장음표시 사용
271쪽
raptis nefariorum litterli ad Calenoenates, execrandis asteo consulis Disina bonitas intercerisset. Ex his essintestimere, quam impo' tune possedent , ut agro se rur edi ita, ac milites exaudiorentur, id est, ut exa malam hunc modum stitia, improborum injtariis exponatur. Neutrumst, ne ignorentet, es facturam: quin nobis si opus fuerit, legibus atraue militibu/s maturam inde Rempubricam et gladiumque quem portare Principes voluit Deus, .hoc maxime tempore . non deposituram. Suadere itaque illo, ut is pugneis . certe negotiis abstineant, ac rei quiraue sim in ps rum curente neDe Regem breta afuturum ingenita leni restatis ibiisset cogant. Se quidem omni ope curaturam , ne, quam im ruinam comminentur, per hae diu i turbamenta Bestium patiatur.
Ed haec dum litteris agebantur, jam cohortes aliquot Amverpta
contraxerat Brederodius: acceptis vero hisce Margaritae liti ris,festinavit aliunde augere milites , ex iisque supra mille ac quadringentos partim terrestri itinere, partim septem navibus immsitos, quos, oneraria sequebatur armis instructa . Vianam traduxit, oppidum suum in Hollandia ob eam causam paulo ante munitum. Eoque mille acquingentos effvites adducturi dicebantur ex ali u8 fere foederatis Gulielmus Comes Lumejus a Mar--erari. cha, Eustaubechiu, , Villerius, re Malberga. in re eodem ventura, ductore Ludovico Nastavio , Germanica expectabantur auxilia ut Vianae lustrato exercitu, inde arma in quam se tamque partem daret occasio, promerentur. Laetis
272쪽
L I 3 E R S E x T v s. asi Lartis ad haec haereticis, palamque jactabui .dii, Nunc demum curari partes suas, cum deficientes a Rege Nobiles spem omnem yeniae. Praeclusissent: dubitandum non esse , quin pro ipsis jam faceret praeter Comites Hochstratanum Hornanumque , Orangius ipse: neque enim ausuxum ea suisse Brederodium , nisi Majorum gentium Diis innixum. Quamquamas inter eas turbas ad uollandiae dominatum jnxe gentilitio respicere, ad eumque repete dum occulta illa Procerum ope credebatur uti. Alebantque hominis ambitionem cois urati pro rius interim , quae quisque destinaverat, con- illis obsequentes. Ergo non multo post praecipuae quaeque Belgii civitates , Antverpia, Buscoducum , utrumque Trajetam, Amstelodamum , Groninga, Tornacum praeter Valencenam aliasque militibus auctae defectionem ab Rege minitari vis sunt. Busco ucum Brab. urbem invaserat Brederodii nomine, obtinebatque haereticorum dominantium ope , Antonius Bom-hergius, Antverpiensis: qui nuper a tempestate Gallicorum tumultuum, in quabus Condam
Principi militaverat, ejectus si patriam ut erat irrequieti turbidique ingenii, Belgic rum seditionum undas repellit, de coni'
torum numerum auxit. At Margarita , missis
antea Merodio Petersemii Domino,& Scheissio Brabantiae Cancellario , qui civitatis motus componerent , cum parum profici audisset , jussit Meganum comitem cum aliquot cohortibus illuc accedere: simulque compositis ad Buscoducenses, re ad legatos suos litteris; illos de milite intra rumbem accipiendo. deque pristino civitatis statu revocando, hos de eadem re cum Magistratu perurgenda humanissime admonet. Litterae ad Bombergium perseruntur. is earum loco alias ementitur, tamquam a Gubernatrice scriptas superbe ad cives, fraudulenter ad legatos : easque cum M
gistratui legisset, sparsissetque in vulgus prindendam
Gestiemibus haereticisa de multis Breder lumatam utibus.
273쪽
as et MARGARITA PARMENfrs, dendam a Merodio re Cancellario fuisse Hulitatem et a furente plebe ambo circumventui tur, indignisque contumeliis ceu proditores affecti, die noctuque domi obsidentur, donec Bombergius aliud quid statuat. Ipse autem ardenti populo, quo maxime tempore scelera constantur, perniadet, Megarium esse prodistionis Ducem: in eum, dum signum expectet
invadendae urbis, arma vertend* , crenittun-
sue facile de Megam, quasi ultum Privatas injurias. 'uibus oppidum Mega a Bus ducensibus, ut inter vicinos de impares, premebatur. Ergo militiae imperium Bombergius capit, octingentos milites propere scribit, ac maiora aliquot tormenta in moenibus collocata in M innum instructo agmine adventantem, inopin to explodit, atque illaesum quidem, sed irrito accessu acriter offensum ab urbe procul habet. Meganus quando tunc quidem non erat tantum virium obsidendae praevalidae urbi, Trajectum ad Rhenum arma convertit: jusserat enim hancraue expeditionem Gubernatrix tanto imas, quanto magis urbi metuebat ob Vianae vicinitatem, quo conjuratorum copiae undiaque confluebant. Ac Trajectenses, quod ips5
rum agri a Brederodii milite quotidie vast
rentur, excepere ultro Megani praesidium rei usque ope subitariam arcem, ad ripam Lemaestuminis, Vianae imminen m excitarunt. Nec segnius interea Brederodius clam evocatus Amstelodamum a Gheusiana factione, rebus Vianae compositis, mutata veste in eam sese urbem infert, exceptusque ingenti haereticorum plausu, spem potiundae Bataviae tunc prolata coim
firmasse visius est. Eodem tempore Iacobus Marnixius Tholo. sae Dominus , unus ex conjuratis , sexcentos milites tribus navigiis impositos Antverpia prino flumine in verandiam subvexit, eo consilio, ut dum alibi alia turbabantur, ipse pereas seditionum tenebras inobservatus , simulque Praetoris Middelburgensis ope adjutus .
274쪽
Zelaniatae est caput, invaderet. Sed antever rat Margarita. Nam Cattejum , fidum hominem strenuumque Flissitastae constituerat arm rum Praefectum : de ex nitatima Flandria cohortes aliquot ante Walacriam, promptis in hostem armis apparere jusserat. Itaque ubi venere in Insulae conspectum Tholosiani, facile rejecti sunt expectatoque fiustra Brederodio, quem Meganus Comes nunc Amstelodamum , nunc vianam obequitans distinebat, in Brabantiam eodem fiuvio remearunt, atque ad Ostervelam, pagum Aritverpiae proximum consistentes , in ripa Scaldis majora viribus agitantes castra ponunt, lassis atque aggerilaus communiunt et auctique in dies exulum ac fugitivorum catervis, tamquam asylo omnibus patefacto , in icina oppida vicosque manipulatim procurrere, templa inceitiere, spoliare , praedis onusti redire in castra, Aniver piae ipsi , ursactionibus discordi, ita confidentiae aut terrori esse. Et Antverpiae potissimum metuens Gubernatrix , ne Tholostas, illato in urbem exercitu firmaret Gheusiorum partes, accito ad se Philippo Lanajo, Beavorio Domino, nobili impigroque Duce, Testor, inquit, Deum, ad arma me imbuam atque obluctantem pertrahi: famamque victoria s cibi nodi cura oe femina3 non raro tangit, di mihi aliquem hujus gloria sensum imonerare potuit Patru in Pictus marti que sanguis adamatam si me in Belgio meo numquam fuisse. V
rum cum apud homines ingenio contumaci,atque in
praeabiliter improbo, nee dissimulatione nec venia qui um aliud essectum sic, quam ut auctoritatem nobu, metum illis ademerimm profesto male mihi Religionis, Redi que ac Parria causa cordi fuerit, historum ego per idiam nimia sedulgentia iu- sentem notis imis aliquando exempl. non coercetam: hoste que ac perduelles modo procurata haeresi disco, diam, modo sumptis armis defectionem molientes, m atque armis vestraque, qua facile possum vi se te ran Pangam. igitur. Rabori . te enim
rejicituro Prope Ausa verbiam se
275쪽
prohibet Aut perplenisfibus Pugnat irad osterve
ti a Majestatis disinae humi aeque tanderem hoc di lo: O quando ad Ostor Delamfestiuatime opis est, i
sic cum imperio contende, nololiumque eum tumuDtuario exercitu impune praedabundum , tantumhoostibis metuendum, armatus aggredere, nec D
conditionibm flecti te patere ad elememtiam, sed ho minet scelestos, atquo indeprecabile supplicium commeritos , ferro di igni quam primum dele. Ita Ducem allocuta jubet illum o Bruxellensi praesidio trecentos siclopetarios seligere: ad haec Flandricas cohortes h Valacria revocatas doctore Valentino Pardieo Motteae Domino; Praeterea Comitum Arembergii dc Barlamoniai gravis armaturae turmas: quin & plerosoue Praetorrianos suos eidem attribuit, atque hisce copiis instructum adversus Thololium propere am- mittit. Sensit Margaritae consilium 'ui Ant- Serpiae moderabaturum Orangius: ac pridie quam illud accederet Beavorius, pontem , quo ab urbe Ostervelam transmittebatur, exaeindi jubet , ne Gheusii Aiatverpia erumpentes Thol sanis opem ferrent, ut ipse per Marium Carduinum Margaritae significavit: an potius ne e dem ponte auxilium laturi Beavorio prodirent Catholici, quorum causam deserere ipse non
poterat, tueri nolebat Ejusdem quoque jussu
sequenti die occluduntur portae, ignaris , quo ea cura spectaret, Antverpiensibus. Cum repente vicino tormentorum strepitu exciti procurrunt in moenia et vident ad Ostervelam in sestis armis cieri pugnam , agnoscunt utrius que exercitus sulgentia per ripam Ruminis vexilla , ipsas propemodum caedentium caesorumque voces exaudiunt. Nec iisdem votis illum Martialem Iudum spectabant omnes, sed variis tamquam in theatro studiis de clamorbbus adstrepebant, modo alacres hortantesque, modo suspensi atque incusantes, manibus innuere , corporibus niti, ceu pugnae immisti tela ipsi j erent, aut declinarent. Donec si
pari proteraque Tholasiani coepere. Quippe provisa Beavorii celeritate cucumventi vix ita
276쪽
2. Ipsis: SEX Tuta et sindutis armis ad signa concurrere, vix super Is 6 . iaggeribus explicare ordines, aciemque conse- vincunxnrrere potuerant. Restitere tamen alivamdiu nu. Tuomsi ni,
mero primum feroces, dein abscessu in domos ac munimenta securi. Sed admoto domibus igne pars intra tecta combusti, pauci pugnando in acie trucidati, plures h ripa in subjectum am- snem praecipites acti, aut dum a mas tranant, pilis certo collineatis E tergo trajem ipse Tho- pselosius in horreo - quo se desperatis rebus forte intulerat, crematus est. Periere in ea pugna, quae prima cum rebellibus commissa est in Belgio, Gheusiorum mille ac quingenti: capti circiter trecenti . 'jugulatique paene omnes Beavorii jussu, quod erupturi Antverpienses, opemque reliquiis victae factionis allaturi cre- .derentur. Et vero ubi socios fundi ac profliga - . . . .ri conspexere Calviniani, s Lutheriani enim odio Calvianorum, a quibus longe acrius quam uexpia ad a Catholicis dissidebant, non ea sane cura tan- opein soci nebantur; armis repente correptis , ad pontem ut latarantibus sociis adessent, recta iter be fremum. intendunt. Sed ubi hunc excisum, portas occlusas videre,lymphati per urbem arma conclamant, quatuorque horarum spatio, quatuordecim hominum millia conveniunt, nullo certo Duce , nec satis certo consilio, eruptionemne facerent portis vi effractis , an iram in eos , , quibus clausi attinerentur, effunderent. Ajunt ad hasce turbas contulisse plurimum Tholosii conjugem Aniver piae relictam. Mippe audita exercitus clade . virique sui peraculo, taure.. t mortem nondum rescierat j mota mente per urbem volitasse, Calvinianos aut ad opem . alit ad ultionem, ejulatu ac precibus concivisse. Et jam furentibus occurrerat Orangius Oetamecum Hochstratano , ratus majestate tantum , in palus re qua erat apud eos gratia , facile se concitatam multitudinem complacaturum et coepera
que caulas intercisi pontis reponere, ne scilicet victor exercitus urbem invaderet, additus recla que partibus omnia permisceret. Sed incondi- Miuroris
277쪽
dit Opponunt se catholi elae Lutheri
tis vociferationibus , ac maledictis plura dic re prohibitus, appellatusque palam partium proditor, expertus est, A P v o furentem multitudinem parum tutam esse majestatem sine viribus. Quin etiam fuit ex Calviniana illa se- ice, qui minaciter in Orangit pectus clepe- itum tamquam explosurus admoverit. Vsque adeo CRESCIT ignavo cuique confidentia Piex. aliorum contagione. Ergo inde evolvere se satius Orangio visum: augebatur enim Ca, i ivinianorum numerus , atque audacia. iam- alque occupato Merio ponte . de curulibus alb l iquot tormentis illuc ex armamentario compora i iratis, invadendam Curiam , Magistratum in dialios transserendum, Clerum omnem ac Reli- ipiosas quasque familias ex urbe amandandas lansane ferociterque conclamant. Nec minus ex altera parte Orangius periculo suo doctus , lsex praesidiariis urbis cohortibus circa forum i iac monetales aedes distributis ; ingentem Lu- i stherianorum multitudinem trahens, ad Catho- i ilicos sese adjunxit , qui non pauciores octo imillibus induerant arma. Ita Catholici Lutherianis immisti, explicatis signis in curiam vadunt, insidentque , parati armis eam tueri, si quid attentarent Calviniani: Et hi agmine instructo jam in conspectum venerant, dispo-, sitisque tormentis pugnae signum expectare vi- idebantur : cum Orangius cuncto Senatu, va- ilidoque militum manipulo comitatus Calvinia- snos adit, imperantique propior monet, Arma deponant, si quus postulent, sine tumultu facilius imitetrat aros : secus si faciant, hostem ise Calvinianae saetionis perpetuum jurat. Ad iea submisere animos Calviniani, quasi id ho- inori Principis Orangit darent, cum re vera longe impares sese conspicerent Catholicorum ac Lutherianorum copiis , ad quas institores.. Itali atque Hispani magno armatorum ian merobi stipati passim confluebant, veriti ne ipsi de- inique praeda forent Calvinianis , ea gratia immultum aut aggressis, ut certe finituris. It que
278쪽
ii que data utrimque acceptaque securitate, Ceserta tis conditionibus a Calvinianis, atque ab Oran-m gio Principe jurejurando firmatis, tunc quidem et, ab armis uiscessum est. Ad quae tamen arma, hi conjunctis animis, brevi rediere Calviniani Lutherianique, ubi de obsessa jam pridem Va- lencenae periculo*nuncium accepere. Et ea
Inter urbes, quae post Sacrorum depopul tionem gerebant adhuc contumaces spiritus , Valencena erat, quippe validis haereticorum sectionibus incitata, re suapte natura, quemad- et modum reliqui Hannoniae populi, Dominorumati impatiens; adeo, ut sit perbo gentis proverbio is jactetur , Deo ae Soli subjectam esst Hamoniam. Et pars libertatis erat Galliae vicinitas , cujus: et causa mollius, sed attentius regebantur Va- , lencenates. Atque hinc MArgaritae syllicitudo, et ne Belgicarum ille Provinciarum limes Gal-b iis , si quid molirentur, opportunus prae caete-iet ris videretur: praesertim quod sciret, Gram gium nescio quem Narbonensem Calviniani b Euangelii ministrum, professoria lingua in ea a civitate permiscere omnia . re jam commerciat i inter Valencenates re Gallos plurimum accre et visse.Itaque Magistratum ea su per re saepe anteio commonitum, postremo ubi se fatis viribus fir-: p matam videt Gubernatrix,scriptis litteris jubet,n intra urbem accipere praesidiarios milites,quos, Philippus Norcarmius a sancta Aldegunde, Suieti pro Marchione Bergensi , in Hispaniam misio , , Hannoniae Praesectum agebat,illatu rus erat. eola enim nihil aliud spectari,quam ipsius Magistras tus auctoritatem , dc populi concordiam tran- , quillitatemque Norcarmio ad urbem accedentio occurrere sub vesperam a Valencenae Magistras tu oratores, assirmantes se Regi ac Gubernatrita ci fidos fuisse ad eam diem , atque in posterum futuros et simul interrogantes , quot milites inducturus esset; rogantes ue, ut quam paucissi o mis contentus esset. Sed mane , quo tempore
status valencedam tes lubeutura Gubernatrice pratidium accipere ostenta't se accepturo ,
279쪽
Sed ante ibI os mouet praesidi uiriticaccipi uri vementes x belles pro- minciat: a. Dexcmb.
primis oratores veniunt, narrant, haereticorum opera per urbem ea nocte volitantium est e- .ctum est et, ut populus mutata sententia decreverte praesidiarios non admittere, causas Gu-
bernatrici perscripturus. Enimvero offensus ea inconstantia injuriaque Norcarmius , Rrbique inulta interminatus abscedit , legatos interim secum trahens, quos tamen, quiope contra jusgCntium retentos, Margaritae sustu, quarto post die remisit. Et causas quidem non admissi praesidii afferebant, tum quod metuerent, Ne ab
eo inclementer ac prope hostiliter ob Relitonis dissidium tractarentur ; tum quod sibi persuaderent , praesidium illud imperatum esse ignaris Orangio , Egmontio, Hornano, atque Hochstratano ; quibus quatuor sttonsoribus si securi redderentur , illico se imperata facturos. Quae sane verba dc Egmontium pupugere, qui solus e quatuor aderat, dum hae litterae legerentur in Senatu , ideoque gravem si
bi collegisque fieri ab illis injuriam testatus
est : re Margaritae contumeliosa inprimis visa a sunt, quasi post illorum Procerum auctoritatem haberetur ejus imperium. Itaque implacabilia
ter offensa, eoque certa armis ulcisci contumaciam , non exeectandam Regis sententianaana plius existimavit: evocatoque ad se Norca nata, una cum Cressonerio, nobili. bellicorum operum machinatore cum his de obsidenda . quam primum Valencena constituit. designatis.
'ue Tribunis, ac reliquis obsidioni necessariis, litteras squi stilus est trie) perbreves ac decretorias Norcarinio tradit, quas Magistratui mittat, antequam militem circa urbem expliceta In his jubebantur Regis nomine Valencenates, quatuor equitum turmas , totidemque signa peditum' protinus accipere , ac Norcarmio Frovinciae Praefecto parere et si abnuerent,
pro Regis ac patriae hostibus habendos. Illis obstinate recusantibus , ideoque edicto Regio proscriptis , ac bonis eorum publicatis , stribit ad singulas Provincias facta rationem Guberis
280쪽
Gubernatrix : Saepe ab se admonitos Halencena- . tes , ne paterentur, haereticos occupatis, contra id
quod cum foederatis Nobilibus conmcnorat, Catholiacorum templis, in urbe conbionarie nebe sciitionum pris pes, ac praecipue Grangium, sociumque ante annos quinque Iornaci damnatum , alia si alerent.
b si minui ptisent ipsi per sis, prasidiarias cohortes
ob hane causem a Norearmio ductas Mesperent , Detrumque contemnentes, Regis nomine perduel es ab se judicarios, arque ad Frangendam coutumaciam obsidione conclusos. si uamobrem edicere, Ne quis con-Flio , armis , pecunia , aliave ope Halencenates ju-
vet: neve per agrum Halencenatem cum telo ince
dat , aut coetum cogat intra eorum Dei: secui qui fecerit, eum adtiersiis Regem ac patriam facturum. Commovit ejus rei nuncius universam Gheusiorum nationem : re quoniam momenti plurimum inerat, in eo eventu ad factiones firmandas, multae e multarum Consistoriis civitatum ad Valencenates illico datae sunt litterae ; Forti ac securo animo essent, brevi re auxilium obsessis superventurum, dc obsidentium copiolas , excitato alibi incendio, distrahendas Nec minae ex vano iactatae : nam paucis post diebus circa Tornacensem agrum quatuor Gheusiorum millia sub lignis apparuere, Duce Ioanne Soreano. Constium iis erat , Insulas urbem Gallicanae Flandriae principem invadendi. Et spem fecerant consistoriales aliqui mercatores, qui in ea urbe plures ac ditissimi. Resque ita compositae, ut certo die, quo Maxis milianus Rassingliemius Insularum Gubernator absu rus erat, procederent ad agrarias conciones Calviniani solito stequentiores ; irrreditu miscerent se, quos dixi, milites Tor
nacenses: curam penes mercatores suturam,
ne redeuntibus portas occluderent Insulani cives. Distinendo autem interea Rassingliemio, cohortes aliquot ex oppido Armenterio deductae erant, quae agrum Insulensem infestae obtinerent. Horiun, quae parabantur, oranium