장음표시 사용
121쪽
Radices quas seruari oporteat, radicumque iaccoS,Sc cortices, incipiente in plantis illis foliorum defluuio erui, excipi Θc auferri oportet: & per se puras locis sine humo .re,ut erunt, siccari: lutosas vero aqua prius lauari,Dioscor. Et paulo anth, Sciendum ex herbarum medicamentis durare ad multos annos io lum candidum M nigrum veratram,reliqua ad triennium tantum habere usum.
Radices omnes incipiente foliorum defluuio legendas,& coelo sereno, censuit Dioscorides, cui in quibusdam Galenus M Aui-cenna 8 Me sues consentiu non alijs diaer sa sentiunt. Sunt contra quibus placet magis, radices esse legendas priusquam in caulem,talia, storem,fractam, semen,Vi Splantae
122쪽
propὶ tota erumpat. Defluentibus autem folius, eas esse foetis animalibus similes, hoc est,uelut semianimes ac multum imbecillas. nisis quae tantum habebant virium, Ut eri am earum satis retineant arefacto caule , ut scilla quomodo valida animalia etiam foeta adhuc robusta permanent, nisi dicas etiam in illis quae uiua Sc veteri radice repullulant saliuam vitalem plantae velut sanguinem per caulem priusquam arescat, in radiis
Ces,licet non totum, refluere, ut in arboribus fit. Quouis tempore colligi possunt, quae hominum cultu 3e satione crebra in omnem anni partem vegetae incidunt, quales fer hsunt hortenses,alimentosae, ut apij vulgaris. bustos si utriusq;,betae, lactucae, inlybi, OXalidis, raphani, napi pals inacae, si sari, cari,panacis, cepae, porri, alii j & praeter has errati cae, dauci, gingi dij, case calidis,ari, dracunculi cyclamini,periclymeni, cotyledonis: nambae quinq; , ut bulbosae quaedam aliae, etiam aestate siccatis folijs, plenae sunt. 3c frequenter autumno regerminantiali menti pinguis 8e crassi copia. Quiae vero solius natu rae sponte crescunt. aut semel a nobis tempestiue seruntur aut plantantur, serὶ sunt optimae solo aut vere.
123쪽
IN S E N E R E. D ut ut dixi autumno, paucissimae aestate
communes diximus , sunt cum tempestiuὶ satae adoleverunt Sc Uigent: alijs vero teporibus i SaauioreS,PR
do vi quadam Sc holitoris opera &xrriS tione coguntur adolescere sub coelo sibi parum propitio, quale aestiuum est ac aulam nile Sc hyem l*- Sicvεre ipso quando primum germinare incipiunt, nobis leguntur in annum muta Augusto. paulo post) althaeae, ita S, Zcoru .mphytu,ruscus, Ellebori albi radice vere colligit Aetius asparagus, petroselinum,
Paeoni:utraq; polypodium gramentillum. nisi recentibus aliquando sit opus, sed quin
omnino erant imbecilliis res, quam si quin tempore recentes colligi Sebent, invitam venissent. Haec omnia Sylvius. Et rursus, Radices autem legendas cum , folia cadunt, etiam censet Auic. canone 2.&Ρlxtearius in Aristolochia : quaedam ῖ men alijs temporibus Saladino leguntur. veris sine, aut aestatis initio, acoruS, geri in ena aut mense Augusto , quando etiam is mR
124쪽
alba vulgo be degar, mascus, bryonia, cype.. rus, iris, enula campana, dictamn' vulgaris, paeonia,glycyrrhi Za ut Septembri peucedanum Octobri cyclaminas recens & siccus efficax Decembri eryngium, ijsdem leguntur. Haec ille. uo tempore radiera eruendae, e r quo
ex Matthaolo. Radicum vires, sicut 8c aliarum stirpium, partium, non eodem anni tempore aeque in omnibus reperiri: quandoquidem alia hoc tempore, alia vero illo humore praegnantes deprehenduntur. Tametsi non desiinti qui baudquaquam infirmis rationibus innixi, radices a terra eruendae asserant semper autumno, cum videlicet folia decidant,& caules co tabescunt alij vero ineunte vere, priusquam folia concrescant si quidem hisce temporibus radicibus maior vis in ecto, quam C teris partibus. Sed ut in enuh ila hac re fatear, quid sentiam, crediderim ego omni no maiorem sacci ubertatem inueniri in his quivere effodiuntur , quippe quod plan tae nondum caules, folia. neque flores emiser in
125쪽
emiserint, a quibus omnis radicum succus exhauritur. Sed & rationi consonum mihi videtur , autumnales radices omnes, tum paucioris, tum imbecillioris esse succi, quavernales, quod scilicet pauco ante tempore 3c caules, A folia, Si fractas ediderint. Non tamen inficiari velim, quod quae v Ere leguntur, copiositore, quam par sit, humore redundantes, illoque longe minus concocto et qui in autumnalibus habetur, putredini Sccorruptioni non sint magis obnoXia, prae sertimq; si longo asi eruenxur tempore. rea Dioscoride animaduersa, is ian emiSit stirpium radices effodiendas esse, cum stiris pes ipis folijs exuuntur. Quod cum VariJs
anni temporibus eueniat, pro natura diuer sarum plantarum, curam impendere oportet, Ut suo tempore Unaquaeque radiX integre, si ueri potest cum omnibus suis adnatis euellatur, M in ijs locis,atq; sub ea coeli constitutione , quam maSi me familiarem ha
Porro radices abundὸ nutritae sint opor tet, ac omni putredine, M labe vacantes monit a tamen, ut prae nimio alimento ex pingui solo,ubi nascuntur,accepto, debitam Sc humoris copiam, & corpulentiae metam eXceis dant,neque ut eiusdem alimenti inopia in
126쪽
nes,& rugosae reddantur. QAod cum maxia inε perspexisset Galenus de iri dis radicibus disserens libro primo de antido dis: In vn uersum inquit ex omni medicinarum genere illae radices inutiles habentur, quae in an es sunt & rugosae. Atque illae quidem deteriores sunt mediocriter nutritis, A mediocrem magnitudinem nactis, quae crassitudinis modum excedunt, & plus humoris in se continent. quam illis via veniat. Haec Galenus. Caeterum ubi radices a terra fuerint e Gemptae, primum quidem tandiu aqua clara elui debent, donec omni undique terra. vel limo penitus abstergantur: mox de raditum a fibris, tum capstlamentis omnibus. quibus uniuersim sere omnes comantur postremo siccari eas conuenit omni adhibita
cura. Quod si fuerint quales foeniculi, aph. asparagi. rusci, poli podij, rubiae, intubi Mconsimilium, in umbra, ubi orientales Uen ii respirent, diligenter siccentur. At omnino cauendum est,ne sole feriantur: quippe quoniam potior earum pars ab eis procul dubio evanesceret . utpote raris 3c tenuibus . Verum enimuero si ex eis fuerint, quae natura crasta sunt . veluti gentianae, hele
127쪽
nii, mandragorae , bryoniae, & id genus lice,& aer sit nubilus, Se hyems, ne in Umbras tu tabescant, ac proinde marcescant, in io te ac vento tuto siccari pollant. Quod comis
modius fieri potest, si frustatim dissectae.
ita tenui funiculo trahciantur. Vt partes non se contagant. aut cratibus impositaec uotidie saepius manibus reuoluant Atqui curandum est. ante quam siccentur,VtLgnea matrix, quae omnibus fer. radicibus includitur. ipsis in longum fissis , integra eximatur : quippe omnino inutilis est, nutatamque vim obtinet, etsi gentiana, cyclami Rus, aristolochia rotunda,iris, bryonia, cen murium maius, nymphaea, aliaeque comis plures absque matrice suas prae se ferant r
Siccatis radicibus, quod planὲ constet
eas sne tabe, & te redine, per tempora asseris uari posse,ijs reponantur in locis ad quae lo- lares radia non penetrent,neque fumo pateat aditus, & quae neque uliginosa sint,neque pulverulenta. Sit igitur locus eminens MLiccus, Septentrionem verges, vel etiam almeridionalem plagam, quando scilicet radiisces ipsae non prorsus eXiccatae reconderentur adhibita tamen cura, ne eo tempore austri humidissimi natus admittantur. Itλ de
128쪽
nique recondi ac seruari possunt tot annis. quot ab inanitate, te redine. 3c tabe vindicari Valeant. Nam etsi quae tenues sunt,ut aiari, phu, asparagi, rusci, Mid genus aliae anno
duntaxat perennent, Veratrum tamen Vtrunque, quamuis radicibus constet tenuia bus, ad 3 o. annum usque perdurat. Haec ex Mathiolo. Videtur sanh radix quaeque melior an te herbam vere, vel autumno herba denuo marcescente deinde ante caulem, tertio ante florem, quarto ante semen aut fructum. Quamobrem utile fuerit scire quo tempore quaeque herba floreat, aut semen maturet. Videntur enim quae autumno florent & se
men maturant, aut paulo ante maturaue runt, illarum radices colligendae uere: contra quae vere florent aut fructificant, autumno: aut certe vere antequam floreant, cum
primum scilicet germinare apparent.POrr6 quae media aestate florent aut fructificant, harum radice S Vere autumnoue colligas parum referre puto. si tamen propiuS autumnum stos fructusue earum accessierit, Uere potius radices colliges,& contra. Denique nunquam florentium, radices vere autum
obue colligi possunt,ut filicum: herbae autem ipsae earundem , mense Maio potissimum
129쪽
mum carpendς Filiae quidem ut Trai s docet) circamediam aestatem semen habere vi
Radices stirpium quae florent colligenis dae sunt alias
Citius, Augusto nempe Vel autumno,Ut artriticae, ellebori nigri, consili gynis. Tardius aut dici ut specie S genrianae, ,-xifragae pimpinellae similis,vere. Sed utroque tempore vhre & aurum no)quaedam a principio, altae medio, aliae Mfine. Vt in fine veris, quae autumno florent,& germinat tardius in fine autumni, quae ae- statis medio aut fine floriae rint initio autumni,aut in fine hyemis, quae vire aut mitio aestatis florent,oeine rus De radicum tempore collections S, xiccationis modo, & loco conseruationis siue repositionis, vide plura apud Nicolaum Praepositum lib.I. cap. S.
DE COLLIGENDIs ET asseruandas eorticibus ex
eodem. Cortices, qui frumbus ausseruntur, ut cytrijs, Dunicis, & cucustitis, quique arboribus decerpuntur, veluti thuri. ligno gua
130쪽
iaco,sambuco, ac fraxino : qui item herbarum radicibus detrahuntur, Ut capparum. mandragorae,thapsiae, atypiae, pytinsae,ac aliarum, non secus sunt siccandi,atque radices: quin etiam similiter reponendi,Matthiol. Cortices, qu* ex radicibus stirpium colliguntur, colligi debent eodem tempore. quo radices legi debere modo dictum eth, quae Vero ex seminibus aut fructibus, colli santur tempore seminibus aut fructibus praescripto,&eodem quoque modo repOnendi ac siccandi. Durant vero tanto te mispore, quanto ea ipsa a quibus illi sunt collecti:nisi quod fructuu cortices, ut citri,avan- eiorum, granatorum, seorsim a fructu diutius integri viribus conseruari possunt,