장음표시 사용
21쪽
lationes, nunc Pustulas, nunc ulcera, secundum morbi tempus quo aegrotantes Occubuerant. Ignorans an hae laesiones serent morbi epiphaenomenon vel constans character, haud segnis fuit arripiendarum occasionum quibus arcerentur tenebrae et mens firmior fieret. Sed in praxi urbana raro licet cadavera aperiri; sic longum per tempus Parum procedere potuit, et tamen semper eumdem, paucis quanquam Observationibus, comperit eVentum. Cum haec facta funditus omnes in eo tempore vigentes everterent opiniones, inquieto angebatur animo. Rem statuit sibi penitus explorandam diligentissime pertentandam , diuturnisque investigationibus dilucidandam. Aperta fuere animalium cadavera , quo sanus ab insano facilius agnosceretur intestinorum status; et mox certior factus fuit, anatomica glandularum Ρeyery et Brunnerii dispositione, dispositionem ipsam morti; singularem et constantem indicari. Tum vero in annis 18I7, y818, 18rs morborum graves epidemiae in urbe Iuliomago saevierunt, praesertim in nosocomio doctoris sapientibus curis tradito ' Terri bilem hunc morbum omnibus sub formis iterum atque iterum Vidit, cadavera compluries aperuit diversas per periodos morbi; ab initio sere usque ad finem internae alterationis progressus
Secutus est, et tandem rei certissime compos ' asit. Amicis
doctoribus celeberrimis Beclardi Orfita, Dumerii, et Guersent, rem compertam declaravit et Lutetiae Ρarisiorum nosci inceperunt doctoris Andegavi de intestino Exanthemate, ut tunc nominabat, inquisitiones et sententiae. Ipse, anno Ι 82ο, de morbo locutus est summat1m in academia medica parisiensi; sed rei novitas a communi theoria discedentis, mentes aversas partim perculit. Ex eo tamen tempore quidam perspicaces Viri rem annotarunt, inter quos doctores Recamier, Lerminier, et Husson ad studiosam iuventutem plus vice simplici, in exercitationibus clinicis, de interno exanthemate verba fecerunt. Ipse ego recordor, me nunC artis
medendi tironem, in hoc ipso amphitheatro inclytum, atque in
22쪽
genuum virum, quem luget perdiuque lugebit scientia, celeberrimum professorem Beclard, audivisse, hoc pariter de morbo
loquentem, cum membranarum mucosarum Structuram, naturam
ac ruinas oratione tam alta, tam fulgenti, tam perspicua, mirantibus nobis, delinearet lAttamen , anno I 825, complures aegrotantes huic morbo occubuere in nosocomio, gallice Bote Dieu, et occasionem praebuere novam uni inter nostros praestantissimos judices, doctoris Bre tonneau dogmata et assertiones experiendi. Novissime doctor Trousseau, meus hodie competitor, tam eloquens quam doctus,
sua primum in thesi, dein in mensuali publicatione dicta
Anchises generales de Medecine, de morbo quem, mutato nomine , Dothinenteritidem nunc Vocat, magistri sententiam aperte
explicavit; hanc quoque, mihi amicus D. Velpeau, clarissimi Breto nequi haud indignus alumnus illustravit, ut videre est in thesi quam de Dothinenter itide hac in schola nuperrime D. De-lange defendit.
Qualia sint autem doctoris Bretonneau dogmata et sententiae de Dothinenteride tandem exponamus. ii' Glandulae Ρeyeri et Brunnorii duobus modis inflammari possunt; acute scilicet, et sic exoritur Dothinenteritis, et chronice , quod in phtisicis nominatim invenitur ;2' Dothinenteritidis fit invasio sine causis patentibus. Ipsius origo tribuenda videtur principio cuidam ignoto et occulto quod semel introductum in corpus, glandulas Ρeyeri semper aggreditur , sicut miasma Variolaru u videtur cutis solliculas inficere; 3' Morbus eodem modo semper procedit. Νempe apparet primum motus generalis pathologicus absque glandularum laesione, tempus incubationis nuncupandus ; ' Brevi tempore autem glandulae tument, fiunt duriusculae et ad septimum diem omnibus, in partibus quas occupabit eruΡ-
23쪽
tio, laesae patent. Eo tempore cannabis semen circiter amplitudine adsequant pustulae, et crescunt usque ad nonam diem. Tumentet mesenterii gangliones vicinis in partibus eruptionis, et plerumque ova palumbum tunc magnitudine reserunt. Ad diem decimum , vel sit morbi solutio et Paulatim minuuntur pustulae, ita ut ad finem textiae septimanae nuIla amplius Vestigia invenirentur si casu quodam improviso e medio tolIeretur aeger; Vel perdurat morbus et alias periodos adimplet. Tunc ad quartum usque et decimum diem crescere pergunt pustulae iam tubercula emcientes rubra, conoidea, quorum in apice exulceratio apparet et ad basim irradians inflammatio. Quod si secetur tuberculum, in medio apparebit quidam bo Oxus bourbiIlon) qui, paulo post, partibus
circumdantibus sejungitur et cadit, relicta alta excavatione , oris inaequalibus et praeruptis conspicua. Hujus in ulceris ima parte apparet membrana muscularis et peritonaeum ipsum, quae ibi interdum pernaeantur, et sic nonnunquam apertis Vasis mesarescis , sunt homorrhagiae sermidandae quae immerito nunc extinctioni nunc surexcitationi Virium vitalium attributae fuerunt. In hoc cardine rerum, rarius Videtur morbi faustus exitus. Sed tamen cum sit ulcerum cicatrisatio ad uigeSimum, quadragesimum, aliquandδque remotiorem diem evenit; S' Cum pauciores numero apparent Pustulae , ad extremum deum, qua parte numerosiores extensioresque sunt glandulae Peyeri, semper inVeniuntur ;6' Secundum gravem Vel benignum characterem morbi explicantur ex ordine fere omnia Phaenomena febribus essentialibus dictis attributa. Tamen Sequentium Symplomatum series signum
morbi pathognomonicum dici potest:
Aspectus hebetatus, stupens ; oculi ebrioli, facies non admodum deformata pro morbi gravitate; lingua acuminata, rubra ad apicem et in marginibus, papillis instructa solito grandioribus ; saepe saepius diarxhaea et interdum dolor plus miniisve acutus in abdomine et praesertim ad os ileum dextrum.
24쪽
Symplomata autem quibus nonamiam Vel Putriditatem maxime constare dicunt auctores, nempe : lingua fuliginosa, altus stu-Por, mussitatio, decubitus in dorso, etc., apparent Statim ut ulcera , plura minorave munero , intestina invaserunt. ' Morbus itaque postquam per uniVerSum corpus Serpsit, mox in electionis loco residet, unde resurgens peconomiam totam
opprimit; sic potest dici primum generalis, secundo localis, denique localis et generalis; quod phaenomenon praebent et Variolini 8' Quisi plistimis factis morbus contagiosus dici potest;
9' Isto praesertim ab anno aetatis decimo usque ad quadragesimum laborant; IO' Nemo , plus vice simplici, morbo aegrotasse huc.usque visus est; II ' Sporadice nonnunquam, saepius epidemice regnat ;I2' Ex his Omnibus demum, non sequitur glandulas Peyeri et Brunnerii semper exelusorie inflammatione assici in Dothinenteritiae , sed alios posse morbosos Processus simul existere et inde complicationes. Non magis sequitur omnes morbos, febres essentiales dictos, omnibus in casibus nihil aliud esse quam Dothinenteritidem, sed solummodo in quibus sese explicat symp- tomatum series morbo propria ; quod quidem plerumque evenit.
Quo manifestius pateat illarum assertionum inconcussa veritas, necesse est ut firmissimis geminatisque innitantur observationibus. Duodecim autem maxime probantes inscribuntur in supra dicta publicatione Archives generales de Medecine, auctore I rousseau tom. X, P. I 69 , sunt et septem conspicuae in thesi
doctoris Delange de la Dothinenterite : juin I 826) ; narrantur et a Billarii, tres non minus, insignes lib. st . dic. p. 426,
Ad eas autem Observationes clim mentem intentam vertimus, numerosissimas a Summa antiquitate omnino similes annotatas
25쪽
fuisse mox comperitur. Etenim Cum Sedulo Perleguntur morborum exempla diversis ab auctoribus enarrata praesertimque epi-demiae febrium dictarum vicissim Pu idarum, muCOSaVum, bi-LOSar um, ad HamianMm, mu COSo-ad ynamiCaVum, thy hi nunc mitioris , nunc gravioris , etc. , facile in eis dignoscimus proprios characteres Dothinenteritidi plus minusuo gravi, quibus interdum junguntur et alia sympto ala aliud organum simul assectum indicantia. Hi et in apertis cadaveribus characteres, magis adhuc conspicue patent ; etsi enim, Varias secundum complicationes
Variae nunc horum, nunc illorum Organorum laesiones repertae fuerint, illae semper quae nostrum morbum insigniunt omnibus communes Perpetuo annotatae fuerunt. Non mirandum censeo quod auctores diversos morbos in una et semper eadem assectione viderint. ΡPOPSUS ignorantes morbum a laesione organica pendere, nullamque ei in proprio ssem assignantes ; ad praecipuum Symploma tantummodo mentem intenderunt; omnem in eo morbum versari crediderunt. Et cum pro gravitate morbi et quibusdam circumstantiis, innumerum in modum symptomata Varientur, neceSSario complures in uno et eodem ab eis annotandi erant morbi. Reipsa, nunc vigenti Vel triginta glandulae , nunc contra omnes simul inflammatione laborant. Quid mirum igitur si in prima hypothesi sit Ievis reactio, in secunda Vero vehementissima ' Immo , an negandum est ex una atque eadem laesione, in eodem gradu, sed in variis subjectis inter se constitutione non miniis quam ratione Vivendi, et moribus et permultis aliis causis discrepantibus, oriri posse phaenomena multifarie diversa Τ Sic adolescens debilis in quo pollent lymphatica
vasa, praestabit horum symptomatum seriem cui inomen)ebo mucosin dederunt auctores; alius, in quo Vigent organa cerebri
et spinae , ataxia laborare Videbitur ; hic robustus et valido corpore serox, Phaenomena osseret; ille laboribus improbis et prava victus ratione essetus, mox in adinnamiam vel putridinem
26쪽
incidet. Ex ipsa autem causae violentia pendet quoque morbi gravitas ; ita ut non semper ex alteratione intestinorum exoriri peri
culum videatur, sed ex vi propria principii, quodcunque sit, quod istam glandulis infert tabem.
Attamen de morbi natura, non nulli auctores ad Veritatem usque Pliis miniisve accesserunt. Sic , Doctores Ρetit et Serres in descriptione quam dederunt febris Entero-mesenter se, loquuntur de laesionibus Variola 'um vel Vaccinoe pustulas simulantibus Jtrod. p. 39 , et semper in eodem loco sitis, nempe ad extremum Ileum.
Ibid. p. 2 o). Alteratio ganglionum mesenterii ab illis quoque
nota fuit. Sed in laesionibus morbi essectum viderunt , non Cau-Sam , et nedum eruptionis modum cognoverint, morbi varietates Statuerunt, nempe Sin licem, Pusulosam, ulcerosamque, Velut inter se discrepantes, qui im eumdem semper morbum, ab initio plus miniisve remotum, essiciant.
Iam autem inquirendi tempus est an hoc internum Exanthema, a nobis admissum, causis dignoscendum sit. IUt him aetatis prioris videntur proprium Exanthema mucosarum, sic Dothinenteritis aetatem provectiorem praesertim attingit. Si recognoscere laboremus omnia quae scripta fuere de morbis quos serie symptomatum Dothinente itidem esse dijudicamus , de causis multa Vaniloquia videntur dixisse auctores. Iterum enim ab eis incusantur : Idiosyncrasis, incolatus locorum depressorum et
humidorum, in magnis urbibus , prava vivendi ratio, tristiores animi motus , mensa luculentior, nimia Venus, pastus carnis Putrefactae , etc. Quantuli sint momenti haec omnia in gignendis Exanthematibus jam summatim a nobis dictum fuit. Interdum equidem morbus apparuit lautum post convivium, Vel etiam postridie quam Bacchus poculis indulgere suaserat. Sed nedum ea sint morbi
merae causae, Vix iis vlisioni saVere compertum est, et saepius morbum exoriri absque ullo errore in ratione vivendi.
27쪽
Quaenam est igitur et cujus naturae, Dothinenteritis causa' Idem, quod jam invocavimus, principium ignotum et specificum. Quod, si negaretur, firmiori modo stabilire possemus. Etenim corpora irritantia animalium Ventriculo ingerantur, intestina quocumque modo inflammentur; evenient quidem ex his ulcerationes,
gangraena, organorumque ruinae. Exhauriat homo omne genus tonicorum, utatur medela Sur-excitantissima, Venenum ipsum Organis inserat, apparebunt certe Gastrisis, Enteritis, Duodenitis, lethalique processu gaster, ipsaque persessa intestina forsan videbuntur; sed his omnibus nullo modo fiet eruptio et aliae laesiones Dothinente itidi Est igitur Dothinenteritis Exanthema mucosarum specifica di
XIX. Longe dissicilius quidem est ab aliis secernere morbis Dothi nenteritidem quam Aphtas. Etenim penitus profundo corpore
latent eruptiones, propriusque per Vitam morbi character oculos sugit. Et sic vidimus hunc morbum, nunc atGxium, nunc mu cosum, nunc angiotenicum, etc. Attentam mentem tamen nonnulla percellunt. Etenim in aliis a sectionibus aiaxicis, pendentibus laesione cerebri vel cujuscumque alius organi, rarissime videtur diari hae a. Pulsus autem semper tui extremis versatur vel sortis, Vel debilis, vel frequens, Vel rarus.
aeger nunc Iovi nunc Iethali morbo assici videtur; lingua tandem , saepius pallida, depressa, humida apparet; interdum mediam ad
partem contracta est; nullomodo tument papillae ; magis extensa patet linea rubra quae in apice et marginibus exstat. Haec omnia plus minusve discrepant a symptomatibus quae assignata fuere ut propria Dothinenteritis, quam itaque ab eis dignoscere fas erit. . In assectionibus dictis biliosis, mucosis, ad namiis, et quae immunes Exanthemati interno evadunt, Sint eae, neC ne, merae Gastro-enteritides, lingua est quoque nunc depressa et exilis,
28쪽
nunc patens et crassa. Obductu tegitur nunc flavo, nunc subalbido , et squalenti qui oras ipsas invadit interdum. Non nunquam in se ipsa convolvitur et undique rubet, absque extensione
papillarum ; si crusta quadem tecta latet, ut accidit in omnibus gravioribus Phlegmasiis, nonnulla Dothisiente uidis
insignia; tum enim linguae sua remanet sere semper forma acuminata et triangularis; quae contra in aliis morbis inaequaliter nunc tumet, nunc deprimitur. In Dothinenteritide cum crusta tegitur lingua, hoc a nono usque ad quindecimum vel octavum et decimum diem evenit; in apice agnoscitur semper aspectus peculiaris qui tener dici potest; in aliis nunc serius, nunc ocius, crusta Videtur quae non nunquam crassior ad margines vel ad apicem quam ad basim linguae aspicitur. His insuper si faciei aspectum hebetatum et stupentem, si oculos ebriolos praebeat aeger, fiet facilior rei diagnoSis. Quam belle autem generalia Exanthematum symptomata Dothinenteritidi congruant supervacuum existimo plu bus confirmare verbis. Etenim quas non anImadvertit et sebrem praeviam, et divisionem morbi nunc laevis momenti et discreti vel benigni nomen accipientis, nunc graVioris, quin et gravissimi, sicque confluentem ad innamicarn, aiaxicam, Putridam et maligna γι indolem induentis Quis non annotavit sententias 8, 9, Io, II omnino Exanthematicum characterem praestantes JHaec satis aperte patent ut demtim dicamus :Dothinenteritis est Exanthema internum quibusdam symp- tomatibus propriis dignoscendum. XX. Nonnulli doctores, aliunde peritissimi, Dothinenteritidem nihil aliud esse quam Gastro-enteritidem contendunt; et quamvis concedant in forma et gradu quasdam disserentias, eas tamen annotandas non majoris, quam graviora inter si 'elata quae phlyctenas praebent ab aliis distinguenda, existimant.
29쪽
Sed cum singula suo ponderantur momento, cum menS in tenditur ad causam specificam singularem, ad morbi incessum et characteres proprios , et praesertim ad Armam constantem Iaemonum internarum, ad sedem semper unam et eamdem in qua apparere solent, ad ea tandem quae vicinis in laesionum Pallibus videntur, evanescunt fallaces conclusiunculae. Vertim enim verb, an morae sormarum disserentiae dicendae sunt m cute inter Variolas et ues etas J Αn ex Er Siselate anteriori nascuntur papulae 7 Minime quidem. Dispares etenim sunt morbi et origine et sede et incessu, et natura non se iis ne forma. Sed cum his studemus quae renarrat Billari , in praestanti supradicto opero, cum intestinorum ruborem Erythematosum vel Erysipelatosum contulimus cum papulis furunculosis quibus Dothinenteritis, haec inter se eodem modo discrepantia Patent. Etenim, aspectu eruptionis varias secundum morbi periodos mutato, semper in eodem momonto eadem patet forma laesionis, et sic organa specifica constat in Dothinen eritide tantummodo inflammatione laborare, saepissime absque alteratione partium quae glandulas cingunt; ita et in primordia morbi monstrant folliculas tantummodo laborantes. Cur igitur inflammationem Erysipelatosam videremus in morbo intestinorum, cujus Omnes characteres anatomici ab anatomicis characteribus meri Er Spe- latis interrit , non minus discrepant quam si elaS externum a Variolis 2 Scio equidem ex inflammatione intestinorum, quam VO- caveritis Erythemosam Vel Erysipelatosam, nonnunquam ulcera exoriri; sed his in ulceribus nullo agnoscitur modo forma uico- 'rum quam descripsimus propriam Dothinenteritidi, nec marginos
praeruptae, Nec borborus , neC Color, nec Vicinarum partium status fere sanUS, etC. Jam satis autem compertum arbitror Dothmenteritidem esse Exanthema cli Pactoribus an atomi Cis dignoscerubma.
30쪽
Duo tantumino b membranarum mucosarum Exanthemata specifica annotavimus; suntne et alia Pariter causis, Symptomatibus nec non an atomicis characteribus dignoscenda' In praesenti rerum cardine non amplius numeranda esse censeo; sed lustris labentibus fortasse veniet aetas cum plura admittenda erunt. Iam autem ex his, breviter licet, abunde tamen Pro scopo, Praemissis , sponte fluit conclusio.: Ergo,