Elegans consilium pro illustrissima regina Angliae per magnificum D. Bernardum De Sanctis aduocatum concistorialem et regium consiliarium

1쪽

CAR. DE COLUMNA S. R. E. VICE CAN

CELLARIO BERN ARDUS SANC TIvS REATINUS AD vOCATUS CONCISTOR IALIS ET REGIUS CONSILI

Redeba Mitridatis exeplo, me in his studiis, quibus

a primo uitς limine,non sine maximis uigiliis summac opera semper. impendi, matura iam aetate , liberiore manu et absq; aliquo frontis rubore uersari posse.Ible .n. ab incunabulis hauriendis uenenis asi uetus,anismum semper ab inimicorum insidiis liberum seruauit. At mihi contra euenit. Nam cu plures ta annos,indefesso studio,in Cxsarea Potificiaq; disciplina,idq; in ipsa urbe olum disciplinaru ac studioru atq; ingenioru parete, in ipso deniq; sacratissimo rotς ut nunc uocant auditorio, ubi causa hec regia agis in forensibus negotiis cottiuerim. Nuc tamen magis illoru patru qui tot Scaeuolg sunt tot Papiniani, censura grauisiima perhorrescam. sti. tu illius ordinis cuius princeps existis & grauitatem singularem de dominam probatissimam.Quo factum ςst ut allegatiora hasce nostras in regia causa quas tuo madato absoluii eth Reuer. D .

INACI DE MENDOZA Presulis Burgenss Viri & morum S uitς integritate & generis nobilitate & summa doctrina clarissimi, omniumq; sacri regii consilii Iurisconsultorum ae uniuersi Neapolitani collegii,&assensu & auctoritate munitas uix tame adhue edere audea.Sed ecce illas tuo prudelissimo iudiacio εἰ censuri summitto.Ea es. n.in diuinis atq; humanis tris eruditione,ut si illas luce dignas iudicaueris regi ah causa omne auctoritate& uires oes ex tuo sit iudicio& ap pbati 5e suscepturai etsi minime dubito sapietissimos illos uiros pi' ipsi caust quς Ppriis ueritatis de iustitit uitib' innititur,qauctoritati tacessuros. Vale.

2쪽

S. R. E. VICE CANCELLARIVS BERNARDOsANCTIO SUO. S.

Axima mi Bematae lae ilia affectus sum subtilio

simis allegationibus cuis accuratissime perlectis Tum honoris tui pratia,si in huiusmodi ardua re ac perdissicisi nono grauius,nemo subtilius neomo accuratius unq scripserit, Tum etiam, Serenissimae Reginae iustissimam, atq; honestissmam causat nam derata quorundam potevtia,atq; auctoritate, fere depressam acutissimis ae probatissipas rationibus tuis,in tantum erigis armcofirmas, ut calumniantiu cauillationibus retuss,certissmam proculdubio notas uictoriam polliceri uideamur. Confirmat me preterea Inaci Burgensis Antistitis auctoritas atq; iudicivi Cuius prudentiae,grauitati, atq; doctrinae,plurimum tribuenducenseo. Quae cum tot pr clarissimorum iureconsultoru etiam iudicio comprobentur,minime dubitandum puto. quin Clario sint,ato consumatissimi romanae rotς iudices, et tantorum p truin auctoritatibus adducti,& tuis doctissimis rationibus moti

Serenissimae regine honestimam causam,pro qua tibi plurimudebere fatemur,pristinae dignitati sint restituturi. Vale.

3쪽

INACvS DE MENDO ZA BVRCEM SIS ANTISTES BERNARDO SANCTIO REATINO ADVOCATO CONCI

V O frequentioi sum in lectione operis

tui, hoc magis conrrmatur existimatis iis Ia singularis,quam ego dudum de eo concepi. Et unusquisqi ut eoctissimus,in no/ istram sententiam libenus, e discedetisi Nam quod alii immenss uoluminabus,l magno negotio,in eadem arena,vix prae stiterunt. Tu summo breuitatis studio,ita absoluisti,ut superuacaneis resectis,quid iura causa sequendum sit apertissime cognoscatur . Quo circa,mea sententia haud abrefuerit, taris legato apud summum Ponti.Cui huius cause, prouincia demandata est, exemplar transinittere . Nam haud mediocriter eum delectabit,opus tam bene,cum ipsi cause tum

optimi cuiust uotis responsurum. Vale. lilii u mul ι

STORIALI ET

REGIO CONsILIA P. IO S.

4쪽

duos habens filios, ARCTURUM ET H E N R I C V M nune inplice regem. illustrissimam CATHER l NAM li Ferdi nandi Hispaniarum Regis & Helisa/bet filiam Arcturo primogenito matrimo nio copulavit. Quo sine liberis defuncto, tractatum fuit de nuptiis inter dictam Illu. Catherina S. Serenis. Henricu nunc Angliae Rege contrahendis , di ob impedimentum assinitatis, contracta fuerunt inter eos sponsalia,sub conditione si Papa dispensaret. Et demum impetrata dispensatione a sede Apostolica,Henricus Rex cum dicta Illustris.Catherina sponsalia per uerba de prae/senti contraxit, de matrimoniu carnali copula cum prolis etiam susceptione consumauit. Ex quo irata est S uiuit Illustrissima

EX THEMATE. DuAE ESTIONES ORIUNTVR. PRIMA.

A N Frater relictam fratris absi liberis defuncti uxorem ducere de iure diuino prohibeatur.

sECUNDA.A N In huiusmodi gradu sie prohibito Papa possit dispensare. DEI OPT. MAM PRESIDIO.

Diuido primam questione in duas partes negatiua re assirmativa.

CONCLUSIO NECATIO.

Frater de iure diuino prohibetur relictam fratris et absq; Iiberis sibi matrimonio copurare. HAEC eo lusio brobatur primo ex tex.Leuit.capite.,xviii. No

5쪽

re uesabis turpitudinem uxoris fiatris tui.Et rapite.xx. qui duxe rit uxorem fratis sui rem iacit illicitam. inuae praecepta ex ore dei incisi data diuinaim inducunt prohibitionem. SECUNDO ex illa Io.xvi.Marei. xiiii.Duin a Io.Bap.reprehenditur Herodes non licebat sibi habere uxore fratris sui. Et hoc de iure diuino,cum ante mltitutionem iuris politiva,& an te Canonicas sanctiones. TERTIO ex illo.i.Corinth. v. ubi Apostolus ait. Inter uoI audie

fornicatio,qualiter nec inter gentes,ita ut uxorem patris sui sis quis habeat,arguendo a paritate casus S rationis ad LAtitio.Εde uerb. obl.uteri. n.casus est phibitus in dicto capite.xviii. δuitici,& coniunctio filii cum nouerca,& tratris cum uxore Dis p mortui, sed prohibitio nouercae eit de iure naturali cu dicat, nec inter gentes,uel diuino uiu ante canonicas sanctiones I

idem de de uxore fratria. Q UARTO est rex.in editteras de ressispoliat.ibi ut in gradibus diuina lege prohibitis restitutionis aditus praecludatur. Quae prohibitio legis Suinae Fm so.Io.And. H ast.Butr. dc Panorantelligitur de prohibitione tacta in dicto capite.xviii.Leuit.

in V INTO-huiusmodi prohibitio sit de iure diuino clarius

probatur ex tex.Leuit.xviii.iuncto tex. Deuth.xxv iunctis etialiis que habentur ex tex. Augu.in c.i.&.ii.xxxv.q.i.Prohibeturruquilibet uxorem fratris ducere in Leuitico. In Deuthor.uero ad suscitandu semen fratris ex quadam figura permittitur S praecipitur,ut in c.olim.viii. q.i.quae figura cum sit hodie euacuata cum omnia figuralia probet aptus as tempus esse data de in mente ueritate euacuata ad tex.in dicto .e.iuxxxv.q.i.ETO ces sante figura remanet praeceptum diuinum prohibitivum, perpe ruum, iniuersale,cum praeceptum Deuth.cesset. Et praeceptum Leuit. remaneat in uiridi obseruatione.. an Thram ida .

ACCEDIT auctoritas eocihi agastendietur in c.de incessi res

6쪽

o D de Caesarea firmatur sanctioe in.l. fratris & in.I.pe. &.fi. L .de incessinupt. ubi ir uxore Dis et uirgine ducere Phibetur. Nia principis rescripto cocedi poterat,nulla alia ratioe,nisi ea Hlix Phibitio erat de iure diuio,cotra quod princeps no rescribit ada.fi si cotta ius uel util.publ.Ex qbus firmas coctu. negatiua,pse de iure divio Phibet relicta iris uxorem ducere.

m ratio diste phibitionis est,uel uolutis dei,q est uera iustitia,

ct oe iustu est Fin Aug.quia ipse ita uult,non aut uult quia iustum est,uel praeceptu est stivandu Cb bonu obedienti e ad teriin.c.Quid ergo.xi.q.iii.uel illa iit uerior ratio q uidctur magis coformis principiis naturalib'sc assignat P ex.in dicto.capite. xviii.&.xx.Leuit.ne turpitudo fris reveletur,turpitudo.n. ixo tris itis,ipsius fris est turpitudo,ppter unitate carnis uirtute matrimonii, & erunt duo,in carne una. Quod uidetur esse cotraxeuerentia fraterna,& uiaetur quidam horror uersari in natura Pp hoi carniς unitate,& hinc talis coitus dicitur incestus,& est poena de qua in sic.de incest.nup.Et haec coesu.negatiua uide tur firmari auctoritate Bonavent.Petri de Palude superiuii.q. xli.& aliquorum Theologorum.

CONTRARIA OPINIO.

Frater nullo diuino praecepto Phibeatur relicta fris absi liberis defuncti uxore ducere ex infra allegandis clarissime probatur.

ET Primo dicendu est,id qd dicitur P rex.in c.lex diuinae. xxvii. q.ii.Cur dicam'lege diuina Phibitu,qd phibedii nullibi lex diuina declarat,& p tex.in c.sic.n.xxviii.q.i.pceptu diai no habeo. Pro euilaim ueritate psiderata sunt,& plura traμ plures casus.

7쪽

Autin. consideramus tempus ante legem moisi datam , de clarum est,s eo tre non solum cessabat Phibitio ed copelleba frater

relictam tris abit liberis uxore ducere.Geno xxviii. Rut.iui. Aut tepus post lege moisi data considerabimus,& tunc ne dum no inueniem illitatione. Veru praeceptu et sub poena discalciatiois

QV i S igit dicat lege diuina tale matrimoniu PhiberKqd eadem lege pituitebatur re praecipiebatur.Et uerbo dei,iit dicit tex.in. D.c.ia Praecepit diis,ut frater uxore fratris sibi copularet, Neaera semen fratri suo suscitaret Et proprere quis recte dicet praeceptu domini prohibitiuu ncii habemus i sed permissuum. TRES etiam casus sunt considerandi, uel quando frater re/μ α licta sobole decessit, uel quando uiuit frater diuortio tamen facto , uel quando nulla relicta sobole frater decessit.

I N DUOBUS primis casibus stater relictam fratris sibi matrimonio copulare & legelmosaita es diuina prohibebatur. In utroq; cnim casu cessabat ratio suscitandi seminis. In pri. mo quia liberi erant superilites . In secundo. quia frater utrauens ex alio matrimonio poterat sibi absqi opera fraterna somen suscitare . At in tertio casu quando fraterfabsq; liberis decessit nulli bi repetitur prohibitio diuina Sed permissio . et

praeceptum etiam poenale.ut in dicto capite Ceum . xxv. Mnesis . xxxviii. Rutilii.Et haec ad conclusionem assirmariuam.

in V AE Coclusio erit indubitata dissolutis his q pro contraria

sentetia adducebatur. Et in hoc solu uersari uidetur dissicultas. PRIMO no ob Tex.Leuit.xviii.&.xx.Qui accipit uxore Dis sui rem facit illicita,turpitudine uxoris fratris sui reuelando. Nam sim glo.Aug.in utroq; capite,quem resert εἰ sequitur Vm Cati ibidem, rus sensus S uera interpretatio est ut intelligatur sMlum in duobus primis casibus,uel De defuncto cum liberis,uel Re uiuere,& facto diuortio.Tertiu uero casum qn stater decessit absq; sobole non coprehendit tex. Levitici.Sed rex. Deuth.ubi est praeceptum non prohibitum sed permissilium. Incongruum

n. es et st ius diuinum, quod semper est aequale & rationabile

8쪽

Ω immutabile in uno & eode ea&,sibimet aduersaretur,& esset

contrarium,quod in ipso iure postruo ualde es et reprehcndendu ad.I. ii. c. de uet.iure enucl.Tex.igis Leuit.- uerus cnsum Aug.& omni u nO coprehendet casum nostru Nec ac uersabitur

coelu.assirmatuis.Et hc cellat fundametu angulare piis aduersis. SECUNDO non ob.reprehensio Io. Bapt.uel quia frater superfluiuebat de poterat sibi semen suscitare,uel quia uiuebat filia Herodiadis ex fratre ut ex historia .Et sic extra casum nostra, di incalu in quo de iure diuino prohibebatur. Tum quia stater ubuebat,ium quia soboles supererat. TERTIO non ob.i.ad Corinth.v. De prohibitione nouercae,Lo

quitur. n. de fornicatione non de matrimonio,vel est diciu ap stoli uel diuersa est ratio,& sic cessat argu.ad.c.Sicut urgeri.mi.

q.idd.n.expresse prohibetur in Leuit. de casus noster exprelle permittitur in Deuth.λxν, VARTO no ob.tex.in. e.Iras de rest.*ol.m εἰ si casus diui, na lege phibiti dicant posti in Scapite.xviii.Leuir. Tamen ut est demonstratu,& est indubitam,casus noster qn frater decedit absqi sobole non coprehenditur in dicto capite.xviii. LeuitiCusolii coprehendat illos duos casus,uel liberis superstitibu uel facto diuortio,in qbus loqtur decretu Phibitiuu. At casus ni est extra prohibitione coprehensus in praecepto Dcuth. permissuoi UINTO opposde rex.Leuit. iuncto tex Deuthor. minus ob. R dmittendum .n.est pWceptum Deuthide suscitando semine adueniente ueritate euacuatum utpote traditum in figura, de senos tali prscepto non astringi, ut dicit tex.in dicto. c. i. reii. xxxv . q. t. Sed et dicetum Leuit. comprehendat casum nostrum hoc minime admittimus , si enim ex uera interpreγγtatione Aug. Prsceptum prohibitiuum Leuit.ue satur lolum in

duobus casibus supra enarratia. Et huiusnodi interpretatio

9쪽

semper fuit recepta a tempore datae legis usq; ad tempus redemptoris . qui non uenit soluere legem . Eadem interpretatio recipietur etiam modo quae hactenus semper fuit.Tolletur igiλγtur argu . st licet prsceptum Deuth. sit euacuatum ,ramen ex hoc rex.Leuit.non habebit alium sensum , ni liquem hactenus semper habuit,ut intelligatur uel fratre decedente cum libeὸ ris,uel fratre uiuente & facto diuortio Alter uero casus quando frater decedit absq; sobole erit extra prohibitionem iuris diuini,cum nullibi a lege diuina prohibitus reperiatur. Q V O D N clara demostratioe obstedit PONE. n. lex Levita dicere. Nullus accipiat uxorem fratris decedentis cum libo ris,uel fratris uiuentis facto diuortio. Num euacuato prscepto Deuth. dicet quispiam decretum Leuit. comprehendere dil pro/ i hibere casum quando frater absq; sobole decedit. Nemo prose/cto sanae mentis hoc asteret.

5 E D Illud non omitto p uir quidam litteris hebraicis peritismus edocuit in capite.xx. Leuit.desiderari ueram interpretationem.In tex.n. hebreo reperiri haec uerba N I D A I quod significare dixit. Prςceptum illud ad casus certos S ad tempus esse prohibitorium, sicut & illud de muliere patiente mentirua . Et prςceptum non esse uniuersale,seu indefinitum, sed quod omynes casus determinet in duobus primis casibus prohibendo,in casu uero nostro permittendo. Et secundum hunc sensum cesὸ sit omnis dissicultas,ut ex decreto Levitici nulla si prohibitio, ex prςcepto uero Deuthoron sit permissio. Et ex his patet esse clare dissolutu argu.qd uidebas summopere obstare conesu.nraeis

AD Illud de concilio Agathen . εἰ de Canonicis N Caesareis

sanctionibus,quibus expresse proh betur frater relictam Datris etiam uirginem sibi matrimonio coppulare,hoc non inficiamur, solii asserimus lege diuina seu mosaica huiusmodi pWceptu seu decretum prohibitori u non reperiri.Nec dictu Cregor. ob ime.

qui desponsitani.xxvii. q. ii. st lege dei debet mori ct sic iure

10쪽

diuino.Nam extra terminos nostros ut patet Rut.iuLubi deus percussit recusantem semen Dariis suscitare. ET Hanc conci Q. firmat Franciscus de Matron. ex mete Scotisup .iiii.dis. xli .dicit .m tale Phibitione nulli bi reperiri in lege Minica uel diuina,que secut'fuit may Io. Bacon,ut refert Bellamer.in suo consi lio diuino,xxviii. ubi S ipse tenet hanc paretem in fortioribus terminis etiam liberis superstitibus, andem firmat Rosellus in sua monarchia. Et virtualiter tenet Turre. ere Cati sancti Xisti uir summae auctoritatis in c. coniunctioranes dum respondet ad tex.in c.Deus de diuol. xxx.i.q. iii. V AE Sententia ultra Theologos antiquos firmatur: auctoritate Thomae Gaietani etiam Car.S.Xisti uiri nostra tempesta te & sacris litteris & omni disciplinarum genere clarissimi indi

NEC non auctoritate Excellentissimi philosophorum prini cipis N inter theologos probatissimi Augustini Niphi sues aniqui ob multiplices ac diuinas animi sui dotes merito toto ter rarum orbe uiuens eam nominis eternitatem est assecutus qua uix rari etiam post longissimos eineres. Quam conclusione multis & uariis S rationibus & auctoritatibus ita suo eleganti opusculo & proponit de defendit ut eam & ueram di indubitatam quisl asserere uel inuitus compellatur, EXQuib' oibus sit uera eoclusio et, de iure diuino frater noaphibetur relictam fiatris absq; liberis defuncti uxore ducere.

AD SECUNDAM Quest an Papa possit in casu proposito

dispensare omissis argumentis ex quo data superiori conclusi nemprohibitio non sit de iure diuino casus nullam habet du bitationem.Cum Papa in his quae sunt de iure positivo Iib γram habeat dispensandi facultatemi Ad rex. in .c. proposuit de eo AspreMn.ime.innotuit de elec. ad plene no in. cap. quae in ecelesiarum De Conlatui. Per Innoc. in .c. Cum ad mon