quoniam Dei misericomiturpitersenetis, patienter. Non hoc so diam desperando exitialiter poenitens, minae Christianae fecerunt concludit A Us nullum sibi talubris pomitentiae imum reli- sinua quae passis similia vivunt. Tamen quit et quanto nugis a sua nece se absti re nec in se vitae iunt crimen alienum, ne ali debet, qui tali suppilato , quid in se puniustum sceleribus adderent sira. non habet 3 Iudas enim cum se occidit, sce- Quid tamen dices Lucretia cum patris' teratum hominem occidit :& tamen noni&Reipublicae salus cum ambitisne lolumc hristi, veram etiam suae mortis reusqneae Romanos gloriae cupidos mulium mi finiuit hanc uvam , quia licet propter suumirerat bona fama; cuius iactura rotam credem stelus, alio scelere suo occissis est. bant interire Rempubliuam. Etsi ad Rem- 2, 1-: . Quod si haec minime ad communem i, publieam Matronarum pudicitia spectabat, vipini fuisti lutem patrata Obikias, sed desperatione co- quam suci sanguine Lucretia vindicare non gente , vel insana serente reum gemnasiud debuit, fiustra quammus an siccat mostem
387쪽
obire volantariam ob patriae silutem. Quid igitur dicendum de Iepte,quum filiam occidit, quia se immolaturum Deo voverat , quod ei redeunti de praelio vi-Iene ain chori primitus occurrisset Praetereo Agamemnonem, qui ut scribunt Tragici) ini vi in Aulide filiam Iphigeniam Diinae immol
μ - uita Laudandus, vel damnandus Samson, quod ieipsum cum hostibus ruina Domus oppresserit Damnarem, ait Augustinus r. ιιι civit. Dei cxt. nisi Dei iussu excusam, qui per illum miracula faciebat. Factum
non improbo, facientem excuso, quia Deo missiore peregit. ras igitur excepti quosvel lex iusta generaliter, et ui Vons rupit a Deus specialare occia, iubet, quisquis hominem mel segsum, mel quemtibet occiderat, homicidii πι. emnectitur. Ita Augustinus.
ἰώι Sed ab Augus o sorsam non discrepat
Amor patriae. Si homicidium excidas lege μνῶ iubente factum, vel Deo auctore ; nonne ipse Deus carnem induit, Vt moreretur pro patria Contradicenti praecurro, & patriam designo. lum,uel terram dic. si terra in terra moritur Christus, non pro genere Angeli ,sed humano. Si Coelumina terra moritur, sed ut Gelos aperiat, & Coelo terram conciliet. Hinc quid patriae debes, exemplum habesin tamine simul& Deo.
ula luent Italice Per tabe, perta patria situlto bee. Licuit ergo Catoni. ivicto ad Pharialiam Pompei , ne cum tyranno Caelare luperuiueret, & honesti mpaticialia sua faceret patrisseruitutem, se gladio confodere Cato adducitur in exemplum, non quia solus id fecerit iam & alijse occi aerunt, ne potest tem sui hostibus facerent.. sed quia vires eius,&probus habebatur, nam Catonis in. nocentia , & sapientia in prouerbum abi runt. Unde&illud apud Iuue lam
ut merito putetur recte etiam fieri potuisse, vel posse, quod fecit. sana ratio Augustinus respondet exeamplis est anteponenda, cui quidem ,&exem Placoncordant. De Catonis ficto, ait A
gustinus dicam , quod potissimum docti eius amici , qui hoc fieri prudentius dissim debant, imbecillioris quam fomoris animi
facinus esse censuerunt. Stabant Vticae cum Catone, Apollonides Stoicus, Demetrius Peripateticus , & Cleanthes . Nocte quase occidit, Plutarchus refert disputationena sit per coenam ortam de ijs, qui ne seruicad renti occiderent;quorum laudem cumas uersus Demetrium Cato ageret, suspitionem fecit,eum te sim manu statuisse tollerα Cato. nis vero non fuisse honestatem turpia praecauentis ed infirmitatem aduersa ncm lulti,nentis,ipse Cato risuo charistimo filio indis cauit. Nam si turpe erat sub victoriacis ris vivere, cur author huius pater filio fuit quem de Caesarisbenignitate omnia sperare praecepit. Cur non & illum secum coegit ad mortem Nullo modo igitur is turpe esse iudicauit sub Caesare victore vivere, sed turpesbi,quod Cesaris indigeret clementia. Gloriae liuii dens Caesari, ne ab illo etiam sibi
parceretur, sibi manum conscivit. Nota est illa Cesaris vox ad nuntium mortis Catonis. Imιιdeo Cato gloriae tuae , nam T D inuidisti
meae: ne inter cetera mea praeclare facta nam
raretur di illud, me Catonem seruasse. Quid itaque infelix patria ciues seruabis ingratos, & claudicante iustitia, ipsa prociuibus omnia impendens, ardebit stammis,
quatietur tormentis, in cineres dissoluta, ac lolo aequata ; dum ciues unius victimae impendi liberare possunt, nec volunt. Catonis exemplum, quod Augustinus improbat, ciues non declarat immunes, ut mortem sisebeant voluntariam,cum unius ciuis interitus
Rempublicam liberat ab imminenti discris mine. Captiua libertas sub Caesare nec sp
rare , nec respirare poterat, quam gemitu Catonissi viveret. dedignarus victori superuiuere,&illa expiravit. Unde incertum an plus profuerit Cato vivedo, quam nocuerit moriendo. Mutium, rium,Decio sa eum Pulvillum, Marcum Regulum potius recenseamus, quorum sanguine. &hostin Romana exultauit Respublica. Horum g ita Augustinus non damnat, sed laudate. 18.ub. I .ae civit. a. Imo suffagante Augusti no Deus tantis virtutibus mercedem repe dit amplitudine imperij , ac nationum triumphis. Promis per illud imperium tam
latum, tam. Huturnum, virorumque tanto rum mirantibu praeclarum , atque gloriosum,
388쪽
monitionis exempla : misi Dirtutes, quarum prae ver classibus eam nauem se oppressur inae it cumque sunt iter, quas isti pro civita-iminarentur, nisi memnumsibi deuisent, se id
iis terrenae gloria tenuerunt , pro μι gloriosit . meetores neZ-ent , at mecum1ι nal interιre, macιvitate non tenueramus , pudore pung squam me bostibus tradere mallent: ιecissem memur'. c. I 8. potius In profandum, 1 csteros construarem, Itaque si ciuis unus quamuis innocens adtquam ιllos mer tam cupidos non modo ad ce
exitium deposcatur ab noste poterit a patri altam martem, sed m magnum mω discrimen deserti. & a Republica non defendi, si appa-aadducerem. Idem de Finibus IIL Vir boreat ciuitatem nostium viribus imparem eLanus. sapiens legibus parens, cmilis of se. Imparem dico, ne temere deseratur, ut ficii non gnarus , Quili τι omnium plustiam de Italico peditatu legitur, qui Pompeium et ius alicuius, aut fluae consulit. Contulent, rebus nondum plane desperatis deseruit, desbus Atheniensibus , an Alexandro Demo- suasalute certior factus a Caesare. Hoc tim isthenis, & Lycurgi deditionem imperantiris, & infidelitatis est argumentum. parendum esset respondit Phocion, accito Sermo est cum imminente ciuitatis exci- ad se Nicocle, quo nec amore sibi, nec condio, tyrannum placare non potest quam vi-lsuetudine quisquam fuerat charior, Huc ma
clima innocens : vicum Demosthenesn starum mentum est, Πνι Athenienses, Alebilem illam de canibus, quos lupi pacis cau-ixandrosi mel hunc meum Nicoclem fibi depo-sa ab ovibus tr.idi sibi postulabant, fabulam fiat, vitandi 'blici periculi causa continuo de- protulit. Neque aduersus patriam stare au idendum censeam , mihi Miniflpromestra, de non tam iustitiae munere, quam pietatis patriaeque Ialute lux ista relinquendast, sum ossicio. Iustitia exigit, ut in totius salutem mam medιusfidius incomparabilemiae felicia membra conspirent , unde brachium iure ratem me consequaturum putarim : Pliatarchus rescindimus, si corpus totum conualescat exsin Phocione. Consilium hoc fitit Nicephori vulnere. Periclitante Republica, interrogasPatriarchae datum Michaeli tangabae desngulos , an se innocentia tradenda: --itransfugis pacis causa reddendis Bulgar
nes plaudunt , nemo tamen onus subire seirum Duci, Salius itidιcemur esse, paucos au- offert. Ex communi tamen consensu, natu- quos mauferre, quam inmensam multitudι- rar concursus arguitur , & in reluctanteminem: Zonatas. Iniquum enim est, totum
personat murmur, mortis timore patriam fieri accessionem partis,ait Philo M.L. de τι prodi. Thebis euersis, Magnus Alexanderita Moser. Africanus cum teste Macrobio Athenas misit, qui decem oratores , interllib. I. c. s. nepotem suum adhortaretur , Ut quos clarissimi erant Demosthenes , &Ly-Jdominando pariter philosopharetur,& phi-curgus, contra se ad populum concionat flosophando dominaretur,li chaben quo LV. decli peteret. Regia audita postulationesol- - Apscoe alacrior ad tutandam Rempub fulicitudine,& dubitatione animi magna om-lhabeto: Omnibus, furtatriam conseruarant, is calanes correpti sinat.Cupientes Reipubsuae di- ad uerint, auxerant, certum es se in caelo dep. datW prognitate tueri:&malu quod imminebat, me anitum locum, et bιιιαι aeuo sempiterno fruari
rere. Plurimi cum verba secissent,exurgens4tur. Ni Κι est enim illi primipi Deo, qui omPhocion, admirari caepit timorem Demo. iam mundum regit, quod videm in terris fatshenis,quod minime de patria solicitus non acceptius, quam concilia caeruque hominum rure imitaretur Huacinthidas,&Lei filias, vl- sociari, quae eiustates appediantur. Earum Mistro mortem subeundo , ne sui causa de-actores h1ntprofecti, huc reuertuntar. Sic cap. trimenti aliquid paula sustineret. Diodω. a 4.Sedsc ScΨι' auus hιe tuus, ve ego uι te SicuLbb. t s. genu U.tiam cole,spinarem, quae cum m Quod si Phoeionis testimonium suspe-igna in parentibus, yyropinquis um m p π οchan habeas, & in priuatam utilitatem con- maximas. Eamitamia est in coelum, T in uersum ; testem prosero Tullium tanto ve-Jhunc caelum eorum,qui iam τιXerunx, s. carp riorem, quantosbi aduersiam, &superes. re laxati incolum locum, quem des: Signi, uentibus Vtilem. Si muli ait Cicero pro P.ificans Galaxian . Sciendum enim quod linSextio) in aliqua naue eum meis amurs nauia cus , in quo sibi esse videtur Scipio per quie ganti hoc accidisset , Et musti ex multu locis/te,lacteus circulus est, qua Gala a vocatur.
389쪽
Prima itaque ex operosis virtutibus illii est,t Angelo Domini et Sat stabat a dextris eius, quae patriae incumbit tutelae. Nam ut benei maduersaretur ei. Diponca wrs . Eccoab. Homerus, optimum auspicium est, pugnare proistuli a te intiuitatem tui. Cuius criminis reus Oi, patria. Et Lucianus, nulla Ducis oratio plusinctus est lacerdos quod Syrianam , contra Pηtris virium apud milites est habitura, quam ea,lleges patrias, uxorem duxerat An c utrum pro patria depugnare admoneat. Tir- Chaldaicae Idolatriae Diabolus criminatur eo ad n laeus il le, qui militum animos ad pugnandultausam Theodoretus assignat: Ego exstrus G ν versibus acuebat testi Horatio in serte moeum , nempe magnum sacerdotem HiDrta que morer ammos in Martia bella popula ιniquitarem minricasse,'attribuisse:
Ubus exacuit . eae velut ina cum i is peccasse , preces auri- Ille inquamso tantum carmine usus fui Libuisse , tr tanquam suorum meniam diaci TVΠ- se dicitur ,glor osum esse pro patria pugnantem rum, lapsu suscepisse. Amore patriae alietu, ἡ, μι δοις primo4 mst . Quo mihi videtur Hor in ieiplum transfert crimina Ieius , ut si in patria. tius allusisses .carm. a. populum Dei ira de euiat , diuini furoris Dulceor decorum est pro patria mori impetum in seipso frangeret; aut si sua rei Licet enim ob. I .epigag sequetibus ludat.rxet crimina. , simul populum a peccatis ab Pro patriast dulce mora tieet as,decorum loluat. Viuere pro patris,dulciar esse puto. Perpedamus modo adue sariorum obie-6barisunt liberi, salebat Tullius x. F.) pro- ω. Quorum illud praecipue timeo, si ζDpmquι amitares: sed omnes omnium charita- rannus virginem sibi tradi ad violadum p testatria una cymplexa est. pro sua quis bonus teret; haud posset Respublica eam inuictam dubitet morum appetere , si ei μ profuturus 'ltradere. Similiter speteret sacros codices adium Distinctioii Lan innocente possimus tradere comburendum,vel sacramenta ad temerat tyrano, vel suadere,vt ipse ad tyranu perga idum,impium esset assentire. Ergo nec inno- alioquin iure deseri pollit,ad rem non credi-icens tradi poterit, qui ad mortem quaeIitur mus,& idem ducimus,vel deserere innocemlPostremum hoc de Sacramentiis, S Euang tem, ut coactus ad tyrannum pergat, vel insilio facile tollitur,imo retorquetur: Si pro p
captum tradere. Nam 4. Reg. . Io. Viri Sa-itria terrena, atque caduca mortem obire te
m. ira, mariae Occiderunt septuaginta filios habitnemur, quid pro aeterna, Sc coelesti Euang m publi timore belli, quod Iehu illis minabatur; necllium patriae caeleltis index est, ut tellera vitae Domino factam displicuiti Ad bonum itaq;limmortalis sacramenta. Haec si temeranda
commune licet innocentem tollere. Nec permittimus,patriam negamus aeternam,ad Samaritas excusat eis Domini reuelata V lquam gradimur per patriam temporalem.
luntas; nam ibidem legitur non Domino re- Ad illud de Virgine possem Atiochenae uelante in filios Achabi conspirasse Samaria,imulieris historiam obiicere, quam Augusti-
sed timore correptam. Dmuerunt illi mehe-inus recitat hb. i. de Sermone Domini in montς
menter ' dixerunt: Ecce duo Reges non po.ie.1ρ. imo eam laudare videtur, Mulier non ruerunt1tare coram eo, es quomodo nos valebi-lhabet p testatem sui corporis , sedvir: similiter ' Ux. mur re flereuSeptuaginta perdamus,ut viii. ιν vir non habet potestatem sui c.Vorm , se Γλω, διώ- ῖ, ii stas supersit incolumis. De duobus ma- mulier: possis in tantum malere it permittente te possit misis, eli lis, elige minus. Legem sorsam reformidasivxore,quae maritalis torporis habetpotestatem, gendum. Non occidas occidere non dicitur, qui lege possis tir ta altera,quae nec essena uxor sit, ut
occidit iubente. Si ad bonum patriae legui ia miro disiuneta concumbere: sed no ua est exsetur Sacerdotea Sancti animae subijsse pericu- stimandum, ne hoc etiamserna, viro permιtium , cur digladiamur decorpore, veluti desunt efacere possemideatur: quod omnivsensu i ipula ante faciem venti Ieius filius Iose- excludit.Eu qiuim nonusta cause Possint exι-dech populum Israel de Babylone in patria fleres,s s mxor,mariti cons seu, pro Usem
Ierosolymam, annuente Cum deduxerat: rito hoc facere debere videatur, sicut Antiochiae cum apud Zachariam Prophetam a Satanaifaetam esse perhibetur ante quin uuinto se in iudicium Dei vocatur, de peccatorureus me annos Const.ntii te oribκs. Na An amur accusatur. Mchar. 3. Et ostendit mihi Domi-stunc pr/fectus, cum ques ali se auri drbi Orcnui Iesum sacerdotem magnum stantem coramJDci exigeret, nescio unde comotu , pser R
390쪽
in Hispotestatibus perniciossi est riuibus quoἀ-lpraecurrere in curru gloriae., ne ciuitaseMDlibet licet, aut potius putatur ticere, commιuatusidium iubeat tantarum animarum discrim est ιιιrans,gr vehementer a mas Squous certo ne Si patrem,matrem,sratres,affines,amicos dιe quem constituerat, memoratum aurum nonliuuare polliam eisq; animae,corporisque discri- exdιere occideretur. Itaq; cu ille teneretur ι- men auertere,cur non faciamὶ dam,si non
mani custodia,nec seposset debito illo expedire,lfaciam. Non sic in virgine,quq ihi prum papdies metuendus imminera caepit, Et forte bab lsa, sitae salutis discrimine tentat aliena aufer
bat uxorem pulcherrimam, sed nustatis pecunia re pericula.Hoc sorsam voto liminae ili fide quasubuenire posset uiro,cusus mulierispulcbri-lquibus Eusebius lib. 8. e. 1 L. Ambrosius M. 3.tudine cum quidam dιues esset accensius, Fc ide Virginibus clim ad tyrannu essent add gnouisset maritum eius in alio iusirimine consti-icendae, se in flumen praecipitauere, ne pudia tutum,misit ad eam pollicens pro una noctes eiicitiam amitterent: S .Apollonia seipsam inmisceri uellet se aurι bbram daturum.Tum ilia,srogum coniecit. Quilibet enim tenetur per qua sesciret non habere sui corporis potestarem fiditionis,& pollution is detrectare discrimen. sed uirum suum, pertulit ad eum dicens paratalyn persecutionibus non licet propria perire ma- essese pro marito id facere, si tamen ipse com inu ait Hieronymus .e. I .lonae) absqui eo, bipatis torporis Dominus, cui tota illa castitas δε- castitas perulitatur. Privata itaq; damnapu-δeretur,tamquam de re sua pro uita siua uellet idiblicis remitte utilitatibus. Nam propter pu- fieri. Egit ille gratias, di ut fieret, imperauit, blicam utilitatem stricta priuatorum ratio nullo modo iudicans adulterum e sie concubitu ,inon attenditur. Et si cum Paulo obi jcias non quod-libido nulla, di magna mariti charitas este facienda mala , ut inde eueniant bona: se iubente et uolente flagitaret. Venit mutier adlFacile id largimur, si toto genere, ac naturatisitam diuitis, fecit quod volvit impudicus: sed sint mala,quae nullius boni publici praetextu
illa eorpus nonuis marito dedit,non concubere, possint cxcusari;vt impietas Iuli j CHaris pro titsolet sed uiuere cupienti Accepit aura,std ille consequendo principatu: Iniustitia Philippi qui dedit fraude Iubtraxit,quod dederat,et sup- Macedonis litigantibus arbitrum se cisseren- posuit ite tigamentam cum terra. suoὰ ub itis, ut possessione vimq;ediueret pro dilatan-
mulier iam domuisuae posita inuenit, proseluitido imperio: Adulteria Augusti, quo facilius
in publicum eadem marsticharitate clamatura. consilia aduersariorum per cuiusq; mulieres quodiecerat.Interpellatraefectu fatetur om- exquireret Incestus Claudi j cum fratris filia,nia.Tum Praefectus primo se resi, quod suis mi-ine stmina expertae secunditatis, claritudinenis ad id ventum esset,pronuntιat, tanqua m ins sarum in aliam domu inferret; nullo m ahumsententi diceret, de Accindim bonis aurildo tolerari positat. Cetera quae simpliciter libram fisco inferendam; illam mero mulieremthaud mala iunt, nec pro intentione nocendi m nam in eam terram,unde pro auro , terra fiunt, quas apicularum morsus sunt, quibus accepisset,luduci. 'Nhil hic in alteram parte di idempto aculeo,non subest virus. Ac vi sub- sputo,uceat cuique aestimare,quod velit. enim sit, tamen id per necessariam defensione abde diuinis author uatibus depropia est historia,lsorbetur, ob quam etiam homicidiu inter- sed tamen narrato hoc facio, non ita respuit hoc minis inculpatae tutelae commissum insompnsius humanus quod milia muliere viro iubete poli excus Dile dicitur Innocentem cum tyia comissum est,quemadmodum ante eumpne ullo rano tradimus , proditione urget necessaria exemplores ipse poneretur,horruimur. Exeploidesensio, in qua inculpatam tutela agnosces hoc non plura audemus, quam Augustinus. exeplo duorum hominum natantiu in mari. Nec ad argumentum de virgine deflorandaJSi horu unus alterum gravet, & pondere suo a tyranno expetita,sit responjum: stet clauusis tu submergat,iuuare debeo,si possum.Cς in clauum. terti si propriu urgeat naufragiu ex pondere
Dico modo de virgine defloranda,ad ho-4soch,non latum socium deserere licer, sed Zemine occidedum illatione non currere; quia mergere fas,ni possim aliter enatare,&me in stuprum eis malu culpae, mors vero est ma-iturum recipere Ita ciuitaes,cum ciuium Pontum p nς. Si omnis homo mortalis est, qui didere premitur , nec natare Valet, quam