Cypriani Galli poetae Heptateuchos

21쪽

EX his tribus libris parum diligenterenotatis J. D. Pitra proditor potius quam editor Cypriani distendus (nam quod in Rigallii lidentiam et neglegentiam iactauit uerbum, in ipsum auctorem recidi otiosis cap. VIIII Exodum Iosuam selecta ex Leuitico Numeris Deuteronomio si agmenta odidit in Spieilegii Soles- mensis fomo I ) p. ITI-258 add. p. 56s sq., libri Iudicum laceras tantum paginas cum imaginibus codicum parum Seite laetis ad quattuor Iudicum uersus exhibuit prooem. p. XXXVII sq. et fabula. multo post totum librum ludisium cum partibus Levitici, Numeri. Deuteronomii antea omissis in Spici legio non maiore eum diligentia typis exscribi iussis in Anecdotorum sacrorum

leetionibus ad Genesin, quae omnia scateni erroribus iurpissimiS. Omnium librorum nostrorum unus est idemque archetypUS. id quod communes lacunae et uitia produnt, maxime initia multorum uersuum in Iudieum libro absumpta, et quod carenteis, quae post Iudicum v. 26o olim sequebantur.' Spieilegium Solesinense eomplectens Sanctorum Patrum Scriptorumque eccleSiaticorum anecdosa hactenus opera . . . cur. domno I. B. Pitra. Tomus I Parisiis 1862.23 Aneedota sacra fom. V m Analecta saera et classica. Romae I888

22쪽

Nagarianus liber

Liber O neque ex vi neque ex D deductus est, nam liabet genuinos uersus qui in illis desiderantur, o. g. O T3d- 36

in I omissos, N os omissum in D. Liber D non descriptus est ex ipso I. sed ex detruncato libro X', in quo enesis et Exodus et Leuitiei maior pars deerant, item N 63-IT 2 et 22s-28i nulla fenestra omissi: ipse autem seruauit IN 25 et N B s, qui non leguntur in A. Vterque liber A. et D artissimo inter se coniuncti sunt. quod sexeenties lectiones L littera significatae festantur; nec famen minus saepe D cum C consentit confra librum I. quae res sacilem explieationem habet: nam quis non uideat libri Ccontextum originem traxisse ex exemplari non pleniore quidem nam quod Iudicum iiii. Io-6s habet, qui in L desiderantur, alia ) est causa, sed iam corrupto eodem, unde etiam D' qui sieri posueris, ut C solus seruaret hos uersus, si derivatus est ex atauo libri D, qui eodem archetypo usus est cum A. certo quidem nequeo dicere; sed, us gaepe, solium nexu suo solutum in causa fuisse uidetur: sunt enim sexaginta uersus, qui sine dubio duabus pagellis per- Sripsi fuerunt. et nescio an interpolator Anglus inter fragmenta uetustioris

23쪽

Prooemium.

derivatus est; sed a uiro docto permultis locis non sine ingenio emendatum erat os interpolatum Cypriani carmen. cum in hunc codicem transcribebatur. optimaeque huius libri leeliones non pro ueris ipsius poetae uerbis habendae sunt sed pro meris

coniecturi S.

In en egi, quam alter et deterior Laudunonsis liber D non habet, eius uicem gerere uidebis codicem G, ita ut mox cum Acontra C, mox cum C contra a faciat. i) hune autem eo dicem ita cognatum esse cum D censeo, ut unum habeant ambo patrem X'. cuius ex priore parto abscissa et deminuta (nam Exodi et Levitici particulae . quas cum enesi sine dubio illa prior parS complectebatur, interierunt, quas tamen ab exemplari non prorsus afuisse subscripta in G uerba nil Gen sis, Inois f ocus festantur) G sit transcriptus cum multis sane librarii et erroribus et inmutationibus, posterior autem pars in librum D defluxerit. Maior famen aliquanto libri G auctoritas est in Genesi. quam libri D in ceteris libris: nam cum librarius A saepius ibi quam postea a uero uideatur declinasse, non raro egregiam medellam adfert'): D tamen, ubi recedit ab A. plerumque errat, ut in toto quidem Iudicum libro uix nouem locis leuiuscula. quae librarius deliquit, in D correcta habeantur. atque ex multitudine uitiorum, quae D admisit. concluserim etiam plura membra intercedere inter Ah oh D, quam inter X' et G. Liber I ut est omnium plenissimus, ita lectiones eius

maiorem in uniuersum fidem merentur quam ceterorum. et plenioris cuiusdam libri, quae bibliotheca monasterii posSidebat, illud

solium integrum inuenerit et transcripserit. AldhelmuS certe pleniore codice usus erat a Wigbodianis libris alieno et cum Laurissensi potius cognato; nam ex Legibus uersus aliquos profert, atque ex Numero uerSum bos, quo agitur de aqua contradictionis, ab omnibus libris omissum solUS Seructuit. eandem rationem in paucos istos uersus Iudicum his os: adhiberi nolim. quorum paulo pleniora initia in C apparens, neque in meliores aliquot lectiones: unus est Genesis u. isbi, qui similem rationem admittere uidetur.

24쪽

Prooemium.

X X littera nuda significani exemplar illud ex quo deducti sunt duo librorum omnium quos habemus ordines, non Cypriani illud ipsius, ut dietum est, neque etiam Nagarianus iste celeberrimus, sed Wigbodianae traditionis exemplar, si licet hoc nomen usurpstre. atqUPhaec recensio ab antiquiore traditione multotiens detorta suis, quod ut menda innumerat) ita lacunae frequentes domonStrant, quarum partem tantum exiguam indicauimuS, maior parS conlato graeco eXemplari ipsisque saepe capitum uersuumque numeris cernitur. turbati ordinis rariora iudicia adsunt: nam quod I T2I sq. ex Begum libris translati sunt. id ad exemplar plenius quoddam pertinet ac dubito uehementer. num qui Sequebantur post Iudices libri eos etiam Wigbodus seu quisquis earmina Cypriani Vigbodianis quaestionibus interposuit, integros inuenerit: nam quas ipse Iudicum liber iacturas expertus est, tantus earnm eSt numerit S. ut uix post Wigbodum natae esse possint.

Paginae libri X uersibus Bo-32 per eriphas fuisse patefox Iudi eum libri omissis in L uorsibus Io ad os et abreptis uersuum 3IT-3 6, do T-d 6, ass-53o, 5s5-62ι, 688-TI 2 initiis. tofus igitur Iudi eum liber XIV foliis absolutus fuit,

qui sequebantur .

i) eorum, quibus nomina Sacra corrupta sunt, partem tantum huc refero, maiorem partem antiquae interpretationis exemplari uindico, quo Cypriana1S utebatur. sane in talibus, quale est Ambeci pro Mαnoeu I 282 incusandus eris librarius x

25쪽

XVII

Aduertendae sunt prae sieteriS duplices lectiones, quae in X fuerunt. uelut

gaude

D 26 ius est mihi ob: ius mihi N

t 65 nocuret Le tio erit XIN l82 confestini cui turbα AC, sit otii. DIN Blo iussi. I, iussis Dor iussi X diuersas has lectiones') non consuerim Wigbodianum librarium ex suo ingenio scripsisse. sed diligenter deseripsisse quae inuenerat: propria erant Nagariani libri, uel eius ex quo NdZarianus descriptus erat. ex hoc autem anti' non raro in A, quod falso seripium erat, Statim rectius ponitur altero non deleto, ut N 2si Mer me femo N 228 αbsoluit here di is, libensium sermine uir molli, et uideri potest librarius haec quoque in exemplari inuenisse, cum E I222 scribas diu fortiα, pro quo Si suum errorem correXiSSet,d Morrect Scripsisset. ceterum non raro F pro u positum est in A, ut GI353 α eetαque Ictrrct al.

XXIII. Cypr. Poet

26쪽

XVIII

Prooemium.

quissimo libro Ct u si i a si e n s e mi forsan et Bobiensem librum deductum esse suspicor, qui magno cum damno harum artium interierunt. Iam igitur reuoluti ad exemplaria illa priora quae fuerunt in celeberrimis illis monasteriis Laurissensi, Bobiensi, Clunia censi, quid de fontibus carminum . quae Cypriano adiecimus, Stasilendum sit uideamUS. Codices qui sola carmina minora a me adiecta Cyprianeis Servarunt, ex collectione, quae ante Wigbodum instituta erat. fluxerunt. eorum et plenissimus et optimus est

5 uer sus) sei Cypriani (ad senatorem) 55' Iudieii signum

humilis messo -- 63' Ηylarii de martyrio Machabaeorum TI opusculum Tertuliani de excidio Sodomae et Ni uiuo 6 Ausoniani Technopaegni particulae aliquot T6 de quaesti-uneulis nominum disputatio infer II et a) T sy Paulini Nolani aliquot carmina: de Nieeta (e. XVII), de psalmo CXXX I se.

VIIII). A Deutus ille (e. VII). 8T' , Dis Utio num nitiei (et ad Anthol. lat. Blesii e. T2 cum aliquot uersibus Martiani Capellae. 88' interpretationes de nominibus. 8s' Cato. Io sententiae philosophorum. Io ' de signis et mensibus XII (Ausonianum, Anthol. lat. 6io R.), deseriptio ponderum. Io 8' Boetii phil. eons II. c. 5. f. 3' - Iste liber est de conventu paradisi F s. XIII uolXIIII adscriptum. librum ante me deseripsit Blesius Anth. II p. X sq. in Sodomorum carmine Steph. Balugius adhibuit (Cypriani opera Paris. ITIT repef. IT 26 appendie. p. CLVII . ipse consuli. ex Nagariano (Lauris sensi) eo diste Io. Sisichardum editurum esse carmen de Sodoma dicit Beatus Rhenanus in praef. ad Tertulliani opera ed. I 528: poterat dicere de excidio Sodomae

27쪽

Prooemium.

et Ninive . nam utrumque carmen in codige fuisse atque Tertuli ani nomine inseriptum luculentus festis est codex P, qui nescio an ex ipsis laciniis ueteris Nagariani libri deseriptus sit. Cod ex Pithoei, ex quo Iuretus ad Paulin. Petrie. I 585 pri- Pinus carmen de Iona et Niniue edidit Tertulliani nomine inscriptum. Coibertini apographum mendosum fuisse uidetur. Interpolatus textus duorum carminum. TERTULLIANI quae feruntur, quem famen uerum putauit L. Muollor Mus. Rhen. XXII p. 332 sqq., post Muellerum IIarfelius '), ex Cluuia censium bibliothoea manavit: scilicet inter Cluniae enses libros in uetere catalogo eo deI 526 sic describitur: Volumen in quo continentur Inuensius, Sedulius, Arator. Prosper, quoddam metriam Tertuliani, Cato, Avianus.

quodam diuerso collectiones uerSuum ditiorSorum actorum.

libri Arellini le g. Alehimii episcopi, ars Isidori de gram-

mafiea et de disciplinis aliarum artium. Iste liber ad nostra tempora uenit; est enim nobilissimus liber Alcimi Lugduno-Batauus Vos s. lat. Q 86 membr. S. VIIII, quem accuratius descripsi in prooemio Auitiano p. LXVI. ibi f. 8s' ad 85': in christi nomine ineipit dietatus hortuli animetrica arte constri eius in primis de incendio Sodomorum. de Sodomis explieitum . de Iona. - de Iona explicitum. sinit. contulit eo licem L. Muellor Mus. Illion. XXII I86T p. 328 sqq. dubios aliquot lo eos meum in usum denuo inspexitu. d. de Uries. alterum huius generis exemplar est Vindobonensis IH s. T

conlatus, qui solum de Iona propheta earmen habet Tertuliano adscriptum.

eodicem Paris. 8 2I (Colbertinum) s. XV. in quo Cypriani

Sodoma, non uidi.

AD SENATOREM carmen praeter P hi libri habent:

28쪽

ν Pari sinus 2882 s. VIIII f. 2s' in quo legitur intor Eugenii

et Prosperi Florique diaconi carmina. uid. E. Duemmior NA IV 2s sq. Coibertini libri est eonsors; in utroque desunt Uu.6I-85; ipse contuli. plenum habet carmen A Vaticanus Reginae II 6 s. VIIII X f. si ' post S. Cypriani martyris opera. eontulit L. Sterubach. ex hoc libro primus edidit Morolius in Cypriani operibus Paris. I 56i. Balugius

Paris. I 26. Optimus nostrorum est L in quem de Sodoma carmen, quod solum habes, ex Nagariano fluxu; NagarianuS enim, quamquam neutrum carmen catalogus commoniorat, haut dubie utrumque habuit.

Ad eum proximus auctoritate accedis P Sodoma. Iona . qui ex ipso Nagariano descriptus esse uidetur; aliquot tamen locis iam passus est eorrectoris manum (us S I 66 euelestist pro euelo .

Spornendi sunt libri V T. quorum alter utrumque C rmen, alter solum de Iona carmen habet; nam sextum praebent Carolinorum aeuo retractatum ab homine non medioeris ingenii.

Clunia consis ni fallor monasterii sodali, siue ei uerba tradita antiquitus minus placebant, siue quod mutila et corrupta situ(ut Maccabaeorum carmen in eo di eo Corbeiensi, interpretem flagitabant. sed tamen in his quoque uestigia exigua uerae lectionis latitant, quia exemplar ab origine eximiae bonitatis erat. idem nimirum ex quo Alcimi Auiti earmina in librum V manarum runt, cuiuS conparem ex Cluniaeensi ea talogo supra (p. I) eom

In MACCABAEIS praefer P nominandus est uenerandae uetustatis eodeX, ex quo primum innotuit illud carmen: ci Corbet ensis, post Sangermanensis 5s8, nunc Peliopolitanus F. XIV, J. membr. S. VIII, in quo post Bonifatii aenigmata et soloeta Fortunati carmina L Ioa' carmen illud extat. sequuntura L lso' Aldhelmi de uirginitate et de Eliae historia carmina, deinde SerieS sacrorum epigrammatum, postremo Aldhelmi et Symphosii aenigmata. quorum omnium accuratum recensum dedit F. Leo in prooemio operum poeticorum Fortunati p. VIII-XII. ipso consuli anno I 888 habuique conlationem a Carolo Sehen laccurate institutam in usum. O. Brandesii.

29쪽

Prooemium.

Ex huius libri apographo Ioannes Sichardus primus de

Maccabaeorum martyrio carmen edidit in libro , Antidotou contra

diuersas omnium fere saeculorum haere Ses . . . Basileae excudebat

eurisius Petrus, mense Augusto anno MDXXVIIJ fol. , t Ts' 83 i). Sichardi exemplar iterum typis describendum curauit, Sed mondis inquinatum. Iohannos IIerold in IIaeresiologia. quam Basiloae H euriet petri praelis expressit a. I 556 fol. et fertioqus 6 eorgius Fabrielus in Poetarum ueterum ecclesiasticorum operibue

ehristianis, Basileae per Oporinum (M. D. LXIIII i' p. ad 3-i58,

qui non paucos loco S coniectura mutauit ' . qui postea ediderunt ex deferioribus eo diei bus aliquantiam Corbeiensem sextum emendaro Studuerunt. qui tamen, quamquam ab origine nonnihil bonae frugis inhaesit, tam corruptus est, ut ne in adnotationem quidem eius lectiones debuerint recipi nisi paucissimae, et praestare uisum sit Sichardiano textui subscribere. Deferiores Maccabaeorum codices quam P es interpolati: ' Parisinus Sos 3 s. VIIII, ex parte s. X. eonfines Sedulium, DCatonem, Eugenii Isi dori Martini Duiniensis Damasi carmina.

Jheodnisi quaedam (L. Duemmior N A IV 2ab , Ηilarii do Maccabaeis carmen, Vergiliana (uid. Naelio ad Valerium Catonem p. 8a Anioni fabulas alia. broni Blesius descripsit AL II p. XXI sq.

' Gregorius Gyruidus in dialogo de poetis ubi Marium Victorium

Afrum uersu heroico septem Maccabaeorum fratrum necem descripsisse dixit. pergit: si quod non multo ante poema legi, parum licet castigatum. praeferenim senestras quae in eo patentes pleraeque exi8sunt, uacillantes quoque syllabas et petas offendimus. Sichardi non dubium quin exemplar ante oculoS habueris, non scriptum aliquem librum.') Sie tardianum exemplar Fabricii manu correctum possidet bibliotheea regia Dresden SiS. - -P. Labbeus in dissertatione historica de Vieiorino quosdam codices IIilarium praeferenses commemorat. Oudinus etiam fom. V. de Scripti. eccleS. p. a 236 quatuor Mss. exemplaria Isilario idem carmen adiudicantia recenSet, nimirum fria Coibertina IAI 2, 38s2 et g 3a ac unum inter SUOS . . . suorum codicum praesidio ita se carmen hoc emendasse Oudinus monuit, ut nouum omnino opus uideri possis . sic Balterinii fratres in nota quam editioni

suae praemiSerunt (Leonis Magni opera tona. II p. 3l8 . unde patet non Corbeiensem contextum in Oudinianis eodidibus fuisse, sed qualem libri

praebent.

30쪽

XXII

Prooemium.

- folio sis ' subscriptum est , me. I bri Ol-. Maccabaeorum carmen ex hoc codice edidit O. F. II, Beck in calce dissertationis de Orosii fontibus. Mai burgi IIass. I 832 p. 3 -6o (ef. IIallesehe

Flori a censis liber, unde Ioannes a Boseo o meri stoecthcteis edidit in libro , Floria censis uetus bibliotheca . . . opera Ioannis a Poseo Parisiensis. Lugd. J665. 8- uol. II p.

asb sqq qui ait p. Is , Cuiusnam Ilitarii sint hi uersus

Pictaviensis an Arelatensis, non ausim est (Siri amrmare, propius tamen ad stulum IIllarii Pictaviensis accedere uidentur: Di uersus de Creatione mundi in fine operum suorum ipsi adscripti indieant. Caeterum eos ut in ueteri exemplari legebamus, deseripsimuS: a Steriscis tantum corrupti ubinam Sint Scriptorum errore, indicantes. et in margine aliquantisper restituentes' Ilaec fameli non prorSUS uera: nam aliquotiens sine dubio Sichardi lectionsesreeepit. aliis locis quae in seripto libro erant, non recte legit. Tanta autem est inter D et i similitudo. non ut duo sed ut unum eundemque librum esse facile tibi persuadeas. non digni famen sunt in quibus diligentius examinandis et conferendiS opera conlocetur. Nec minus inferpolatis est accensendus neque ullius

568 . inest a f. ' Romulus thiberino filio . . ibidem laudes S. Benedicti , Ordiar unde tuos (Pauli Diaconi est carmen . Simphosii enigmata. f. by Avianus f. 8 monosticha de aerumnis IIerculis. Ηilarii de martirio Maccabaeorum. f. lo' Remi Fauini epistola de ponderibus. f. lo' Prisciani perlogesis contulit G . Brandes. IIII ARIANO de ereptione mundi carmini. cuius praeter egregium exemplar Laudunense pessimum Victorinum cum Coibertino, quibus solis editores a Ludovico Miraeo (Ηilarii Piet. opp. Paris: Ioad ad Constantium (Ηilarii Piet. opp. ed . . Si i. Mauri Paris. I 6sdiusi sunt, alios codices non inueni: adiunxi eiusdem carmen DE EVANGELIO e eod. Sangallensi a8 s. IX (uid. Scherrer Verg.