Aloisij Marliani Mediol. ... In Martinum Lutherium. Oratio paraenetica

1쪽

Pauli exorcistae. Ambitio,scia dc probitas/noua dogniata gignit

' Et uaria populos seditione mouet. Haec mala in Arctoo coalescunt saepius orbe Hussia ubi vatiuinastio nomen habet. . Nam magis infestos constat multus nocentes Hisi olim impositos daemonaS este locis. Hos igitur,uelut Arminium Germanicus armis

Christicolae gladio spiritus exagitent. Et pia Aloisil, Ams certissimus auctor Is lingua: EF noctu scripta diei legant.

2쪽

i Nossit Martiam Mediolanesis Episcopi Tuden.

m Martinum Lutherum oratio. UOD orbis imperium ad Germanos puenerit, quod militaris disciplina, qdue oes bonae artes ut putati, Luthe riani in Germania,cu imperio migrau tint,aequo animo prosecto accipimus. aequiore accepturi, si ut nome, ita & orbis imperium retineretis,na nullus est coF,qui bene sentitit, qui no* sextua re dignitate Uerii quotidie uota faciat.boas uero artes,nec uobis invidomus,nec in nobis desideramus. Veru posteau ita libet Luthcriani uos parentes, vos boas artiti magistros post hac appellabimus, uos sapientia magno prius diuortio facto cu eloquetia cociliasse uos copiose dc apte Aristotclςo more in utraq; parte/qd Arcesilae,& Carneadi solia coccssiam erat daccre posse assicremus=uoS solos, uos ueros, uoSpcr mos oratores, licet no oes id sentiat aut uelin fatebimur si unu dutaxat impetrauerimus ne hanc ucstra

sapietia dc eloqntiai religione exerceatis. Na posteaq ut uultis, languenti & iacenti italis studia & bonas artes facile detraxistis urbi & capitolio hoc est aris defodis bellu inferre videmini,Origo aute mali, quod talate serpit extitit. quod quida non tam latine q docte tempestate nostra scribere vidcrent ,& cu se tueretur, uobis opponebant Marcum Tulliu Ciceronem quo auctore loqui didicimus qui scietias oes ipsas quoq; artes sua uerba quanq; quae a peritis tantum scietia rum dc artiu illarum intelligantur habere uolebat

a il

3쪽

praetenim linilolophia,quae minime de foro termonis clegantia accipcre potest. Itaq; ucstras has simultatescia omnes tu boni tu docti tanq in theatro pugnas spectarent,facile dc si disceptare inter uoS no possint,ci

debat aliis eloquentia, aliis sapientia deesse. Vos auteLutheriani qui eloquentiam usurpatis, quid putaris aliud stoicorum breuia 6c acuta fuisse a horuuerba acrclarant, ut hi sunt in disputando,oc cauti stoicis sed rudes dc horridi qui & hoste c6ficere,& se recipere seruare* pulchre didicissent,Demu Lutheriani pa

Iatim postea licentiae frena laxare dc arici in caput ecclesiς ducere, quod nullus sene amplius,aut porcst aut det,coepistis: na Lutherus uir ut puto)non omo malus. dcteriores rectam longe eos existimo esse, qui

in eo latent,6c illi tela suggerunt ij enim cu sumς in pietati suma impudentia adiunxissent,persuasere ho mini ut in uita dc mores pontificu inueheret, tanu illire censores ppetui, dc dictatores in terris a deo nupermissi essentanuectus est cu Lutherianis i potifices Lu

eiuS uita, q uerba suspicaremur Sed unde id Luth mam acccpisti que imitati estis,nunqd ab illo didiciastis qui delata Adulterii muliere, du alios uitia terrae iscriberet, accusantes suo dc proprio iudicio danauit

dc ream cu nullus supessct qui accusaret, absolvit, ea tame log ne peccaret Animadvortite quati illi dela . torcS dc accusatorcs alicnaeuitς faceret, ic utina ille in tertiS cssct,ingens arca,& latus campus no lassicerct, ut ucstra errata Lutheriani dcscriberct,cu sola ambiationcm ucstra,solam inanis gloriae cupiditatem unus

4쪽

orbis capere non pysse uideatur.Ab illo dicite Luthe theriani didicistis,qui no uitas pontificum imitadas, sed eo v decreta 'dc leges obseruandas docuit plus eniisse dignitati tribuebatu uitae iubet igit uerba eom. audire, iubre oblimare,iubet parere, no iubet uitam Iinitati, licet nihil sit in hoc potisice, quod no in opti mu sit, q sumum sic Lutheriani armenta in pastores

cornua erigunt sed sorte putatis,cum Suma potentia iuncta, Sumam impunitate.tanti ne uos dei iustitia

Dcitis,quae re si uiuentibus ut uobis uide quadoq; parnas non insigat, no tame uictione dc supplicia post

morte differt . Cu morte enim non omnia moriuntur,no ipe animus, no animi sensus nisi forte ea quae d in seris scributur uana putetis,quς si uera crederitis / nonegaretis Psecto,uota,preces,sacra uiuetiu dona ad mortuos facere, quid aute e aliud negare, q impium immane parctu, dc filioru fratru,coiugia dc omnium deniq; qui uixere, cita post: morte paridida esse cu in ea prodesse mortuis, iudςoru locupIctissimo testimo nis,quos humeris nos innitimur probetur,neq; gens aliqua tam barbara,ta cflcra sit. quae no dco litot.quae sacra no faciat.quae iusta no psoluatiquae no parete

quae deniq; dcum mortuis no Ppitiet, dc donis statia mulctauidisse Lutheriani prosecto humano geneia quietem dc scelicitate videmini,de his loquor qui te pore dco c6ciliantur,no de his qui hostes dei iudicati

sunt, re quod Imanius omnibus uidetur,no tam id credere,q uelle scriptis uestris onditis unu a uobis que ram, utru uiuentiu precibus rediisse ad uita aliquado

mortuos audieritis Si negatis nihil plus interrogo, Si

5쪽

conceditis/qucro tanus ne uoblimideatur usuentiu precibus mortuos rediisse,an uiuentiu suffragiis con

tracta corpoream labem quae certo tempore excedat

citius dilui quis tam alienus ab homine est, qui secundu ta lacile, no putet et primu sit difficile praesertim si ab eo fiat γqui id sacere possit concessa illi a deo pote

tia ut quicquid in terris ligauerit aut solucrit reti nuerit aut dimiserit/de peccatis loquorZligatum aut solutum Z remissum aut ritentum esset in celis; haec sunt concessa potestati potius et uitae ossicia, utriqi t mcn magis cocessa nam Lutheriani si quis sacris inlatiatus & in sacerdotum numerum cooptatus rem is cram facit incc tame omnino expiatus est ac debcrct,

α diuina illa uerba mente concipit 6c ore promit qui bus deus in eucharistia nos uti docuit nunquid illerem sacram non perficit perficit quidem non in dei iniuriam sed in suam poenam. minusne censes e sica saccrdote solis uerbis rem sacram seri=quo nihil inarabilius esse potest an a sumo potisice uerbis aut scriptis mortuoru quae pro tepore sunt poenas leniti aut finiri uel si libet Lutheri responde quaeso utrum ab

imperatoribus sancitas ad bene beatet uiuondum te ges probes c cave ne improbes cauc ne caesaris potcntiae detrahas cui deus optimus dum inter Homines uersarctur no detraxit. utitur sua igitur caesar coccssa in orbe auctoritate.utuntur reges dc populi caesaris Iegibus. At tu Lutheti & si fuerit Caesas sempcr maxima potentia,si lcges sanctissimae,nunqd putas omnes Caesares optimos fuisse.alia prorsus uiis alia dignita tis est ratio. culpati uita minui dignitas non potest.

6쪽

Vides igitur trunus .inc poenas I niti mortuoru qus

tempore finititur u mortuos redire minus esse uer

bis pontificis haec fieri, q sacerdotis uerbis, rem sacra

confici. mortuos uero rediisse ic rem sacram a sacer dote fieri posse,& hanc sumam potentiam concessam suisse,pariter ut docui,d docebo,cuangelia tcstant .dcIudeorum gentiumq; non tam uerba ct facta coni probanti natura aliter, nisi homine exuamus, sentire non patitur, legeS cti in noS cogunt, εἰ tamen crunt, qui nos nec homines nec christianos esse uelint, ob quarundam,ut serunt,pecuniarum,usum, culpactus usus, si malus.non potcntia fuit rescindenda.propter hos omnia sunt acta.propter hos, qui nec misericor des, nec liberales nos in mortuos este patiuntur copietatem Lutheri impia quae assirmat cotra omnium qui mercsententiam nos pios esse non posse, Aduerte si habes contra hanc summam pontificis potentiam, euangelia.adducito contra hanc nostram in mortuos pietatem.quae cum non habcas, permitte tibi persit . deri ut credas eorum esse,ut habeat, nostria, ut parea mus ossicium. solebant qui rebus nouis in R .stu debant,honestos saltetitulos pnetexere, ratione & auctoritate inniti, nulla uero tu ratione adducis, nullius tu aucto stati inniteris,nisi quod tibi ita uidetur, dc temerme nescio,an sano consilio omnibus armatis obiacis. Putas ne praetcrea deu Lutheri ignorassc sacerdo

res onera grauia & pene itolerabilia imposuisse, dc imposituros uidebat enim ea dc praeuidebat, dc tamen fieri quae imperabant uolebat:at tu unus inue S in il

7쪽

mano pontifici Preri succinori, hic primus Iocus non 'debet,cu nsc soli Prero cocessus iactita fateris coccusam hanc ligandi solucndiq; potestatem sed non soli, quod ec ego fatebor. sed tamen prius iis de soli claues

donaucrat, nec quosdam Asiaticos &graecos iccum sensisse contendas,Cur non magis Lutheri graecos de

Asiaticos seqris, qui bene sensere sed satius existimascia paucis errare, q eu multis bene sentirc, uctu licuit illis,quod tibi non licct,res no adco tunc dccretis p tru dc concilioru atq; nunc est,rccepta cratEcd uidea mus Lutheri,dc patiare quaeso te sine cotumacia refelli. ego cnim te sine contumesia resellam. euagesia tam plana tam clara sunt ut ab omnibus itelligi sine inter prete possint,cu ad omniu salutem faciant.obscuriora

suo alia quae prius se ista erant,cu nudu sol ad hori zontem peruenisset,hoc est prius il nobis deus natus esset.noli igitur tenebras scriptorum huic diuinς luci

offundere, noli nubibus Icm obducere. Sed mera uerba accipiarnus. pctinata discipulis deus que filia hominis crodcret unus respodit Petrus,qui prosecto non rcspodisset nisi inter eos habitus csset primus,in terrogati sunt plures, respondit unus.huic christiis, promisit, dcchi promisit donauit clavcs regni celoria, uni inq Petro,non pluribus . nam si alitor sentias aut simplicitalcm euangesti peruerterc, aut diuinum se mone impropriti falces cogeris uerba audi, dabo tibi claum regni caelorum, non uobis dicit, si id uoluisset deus,iuerba nc illi defutura erant D u post ea.& su per hanc pctram aedificabo ccclcsiam incam,licci sint,

8쪽

qui uelint petram christum, nos tamen,ut inter nos conuentu est,cos uerbis diuinis no misccbunus , Sed animaduerte Lutheti utrum aedificator,& sundamentum aedifficii ide esse possint. uis est qui proprie dici

credat tiam quis unq aedificatore supra se ipm domu aedificare uidit ' proprium magis est, ut sit aedificator ecclesis deus. fundametu ecclesis tanq petra,petrus, quod sorte melius latine, q aliis liguis sonat,quod uidelicet Romanam ecclesia caput aliam futura esse,&praeuidebat M uolebat. An tibi satisfactum putas ' uia deo te etiam nodum in scirpo quaerere. cupiS ne/dum solum petrii alloquiis dominus audire quis est qui Iocu ignoret Lutheris' quid est quod te latcat sed sortem animo tuo ossiciunt,quq te ues uidcre no patiunt Ira Inuidia Ambitio dum alius csse alius uideri cupis=uerba sunt ad petrum, Petre amas me,quiS,Alc respondit,tu scis quia amo te pasce agnoS meoS,itcrum pasce,agnoS meos, ta rursus pasce oues,cui unil apo stoloru dixit, pasce agnos,pasce oves meaS qum ter unil interrogauit quis ter unil respondit mira est in terrogantis uis,mira toe rcspodentis sidcs,quis igitur

est qui dubitare possit, tanu primo pastori Poro locuprimu no deberi sed sorte aliis moriturus dixit, Petre

e deficiat fides tua. dc rursus tu convcrsus confirma fratres tuos . solum petria his uerbis allocutus e tanqSumum& sortissimu sutum extremis 1 rcbus dubiis re affictis alioru duce. uod si etia dubitas responde mihi derclicturus terras, d Iccclv asccsurus dominus utru in tertis uicarium nullum,aut plures reliquerit

absurdum est si dixeris nullu, dc deum caput in tcriis

9쪽

ecclesiae,&ho1em sine homine esse uesis. scimus orbis coli,& terrae dc omniti,deu diarn esse, sed utru hominibus ho1em preaesse uoluerit diccs sorte plures.bcllua multoF capitu putasne uoluisse ecclesia suam de ic deoia que bene se habet dc recte disposita sunt ad unum

referri. orbem, ad deum unu,diem ad solcm,noct ad luna exercitu ad ducem nauem ad rectorem ne deesse animalibus auibus aut etiam minutis apibus unii, Sola ecclcsia homine uno, rostorc uno arbitrio

uno carere uod si uni credidit cui dicer potes nisi pctro claues aut istae coeli quid sibi uolebat quid poterant si id quod pei suadcinus re omnes credider eccu omnos dico te unu excipio non possunt,quid po terunt cur tam illustribus uerbis munus suu donatu rus dns ornabat,si non par uerbis erat quod donaret

Si summam potentiam largiebatur 'at magnifica illa uerba habent cur inuides cur uti prohibes patiare Igitur Lutheri Petrum dc succcssorcs pctri csse quod

sunt,qui si aut uita aut potentia abutuntur mihi cre de sentimi aliquando summam potentiam 2 minimc esse debere licentiam Melius uero de cosessione Lutheriani statuistis o rem inauditam perturbari cons sionem. ab his qui cu deo uixerunt dum in terris esset decrcta,longo usu obseruata,ab ecclesia cofirmatain,

que si no cssct,nouis legibus ab ecclesia statui dberet, ab ea dico ecclesia,quae a dco ec spu regii ,qua tot lati

10쪽

aut si sorte id noscis leges no alienas adium1S lcgibus quς humano generi coducant ae teporta dc re cognitioc codere.na alia nasci ci ecclesis alia adolcsecti, alia senesceti, & cffsic prisidia couentu naq; nasecte mors dni γ martyφ Saguisλα sco' miracula sudauer, adolescetcm doctissimorum uiroru scripta excepere,

senescct uix morte,uix sanguine uix miraculis aut

scriptis,uix dcnil conciliorum potisicum, dc patrum decretis, si crut qui te audici retincbimus=S Psecto,

metu, α pudorc cosessio homines detinct 6c uirtuti

ec religioni coglutinat toltc Lutheri inctu religionis tolle pudore tolle prcccs hominia apd deu dc dei gras apud homines cui saccre uideris ualcre, toltcs dc re ligione liccbit quicquid libuerit,in rata aut licctia suis blata pictate,qus iactitas quae fides quae religio csse pol qbus sublatis,pturbatio uitς sequis,& magna cofusio unde humani generis societate tolli ncccsiccst, uoluptate Psecto deu faciemus,quid aptius Epicurus hominu dc dei hostis religioi obc sse potuissct pcrsua des nc tibi Luthcri Gcmaos penes quos semp seuerasuerc coniugia rara, adulteria,Bocmorum qui de fide male sentiunt excplo ob permista illam cu mulieribus ut sere9libertate no moueri ' quis est germanae iiir tutis frugali tatis& magnanimitatis,uid audir possit

Iicci a tuis consiliis alienti piate,quis tame cos excusso

iugo cohibebit qnod si Lutheri te non impiu sed propietate ea q agis agcre nobis psuadere uis,respondcdutibi crit,cur psititicorn no adibas cur stomachi huius tui arguinctu no exponobas diccs sortasse timcba ne mihi niculo csset,iam uideo tibi unam uirtutia dccsse,