장음표시 사용
271쪽
. t. i. . ne sic enim hoc verbum in libris nostris exaudiendum esto. D Latia- Extitisse vero aliquam de ea re legcm indicio est Quintiliani locus, cuius haec verbi sunt ρ: Lex est. vi argentarii dim mx illa s. dium ex eo, quod debcbant, soluerent, creditum suum to-D tum exigerent. A rgetarius ab argentario solidum petit,pro-
, Ha - prium ex mazeria est argumentum creditoris, idcirco adie-D. de de θ ctum esse in lege, ut argentarius totum exigeret. Aduersus .
..'' alios enim non opus fuit se lege,cum omnes praeterquam ab 3- Lo.L argentariiς totum exigendi ius haberent. Qua de lege nihil aliud succurrit. Ex ea vero ducit Paul. paciscendi ius alterum ex argentariis sociis ius non habere,quoniam desola petitione lex loquatur . quam non est aequum ad alias species, quae ab expressis abhorrent porrigi q. Idem in duobus reis stipu-Nam
a. - laodi dicendum esse lex ait, propria &istud ratione. .. D sl ma. solutionem quidem accipiendo, vel acceptum serendo, vel noliando vi ius ex duobus reis alterius perimit obligatio-d- b. re L si nem quae cum in utriusque persona solida consistat , solidaT.: i' quoque ab utro uis eorum, quibus id iure contingit modis,
1 fissis a-- tollitur- Paciscendo verb ne petat, clina obligationem non ι pq, δε extinguat,corrco petitionem non aufert qui saluum sibi δί integrum ius suum post huiusmodi pactione relictum exer-
μει. I. cere potest contraatque si legitimis modis obligatio sublata, ue vel certe iudicio debitor praeuentus esset v. Minus dubium MLq quis est eum,qui solutio nas gratia stipulationi adiicitur, paciscen- ius non laabere . Maioris partis creditorum pactio, qua ado. adeundam hereditatem parte debiti remisia heres inuitatur, os ei. minori nocet I. Quod, tametsi de ea re agatur, quae ad singulos priuatim pertineat, quaeqi omnium consensu approbanda videatur 7, sirigulari iuro receptum est, cum ut heres aliquis destin existat, tum in commodius credi; ores ad suur a. perueniant, allecto eo i Odo herede, qui absq; eo esset, timi- s. is Hoc dius se oneribus hereditariis implicaret. NuNc videndum est, quibus proficiat, pactio, S ad . quo; pacti exceptio porrigatur. Multum vero quod ad hoc caput attinet, interest,in rem sit pactum an in personam. In . --Θ-- rem pactum est, quotiens generaliter paciscor nepetam. In
οῦ - 4.. pςx 'Π rn, g JOriens ne a certa persona petam . Pacta in rem omnibus protuli quorum obligationem dissolutam esse ei interest
272쪽
ii rest qui paciscitur b. Itaque fideius ori cum debitore fa- ιjeta conuentio prodest, nisi vel aliud actum sit quel in rem dis in. Asuamd, aut donandi animo e, fideiusserit. Addo ego, aut pro inuito de vetate fideiusserit.In paribus enim causis paria iura i ,. '' statuenda sunt Atquin ut illo,ita dc hoc casu, quia mandati actione non est ad reum fideiustar regressum liqbiturust, rei nihil interest ab eo peti. Quotiens vero mandati vel ne- ei. quoa δε-gotiorum gestorum actio fidei utari competit, totiens δί ei rei conuentio proficit,ad tamdiu quidem, quamdiu εί reo. tu. d. i. Itaque si cum reo ad certum tempus pactum factum sit ultra nT- nec ipsi, nec fideiussori eius proderit h. Quaesita sane semel
ei ex pacto perpetuo exceptχ,vlterius contraria rei conuentione minime consentienti adimi non potest . At cxc5trario
fideiussoris conuentio,nisi hoc quoque in paciscendo actum M. sit κ reo vel confideius cibus non prodestaeum eius nihil in 'r
tersit, a quoquam eorum peti t. Nam affectus in hac causa δερ. i. ratio nulla habetur, principaliterq; dc pecuniarie interesse
necesse est ad alium conuentlonis exceptionem transire, at- D. M.
que ita, ut aliter ei qui pactus est, consuli non possit, quam siti filo .- alii quoque consulatur. PlanEsi in rem suam fideiussor sit ac V Q.
ceptus,pro procuratore puta, Vel seruo suo , eius pactio reo mi , Qt. D. proderit m, quoniam pro reo principali ipsemet habetur,qui suam verius quam alienam obligationem intercessione su- d is . . o. scepit qui ex pacto commodum sentire non potest, si noeius quoque auxilio reis se tueri concedatur. Cum altero ex duobus promittendi reis vel argentariis sociis factam con- ι. uentioncm alteri prodesse Paul. scribit ψ : cuius responsum non ad proxime praecedens caput reserendum, sed fini capi - . D Llis xxiiii. pannectendum est quod Se eiusdem auctoris est, & r ῆ ex eodem libio sumptum. in quo hanc quaestionem Paul. la--o 'tissime tractauerat q. Id quod Accursium aliquantulum tur-- ρ' bauit, qui in duas sententias diuerse tractus, quo consistat, dc ubi gradum figat, reperire non potest. Sedenim superiori a nobis ex eo dcio Paulo positae regulae, qua duce numqua in abcrrabimus, consentaneum est Unius ex duobus reis conuentionem alteri prodesse aii socii sint, propterea quod paci- scentis hoc interest, cui societatis iudicio, quod communi Der s.c. creditori 1bluerit, at Per sit reputaturusxabeo, vivi ipsa peti
273쪽
6 videatur,dum a correo petitur β: non prodesse contra,sin ad arbitis. inter eos societas fuerit x. Nam solutione quidem ab uno fa- 3, vel si ei accepto latum sit, alter liberatur. Vtique enima. I ui cum una sit obligatio,& una etiam summa est v, ut silue unus -i D. soluat, silue uni accepto feratur,uterque si beretur, cum solu- tionis exemplo accepti latio tota obligatione tollat , omni Dia - busq; proficiat, qui eadem obi gatione adstringatur 1 .Quod
. u in pacto secus est, quod iis tantum prodest, qui vel eo com-- o A prehensi sunt, vel obligationis ita participes, ut eorum quoque obligatione in dissolutam ciste principaliter paciseentis
interiit*. Nec absimiliter costilione inter creditorem S reuvn. . , .ante promittendi facta alter eiusdem pecuniae reus, si nulla inter- V secessierit societas, nullatenus liberatur, tamquam eo modo e a Art. I ,lii. empta tantum persona , non etiam obligatio tota peremia se pta videatur: sim societas fuerit, in eam partem liberabitur, o AM . . cuius solido soluto repetition bib ipso mei creditore habe- ι' ,' ret.b. Secundum haec si ex duobus reis promittendi alter pactus ne a se petatur, postmodum tu prit, quia solutum perdi. Vrani . condictionem indebiti reuocare potest durare alterius obligationem dicemus φ. Enimuero qui pro duobus promittendi reis mandator exim , quorum Vnus, ne a se peteretur, cacreditore pactus fuerit, poli ibi utam creditori pecuniam vel f olla s.l. eum, qui pactus est eligere potest ,quia non cst ei electio sua D.deia r. - creditoris pa to adempta. ita λ. i; Pacta conuenta his qui in rem successerint, prosuntς. His
ri; isis h. ne L pa ci,s ntisq; plerumque interest ab his non peti, cum s-- m. . ad cum et x ea causa re iri pollit. His verb, qui in ius uniuer- .sum successerint, quin pactio proliciatmon dubitatur: quo- abis iis l. iis rum persona superuacue pactis comprehenditur,cum ad eos rex t ea etiam non adiecta, transeant g. Quinimmo plerique t ncant ii licet debitoris person a pactione expressa sit, ad herc-6.pactormn. dem nihilominus pactum pertineret,nisi nominatim conue-.ἡnisse probetur, ut ab ipso dumtaxat debitore non petatur. rea. . his, Quorum sententia mihi semper sal vis est. Certo enim
ι .. - ' constat, scita a prudentibus desinitur, in personam palium . o.LL. esse,quotiens dzbitoris nomen pastioni inseritur i, nisi cum non ut personale pactum fiat, sed ut demonstretur cum quo
274쪽
pactum sat, personam adiici non dubiis argumentis constet. Quae autem in personam sunt pacta, aeque exploratum est ad heredem non transire N, ut qui horum alterutrum in dubium reuocat, stultitiae repi clientionem effugere non possit. Quibus concessis, hoc quoque detur necesse est, pacto in sertum debitoris nomen impedire. quominus ad heredes id transeat. Hoc enim ex superioribus ericitur necessarib. Nec me mouet quod Pomponius respondit si creditoris dumta- ia ., Σat persona ea pactione comprchcnsa sit, qua de vendendo pignore conuenit, heredem tamen iure venditurum, si nihil min contrarium actum sit. Nam hoc idcirco est quoniam in obligationem creditae pecuniae succidit,cuius iure pignus in
eam causam datum distrahere ei licet, si modo non couene- ml. . D. L
rit, ut ne liceat m. Eum cnim pactiones a defuncto in terposit 7 tenentn,quibus nisi constringatur,eadem ei circa pignus que=t & defuncto licerit o. Quod vero obiici solet, tale pactum,
Pro iteor te non teneri, inter heredes locum habere p. expedi- iis .I.sioi.
tam ac facilem solutionem habet.Nec enim in personam pactum hoc dirigitur, sed generale de vagum est: nec artandi π, 2pacti, sed demonstrandae obligationis causa personam hic Da. adiici manifestum est. Ipsaq; adco verborum concesti O mul- ntum interhoc 3c illud superius pacti in personam positum iuri exemplum interesse ostendit Nam qui ita dicit, Pr teor te non teneri, de tota obligationis subnatia loquitur, quam non sis. subesse attestatur, nec sibi quicquam deberi, profitetur, ut merito clim obligatio deficiat, nihil sit quod ab heredibus petatur. Atqui a Tito,vcrbi gratia, se non petiturum pollicetur,nihil in obligationem egit,sibi tantum petendi a Titio facultatem praecidit itaque cum obligatio maneat, ab herem i.ij dibus recte petit.Celsi vero responsum si, in quo opinionis is D A
suae arcem statuunt. qui contra nos sentiunt, de pacto in rem p batis. facto accipiemlum impellente iuris ratione vere dicere possumus, cuiusmodi pactum , licet heredum in eo mentio nulla fiat, ad eos ta naen transit,si non aliud actum manifestis argumetis appareat. Logius progressus sum,quarii putaram. Vt ad pacta in rem redeam,concludendae totius disputatio- νἰ fmmis i. nis causa statuamus, cum alio factam conuentionern alii no
275쪽
fore hereditatis factiim pactum ei qui hereditatem cui cerit,i citi non pro dei sc s: quamquam si possessori constituta fuerit peta
in .si ..r cunia, post euictam hereditatem actione heredi decerni pla ροι cet . Nam ea quidem, quae circa hereditariam obligationem . l. . f. . geruntur,cuicumque qui hereditate optinebit,pr osunt: pacta vero haec, quae debiti remissionem continent, cum ob meritum plerumque fiant, Sc ex liberalitate proficiscantur, intuitu magis postessoris, quam hereditatis contemplatione facta intelleguntur. De illo itaque quaeri de dubitari poterit, num cum herede facta pactio fidei commissario restituta hereditate prosit. EL si cum eo pactus sit creditor, ne res pignori sit, fidei commius o id profuturum Vlpian. respodit.
u De constituta quoq; heredi pecunia actione cum habitu rum xconsentiens omnium Opinio est, quamquam circa fid iussores δί pignora dissentire videantur I. Porro si creditores P. . D. ἡ ρε cum extraneo adituro pacti sint,ut minus soluatur,cana conso a. 1 uentionem etiam necessariis personis, si idoneae sint, deone-M V a. ribus se hereditatis implicare velint, profutura quidem at ut, A eumque efficiunt rescripti Antonini η sensum. Personale pactuliseum iri f. ad alium non pertinet, ne ad heredem quidem , nisi aliud astum sit b Proinde si conuenerit, ne a te ego petam,& heres meus a te recte petet, S ab herede tuo recte petam e. Item si b-is q. filiussi. pactus fuerit, ne a se petaturi patri uidem, si ex persona m vnio eo conueniatur, pactio proderit, poli mortemu . - . D. verb eius, nec patri,nec heredi proderit, cum sit personale d. - et S ibi autem quisque pacisci debet alii inutiliter pasciscitur. D L . Quaecumque enim ciuiliter gerutur quo in numero pacta Ii sunt nisi a nostra persona initium capiant, inanem habent T. . AH e itum f. Ideoq; nec paciscendo, nec stipulando, nec ven-xt. 'pulari. dendo, nec alias contrahendo extra quam per cas personas,
1. .. . p qu turicius subsut, alii cauerig, vel liberatio adquiri potest. I.minum.C. Plane per quos stipulationibus adquiritur,per eosdem& pa- tis adquiri posse lex ait h. Cui conlequens est filiosia vel se
hi. ρ λὰ.D. uos paciscentes, ne a Patre domino ue petatur, eis exceptio- . depaci. 'nem adquistere . Hereditarium tamen seruum heredi post adituro nomine eius expresso inutiliter, ut stipulari. ita Cpa-f D. I. cisci trahitum est,cum perinde id sit ac si extraneae personae
bri paciscaur propterea quod nondum dominus est is cui pa-
276쪽
ciscitia ac nec iuris quicquam habere intellegituri. Sed si ge-ὶ ' neraliter pactus sit ne petatur, vel ne ab hereditate petatur, pactio valebit, & hereditati interea, quae defuncti perhonam se
sustinet, quaesita pacti utilitas ad heredem postea adeuntem n l. V st trasseretur. Iacente enim hereditate seruus uniuerso heredi tatis iure conti ne tur, Sc ceterarum Ferum hereditariaru ex C- . l. si se res.
plo dominam hereditate habet m. Proinde omnia sibi utiliter ta': stipulatur,praeter ea qui personam, person q; factum deside- ιrant . Q Iin etiamsi proprio nomine non expressis heredi futuro seruus pactus sit,admittendum est pactione valereQ, luet: 'LV se
in id tempus consertur,quo heres adeat: cuius aditio,quato - 't. cumque post interuallo secuta,retro tamen ad mortis lepus tra ' P L
hi turp,dc quae interim gesta lunt,confirmat. Nec tantum per de aere iv.
scruos nostros,i d&pereos,quos bona fide possidemus,no-i t bis pacti exceptio adquiriturq, quia re nostra adquiri nobis Π, videtur, cum os ligatione liberamur x. Quamobrem & exstrui fructuarij usuarii ue pacto ei qui usum fructum vel usum tartata tum habeat, adquirituri. Quod si ne a se petatur serui ibi Threph pa ctus sit, inutile pactum esse Paulus ait x . Ego existimo ma- gis inane 5c derisorium esse, quain nullum: quia nec a seruo , alias peti potuisset, quo cum nec actio est v, nec iudicium consistit i. Verbum enim petendi hic ut alias fere semper ad . . iadicia referendum est y Sed quamquam pacti exceptio ex xt -- C. eiusmodi serui conuentione domino non detur, doli tamen competituram Paul. probat: ceontrario si filiusfamilias ne a D. Meui . se petatur,pactus sit, non coe inane pactum est, cum in filium utiliter actio competat*: lchaec pactio patri si de pecu- tu, 'lio,vel in rem verso,vel quasi defensor filii conueniatur, nec- d non Sc heredi quoque eius vivo filio proderit, post fili j mor- ψ tem nulli proderit: quia ersonalis e st a. Ex diuerso autem a Girinis. his qui in nostra potestate sunt nisi ut heredibus paciscamur b) paciscendo prodesse non possumus ς sic ut directa cis bι. auis . D. pacti exceptio adquiratur. Doli certe ex aequo dc bono cxceptio accommodabitura, quae deficiente pacti cxceptione ι' , plerumque competite. Heredibus certe nostris pacisci nos , posse,& vel viii ex his consulere,n xi lubrum est ρ. Nec huic 'r V simile est, quod si se 5c heredem suum Titium daturum quis Gl. ω biso spoponderit, non ob eam rem minus coheredes Titio adie- ': πηγ
277쪽
1 l./ω- qui cti tenenturi, quoniam ex defuncti persona obligatur, quam te T una cum Titio repraesentant. Ceteris A non ut qui se datur,...u. rum promisit, heredes quoque suos obligatos relinquit, ita qu i ne a se peteretur pactus cst, heredibus liberationem quae-ii o rit; quorum Vni dumtaXat prouidere eum, quemadmodum f., tibi T. N Vnum legatis onerare i , nihil vetat. Sed hoc tum admitta M. F. L-cim. tendum erit, cum diserte uni ex heredibus defunctus cauit. ἡ Alioquin enim coheredes exceptione uterentur. Quinim mosi uni tantum pactus sit quis, quod eum s olurii heredem sibi extiturii putabat, susceptis pollea liberis,& heredibus te. I. iaυμ- stamento relictis exceptio proderit , propter verisimile pacictμ επι, δε scentis voluntatem λ qui heredi cauere in animo habuit phix A si iis res e pressurus,si plures habiturum se praesensisset.Tutorum g m. C. δε etiam licuratorumq, m pacta pupillis, furiosi , prodigis pro-
sunt. Eadem causa est eorum, qui societatibus praesunt. Ho-D.ιρ.QF. rum enim pactiones sodalitati proficiunt R. amnetiam pro-s, cur/torp)ctu ne a domino. petatur, ei doli exceptionem, L . .m ma- 'pquireto, quamquam Obligationem vix umquam adqui-
D, rat p. Denique&reus Nea fideiussore petatur, recte paci . l. se i i scitur, clita non tam alij ad qLi. ere, quam ipse sibi consule-
Atque ut cum alio se m conuentio alii neque nocet neq; νMe a. d. prodest,ita nec in alia re facta ad aliam trahitur x. Plane si de- , . . , ςςm dcbitor pactus sit cum creditore. ne viginti petat,in de-1. o L rati. cem eXceptione se tuebitur: quoniam qui viginti se non pe- , titurum promist,re ipsa quoque pactus sit,ne decem petat i. 4. , Sed si viginti debeantur, de de decem pactus sit. reliqua decem pete lata exceptio non nocebit t. Decem vero aut fili, a chum stipulatus, si de Sticho pactus sit, nec decem recte pe-sse,onni M.tet: quandoquidem illius aut illius hei promissio ad alteram tanti a pra iandam promissorem obligat: Sc siue soluta una, is siue accepto lata,siue in iudicium deducta fuerit, siue de ea
non petenda pactum intercesserit,in summa, quoquo modo creditoris voluntate ab obligatione altera exempta sit, totχ obligatio consumitur,lt ab altera lii ratio contingit. Nam Vnius certe morte ante moram in accipiendo factam contin-
- gςnte non tollitur Obligatio, sed in ea quae superest consistit, is quoniam reo competens electio alterius morte finiatur
278쪽
nec creditor satis accepisse hic ut in superioribus speciebus videatur. At si alicui incertus homo ita debeatur, ut ad euinclectio pertineat, ex legato sorte, S pactus sit, ne Stichum petat, Stichum quidem petenti exceptio obiicietur, contra atque si Stichum repudiasse eum proponeremus. Homine enim legato frustra Stichus repudiaturi, qui ante Optionem. iad nos non pertinet,cligiq; adhuc potet pacto vero non in- D.divi. D utiliter remittitur. Idq;ea ratione contingit,quam in hoc tractatu notauimus,qubd repudiatione ea tantumramittantur, quae nobis eo ipso tempore competunt, quo repudiantur I. M is . . pacto vero etiam spes iuris abdicari possit R. Et ideo is cui ho- tabi o Loemo legatus cst, Stichum lac petat pactus,Stichum postea pe- ij tens exceptione repelletur: alium vero quemlibet hominem clectionis sibi competentis iure petenti exceptio non obsta- d tet
bit. Itaque in hac obligatione ubi electio debitori compete reti, idem quod in disiunctiva admittendum esse iuris ratione ductus creae rem a. inod enim inuito soliti potuit equa
re non pacto remissum liberationem parieti Et alioquin 'quae utilitas pacti elset, cum ad eum hominem soluendum absque eo cogi non potuisset Et ita Paulum binterpretan D. de dum multi summi iudicii viri sentiunt: quibus accedo. Iulio ι pacto naturalem obligatione ipso iure tolli Paulus aith. Iusta inm, sed Ἱautem pacta sic accipio quς rationi de aequitati consentanea et et x sunt: qu. eqsci ulmosti sunt, Vt a praetore seruari debeant, id ς jatis, istis. cst neque vi, neque metu, neque dolo malo extorta, neque o contra leges. plebiscita, Senatusconsulta, principum coniti - tutiones,edicta, neque quo fraus cuiquam eorum fiat, et ad .d t He ' Nam ut illis assentiar, qui nistum pactu in legitimum interpretantur,adduci nullo modo pollum, citin Sc iusto pacto tu iu- randum comparetur e &iurisiurandi iusta elle conuentio di-ὸ risil , catur Quod ad ius ciuile plane reserri non potest, quia nec lege aliqua luci liurandi comientio confirmatur,& praetoris idumtaxat iurisdictione sustinetur, qui exceptioncm lure iu-GD. ur. ranao interposito tribuit g, aut si ad oblieandum pertineat g
omnibus aus ruin nostrorua,locis i , iustas conuelitiones binici legamus quae turpes improbaeq; non sint, quae ab aequi- ' rate naturas; ad quam potissimum redigendae sunt, non re-tiis. D
279쪽
. cedant,quo modo δί pactum illud,quo conuenit,ut pecunia intra diem certum non soluta iudicatis debitor satisfaciat, Mitem illud ,quo placuit ut tributa praedij pignori nexi debitorpendat, quod ad ipsos, qui pacti sunt, attinet, iusta esse, Mi ideo seruanda Iureconsulti dicunt , quod scilicet aequitate. Mia, ρa- conuentionis nitantur, neque legibus repugnent, nec ullam ct o rit ι tui perii caulam contineant. No quod legis alicuius auctoritate firmcntur. Atque ita etiam iustam causam conuention siis. ω ni & iust in exceptionem φ, dicunt. Vnus restat scrupulus rit o.Lρ.A. qui multos male habct, quod ipso iure pacto naturalem obibῖ gationem tolli Paulus ait'. Quod certe si subtilemverborum
. . Obseruationem, quam initio huius libri exposui, sequamur, vix consistet, quoniam ipso iure ciuili pactum obligationem non tollit. Sed hoc ita a Paulo πρωιν κως dictum est,ut vim is patri naturalis obligationis pacto , a quo iustoq; interposito tolli significet, nec ullas iam eius reliquias superesse. Nam nec solude postea pecuniae repetitio inhibebitur,nec compensatio cx pristina obligatione admittetur, nec ei fideiussor recte accedet, nec pignus in eam causam datum tenebit:. i. hisu a qu V ut naturalis Obligationis clarissima indiciab. Ipso certe ι ,. d. iure ciuili tolli non sensit, qui co uentionis aequitate hoc fierillet: subiunxit: quam solam sine ciuilis iuris consideratione spei is iis arti . . clari hic Oporiat. Non enim iuris ciuilis potestate,quod fit in ipulationibus Sc legitimis conuentionibus, sed contraria D.ὰ - . s. conuentionis aequitate,naturale vinculum dissolui subdit. Omilla verborum quaestione,maneat illud, Pacto conuento iusto exceptionem acquiri, qua qui tutus postea per l. qMhα- errorem soluerit, indebiti condictionem habebit p, si modo stati pactum perpetuum est. Nam si ad certum tempus pactio facta sit soluti ante tepus condictio non magis dabitur, quamq l. si seis si debitor ex ea die soluisset q. Non tantiim autem, si diserte D pinus creditor, sed Sc si debit bri suo cautionem reddiderat, profutura debitori exceptio est, quasi tacito consensu co-
l. i. D Llicia erit, ne creditor petat r . aliter atque pignore reddito sta, at uatur , ex curus redditione cum ali nascantur utilitates,
fab. remissilebiti coniectura numquam capietur. Quae una ex chirographi reditione utilitas fingi potest. Eadem differenti . . tia dc in testamentis seruatur x ut si debitori suo decedens
280쪽
quis chirographum legauerit pro liberatione legata id sit pignore vero legato non ita. Redditum certe debitori contra creditoris voluntatem chirographum creditori debitae pe- pumicuniae petitionem non admittit v. Nihil vero ad pacti utilita Mia . tem necesse est paciscendi causam exprimi. Hoc enim incautionibus dumtaxat,quae ad obligandum pertinent, e Xigi- is i titur : in pactis non locum non habet, cum quibus certa plerumque res Sc indubitata ex liberalitate remittitur I. Haec de s D pactis,quae liberandi causa interponutur, licta sunto. De reliquis alius nobis est ad dicendum constitutus locus. LIBERARI etiam testamento debitor potest. Vtiliter
enim quacumque ex causa obligato debitori,siue ex contractu siue ex delicto eum dare facere oporteat, liberatio legatur R. Nec nostro tantum vel heredis nostri,sed δί cuiuilibet xl.s . . res
alterius debitori per fideicommissum liberatio relinqui potest . Quae res nullam alieno creditori iniuriam facit b: he- is ἀμ- redem dumtaxat onerat,qui re ipsa tantam pecuniam inferre damnatur:quantam legitarius debet. Et vel his, qui ho- ιλ ignorario tantum iure adstringsitur, liberatio recte legatur. Sic Mi Aenim patri, quorum ex filis contractu honoraria de peculio ' - - ' ' actio est,liberatio relinquitur,utileq; est legatum,etsi die eius cedente nihil in peculio fuerite, cum potuerit rei iudicandae tempore aliquid esse : quod tempus in actione de peculio obseruandum esse placet. d Similiter si marito dotis liberatio legetur, lesatum valet, licet dic eius cedente facere maritus ἡ.ὶ
nihil possit: Tanto magis, quod hic nihilominus debitor est, quamquam soluendo non sit usque adeo,ut eius quod ultra quam facere posset, soluerit, condictionem non habeat . Ideoq; liberationis commodum sentiens longe magis . legatarius habendus est,quam pater,cui tum cum in pecuilo Uioe.i
Diqil esset, liberatio est relicta. Quem pio pterea quod non 'I' dum debeat, nec nisi propter spem futuri peculii ex legato commodum percipere possit, legatarium csse absolute Tryphoninus non definit sed hoc in penderi cile statuit . perin- de ac siqua alia causa incertam ac dubiam si ciri lcgati saceret. Atque hac quidem in parte inscite Accurs. Iuliatium luliano aduersantem facit g: quem hoc dicere male existimat, , m/rito,cui liberatio legata est,soluti per errorem condictio- '