장음표시 사용
381쪽
, abiitimihi quidem ex tuis literis coiectanti ita videbatur.Redeo ad Thebassos Scevas Fracones, hos tu existimas confidere se illa habituros stantibus nobis, in quibus plus virtutis putarunt quam experti suntlacis isti scilicet amatores,& non latrocinii auctores At egocii tibi de Curtilio scripsi.Sextulitanoque fundo scripsi de Censorino de Messala de Planco, de Posthumo de genere toto. lius fuit pertisse illo interfecto,quod nunqua accidisset, quam haec videre.octauinis Neapolim venit X IIII Kal.Ibi eum Balbus mane postridie, eodemque die mecum in Cumano illii haereditatem adituru.Sed ut scribis evi ti, magnacu Antonio.Buthrotia mihi tua res est,ut dinet eritque curae.Quid quaerist Iamne ad centena Cluvianu aduentare videtur Sia primo anno, L X X X detersimus .Qlateria me grauia de filio maxime quod matri nunc indulgeat, cui antea bene merenti fuerit inimicus, s ardenteis in eum literas ad me misi:ille autem quid agat,s scis,neque dum Roma es prosectus,scribas ad me velim & hercule siquid aliud .vehementer delector tuis literis.
CICERO ATTICO SAL. 3o7NvDIvs TERTIus dedi ad te epistolam longiore: nunc ad ea quae proxime. velim mehercle Amirae Brutus: ἀ- istorum scribis,an censebas aliter Equidem etia maiora ope .cum equidem concionem lego de tanto viro,de clarissimo ciui serre no queo.etsi ista iam ad risum sed memento,sic alitur cynsuetudo perditarum cocionum: ut nostri illii non Heroes sed dii funiri quidem in gloria sempiterna sint,sed non sine periculo quid erim illis magna consolatio conscientia maximi,& clarissimi facti,nobis quae qui interse,cto Rege liberi non sumus Sed haec fortuna viderit,quonia ratio non gubernat. De Cicerone quae scribis iucunda mihi sunt,uelim sint prospera. Quod curae tibi est,ut ei suppeditetur ad usum,& cultu copiose per mihi gratum est,idque ut facias te etiam rogo.De Bu- throtiis & tu recte cogitas,& ego non dimitto istam cura,suscipiam omnem etiam actionem,quam video cotidie faciliorem.De Cluviano,quoniam in re mea me ipsum diligetia vincis res ad centena perducitur.Ruinarem non fecit deteriore,haud scio an iam fructu forem. Hic mecum Balbus, Hirtius,Pansa .modo venit Octauius,& quidem in proximam villam Philippi mihi totus deditus. Lentulus Spinter hodie apud me,Cras mane vadit.
CICERO ATTICO SAL. 3Ogo M I Attice vereor ne nobis Idus Martiae nihil dederint praeter laetitiam & odii poenaae doloris Quae mihi istinc afferuntur: Quae hic video ὀκ scis quam diligam Siculos,& γ,m illam clientesam honestam iudicem:multa illis Cesar, que me
inuito. etsi latinitas erat non serenda.veruntamen, ecce autem Antonius accepta grandi, pecunia,fixit legem a Dictatore comitiis lata,qua Siculi ciues Romani,cuius rei vivo illo mentio nulla. Quid Deiotari nostri causa no sinulist Dignus ille quidem omni regno sed non per Fulviam. Sexcenta similia.Verum illuc resero tam claram tamque testatam rem, tamque iustam.Buthrotiam non tenebimus aliqua ex partee& eo quidem magis quo ista plura: nobiscum tisic perhonorifice & amice Octauius que quidem sui Caesarem salutabat, , Philippus non.itaque ne nos quidem.quem nego posse bonu ciuem ita multi circunstant, qui quidem nostris mortem minitantur negat haec ferri posse. Quid censes cum Romam puer venerit,ubi nostri liberatores tuti esse no possunt Qui quide semper erunt clari,conscientia vero facti sui etia beati.sed nos nisi me fallitὶ iacebimus.Itaque exire aveo,ubi nec , , Pesopidarum inquit. Haud amo vel hos designatos,qui etiam declamare me coegerunt,ut ne apud Aquas quidem acquiescere licerer,sed hoc meae nimiae facilitatis. Na id erat quondam quasi necesse:nunc quoquo modo se res habet non est ite. Quandudum nihil habeo' quod ad te scribam scribo tamen no vi delectem his literis,sed ut eliciam tuas.Tu siquid crit de ceteris,deBruto utique quidquid .Haec conscripsi x Kal. accubans apud Vestorium hominem remotum 1 Dialecticis in Arithmeticis satis exercitatum. septimo denique dies literae mihi redditae sunt,quae erat , te X III Kal.datae .quibus quaeris,atque etia me ipsum nescire arbitraris,utrum magis tumulis prospectuque an ambulatione delecter.Et mehercule ut dicis, utriusque loci tanta amoenitas,ut dubitem utra anteponenda sit.
382쪽
Quamuis enim tu magna & mihi iucunda scripseris de D. Bruti aduentu ad suas legio- ιnes,in quo spem maximam video: tamen si in bestum ciuile futurii quod certe erit si Sex. in armis permanebit.quem permansurum esse Grto scio quid nobis tacicdum est ignoro. neque enim iam licebit quod Cesaris bello licuit,neque huc, neque illuc quccunqtie enim haec pars perditorum Irtatum Caesaris morte putabit laetitiam autem apertissime tulimus omnes hunc in hostium numero habebit: quae res ad ciacm maximam spectat. Restat ut 1
in castra Sex.aut si sorte Bruti nos conseramus. Res odiosa,& aliena nostris aetatibus,& incerto exitu belli.& nescio quo pacto tibi ego possim,inihi tu dicae,
Sed haec sors viderit ea quae talibus in rebus plus quam ratio potest. Nos aute id vidca- tmus quod in nobis ipsis esse debet, ut quidquid acciderit, sortiter,& sapienter seramus, de
accidis te hominibus meminoimus, nosque cu multum literae,ium non minimu Idus quoque Martiae consolentur.Suscipe nunc mea deliboeationem,qua solicitoriit a multa veni ut 9 in mentem in v tranque parte. Proficiscor,ut costituaam Legatus in Graeciam credisti SD pendentis periculi nonnihil vitare videorised casurus in aliqua vituperationem,quod resp.
defuerim tam graui tepore:sinaute mansero. uidentvideo in discrimine.sed accidereptae suspicor ut prodesse possim resp. Ia illa consilia priuata sunt,quod sentio valde esse vine ad confirmatione Ciceronis,me illuc veniremec alia causa prosectionis mihi ulla fuit tum, cuconsitu cepi legari ab Caesare.Tota igitur hac de re visoles,siquid ad me potinae putas, i cogitabis. Redeo nunc ad epistolam tua. Scribis enim esse rumores me ad lacum quod habeo venditum,minusculam vero villam utique Quinto traditurum, vel impenso prccio. quo introducatur,ut tibi ad dixerit dotata Aquilia.Ego vero de venditione nihil cogito, nisi quid quod magis me delectet,inuenero. Quintus au tem de emedo nihil curat hoc tempore:satis enim torquetur debitione dotis,in qua mirificas QTgnatio gratias agit.A 3 ducenda aute uxore sic abhorret, ut libero lectulo neget esse quidquam iucundius.Sed haec quoque liactenus: redeo enim ad miseram,seu nulla potius remp.M. Antonius ad me scripsit cle restitutione Sexti Clodii: quam honorisce,quod ad me attinet ex ipsus literis cognosces misi enim tibi exemptu quam dissolute,quam turpit quamque ita rniciose,ut nonnunqua Caesar daedoetatis esse videatur facile existimabis. Quae enim Casar nunqua εneque secisset, neque passus esset,ea nunc ex salsis eius comentariis proisuntur. Ego autem Antonio facillimu me praebui:etenim ille, quoniam semel induxit antas sibi licere quod vellet, fecisset nihilominus me inuito. Itaque mearu quoque literarum misi tibi exemptu
ANTONIVS COS. SAL. DIC. M. CICERONI. 3IO
occvPATIONIBVs est factum meis,& subita tua profectione, ne tecta coram de 'hac re agerem:quam ob causam vereor ne absentia mea leuior sit apud te.quod si bonitas
tua res podctit iudicio meo quod semper habui de te,gaudebo. Α Caesare petii ut Sextum
Clodium restitueret .impetraui. Erat milii in animo etiam tum sic uti beneficio eius, si tu concessisses:quo magis laboro, e tua voluntate id per me facere nunc. Quod si duriorem te eius miserra de afflictae fortunae praebes,non contendam ego aduersus te:quaquam videor debcte tueri comentarium Caesaris. Sed mehercille si humanitσ,& sapienter,& amabiliter in me cogitare vis,facilem te profecto praebebis,& voles P. Clodium in optima spe puerurepositum existimare non te insectatum esse cum potueris amicos paternos. Patae obsecro te, pro rep.videri gessisse simultatem cu patre eius: non contempseris hanc familiam: thonestius enim de libentius deponimus inimicitias resp. nomine susceptas, quam contumacia. Me deinde sine ad hanc opinionem iam nunc dirigere puerit,& tenero animo eiuς persuadere non esse tradendas pos is inimicitias. quanquam tuam sortunam Cicero ab omni miculo abesse certum habeo tamen arbitror malle te quietam senectutem de honorificam potius agere,quam sollicitam .Postremo,meo iure te hoc beneficia rogo: nihil Α
383쪽
4 enim non tua causa seci .Quod si non impetro per me Clodio daturus non sum ut intelligas quanti apud me auctoritas tua sit,atque eo te placabiliorem praebeas.
QU O D mecum per literas agis una ob causam mallem coram egisses. Non enim solum ex oratione, sed etia ex vulni,& oculis,& stote ut aiunt maim erga te amorem perspicere potuisses.Nam cu te semper amavi, primum tuo studio post etiam beneficio prouocatus, tum his i oribus resp.re mihi ita commedauit ut cariorem Labeam nemine. Literae vcro, tuae tum amantissime, ii honorificentissime scriptae sic me affecerunt,ut non dare tibi be-ntacium viderer sed accipere a te ita petente ut inimicu meum necessarium tuta,me inuito seruare nolles, cu id nullo negotio facere pom. Ego vero tibi istuc mi Antoni remitto: atque ita,ut me a te.cu his verbis scripseris,liberalissime atque honorificentissime tractatu existimem. Idque cu totum quoquo modo se res haberet tibi dandum putare, Nini do etia3 humanitati & naturae in .nihil enim unquam non modo acerbu in me suit,sed ne paulo quide tristius aut seueritis,qubm necessitas reip.postulauit.Accedit, ut ne in ipsum quidem Clodi si meum insigne odium fuerit unqua: semperque ita statui no esse insectandos inimi- corii amicos presertim humiliores nec his praesidiis nosmetipsos esse spoliandos. Nam de pucro Clodio tuas partis esse arbitror,ut eius animum tenerii, quemadmodiim scribis his η opinionibus imbuas,ut ne quas inimicitias residere in familiis nostris arbitretur. Contedicu P.Clodio,cum ego publicam causam ille sua defendereturostras cocertationes resp.di iudicauitisi viveret,inini cu illo nulla contentio iam maneret.Quare quonia hoc a me sic petis,ut quae tua potestas est, ea neges te me inuito usurum,puero quoque hoc a me dabis. si tibi videbitur: no quo aut aetas nostra ab illius aetate quidqua debeat perieuli suspicari auts dignitas mea ulla contetionem extimescat, sed ut nosmetipsi inter nos colunctiores simus O m adhuc suimus. interpellatibus enim his inimicitiis,animus tuus magis patuit,quam domus .sed haec hactenus. Illud extremit Ego quae te veste,quaeque ad te pertinere arbitrabor, semper fine ulla dubitatione sumino studio facia. hoc velim tibi penitus persuadeas.
ITER AND ubi eadem ista mihi. Coronatus Quintus noster Parilibus, Parilibus .solusne eis addis Lamiam quod .lcmiror equidem. Sed scire clipio qui fuerint alii.quanquantis scio nisi improbum nemin . Explanabis igitur hoc diligentius .Ego autem casu cudedissem ad te literas v I Kal.satis multis verbis, tribus fere horis post accepi tuas. & ma- , gni quidem ponderis. Itaque ioca tua plena facetiarum . de haeresi Vestorina.&de Pherio
num more Puteolano risisse me satis nihil est necesse rescribere. miam 9 illa videamus ' Ita Brutos Casliumque defendis, quasi eos ego reprehendam, quos satis laudare non possum. Rerum ego vitia collegi non hominum. Sustato enim Tyranno tyrannida manere video. Nam quae ille factitrus non fuit ea fiunt ut de Clodio de quo mihi exploratum est. 3 illum non modo non facturum,sed etiam ne passurum quidem misse. Sequetur Ruso Vestorianus victor nunquam scriptiis, ceteri, quis nommi seruire ipsi non potuimus eius libellis paremus.Nam Liberalibus quis potuit in Senatum non veniret Fac id oportuisse aliquo modo: num etiam cum venissemus, libere potuimus sententiam diceres nonne omni ratione veterani, qui armati aderant, cum praesidii nos nihil haberemus, defendendi sue- runt Illam sessionem Capitolinam mihi non placuisse tu restis es. Quid ergo ista culpa Brutorum Minime illorum quidem, sed aliorum Brutorum, qui se cautos ac sapienteis putant, quibus satis suit laetari nonnullis etiam gratulari nullis permanere. Sed praeterita omittamus: istos omni cura praesidiisque tueamur,& quemadmodum tu p cipis contenti Id. Mart.simus. Quae quidem nostris amicis diuinis viris aditum ad coelum dederunt, s libertatem Populo Ro. non dederunt. Recordare tua: nonne meministi clamare te omnia periisse si ille funere elatus esseti Sapienter id quidem . itaque ex eo quae manarint,vides. Quae scribis Kal.Iun. Antonium ae prouinciis relaturum ut S ipse Gallias habeat, & v- utique dies prorogetur, licebitne decerni libere Si licuerit, libertatem esse recit ratam
laetabor: si non licuerit, quid mihi attulerit ista domini mutatio praeter laetitiam, quam
384쪽
oeulis cepi iusto interim Tyranis Rapinas scribis ad Opis fieri,quas nos quoque tum vi- cdebamus ne nos & liberati ab egregiis viris nec liberi sumus:ita laus illorum est, culpa nostra. Et hortaris me ut historias scribam, ut colligam tanta eorum scelera a quibus etiamnunc obsidemur. Poterone eos ipsos no laudare, qui te obsignatore adhibuerunti Nec inc- hercule me Raudusculii moucci sed homines benevolos,qualcscunque sunt, graue in insequi contumelia. Sed de omnibus meis consiliis,ut scribis, existimo exploratius nos ad Kal. 7Iun.ltatuere posse ad quas adero,& omni ope atque opera enitar, adiuuante me scilicet auctoritate tua & gratia, & summa aequitate cauis, ut de Buthrotiis s. C.quale scribis, fiat. Quod me cogitare iubes cogitabo equidem aetsi tibi dederam superiore epistola cogitandum. Tu autem quasi ia recuperata rep. vicinis tuis Massiliensibus sua reddis. Haec armis quae quam firma habeamus, ignoro restitui sortasse possunt auctoritate non possunt. 3
3 Epistola breuis quae postea a te scripta est, sane misi fuit iucunda. De Bruti ad Antoniti sis& de eiusdem ad te literis posse videtur esse meliora qu in adhuc fuerunt: sed nobis ubi simus, de quo ia nunc nos conseramus, prouidendum est.O mirificum Dolabellam meum lIam enim dico meum antea screde mihi subdubitabam. Magnam αἰαλχ- res habet. saxo in crucem columnam tollere locum illum sternendum locare.Quid quaeris Hoeso. Sustulisse mihi videtur limulatione desiderii, adhuc quae se ebat in dies&inuctaata,v rebar ne periculosa nostris Tyrannoctonis esset.Nunc prorsus assentior tuis literis, speroque meliora, quaquam istos serre non possum,qui dum se pace velle simulant acta nefaria defendunt, sed no pol sunt omnia simul. Incipit res melius ire,quam putaram mec vero discedam,nisi cum tu me id honeste putabis facere posse. Bruto certe meo nullo loco deero:
Idque etia si mihi cum illo nihil suisset, facerem, propter eius singularem incredibilemque
virtutem. Piliae nostrae villam totam,qusque in villa sunt trado. In Pompeianu ipse proficiscens Es.Mai. Quam velim Bruto persuadeas ut Asturae siti
QUI N Τ o Non. scendens ab hortis Cluvianis in phaselum cpicopii,has dedi literaς. cu Piliae nostrae villam ad Lucrinum,uillicosque procuratores tradidissem. Ipse aute eo die in Paeti nostri Tyrotarichum immineba perpaucis diebus in Pompeianu,mst in haec Puteolana & Cumana regna renavigare.O loca ceteroqui valde expetenda,interpellantiu autem multitudine pend fugiendat Sed ad re ut venia.O Dolabellae nostri magna Miς-.quo ata est ria ρ,-.Equide laudare eum & hortari no desisto. Recte tu omnibus epistolis significas quid dere.quid de viro sentias. Mihi quide videtur Brutus noster ia vel coronam aurea per sorti tare posse.Quis enim audeat violare,proposita cruce aut saxoρpresertim talis plausibus lata approbatione infimoru. Nunc mi Attice me fac ut expedias. cupio cu Bruto
nostro astatim satisfecerim)excurrere in Graecia. Magni ininest Ciceronis Vel mea potius, 1 vel meherculeutriusque me interuenire discenti.Na epistola Leonidae quam ad me misisti, quid habet, quaeso, in quo magnopere laetemurr Nunqua ille mihi satis laudari videbitur. cu ita laudabitur, QS O MODO NUNC ES Τ.nsi est fidentis hoc testimoniu sed potius timentis. Herodi aute mandara ut mihi or ψm scriberet a quo adhuc nulla litera est.'- reor ne nihil habuerit quod mihi cu cognossem,iucundii putaret fore. Quod ad Xeno- 4nem scripsisti valde mihi gratu est. Nihil enim deesse Ciceroni,cu ad officium tum ad exi stimationem meam pertinet.Flamma Flaminium audio Romae esse. Ad eum scripsi me tibi mandasse per literas,ut de Molani negotio cum eo loquerere:& vesim cures epistolam, qua ad cum misi reddendam,& ipse quod comodo tuo fiatὶ cu eo colloquere. Puto siquid in homine pudoris est praestaturum eum,ne pro se quodammodo depcdatur. De Attica , pergratu mihi fecisti quod curasti ante scirem recte esse,quam non belle fuisse. In Pompeianum veni v.Non. Mai.cii prid. vi antea ad te scripsi Piliam in Cumano collocauissem. Ibi mihi Gnati literae tuae sunt redditae, quas dederas Demetrio liberto prid.Kal.in quibus multa sapienter,sed tame talia queadmodum tute scribebas)vt omne consiliu in fortuna .
positum videretur. Itaque his de rebus ex tepore,& coram.De Buthrotio negotio utinam 4 quidem Antonium conuenia: multum profecto proficui,sed non arbitrantur cum a Capua
385쪽
declinaturum: qub quide metuo ne magno re . malo venerit: quod ita L. sari videbatur quem pridie Neapoli affectu grauiter videram. Quamobre ista nobis ad Kal. Iun. tra-ν ctanda & perficienda sunt.&d hactenus. Quilius ad patrem acerbissimas literas misit quae
sunt ei redditae, cu venissemus in Pompeianii: quarum tame erat caput, Aquiliam nouerca
non este laturum. sed hoc tolerabile fortasse: illud vero se ab Caesare habuisse omnia, nihil a patre,reliqua sperare ab Antonio. o perditum hominet sed --. Ad Brutum nostrum ad Cassium. ad Dolabellam epistolas scripsi: earum exempla tibi misi, no vi deliberarem red-ι dendaene essent plane enim iudico esse reddendas) sed quod no dubito quin tu idem existimaturus sis. Ciceroni meo mi Attice suppeditabis quantu videbitur, meque hoc tibi onus
imponere patiere. uae adhuc secisti, mini sunt gratissima. Libru meum illum iacis fν nodum, ut volui perpolitii. Ista vero quae tu contexi vis aliud quoddam separatum volumen expectant. Ego aute credas milii velim minore periculo existimo cotra illas nefarias par-' tes vivo tyranno dici potuisse,quam mortuo. Ille enim nescio quo pacto serebat me quidemirabiliteri nunc quaciique nos comouimus,ad Caesaris no modo acta veru metia cogitata reuocamur.De Montano,quonia Flamma venit,videbis .puto re meliore loco tae debere.
CICERO DOLABELLAE COS. SVO SAL. II
ΕΤ s I contentus cra mi Dolabella tua gloria, satisque ex ea magnam laetitia voluptatemque capieba, tamen no possim non cofiteri, cumulari me maximo gaudio quod vulgo hominu opinio sociu me ascribat tuis laudibus. Nemine conueni: conuenio autem cotidie plurimos: lunt enim permulti optimi viri valetudinis causa in his locis. Coueniunt praeter- ea ex municipiis frequentes necessarii mei,qui omnes,m te summis laudibus ad coetu extulerunt. mihi cotinuo maximas gratias agunt. Negant enim se dubitare quin tu meis praeceptis de consiliis obtemperans, praestantissimu te ciuem & singularem C o s.praebeas:quibus ego. quanqua verissime positim respondere,quae facias, tuo iudicio & tua sponte facere nec citius qua egere consilio: tameneque plane assentior, ne imminua tua laude si omnis a meis 3 consiliis profecta videatur: neque valde nego. Su enim auidior etia quam satis est gloriae. Et
tamen non aliensi est dignitate ma quod ipsi Agamemnoni Regisi Regi fuit honestu, habere aliquem in cosiliis capiendis Nestorem: mihi vero gloriosum te iuuenem C o s.s lorere laudibus.quasi alumnii disciplinae meae. L.quidem Caesar cu ad eum aegrotu Neapolim venissem,quanqua erat oppressus totius corporis doloribus, tamen antequa me plane saluta uit, O mi Cicero inquit, gratulor tibi cu tantu vales apud Dolabellam, quantu si ego apud sororis situ valerem. ta salui esse possemus. Dolabellae vero tuo ei gratulor & gratias ago: quem quide post te Consulem,solum positam vere Consule dicere. Dein multa de facto, ac de re gesta: tum nihil magnificentius, nihil praeclarius actu unquam nititit reip. salutarius. atque hac una vox omniu est. A te autem peto, ut me hanc,quasi falsam haereditate alienaes gloriae sinas cernere, meque aliqua ex parte in societate tuarum laudu venire patiarciqua quam mi Dolabesta haec enim iocatus sum) libentius omneis meas si modo sunt aliquae meae laudes ad te transsi erim,quam aliqua partem exhauserim ex tuis. Na cum te semper tantu dilexerim,quantu rii intelligere potuisti, tum iis tuis factis sic incensus sum ut ni nil unqua in amore fuerit ardentius. Nil ut est enim mihi credo virtute formosius. nihil pul-ε chrius,nihil amabilius. Seper amaui,ut scis, M. Brutam propter eius summu ingenium, auissimos mores singulare probitatem atque constantia: tamen Id. Mart. tantum acessit ad amorem ut mirarer locu fuisse augendi in eo, quod mihi iam pride cumulatum etia videbatur. Quis erat qui putaret ad eu amorem, quem erga te habeba, posse aliquid accedere, Tantu accessi,ut mihi nuc denique amare videar, antea dilexisse .Quare quid est quod egor te horter ut dignitati & gloriae seruiast Proponam tibi claros viros, quod facere solet qui
hortantur Nemine habeo clariorem,quam teipsum: te imitere oportet, tecu ipse certes melicet quidem tibi ia tantis rebus gestis,no tui simile esse. Quod cum ita sit, hortatio no est necessaria gratulatione magis utcdum est. Cotigit enim tibi quod haud scio an nemini.ve summa seueritas animaduersionis, no modo non inuidiosa sed etia popularis esset & cu bos nis omnibus, tu infimo cuique gratissima. Hoc si tibi sortuna quada contigisset .gratularer BB. ii.
386쪽
felicitati tuae,sed contigit magnitudine cum animi tum etiam ingenii atque consili. Legi
enim concionem tuam, nihil illa sapientius. ita pedetentim cum accessus a te ad causam facti tum recessus,ut res ipsa maturitatem tibi animaduertendi omniu concessu daret. Li- , berasti igitur L urbem periculo.& ciuitatu metu.Neque solum ad tempus maximam utilitatem attulisti sed etiam ad exemptu.Quo facto intelligere debes in te positam tae r p. tibique non modo tuendos,sed etiam ornados illos viros a quibus initium libertatis prosectum est. Sed his de rebus coram Plura propediem,ut spero. Tu quoniam remp. nosque conseruas,fac ut diligentissime teipsum mi Dolabella custodias. in
CICERO ATTICO SAL. 3i6sAEPIus me iam agitas,quia rem gestam Dolabellae nimis in coelum videar efferre. Ego autem quanqua sane probo factum,tamen ut tanto opere laudare adductus sum tuis& viai; & alteris literis sed totu se a te abalienavit Dolabella, ea de causa qua me quoque sibi inimicissimum reddidit.O homine pudentem l Kal. Ian.debuit adhuc non soluit: presertim cum se maximo aere alieno Faberii manu liberarit. & opem ab eo petierit Licet e- inim iocari, ne me valde conturbatu putes.Atque ego ad eu VIII Id.literas dederam bene mane. Eodem aute die tuas lit cras vesperi acceperam in Pompeiano sane celeriter, tertio
abs te die. Sed ut ad te eo ipso die scripsera,satis aculeatas ad Dolabellam literas dedi:quae
si nihil profecerint puto fore ut me praesente non sustineat. Albianu te confecisse arbitror. De Patulciano nomine quod mihi suppeditatus es gratissimu es,di simile tuorum omnia,um.Sed ego Erotem ad ista expedienda factum mihi videbar reliquisse cuius non sine magna culpa vacillarunt.sed cum ipso videro. De Montano,ut sepe ad te scripsi.erit tibi tota res curae.Seruius proficiscens,qubd desperanter tecum locutus est.minime miror neque ei quidquam in desperatione concedo.Brutus noster singularis vir si in Senatum no est Kal. Iun.venturus quid facturus si in foro nescio.Sed hoc ipse melius. Ego ex his quae parari . video non multum Id. Mart.profectum iudico. Itaque de Graecia cotidie magis & magis cogito: nec enim Bruto meo exilium ut scribis,ipse meditati video quid prodesse possim Leonidae me literae non satis delectarunt. De Herode tibi assentior.Saufeiu legisse vellem
Ego ex Pompeiano U I. IlMai. gitabam. CICERO ATTICO SAL. y7N O N.Mai.cii essem in Popeiano accepi binas a te literas:alteras sexto die, alteras quarto:ad superiores igitur prius, uam mihi iucundum opportune tibi Barnacii literas reddidisset Tu vero cum Castio ut cetera:quam commode aute,quod id ipsum,quod me mones. quatriduo ante ad cum scripseram,exemplumque mearu literarum ad te miseram. Sed cuDolabellae auaritia sic enim tu ad me scripseras) magna despcratione assinus essem, ecce tibi& Bruti,& tuae litem, ille exilium meditari. Nos autem alium portu propiorem Eute aetati videbamus,in quem mallem equidem pervehi florente Bruto nostro constitutaque repub. Sed nunc quidem, ut scribis, no vir nauis: assentires enim mihi nostram aetate presertim , castris ciuilibus abhorrere. M. Antonius ad me tantu de Clodio rescripsit, mea te nitatem &clemutiam.& sibi esse grata,& mihi voluptati magnae sore. Sed Pansa furere vi idetur de Clodio itemque de Deiotaro,& loquitur severe, si velis credere. Illud tamen non belle.ut mihi quidem videtur qubd factum Dolabellae vehemeter improbat. De coronatis cum sororis tuae filius a patre accusatus esset,rescripsit se corona habuisse honoris Caesaris causa posuisse luctus gratia Postremo se libenter vituperationem subire, qubd amaret etia mortuum Caesarem. Ad Dolabellam quemadmodii tibi dicis placere,scripsi diligerer. εEgo etiam ad Sicam: tibi hoc oneris no impono, nolo te illum iratum habere. Servii orationem cognosco,in qua plus timoris video quam consilii.Sed quonia perterriti omnes sumus assentior Seruio. blius tecum tricatus est huc enim Ceresia missa ab istis est legati ad me: cui facile persuasi, mihi id, quod rogaret ne licere quidem, non modo non lubere. Antonium si videro accurate agam de Buthroto. Venio ad recentiores literas, quanqua de Seruio iam rescripsi,me facere magna Dolabellae: mihi mehercule ita videtur. potuisse maior tali re, talique temporcised tamen quidquid ei tribuo, tribuo ex tuis literis.
387쪽
Tibi vero assentior maiore eius fore si mihi quod debuit dissoluerit. Brutus velim sit Asturae. Quod aut e laudas me quod nihil ante de profectione constitua, quam ista qub euasura sint, videro: muto sententia neque quid ua tamcn ante quam te videro. Atticam mea gratias mihi agere de matre gaudeo,cui quidem ego totam villam cessamque tradidi, eamque cogitabam V. Id.videre. Tu Atticae salutem dices,nos Piliam diligeter tuebimur. CICERO ATTICO SAL. 3i8s POMPEIANO naui adueeliis sum in Luculli nostri hospitiu V I. Id hora fere tertia: egressus aute e naui accepi tuas literas,quas tuus tabellarius in Cumanu attulisse dic batur Non. Mai datas:a Lucullo postridie cadem fer hora qua veni VII Id. Lanuuio datas. Audi igitur ad omnes. Primu quae de re mea gesta,& in solutione,& in Albiano nego, tio grata. De tuo autem Buthroto,cu in Pompeiano essem,Misenum venit Antonius:inde ante discessit quam illum venisse audissem a quo in Samniu:vide quid speres .Romae igitur de Buthroto. L. Antonii horribilis concio. Dolabellae praeclara iam vel sibi habeat mimos, modo numeret Id. Tertullae nollem abortum. tam enim Cassi sunt iam quam Bruti krendi. De Regina velim atque etia de Caesare illo.Persolui primae epistolae,venio ad secun-3 dam. De Quinti Buthroto,cum venero ut scribis. Quod Ciceroni suppeditas,gratum Quod errare me putas qui remp.putem pendere e Bruto: lic se res habet, aut nulla erit,aut ab isto istisve seruabitur.Quod me hortaris,ut scripta concionem mittam accipe a me mi
Attice kαλλα, carum reru,in quibus satis inercitati sumus. Nemo unquam neque poeta, neque orator suit,qui quenqua meliorc qia in se arbitraretur. Hoc etiam malis con-
η tigit. Quid tu Bruto putas & ingenioso & erudito de quo etia expertus sum nuper in edicto, scripseram rogatu tuo meum mihi placebat,illi suum. uinetiam ciam ipsius precibus pene adductus, scripsissem ad eu de Optimo genere dicendi,no modo mihi sed etiam tibi icripsit sibi illud quod milii placeret,no probari. Quare sine quaeso sibi quenque scribere. Suam cuique sponsam mihi mea:suum cuique amorem,miles m .non scite hoc enim Α, tilius poeta durissimus. Atque utina liceat isti concionari cui si esse in urbe tuto licebit, vi cimus. Duce enim noui belli ciuilis,aut nemo sequetur,aut si sequentur qui facile vincantur. Venio ad tertia.Gratas fuisse meas literas Bruto & Cassio gaudeo:itaque iis rescripsi. Qi1bd Hirtiu per me meliore fieri volunt,do equidem opera,& ille optime loquiturista vivit habitatque cu Balbo qui item bene loquitur.quid credas videris. Dolabella valde pla-ε cere tibi video mihi quidem egregie.Cu Pansa vixi in Popeiano:is plane mihi probabat se bene sentire,& cupere pacem. Causam armorii quaeri plane video: ictum Bruti & Cassii probo. Quaeris ut suscipiam cogitationem,quidna istis agendu putem. Consilia temporii sunt, quae in horas comutari vides. Dolabellae & prima illa actio.& haec contra Antoniuconcio mihi profecisse permultum videtur.prorsus ibat res: nisic autem videmur habituri, ducem quod viati municipia bonique dcsiderant.Epicuri mentionem facis,& audes dicerem istarcti M. Non te Bruti nostri vulticulus ab ista oratione deterret 'ut scribis est dextella .per eiu igitur quod volemus,facile auferemus .Expecto, si ut putas L. Antonius produxit Octauium qualis concio fuerit. Haec scriptustatim enim Cassi tabellarius. eram continuo Piliam salutaturus. Deinde ad cpulas Vestoria nauicula. Atticae plurimam salutem. CICERO ATTICO SAL. I9CvM pauloante dedissem ad te Cassii tabellario literas V. Id.venit noster tabellarius,&quidem porteti simile line tuis literis:sed cito conieci Lanuuii te fuisse.Eros aute festinaui ut ad me literae Dolabellae perferrentur,no de re mea nondum enim meas acceperat sed rescripsit ad eas quarum exemplum tibi iniseri,sane luculente Ad me aute,cum Cassi, tabellariu dimisissem statim Balbus.O di boni quam facile perspiceres timere otiu:& nosti virum quam tectus: sed tamen Antonii consilia narrabat,istu circumire veteranos,ut acta Caesaris sancirent,idque se facturos esse iuraret, ut rata omnes haberent, que Duumviri omnibus mensibus inspiceret. Questus est etia de sua inuidia:eaque omnis eius oratio fuit, ut amare videretur Antoniu.Quid quaerist nihil synceri:mihi aute non est dubiit quin res, spectet ad castra.acta enim illa res est animo virili, silio puerili. uis enim hoc no vidit, BB.iii.
388쪽
regni haredem relictiun Quid aut absurdius,hoc metuere, alteru in metu non ponera Quinetiam hoc ipso tempore multa ι- obviis .Pontii Neapolitanum a matre Tyrannoctoni possideri. Legendus mihi saepius est Cato Maior ad te missus. Amariore citam me s nectus facit stomachor omnia,sed mihi quidem L βω- .viderint iuuenes. Tu mea cura- bis ut curas.Haec scripsi seu dictaui apposita secunda mensa apud Vestoriu. Postridie apud Hirtium cogitabam:& quidem vinci: in sic hominem traducere ad optimates paro. --.nemo est istorum qui otium non timeat quare talaria videamus.quiduis enim potius qu in castra. Atticae salsiur.velim dicas.Expecto Octauit concionem,& siquid aliud.maxime autem ecquid Dolabella tinniat an in meo nomine tabulas nouas secerit. FCICERO ATTICO SAL. MOC E M Ti o R a Pilia factus mitti ad te Id. tabellarios statim hoc nescio quid exaraui. Primum igitiir scire te volui me hinc Arpinum x v I Kal. Iun.Eb igitur mittes,siquid erit posthac.quanquam ipse iam iamque adero.Cupio enim antequam Romam venio, or ri diligentius quid futuru sit:quanquam vereor ne nihil coiectura aberrem.Minime enim obscurum est quid isti moliantur. Meus vero discipulus,qui hodie apud me cenat,valde a- imat illum quem Brutus noster sauciauit:& si quaeris perspexi enim planc) timent otium, Moisiν autem hanc habent,eamque prae se ferunt virum clarissimum intersectum, totam remp.illius interitu perturbatam: irrita sere quae ille egisset,simulac desistenuis timcte es mentiam illi malo suis qua si usus no esset nihil ei tale accidere potuisse. Mihi autem venit in mentem si Pompeius cum exercitu firmo veniat quod est certe fore bellu. Haec inae species cogitatioque permrbat neque enim iam quod tibi tum licuit nobis nunc lic bit:nam aperte laetati sumus.Deinde habent in ore nos ingratos. ni illo modo licebit quod
tum & tibi licuit & multis. 4-νιnti,Muno is ergo & in , in castra Millies mori melius,huic presertim aetati. Itaque me Id. Mart.non tam consolantur,quis antea magnu enim mendum continent etsi illi iuuenes ι. ω ὰ - κ-ψόγγ.Sed si tu melius quippiam speras,qubd & plura audis,& interes consiliis, scribas ad me velim: simulque cogites quid agedum nobis sit super legatione votiva:equidem in his locis moneor a multis, ne in Senatu Kal. Dicuntair enim occulte milites ad eam diem comparati,& quide in istos qui mi hi videntur ubivis tutius quam in Senatu sore. Vale.
M. TVLLII CICERONIS EPISTOLARUM AD ATTICVM LIBER XU. CICERO ATTICO SAL. 3
Op A C Τ v M male de Alexionei Incredibile est quanta me molestia affectrit,nec mehercule ex ea parte maxime quia plerique mecum. Ad quem igitur te medicum c seres Quid mihi iam medico aut si opus est, tanta inopia estAmore erga me humanitate suauitatemque desidero Elia illud quid est quod non pertimescendum sit, cum hominem temperantem,summum medicu,tantus improuiso morbus oppresicritaSed ad haec omnia ivna consolatio est,quia ea condicione nati sumus, ut nihil quod homini accidere possit recusare debeamus. De Antonio iam antea tibi scripsi non esse eum a me conventu:venit enim Misenum, cum ego essem in Pompeiano: inde ante profectus cst quam ego cum venisse cognoui sed casu cu leserem tuas literas, Hirtius erat apud me in Puteolano ei legi &egi primu quod attinet. Nihil mihi concedebat. Deinde ia summii arbitrum me stiluci ibat non modo huius rei sed totius Consulatus sui.Cu Antonio aute sic agemus,ut perspiciat si in eo negotio nobis satisfecerit, totu me futurum fuit. Dolabellam spero domi esse. Redeamus ad nostros,de quibus tu bonam spem tesgnificas habere, propter eductorii humanitatem. Ego autem repexi,cu a me XUII Kal.de Puteolano Neapolim Pansae conueniendi causa proficisceretur Hirtius omne eius sensum. Seduxi enim,& ad parem sum cohortatus.non poterat scilicet negare,se velle pacem:sed non minus se nostroru arma ti-
389쪽
mere quam Antonii di tamen utrosque no sine causa prasilium habere se autem utraques arma metuere.Quid quaeris: οῦδε ἰγis. De QI tibi assentior.patri quide certe gratistanae,& bellae tuae literae fuerunt. Ceresiae vero facile satissici nec valde laborare mihi visa est A: si illa o certe no laborarem. Istam vero,quam tibi molestam scribis esse auditam a te esse omnino demiror.Nam qubd eam collaudaui apud amicos audientibus tribus filiis eius Stfilia ma Toncroror Quid est hoc quid est autem cur ego personatus ambulem Parsim- ne foeda persona est ipsius senectutis dubd Brutus rogat ut ante Kal. ad me quoque scripsi di sertasse faciam:sed plane quid velit nescio Quid enim illi afferre consilii possum,cuipse egeam consilio:& cum ille siue immortalitati melius,quam nostro otio consuluerit De Rcgina rumor extinguetur. De Flamma obsecro te siquid potes. Here dederam ad te literas exiens e Puteolano diuerteramque in Cumanum. Ibi pene valentae videram Piliam,r quin etiam paulo clam iis eam vidi:venerat enim in sentis,cui seneri ego quoque operam dedi.Cn. Lucullus familiaris noster matrem efferebat.Masi igitur eo die in Sinuessano atque inde mane postridie Arpinum proficiscens hanc epistola exaraui. Erat autem nillil novi quod aut scriberem aut ex te quaerere:nisi forte hoc ad rem putas pertinere: Brutus noster misit ad me orationem suam habitam in concione Capitolina: petitastque , me ut eas ne ambitiose corrigerem,ante quam ederet. Est autem oratio scripta elegantissime sententiis,verbis ut nilui possit ultra cogitari. tamen si illam causam habuissem.scripsissem ardetius Goto t. Uides quae sit persona dicentis, itaque ea corrigere no potui. Quo enim in genere Brutus noster esse vult & quod iudicium habet de optimo genere dicendi, ita consecutus in ea oratione est,ut elegatius esse nihil possit: sed ego solus alius sum siue hoc recte., sue non recte: tu tame velim orationem legas,nisi sorte ia legisti, certiorumque me facias quid iudices ipse.quanqua vereor ne cognomine tuo lapsus hyperat liciis sis in iudicando sed si recordabere . . o ι fulmina,tum intelliges posse & ἀ n em: grauissime dici. sed haec coram.Nuc nec sine epistola,nec ciim inani epistola volui ad te Metrodorum venire
DECIMO QUIN Τ o Kal.e Sinuessano proficiscens,cii dedissem ad te literas diuerti Diamque a Cumis in Vestiano accepi a tabellario tuas literas, in quibus nimis multa de Bulli roto:non enim tibi ea res maiori curae aut est,aut erit,quam milu.Sic enim decet te mea
curare tua me. Quamobre id quide sic susceptu est mihi ut nihil sim habituruq antiquius. i L. Antoniti contionatum esse cognoui tuis literis de aliis,sordide sed id quale suerit nescio. nihil enim scripsisti:de Menedemo probe. uintus certe ea dictitat quae scribis. Cosilium meti a te probari,qubd ea no scriba quae tu a me postularis,facile patior: multoque magis id probabis si oratione eam de qua hodie ad te scripsi,legeris. Quae de legionibus scribis, ea vera sunt sed no satis hoc mihi videris tibi persuasisse,quid de Buthrotiis nostris per Se, natum speres confici posse, quod puto:tantia enim video,uo videmur esse victuri. Sessi etianos hoc fallar de Buthroto te no fallet. De Octauit concione idem sentio quod tu ludo-
iamque eius apparatus,& Matius ac Postumus mihi procuratores no placent.Saserna Collega dignus.sed isti omnes queadmodum sentis, non minus ociu timent,quam nos arma.
Balbu leuari inuidia per nos velim, sed ne ipse quide id fieri posse cofidit, itaque alia cogi-- tat.Quod prima disputatio Tusculana te cofirmat, sane gaudeo.Neque enim vilia est perfugium aut melius,aut paratius .Flamma quia bene loquitur,no moleste fero.Tyndarita norii causa,de qua laborat,quae sit ignoro.hos tamen in νων mouere ista videtiir in primis erogatio pecuniae. De Alexione doleo sed quonia inciderat in ita grauem morbum, bene actu cum illo arbitror:quos tamen secundos haeredes, scire vellem,& die testamenti. CICERO ATTICO SAL. 323VN D E C IM O Kal.accepi duas epistolas tuas, quibus duabus meis respondisti.vna erat x V Kal.altera X II data. Ad superiore igitur prius. Accurres in Tusculanum ut scribis,qub me VI Kal.venturii arbitrabar .Quia scribis partatim victoribus, non mihi quidem cui sunt multa potiora. Nam illa quae recordaris, Lentulo & Marcello Cos s.acta in , aede Apollinis, nec causa eadem es,nec simile tempus, prcsertim cum Marcellum scribas BB.iiii.
390쪽
aliosque discedere. Erit igitur nobis coram odorandum & constituendum, tu sine Romae esse pol simus.Noui conuentus habitatores, sanE mouent: in magnis enim versamur angustiis.Sed sint ista parui quin & maiora contemnimus.Calvae testamentii cognoui hominis
nimis ac sordidi. Tabula Demonici qubd tibi curae est, gratum de malo. Scripsi iampride iad Dolabellam accuratissime:modo redditae literae sunt. Eius causa & cupio,& debeo. Venio ad propiorem .Cognoui de Alexione,qua desiderabam. Hirtius est tuus. Antonio quo nia est.volo peius esse. De quod scribis,ac de M atre,cor in agemus. Brutu omni re, qua positam cupio iuuare cuius de oratiuncula idem te quod me sentire video:sed paru in telligo quid me velis scribere,quasi a Bruto habita oratione cum ille ediderit:qui tandem conuenit an sicut in tyrannis iure optimo Cestim multa dicentur multa scribentur a nobis sed alio modo & tempore. De Sella Caesaris bene Tribunt .Praeclaros etiam X III Iordines. Brutum apud me fiuste gaudeo modo & libenter fuerit & sat diu.x Kal.v iI I fere a Fusio. venit tabellarius:ncscio quid ab eo literularum ut me sibi restituerem sane insul se,ut solet:nisi forte quem no ames omnia Videntur insulse fieri.Scrips ita ut te probaturii sexistimem.Mihi duas a te epistolas reddidit:Vnam X I, alteram X.Ad recenorem prius deleniorem. Laudo si vero etiam Calfiilenus Mei m uli. Antonii consilia narras turbulenta.
atque utinam potius per populum agat,quam per Senatum,cui quidem ita credo sed mihi totum eius consilium ad bellum spectare videmr.Siquidem D. Bruto prouincia eripitur quoquo modo: o de illius neritis existimo non videtur fieri posse sine bello:sed no cupio. εquoniam cauetur Buthrotiis. Rides:ast condoleo no mea potius assiduitate, diligentia, gratia perfici. Quod scribis te nescire quid nostris faciundum sit:iapridem me illa licitat: itaque stulta iam Iduu Martiarum est consolatio:animis enim usi sumus virilibus. consiliis mihi cedripuerilibus .excisa enim est arbor,no mulsa:itaque quam fruticetur viades. Redeamus igitur, quonia sape usurpas,ad Tusculanas disputationes. Saufeiu pete ce- riemus,ego nunqua indicabo. Quia te a Britto scribis, ut oertior fieret quo die in Tus Ianu essem futurus ut ad te ante scripsi.U I Kal.&quide ibi te quamprimum pervidere velim. Puto enim nobis Laniuiu eundum:equidem no sine multo sermone,sed in m. Redeo
ad superiore, ex qua praetereo illa prima de Buthrotiis, quae mihi sunt inclusa medullis, sit ,
modo ut scribis locus agendi. De oratione Bruti prorsus corendis committere tam multis verbis agis. Egonci ut eam causam,qua is scripsit ego scribam non rogatus ab eo nullam in hint fieri potest conmmeliosior. At inquis, aliquod. Non recuso id quidem. sed de componendum argumentiu est,& scribendi expectandii tempus maturius:licet enim de me ut libet existimes velim quidem quam time:si haec ita manent ut videntur feres , quod dica me Idus Martiae non delectant. Ille enim nunqua reuertasset nos timor confirmare eius acta no coegisset:aut ut in Saufeia, liquasque Tusculanas disputationes ad quas tu etiam Vestorium hortaris. Ita gratiosi eramus apud illum que Dii mortuum perduino ut nostrae aetati quoniam intersecto domino liberi non sumus)non fuerit dominus ille fugitatis. Rubeo mihi crede sed iam scripseram,delere nolui. De Menedemo vellem verum toluisset.De Regina velim veru sit,cetera coram,& maxime quid nostris faciendum si quid etiam nobis,si Antonius militibus obsessi trus est Senatu. Hac epistolam si illius tabellario dedissem, veritus sum neTolueret: itaque mis dedita opera. erat enim rescribendum tuis. Quam vellem Bruto studium tuu nauare potiusset Ego igitur ad eum literas. Ad Dolabel lam Tirone misi cum mandatis & literis. Eu ad te vocabis.& siquid habebis quod placeat, is
scribes. Ecce autem de traluerso L. sar,ut venia ad se rogat, in nemus: aut scribam qud e venire velim:Bruto enim placere, se a me conueniri.O rem odiosam,& inexplicabilem Puto me ergo iturum.& inde Romam,rusi quid mutaro.Summatim adhuc ad te nihilduenim a Balbo. Tuas igitur expecto,nec actorum solum,sed etiam futurorum.
A BRVTo tabellarius rediit, attulit & ab eo.& Cassio:consilium meu magnopere exquirunt.Brutus quidem vim de duobus.O rem misera plane no habeo quid scribam. Itaque siletio puto me usurum,nis quid aliud tibi videtur sin tibi quid venit in mente scribe