장음표시 사용
671쪽
Mod δε- jure de negata privato concedi post, L ς. eod. l. pendet a Pauluι. g. 2. D. De bon. libert. Hinc Bustrap uti si1isse puto Pardulphum Pratejum libr. invera e son. c. i. qui existimavit materiam testamenis Princi- torum ad tractatum de jure publico pertinere: is aμ- nec quicquam eam juvat d. l. 3. Imo etiam rhorita- militum testamenta partem juris publicit . quod nunc inquirimus suisse negatam.
Luid Ius publicum proprie: & restricte est , quod proprie ad statum rei Romanae spectat: quod de finerale sit. principali accipio. Alias enim quod publice
utile est, utile etiam est privatim,& vice versal. 2. D. de jur. dot. Nov. S. g. I. l. 2. C. de nat.
lib. Ius publicum seu jus civitatis Romanae sub jure civili comprehendo , Cujacio haud credulus , qui haec male discindere seu discerpere videtur, in recit. ad i. i. dejus. OGM ο- jure . De origine juris publici haud leve durigo ' hium est , utrum ex iisdem sontibus cum jure
qua ' privato rivulos suos derivet. Nos neque artem neque naturam vetare putamus quin aeque ut privatum, publicum jus ex naturalibus, genticis & civilibus praeceptis sit cosectum, quamvis secus magnis quibusdam magistris videatur. Quos erroris accusavit Guille . Ranehin. lib. 3. var. lect. cap. q. mi tamen nec ipse extra omnem est reprehensionem, dum
jus publicum ex civili quoque jure manasse inficiatur. Iussa- X. erum Dissicultas alia non minor oritur exinde, an apua quod Ausonius , sacrum jus a publico separet blieo re- his versibus: σωσα- μι triplex, rabula quod ter sanxere qMute
672쪽
De Iuro Publiso. 6ν Gerum , pravatum, O populi eommune quod quam est.
Et Horatius '.--- fuit hae sapientia quondam, Publica privatis secernere, sacra profanis.
Quibus addi potest mintilianus lib. 2. c. 4. qui jus in sacrum, publicum & privatum
deducit: Cum tamen Ulpiadus sacrum siubpublico comprehendat, quod fierr verius Pr Lejus putat, in Dicaologia e. 4. At mihi, fi exanimi sententia loqui liceat, aliud videtur,ne
affirmare dubito, paganisini fuisse scujus nos vestigia imitari non decet in sub jure publico.& sic sub jure civili jus sacrum collocare : Id vero factum fuisse a Romanis, illud satis apud
Tullium testatur : Separatim nemo habesset Deos, neve novos e advenas, nisi publice a scitos, privatim eolunto. Dignum hoc nempe
Romanis fuit , qui religionem Reipublicae
commodis non Rempublicam religioni acincommodabant & subjiciebant, ut non inepte Machiavellus annotat. Nobis autem indi- .gnum est, qui non peculiares hujus vel illius nationis Deos agnoscimus , sed universalem Ecclesiam,unum pastorem,& unum Ovile credimus XI.
Divinum Itaque jus separamus ab humata Dἱυino , idque qua civile est, in publicum & pri- num Uatum tribuimus. Et divinum quod de fide, jvi abde doctrina & cultu Dei, de institutione mi- humanonistrorum verbi, eorumque ossicio ac mune- separare praecipit, suis cienter in sacris literis tradi- tur ι tum esse putamus, quibus nec sanctionem Iu- qua ei stiniani in 1. lib. Cod. praejudicare posse cense- viti esmus, nedum traditiones illis recentium Ro- inpu
673쪽
O pria inventas & ad firmandum regnum Ponti- vatum ficium excogitatas esse vere dixeris . Grati tribui- nus certe in Decreto sub publico jus sacrumtur comprehendit. XII.
Vlpi Aecusato Ulpianus quod sacris & magi-nμε an stratibus jus publicum circumscribat, & ut jμ pu- illud superfluum nobis visum est, ita hoc ni-blicum mis augustum nonnullis videtur. Ego sane recte 1 C. non plane excusor sed si de publicis r circumhus membrum addas, non multum fuerit, scribat quod amplius desideres.Magistratus enim ju- seris O risdictionem, administrationem , munusque magi comprehendit: Et ex hoc trunco multi essi fratia rescunt ramusculi. bus. XIII. Magi- Magistratus aut est summus, aut insertor. It ratu/ . summus nobis est Princeps Romanus, quem quotum merito Ulp. legibus solutum esse ait, cum poplex, pulus Rui nec legibus suis tenebatur, si in eo universo majestatem, non si singulorum obedientiam consideres) ei & in eum omne suum imperium dc potestatem contulerit.
αξ μ -- Quaestonis est, qua lege & quando haec mage m0 jestatis translata fuerit in Augustos 3 Religio stas ad mihi est ab auctoritate Pandectarum recede--ΜΜ- re. Itaque & lege space consultist D. Vult. βοή id factitatum esse, eaque Regia nomine, &παυδα- una squamvis plures fingat Mar. Salom.) profuturis Principibus omnibus statuendum puro . Sub Vespasiano autem latam fuisse eam legem probat satis aenea illa tabula, quae Romae in aede Capitolina conservatorum dicta ipsa legis verba, paucis truncatis, hodieque
674쪽
De Iure publico. asservat. Non igitur video, quomodo eam multi probabiliter ad Augustaeum aevum reserant . Quid enim opus fuistet retro a Vespasiano acta, gesta, decreta, imperata, sunt
verba legis justarataque ea lege haberi, si
jam lex extabat, quae omni exceptione maj rem imperatoris potestatem constitueret.
Porro naturalibus 8c gentium legibus si Tri
quaeratur, dico constanter Principem iis δε- eσε lutum non esse: eosque in tyrannos sicca in- quat dignos morte degenerare, qui quodlibet Ii- nus μcere sibi putant, qui dum bona sine justa ra- lutustione , sine emptione sine permutatione, sine legibuι. praescriptione, sine successione subditis eripiunt , sua se majestate defungi putant. Hinc consequens es, Principem sine causa nemini jussικm ex plenitudine potestaris auferre posse. XVI. Haec conclusio, utpote jure naturali fundata , nullam recipit distinctionem: nec potest non detrimentosa esse I eipub. opinio illa i terpretum, qua inter Principis absolutam potestatem & ordinariam distinguunt, ex Gail. 1. obf. colligitur, qui rectius communiorem illum calculum c quo magnum tyrannidis fundamentum collocatur 2 abjecisset quam Hvisset.
Cum haec absolute vera sint de Principe, bene insertur, hasce formulas: Non obstante ex certa scientia , proprio motu, de plenit dine potestatis,&c. rationem juris gentici nil mutare. Male igitur nata censenda est pra
simptio illa absolutae potestatis, quam Domctores inesse putant illis formulis rescripto, Principis
675쪽
eto Duputatio II. Pri Ipis adjectis; Minusque sana simi haec
verba Baldi in prooem. fud. xuando Prinessi aliquid vult ex eerta solentia, nemo potes ei di
XVIII. Legum Iure porro majestatis legum promulgatio pro- & descriptio, magistratuumque creatio solimust Imperatori competunt, & ad ju-blicumtio. -- pertinent: quandoquidem sine it Mare aut gistra- esse salva civitas nequit, quod Iustinianus his
tuum verbis indieat: Civilia jura tunc esse coepe- erratio runt, Cum & civitates condi, & magistratus sunt ju- . creari, & leges scribi coeperunt. νD-- XIX.jesaris. Magistratus igitur omnis InserIor a Primcipe constituitur, & est persena publica, quae jurisdictioni in se is partibus praeest. sua mehereti definitio Bodini descriptione libr. 3. de Republica cap. 3. potior habenda est.
Ratio Magistratus Romanus vel domi pro tribu- Magia nati, vel soris pro castris imperitabat, hoc est, stratus vel pacis vel belli tempore rem Romanam ad- , Romani. ministrabat. Qui pacis rector erat, vel in v . be , vel in provinciis jurisdictioni praeerat: Hinc urbani magistratus, ut consules, praes cti urbi, Tribuni: Et provinciales, ut praesecti provinciarum, proconsules, legati, Duumviari, &c. Quidam vero cum Principe aulae ventis agitati hinc inde fluctuabant, ut praesecti praetorio, Quare ores & alii. XXI.
Turi L Omnis vero jurisdictio a Principe pe ctio det: Nec pugnare putamus, si jurisdictionem
uoruin quamdam jure magistratus competere , &llem eandem a Prineipe concedi dicamus: Qu
676쪽
De rure Publἰeo. IImad modum necfillud contrarium est , judicis dandi licentiam jrie magistratus competere,& eandem lege quibusdam dari, quod est in LII. g. I. D. judiciis.
si tamen distinctius rem expendere velumus, necesse est, ut elegantem divisionem mst quae habetur in I. I. D. Q. ejus eui mand. est ρ'P Iurisd. usurpemus, atque jurisdictionem aut μ jure magistratus competere, aut specialiter lege vel Senatusconsulto , aut constitutione Principum permitti dicamus , & ideo illammandari posse , hanc non item, ne quidem in delegato Principis, quamvis non me fugiat, literatissimum virum Scipionem Gentil. lib.3. de jurisdict. e. a 8. scripsisse. hoc cassi merum
imperium posse subdelegari. XXIII. Hic sane ingens illa mater Ia de jurici ctione simplici, de criminibus & poenis explicam da Pret, cum illa etiam ad jus publicum pertineat : sed cum peculiares tractatus ea requirat , alia non minus grata persequemur.
XXIV. Par in parem exercere jurisdictionem suam par Anon potest. Hinc quidam constitutum fuisse pari
putant, ne Praetor apud Collegam suum ma- non ex-numittat I. I. in . D. de olfeons ubi permitti ere et
videtur Consuli apud collegam manumitte- juri iare, cum tamen ut praetor in praetorem, ita nec issio-
consul in consulem imperium habere dic nem. tur. l. I3. D. ad S C. Trebell. Albericus Gentiis lis in novitio scripto ad lib. Machab. hunc nodum dissolvere conatus est: Nos aliter rem explicabimus.
677쪽
Τuentur rem Roma φ sulciunt alit quoque ossiciales, qui jurisdictione carent, ut sunt Decuriones, Iegati provinciales, Tabelliones, Scribae, Apparitores, Viatores, Lia res & alii ministri publici. XXVI. Duum- De duumviris magnum dubium est. Nam
viri a- hos Bodinus magistratus fuisse negat. Sed ve-pud Ro- rior affirmativa mihi videtur, quamvis remanos stricte admodum remedia, quae ad tuendam & 'an ma- explicandam jurisdictionem necessaria viden-gsra- tur, eis concessa suerint, ut patet ex l. ea quae. 3M. D.ad municip. XXVII. . Major de Senatu controversia est, utrumis magistratus iuerit Sunt enim qui id inficiantur , inter quos Carolus Sigonius, Corasius, Bodinus, Cujacius quanta vero nomi- n ma- nain Nobis tamen non usquequaque ; horum jor δε- vera videtur sententia. Scribit enim Tacitus natνο r. libr. I 3. Annal. mansisse temporibus Neronis, quandam imaginem Reipublicae cum Senatus prohibuit Tribunos jus praetorum p xipere, aut vocare ex Italia, cum quibus lege agi posset, intra domum pro potestate animadvertere t & multa alia scribi senatum
prohibuisse vel jussisse. XXVIII. An Lea Quaestionis est de legato proconsulis, utrum Deus is magistratus suerit Et quamvis P .Faber ad LProeοn- TO. de regu I. jur. id neget,magis tamen est ut Friis. dieamus magistratum fuisse: sed non antequam excitata esset ipsius jurisdictio a pro-- consule . Meae autem opinionis auctorem Optimum habeo Asconium Paeddinum, in Verrin. 3. Vbi bis Legatum magistratum appellat. Legatus
678쪽
De Iure publico. τῖ. XXIX. . Legatus Reipublicae quia Republicas in ad Mis L
Principem mittitu. negocii publici cause, gatusdnon magis magistratus est.quam legatus gen- Rep. tium, de quo Asconius .n Verrin. 3. Insidiose missus
orator hoc addidit, cum de magistraturicat,non ad Prinia 1egato maec lectio proba est, Hottomanni vero cipem.
illa, quam de magistratus legato dicat, imia probanda. Asconium snim legatum gentium magistratui magis opponere voluisse, quam legatum magistratus, indicant satis verba pro- xime sequentia . Adde quod Asconius non
longo retro intervallo notarat, Verrem, qui legatus erat, imminuisse magistratum suum. XXX.
Certis tamen privilegiis Iegahus Reipubl. Legatim
fruitur, ut puta revocandi domum l. h. D. de an Ro- judic. Magna vero quaestio est, utrum constu m contuens Romae, quod ante legationem in pro-st tuen vincia contraxit, Romae conveniri possit: Et iunon posse ait l. s. D.deod. Cui repugnare via proVin detur l. s. s. I.D.de consileeun. Verum Cujac. antesntib. II. ob r. c. 27. hanc legem accipit, cum ligati quis Romae constituit, se Rome soluturum. vem Pacius verb in Antin. a. e. 2I. dictam L covir negate legit: eonvenit non debere. Ego sane ut hanc correctionem non admitto, ita etiam mα cstu
summi Gujacii conjecturam tolerabilem, non veniri tamen necessariam puto. Ibi enim Vlplanus pus non definit de loco , in quo legatus Romae constituens conveniri possit, sed simpliciter ait conveniri posse, quod verum est si de provincia id accipias. XXXI. Cravis quaestio est de legato gentium, m Legatustrum isaortiatur sorum eo loci, quo ipse de- Gentii.
679쪽
Dissutaris II. u fr- linquIt 3 In quo distingui vere posse videturriatur inter delicta , quae adversus statum , Princia forum penive ad quem mississest, perpetrantur, &ra loci in ea quibus privati saltem ossenduntur: & hoc quo δε- casu legatum existimo remittendum ad suum liquit. dominum, ut dignis poenis assiciatur. Priori vero specie, quia fidem, in qua ipse vicissim obligatus est, violat dc committit c verbo Liavit de Tarquinii legatis ut hostis Ioco h beatur , pro legato dc sancto eum non esse ha- hendum puniendumque existimor Ideoque superioribus annis Hispanicum legatum, qui contra Reginae Angliae caput, regnique inc ' lumitatem conjuraverat, capi te plecti potui cse, dicendum est, quicquid scribat Κirchner. II. 2. c. I. de legat. dc auctor Dial. 2. qui is Revellie malin des Franeois inscribitur.
XXXII. Quemadmodum magistratus in urbibus cavent, ne quid turbet quietem publicam: Ita alii soris evigilant, ne quid Rempublicam i sestet. Et si quae incommoda Reipublicae imis mineant , vel bello vel pace facta, aut scedere
ΣXXIII. De causis belli quae ex ea ruris gentium parte , quae de ossensione dc defensione tractat , desumumur, nullam nunc instituo dia sputationem. Quamvis autem quis justam dinum belli causam habeat, juste tamen non facit ni- ,Δὸ si bellum indicat. Nam hostes hi demum ce dum. sentur, qui nctis, aut quibus nos publice bellum decrevimus, caeteri latrones aut praed ne s. l. II8.da V. S. t. Σοῦν. de eapt. Opostlim. Ocie. tibi. I. O . Nullum ait bellum juste ha-
peri, nisi nunσiatum, nisi indictum, nisi reperi-
680쪽
De jure Publiea. 7stis rebus. Nec tantum Romanorum rItus hie fuit, sed aliarum quoque nationum, adeo ut Deus ipse belli denuntiationem praecipiat Deut. 2 o. Hinc superfluum fuisse concludo, quod Bastolomaeus Facius scribit, pace inter Genuenses & Alphonsium Regem contracta
sancitum fuisse, ne sine denunciatione sibi invicem bellum inferrent. XXXIV. Penes principem summum, belli denuncia-tIo est, &Lex Iulia majestatis eum damnat, iqui injussit Principis bellum gessit L 3. ad i. ,
Iul. m est. vide. Uult. defud p. 84. Zoan. de Rom. IN. Gail. de pac. publ. lib. I. cap. 4.nu. s. o seqq. Covarru. ad c. peccatum de regjur. in s. p. 2. g. 9. ubi plurimi nominantur auctores. Ob eam causam fit, ut inter civel ejusdem
civitatis non sit bellum sed seditior Vnde e- tiam belli essecta, captivitates, praedae inter eos icessant l. I. D. est. 9 postlim . Donet. libr. q. eomm. 2I. Licet sciam saepe cives Ro- imanos ab una parte captos sub hasta venditos fuisse, dc in servitute detentos. XXXV. Romani simul denunciare & inserre bel- . Ium non solebant: aequissimum hoc erat, ut sdeliberaret hostis, num cedere vellet nec ne : ivaleant igitur politici improbi, qui impara- tum hostem obruendum esse praecipiunt. iQuantum autem tempus hujus dilationis fue- ιxit. constat ex Livio ita scribente : O Ne legatos ante missos res repetitas: renunciatum
amicitiae si non redduntur: & diebus tribus M triginta peractis, bellum postremo indici. OIdendorpius vero de usucap. sub. cap. de r.et P. quod in mat. belli eonsid. ait bellum