Onuphrii Panuinii ... De praecipuis urbis Romæ sanctioribusque basilicis, quas septem ecclesias uulgo uocant, liber

21쪽

habet Archipres rerum, ρο canonicos faec lares cualiquot beneficiatis clericis, cantoribus, capellanis, i mininris ibidem a Bonifacio papa Visi. conssitutos. Eatem porro ratione ceteris ouattuor ecclesiis p triarchalibus,earumque ministerioseptem per singulas

ministri assignati sunt. Hi non episcopi, sed presb3teri

Cardinales,iden principales Vrbis Romae fuere num ro x ij. quater enim septies eundem numerum reddit Et ob eam rationem xxviij. ecclesiae quos titulos Poeauit, Romae institu Iunt, quibus hi xx iubpresfieri Curdinales praeessent,de quibus N eorum titulis singi latim dicares prius quae de septem ecclesiis scribere in uniuersum connitui asseram. Ex his igitur quaesupra dixi satis constat, quinque basilicas patriarchales Rο-1nae fuisse ob id alius ecclesiis celebriores,'ob maiorem reuerentiam magis a Christianis Visitatae Quibus Christianoru easdem , tantium teligio, luas alias hanc ob caussam adiunxit. neque enim aliam probabiliorem inueni, quamluam plerossile essesciam qui hunc num rum septenaria ad septem sanas ecclesias beati Ioannis Euangelinae Apocab se celebres pie referant. Primo enim basilicam 1ancti Petri, deindesancti Pauli, pii homines inuisere solebant. Cumque a sancto Paulo ad , Lateranu iter facturi e sient, in congruum ij EUum est, ecclesiamsancti Sebastiani, coemeterium Calussi, Cata- cumbas tot sanctorum corporibus referta, inuise trans . re, praesertim cum eadem fere Uta procedendum emi atque ita hac ratione quinque ecclesiis quae resistari solebant,sextam adiunxerunt. Eadem ratio sieptima addidit Medio itinere inter Lateranensem, s sancti Laurentii

ι .. . extra

22쪽

DE VII. URBIS ECCL. retextra muros basilic as sitam, ecclesiam scilicet sanctae Crucis in Hierusalem,maximis N ipsam reliquiis condecoratam. Id ita esse facile ex eo intelligi potest, quod pia

sequentium temporum religio, septem antiquis ecclesia duas alias sancti Anastasi ad tres Fontes, a S. Maride Annunciatae medio itinere inter sancti Pauli N S. S bastiani basilicastineris opportunitate ad iunxit,adnouemque auxit, quae bacilenus a Christianis frequentatur. Illlud vero scitu dignum, Anno Iubilat antiquitus a Bonifacio iij. papa instituti, eius temporis Christianos

non nisi basilicas san diorum Petri N Pauli apostolo

rum , lasse. Quibus tersiam Lateranensim no D biles secundo Mcccl. Clemens Ῥi. adiunxit. t Grego rius xi. ob Deiparae Ῥirginis deuotionem in futuro a

no tertii Iubilat quarta addidit sandiae Mariae Maioris, quae omnes patriarchales erant.Inde illud mirum,quin tam patriarchalem ecclesiam sandii Lauretii extra muros praeteritam fuse, dignam alioqui propter eius excestentiam quae eodem anno ut aliae patriarchalas celebraretur. Qua re ab aliquo pontifice animaduersa, facile caeteris quattuor insequentibus Iubilei annis addi poterit . Probabilis igitur caussa haec mihi visa est de septem, siue etiam nouem Vrbis ecclesia- rum frequenti peculiarique uisitatione. Qua expedita,quae de Titulis cardinalibus dicere supra polliciti Jumus,

expediamissis

23쪽

De Presbyterorum Cardinalium origine , de xxiix. ipsorum titulis antiquis,& xxj.

nouis. Cap. II. E Pres teris CardinaIibus tractati rus, rem paulo altius a titulorum de claratione, o pres Ierorum Cardinatium origine repetam.Tithli igitur erant sacrae aedes, uel ut nunc dic mus) ecclesiae ue loca consecrata,in Dei, beatae Virginis, e sanctorum hominum honorem

vel memoriam, a fidelibus Christianis erecta, per uarias Vrbis regiones a Porificibus Romanis antiquitus distincta,in quibus animarum cura a presbyteris qui in

eis commorabantur , habebatur. Quibus qui prae an presbγIer uocabantur Cardinales, hoc est, principales , similitudine a quatuor ventis cardinalibus,

id es ut ait S eruius supra Virgilium ) principalibus

deducta. Non enim in omnibus sacris aedibus siue e cisis animarum cura gerebatur, e quod idem od sacramenta administrabantur, sed tunsum in hi ire litulis . In quorum singulis quum plures essent clerici, qui vel sacramenta populis exhiberent , uel ex libentibus praesto euent, utob siaconi, diaconi,'pres teri: is qui omnibus praeerat pres ter, a taeteris clericis illius

tituli,uel a Romano Pontifce creatus, dicebatur Cardinalis, quod omnium dignior principaliorue set eorum qui in eo titulo permanebant, caeterosque clericos tituli sibi commis gubernaret regeret. Quorum origine

Romae hanc fuisse accepi. auum beatisimus apostol

24쪽

DE VII. URBIS ECCL. ii

, um princeps Petrus catholicae Romanae ecclesiae pontifex, primus uerbi mininerio in orientalibus ecclesiis praecipue Hierosol3mis s Antiochiae rite ihIlituto, in urbem,ut Romanam ecclesiam constitueret, nenset, ex omni fidelium multitudine, praecipuisque nostrae r Ilionis cultoribus, uiros quosdam seniores'qui bonutestimonium ab his qui foris sunt habebant, plenos spiritu sancto uesapientia, spectatae fidei s rarae probitatis,Hierosolymitanae, ceterarumque orientalium ecclesiarum exemplo delegit: hi clerici uocati sunt, quos per manuum impositionem partim pres teros, a partim' diaconos consecrauit: quorum opera pontifex ipse siue episcopus Romanus in instruenda crescente tunc ecclesia uteretur, quum oi uni tot millibus hominum ad fidem Christi quotidie venientium consulere non e set

integrum.Porro autem presbyterorum diaconorum

munia, ut pro se quisque uum oscium N no certi Nimpigre faceret, diuidere tu primis conducibile uisum

fuit . Itaquesummam rerum, animarum ficilicet curandarum negocium pro teris commisit,ut sacramenta ecclesastica plebi Dei admininrantes, oratio'i, s ministerio uerbi cum episcopo uacarent. Diaconis autem,

ut uidui pupillis,et aliis delibus egenis ex Christianο-rum eleemosnis ab ipsis cussoritissubuenirent, curam demandauit: eisque iniunxit, ut pro teris quoque sacra facientibus praesto e sient. χιorum omnium numerus quum antea modicus f incertus e siet, ei modum statuerunt Cletus er Euarinus Romani Pontifices. Clatus enim ut ex Damasio auctor est Bibliothecarius) pres teros Romae ad xx .numerum redegit. Euarinu/vera

25쪽

,eta Apostolorum instituto ad septenarium numerum diaconos in ecclesia Romana auxit. Q sibus etiam i lud addidit, Ῥt episcopum praeuicantem propter stilum veritatis custodirent. Cete rum ne pres terorum a mini stratio in promiscuo esset, ipse Euaristus, qui qliar tus post beatum Petrum Aponiolum episcopus Roma nus fuit, annum circitersa utis centesmum titulos ψι

Yt nunc dicimus ) paraecias in Urbe primus pro 'reris diuisit , Ῥtsinguli isse inuicem secreti, insua V

his regione, titulo Nel paraecia, confusionis tollendae causa, diuina oneria populum erudientes, sacramenta Dei omnibus ad se Ῥenientibus Christianis e hiberent , singulosque pro teror in ' noquoque titulo collocauit. Si cere enim tum d pus eIt, is numerus propter credentium paucitatem. Verum haud ita multo post, Melium quottidie crescentium multitudine permotus HVinius x. Romanus pontifex quum tot credentibus non susscerent, plures in Ῥnoquoque titulo cum clericos, tum presbγteros Ge Ῥυluit. Quod his dierbis in eius vita innuit ex Damaso Anastasius. Hic clarum composuit, ex di tribuit gradus . Hinc presb7terorum Cardinalium nomen manasie credid

vim , ut is scilicet emi pres ter Cardinalis, idest, principalis, qui caeteris presb3teris eiusdem tituli 'nos plures ab Haginio factos fuse dixi quum ante Ῥnus tantum per sngulos titulos presbterfui t) praee ses. Satis enim connat aliquot annis post, etiam ante sancti Diuestri tempora, Cardinalis nomen in Romana ecclesia usurpari coeptum fuisse, quod nonnisi ex Hazinsipapae instituto oriri potuit, quum antea eo

nomine

26쪽

tulos presuter lectur Iussaei Post Huinii tempora in presbiterorum Romanorum titulis nullam muta tionem fudiam inueni, ad Dionasti Papae pon-ιificatum . circa annum Chrissi ecla. Dionγ-sus xx vi. Romanus pontifex, Euarim exemplum se cuius , quum iam Christiana pietas mirum in moduni in ea Vrbe audia esset, denuo titulos vel paraecias Romae, quum eas ampliasset, presbieris diuisit, ipsasque quo quisque suis similibus finibusque continer tur distribuit, pluribus per singulas ut Haginius fecerat pres teris constitutis . Presisterorum quoque Romanae Ecclesiae curae coemeteria adiunxit, qua plura erant, ea inter pressteros distribuit gubernanda, Ῥι marurum sepulchris consultum eset.

Damasius his verbis breui me exponit: Hic pres ieris diuisit E cclesias N Coemeteria: σ pararcias

diaereses constituit. Caeterum non longe pori circiter annum Christi ccc . Marcellus xxxi. papa titu- Ios Vrbis ab Euaristo antiquitus' primo presbytemris datos , numero limitavit, decreto fatuens, xx . Romae quasi dioeceses esse ad baptismatis commodita tem : eorumque opportunitate qui ad fidem ex genti . bus quottidie veniebant, quin ut etiam martyrum sepulchris consuleretur.Quod ita tradit Damasus: Mamcellus papa x . titulos Romae constituit quas diaec Ρs propter baptismum,Wpaenitentiam multorum qui conueriebantur ex Paganis, o propter sepulturas mar rum . Titulos Ῥero Romanos siue paruerias cessantiabus Gentiliam persecutionibus adauxere, pres ter 'nomine opus non

27쪽

que plures in singulis constituere Romani pontifices. Siluester qui titulum Equith, Marcus qui titulum sandii Marci , Iulius qui titulum sandi e Mariae Transtiberim, Damasus qui titulum fandii Laurentii, Innocentius qui titulum Vestinae fecerunt. Liberius item, Stricius, Anastasus , Zosiimus, reliqui episcopi Romani. Quum enim tonita Gentilium multitudo primum, deinde Vrbs, s Italia omnis fidem Christi suscepissent, qμhm tituli Romae non susscerent, nec hi qui in eis residebant pres teri tam ob necessita

tem, quam ad Urbis N Romanae ecclesiae ornamentum s maiestatem: S titulorum'presbγterorum in uno quoque titulo numerus auctus est , factique sunt tituli xx rii. quem numerum nMmquam excessisierisque ad nostra tιmpora constat. Qisae omnes quum ecclesiae essent anel aedes sacrae, Deo s Sanctis dicatae,denominationem jortitae sunt' et a diuis in quorum memoriam 'net honorem dedicatae erant, 'ut sanctae Mariae Tran liberim, S. Chrsogoni, S. Caeciliae, S. nasia sae, S. Marci,s semilium: uel ab eis hominibus qui ipsos titulos condidernnt, Ῥι Callisti, Iuli, Damas, Pa- Iloris, Equitu, Pammachv, BKantis, Lucinae, Ventinae, Eudoxiae, Fasciolae, Tigridis, s semilium. Viginti

porro octo titulorum numerum circa Leonis I. Papae tempora expletum fuisse, multis coniecturis S ratio

nibus ductus crediderim. Neque enim facile poIl Leonem inum Papam inueniri potest aliquem Romano rum poni cum titulum quempia nouum supra xxiiij. addidisse: Ied tantum eos de anna ecclesia ad aliam transulisie,uel mutase, anel rei lituisse, aut exorna'. V iunissmi

28쪽

DE VIL URBIS ECCL. II

luctissimi autem xxviiij. tituli Vrbis Romae,qui ante millismum τρxagesimum annum fuerunt, quos tam exactionibus f nodi Romanae sub Symmacho papa anno ChristioDXCIX. celebrata quam ex AnaRasio Libliothecario excepi, sunt bi.

1 Titulus sancti Callini alius sancti Iulij, alias sanctorum Iuli, es Callisthalias Callisei,aliassanctae Mariae Transtiberim.

a Titulus saneti Chrssogoni Transtiberim. 3 Τitulus S. Caeciliae Transtiberim. Titulus S. Anastas sub Palatio. Titulus Damasi papae, alias S S. Laurentii er Damasi,alias sancti Damasi,alias sanctι Laurenti, in

Damasio.

6 tulus S. Marci ad Palatinas. 7 Titulus Equitis,alias S. Siluestri, alias SS. Silaenris Martini, alias S.Martini in Montibus. 8 Titulus S. Sabinae in Monte uentino.

9 Τitulus sanct e Priscae in Mote Aventino,alias Ss. Aquila ex Priscae.1 o Titulus sanctae Aemilianae.11 Τitulus Fasicio ,alias S S. Nerei or Achilles. I a Titulus Tigridis,aliassancti X sti I3 Τitulus Lucinae, alias sancti Marcelli. I Titulus S. Susanna ad duas domos, assassanctorum Gabinii Susannae.1s Basilica sanctorum duodecim ApoTolorum, altas titulus sanctorum Apostolorum Philippi Iacobi. Caeterum haec ecclesia posterioribus temporibussola inter has xx iij. basilica,non titulus dicta

29쪽

est, ab fabricae Ῥt opinor magnitudine. 1 6 Titulus S. C riaci in Themis Diocletiani. 17 Titulus S. Eu ebis.

I 8 Titulus Panoris, at B S. Pudentis, alias S.Pude tianae,omnium qui extant vetussissimus. Is Titulus Veninae, alias SS.Geruasi s Protashasias S . Vitalis. α o Τitulus S. Crescentianae. at Titulus S. Clementis. a a Τitulus S. Praxeris.

as Titulus Eudoxia Augum, aliis sancti Petri ad

Vincula.

a Titulus Lucinae,alias S. Laurentij in Lucina. a s Titulas S. Nicomcilis. α6 Titulus S. Matthaei in Merulana. a 7 Τιtulus Pammacbis, alias sanctorum Ioannis σPauli. αῖ ritulus S.Cai, Reperitur quoque Romae sub Innocentio Papa Titu lus Byrantii, ,erum Ῥel is en cum aliquo ex iis quos supra enumeraui, quos multis nominibus vocari Ῥidimus, Ῥet tituli nomen amisit, Ῥt aliis aliquot titulis accidise paulo pon ostendam, in eius locum fomte factus fuit titulus sanctae Sabinae, qui sub linino Papa I. is paulo ante Leonem vixit) inuitutus est, i ex Ῥesbus inusiuariis, o Bibtiothecario constat. ouum Ῥero non nisi xxviij. tituli fuerint, totidem quoque Cardinales presbteros fuisse necesie fuit. Si enim bi tanium pressieri qui titulis praeerant, Camdinalas appellabantur , tiιulique tantum xx iij. R

30쪽

mae erant, totidem quoque Cardinales prosteros emoportebat. Quod uafuisse quum ex multis locis conflat, tum id apertissime explicat Pandulsus Tifanus Subdiaconus Amnolicus, qui Ῥitas Romanorum poni cum scripsit in Gelasii ij. Papae electione, ubi diserte

xx iij. tantum Cardinales presbiems numero quodam certo s limitato fuisse tum Uiuos commemorat. Omnes igitur quos supra retuli xx iij. titulos, quinque exceptis ponerioribus temporibus, eodem nomine praeditos extitim, ad nostra Uquesaecula permans e conriat. Quinque enim illos circa tempora sancti Gregori, Papae primi, vel paulo ante objoleuiue, iitulosque e se desiim, et aliquos ex eisdem mutatis nominibus cum bis aliis quinqueem necemen. D

sunt enim. Titulus S. Aemilianae. Τitulus S. Creticentiana. Titulus S. Nicomedis . Τi ulus S. Matthaei.

Titulus S.Caij. Pro quibus in actione Θηodi Romanaesub Gregorio

Papa I. circa annum Domini DC. celebratae, o apud Bibliothecarium, hos quinque repositos fuse inueni. Titulum S. Balbinae in Monte Aventino. Titulum SS.Marcellini,s Pesri. Titulum S. Crucis in Hierusalem. Titulum S. Stephani in Monte Caelio, σntulum SS. Quattuor Coronatorum. Qui prioribus xxii, adiuncti, xx iis numerum emplent , quique omnes praeter num nostra adhuc aetate