장음표시 사용
201쪽
Statuta Canonum ausi sint, non Graeca sive Latina, sed Sta vonica lingua Missarum solennia instituere, ct canere. Reposuit Cyrillus: Dicitur Psal. 15o. omnis Spiritus Iaudet Dominum Cur ergo nos, Patres electi prohibetis Missarum Solennitatem modulari Stavonice 8 - Cernentes populum durae cervicis sore, & omnino idio tas, R ignaros viarum Dei, solum hoc ingenium almiflua Spiritus Sancti gratia nostris cordibus inspirante, compeximiis, per quod etiam multos illi aquisivimus. Quapropter ignoscite nobis Patres, & Domini, siquidem S B. Paulus Doctor Gentium in I. Epist. ad Corinth. 14. cap. jussit: loqui linguis nolite prohibere. Quod si ita est, cur & nostri pag. Slavoni non deberent sua linqua laudare Dominum.
De qua re dum adhuc in Sacro Senatu disceptaretur, non paucis Contradicentibus is Deus ipse aequam ipsorum petitionem ostensurus, Divino suo responso, petita approbaverat, dum eo Auctore in medio ignota VOX, tan quam de coelo missa intonuit : Omnis Spiritus laudet Dominum, σomnis Lingua confleatur ei.
Quo audito Ρapa Nicolaus L authoritate sua confirmavit Slavonicam hanc Μissae Sacrificii, ac reliquorum Divinorum solennitatem, ac celebrationem; qua constanter utuntur Rutheni Graecum Ritum observantes.
β VΙ. Haec est illa Natio loquitur Iose hus Simonius Strih. Jos. AFemunus) o Quae ab exilibus principiis orta, in validissio mana Nationem excrescens late circumquaque Vicinos ΠUS KS
202쪽
ut primaeva illa feritate ad meliorem cultum translata Graecam Latinamque Ecclesiam toto orbe diffusam in
o Quis enim putasset e media inter Volgam, & Bo-
ristenem vastissima illa Hyperborea regione, quam Scythiam Veteres appellant, densissimis quondam non minus ethnicae superstitionis, quam barbaricae feritatis tenebris Gentem post tot Saecula inVolutam, surrecturam, quae dum in penitiores Bizantini, Atque Germanici Imperii partes invadens, eas deletis, aut in captivitatem abductis Incolis occupat, adspirante demum Divini Numinis gratia inVeteratam AEVO , armorumque potentia suffultam superstitionem, excuteret, eVerteret, deleret, &quam prius totis Virihus exagitabat, Christianae Religioni colla submitteret 8 Nimirum ut tantae molis Conatus non in irritum cederet, sed felicem solliretur effectum ut id de Stavis dicam, quod in sacris literis Genes. CV. I 2. de Abralismo Hebraeorum Patriarcha scriptum legitur)necesse fuit egredi Stavos de terra sua, ct de cognatione sua, & de Domo Patrum suorum, & venire in terram, quam Deus illis praeparaverat , ut vero faceret illos Deus in gentem magnam, & benediceret eis, S magnificaret Nomen eorum; in id Tui Sanctissime Pater, Decessore summi Pontifices Nicolaus, Hadrianus, Joannes, Innocentius, aliique operam suam , studiumque impenderunt; qui missis doctrina, ac pietate praestantissimis Le
gatis, scriptisque nervosissimis Epistolis, orthodoxa illos fide imbuendos curarunt , simulque ut Patrio, id est: Sta
203쪽
,, Slavonico sermone in Divinis celebrandis, uti poTent
s benigne concesserunt. - - - - - - -
,, debent quippe S lavi tibi, quod de illis non minus, quam se reliqui Decessores tui optime meruisti, si ve enim Graecum Ritum Russia, & Polonia; si ve Latinum in Illi rico . ,, & Dalmatia colunt , uberrime in utrosque Apostolicae ,, prOVidentiae , ac benevolentiae tuae argumenta exhibui- ,, stis. - - - LatiniS quoque Ρresbyteris Apostolicas Bullarium is Missiones per Rustiam Polonicam exercentibus, aliis-TQ 3M que Sacerdotibus, in montibus Polititiae, in Podolia, in vastissimis V krainde regionibus, & in universa sere Rus-- sa Alba nuncupata degentibus, ubi frequentes quidem is sunt Ruthenorum Unitorum Ecclesiae ; rarissime vero, Latini Ritus, per Apostolica scripta providisti, ut ipsi , - & eorum quilibet in Ecclesiis Ruthenorum Unitorum deficientibus lapideis Altarium Tabulis rite consecratis , se super Sacris eorundem Ruthenorum Antimensis Missa- rum Solennia Celebrare , - - libere, & licite possenti,, - - SACerdotes Rutheni quoque in Ecclesiis Catholi-- corum Latini Ritus Altaribus, Calicibus Rc. eorundem ,, uti, & Μissam celebrare possint, dummodo Ritu Rutheno Celebrent Rc. e contrario , Sacerdotes Ritus Latini in H Ecclesiis Ruthenorum non Schismaticorum Altaribus , ἡ & Calicibus ac Vestibus Sacris uti, & Μissam celebrare
is valeant, Ritu tamen LRtino. - - - -
β VII. Gentem Ruthenam cum Stavis , Bulgaris, Sertis, jam ante ingressiim septem Ducum Scytharum in
204쪽
Pannoniam, partes Pannoniae inhabitasse, atque suos Episcopos habuisse eX paragrapho III. Patet. IIosque proinis inde Ruthenos, qui ex Ladomeria, & Gallicia cum is septem Scytharum DucibuS in Pannoniam intrarunt, is non primo adVenisse, sed supervenisse, suasque habita-- tiones ad Limites Poloniarum te lite Anovmo Scriptoreo Beliae Regis Hungariae Notario Cap. 1 o. & 5 . pro Regni is customa fixisse, atque successive cum caeteris in Panno-- nia Christi Fidelibus ad amplectenda Sacra Hungaris, , motivo fuisse. Quorum Dux Bologudes, alias Bulosudes,
si Buletao , Bulcat , & Gylas partis cujusdam Princepsis Imperatorem Constantinopolitanum circa Annum po6. ,, COI Venere, amboque baptisati sunt, & Arcanis Catho si licae Fidei imbuti, ac Patricia dignitate ornati, onustiqueo pecuniis in suas sedes rediere, abducto secum Hiero A theo Monacho in Episcopum consecrato , per Patriaris cham Constantinopolitanum. Cujus praedicatione multiis ad Dei cognitionem pervenere, teste Zonara Annalium o Tonet. s. in Historia Constantini Imperatoris filii Leonis, is item insem an Tom. 4. Kalend. ECGles. Univers. pag. I 8.
I VIII. Quod tractu temporis Gens haec Ruthena,
ultra Tybiscum atque Danubium late disrusa, suas Sessiones locaverit, passim testantur Rerum Hungaricarum Scriptores, & evincunt complura ad invicem dissita loca ab ejusdem nomine jam Also , jam Eetio Oroyse , & oro se Var nominari consueta. Et quod Constans in fide Catholica usque ad tempora Ceruiarii Schismatis Photiani Re
205쪽
stauratoris perstiterit, & tunc esto per ejusdem Emissarios Constantinopolitanos , nonnihil perturbata fuisse dicatur,
tamen in Anno 125 a. iterum retinitam S. Romanae Eccleissae testantur Belae Hungariae Regis ad Innocentium Pontificem datae literae. Atque ita se multum Regibus Hungariae commendatam reddidisse, vel eXinde liquet, quod sub Corona Hungariae suos in Ducatu Munkacsiensi Ruthenos Duces habuerit. Quorum Theodorus Neria ovi s pro Religiosis Ruthenis, ordinis S. Basilii Magni Monasterium ad
Munkacs Anno 136o. fundavit, dotaVitque, ut alias dictum ac remonstratur habetur, postmodum
g IX. Decedentibus Ducibus illis Ruthenis, absque haerede Ius conferendi ejusdem Fundationis Bona devolutum est ad Reges Hungariae. Hinc revoco iterum toties dicta) in Anno 1458. per Mathiam Regem proelibata, collata sunt Bona Religioso Lucae Presbytero. Tandem successive Joanni Episcopo ; per Isabellam Reginam Hilario deque Munkacsiensi Episcopo , per Μaximilianum Regem N. Episcopo, Testantibus collationalibus praeinsertis. Omnes hi, aliique per Reges Hungariae denominati erant Catholici Episcopi Μunkacsienses, esto subseque disturbiorum temporibus , praesertim sub Principibus Rako-cgianis in Jura Spiritualia, & Ecclesiastica involantibus, Sacra Unio in Natione Ruthena turbata fuerit, quae demum sub Episcopo Furthenio Anno 1649. feliciter restabilita, atque stabiliter persistit. Itaque I X. Joannes cum suis Successoribus Episcopis Mun-kacsiensibus cpaucis exceptis) omnino Catholicus fuit, &Patet
206쪽
petiet etiam ex ipsis Regum Decretis, in eorum favorem emanatis , ac praeinsertis Perpendantur expressiones in
Decreto Uladistat pro dicto Joanne Episcopo dato : Fidelibus inquit) nostris universis & singulis, Hebanis Ruthenis, sub Jurisdictione S. Ecclesiae B. Nicolai &c. En Clerum Ruthenum Plebanos Vocat ReX Uladi statis, non ergo erat Clerus cum suo Episcopo Joanne Schismaticus, sed Cathoqicus, aeque, & populus. Deniqueg XI. Ipse etiam Venerabilis Clerus Agriensis re-tognovit Clerum, & Populum Ruthenum fuisse Catholicum ante Parthenium, tempore Episcopi Basilii Tarasoniis, cujus nomine Admodum ReV. Dominus Si hantis Varro, Archi-Diaconus de Heves, & Canonicus Sc. coram Venerabili Capitulo secit Protestationem contra Arcis Mun- csiensis Capitaneum intuitu incarcerationis memorati Episcopi, patet eX sequentibus literis Testimonialibus Venerabilis Capituli Agriensis :- Nos Capitulum Ecclesi Agriensis , memoriae com- mendamus per praesentes literas nostras, quibus expeditis Universis. Quod Admodum Reverendus Dominus Ste se phanus Varro, Archi-Diaconus de Heves, ct Canonicussi venerabilis Capituli Ecclesiae Agriensis, nostram personari liter veniens in praesentiam, nomine, R in persona Re-- verendissimi Domini Basilii Taras Zoviis, Episcopi Eccle si sae Graeco Catholicae Munkacsiensis, per modum , & for- ,, mam solitae, & solennis Protestationis nobis significavit, R detexit taliter. Qualiter in Anno Domini Millesimo, is sexcentesimo, quadragesiuno, circa fessum Sanctae Luciae
207쪽
Generosus Dominus Ioannes Battingit, Capitaneus Arcis, , Munkacs, eX Commissione ut credi par est Illustrissimiis Domini Georgii Rahocety, Principis Transylvaniae &c.
nescitur, unde motus, quo VC temeritatiS Rusu, mera no-- cendi, & vexandi cupiditate, ac dominandi libidine ex uans, missis, S destinatis certis quibusdam Militibus is suis Pedestris ordinis armatiS manibus in - S ad Mona se sterium, seu solitam dicti Reverendissimi Domini Prote is stantis Residentiam sub praefata Arce siluatam omnino in is Comitatu de Beregii eXisten. habitam hostiliter eundem se Protestantem, nullis ejusdem culpis, ac demeritis exigenis tibus, nemini quidquam mali, aut nocumenti machinania se tem , sed penitus innoxium , ac pro tunc Pontificaliter se indutum, & Sacris operantem Violenter ab altari raptum se per compita Civitatis, contumeliose iisdem vestibus indu
,, tum Duci curasset Sc. - - - - -
Patet ex praemissis praelibatum Episcopum Basilium Taras oviis nominatum fuisse MunkaCsiensem, ac etiam Catholicorum Episcopum, idem igitur & de Joanne, idem& de aliis Successoribus Joannis concludendum , censendumque erit. Deinde, quod hi Rutheni Episcopi dice bantur, non recte infert Comes Battyany, eos fuisse Schis malicos , non Catholicos. Ruthenus enim hic designatidioma Slavicum , nempe, quod lingua natiVa, nationi propria Missae Sacrificium aliaque Mysteria, Di inumque cultum Ritu Grieco celebrare, BC Perctgere soleat, quem admodum Lalinus idiomate Latino, id faciat, ac perctgat. Itaque
208쪽
8a Notitia Fundationis Koriathouitsiano
T aec sunt, quae ortum, Religionem, S praeteritum Si
usque tempora summarie attingunt; ex quibus liquet Nationem hanc jam ante ingressiim Hungarorum in Hungariam, in Salvifica Fide constitutam, S semper Ritum, &disciplinam Orientalem sequentem , habuisse Episcopos suos, ct successive Hunnis Dominium Pannoniae obtinentibus, sub Regibus Hungaride continua successione Nationi huic praefuisse Episcopos Μunkacsienses ; quorum quidem justa series ab initio Dominii Hungarorum in Pannonia haud potest
adduci, per continuas nimirum Tartarorum eruptiones,
bellorumque vicissitudines devastato Regno , Archivisque absumptis, prodit attamen ab Anno 1458. quod quiqui pro Episcopis hujus Gentis nominati fuerunt, ex collatione Regum pro titulo consecrationis sedem, & Cathedram possederint; Μunkacsiensem Dioecesim vero ad omnes Regni Hungariae Partes, in quibus Gens Ruthena degebat extensam. g II. Primitus Episcopos Nationis Ruthenae credi par est, a Metropolita Justinianae primae, veluti intra Limites Hungariae stoe dependentiam fovisse, sed tandem per Reges I ungariae, Valachiae transalpinae N etropolitae subjectos eXstitisse , a quo more, & Ritu Orientalis Ecclesiae, praehabita a Principibus Terrae Collatione Episcopatus
209쪽
consecrati, & authentice consecto Instrumento quod ho diedum Formata vocari solet) Potestate Iurisdictionis instru cli Iure ordinarii, Episcopi Munkacsieri. intra praescriptos per Terrae Prineipes Limites, fungebantur musmodi consuetudinis adest hodiernum quoque exemplum non modo Russide Polonae Unitze, quae cum Sede Metropoleos octo Episcopalibus Graeci Ritus Unitis est provisa , sed ipsorum etiam Dis unitorum ex antiquissima Orientalis Ecclesse dum adhuc orthodoxae desumpta praxi sub Corona Regni Hungariae degentium, qui praevia denominatione Regiae Majestatis, Consecratione, & Jurisdictione providentur a Metropolita, is Vero a Patriarcha, cui subest.
De Privilegiis Archi-Episcopi I tinianae Primiae: ct Sede F. P. Illirico in Pannoniam fecundam, id eme Iussinianam pri
Imperator Iustiniamis Archi-Episcopo Iustinianae Primae. Fultis, & variis modis nostram Patriam augere cupientes, in qua primo DEUS praestitit nobis ad hunc mundum, quem ipse condidit, venire, & circa Sacerdotalem
censuram volumus eam maXimis incrementis ampliare ;Ρrimae Iustinianae Patriae nostrae, propter hoc Sacro-Sanctus
Antistes, non solum Metropolitanus, sed etiam Archi-Εpiscopus fiat . & caeterae Provinciae sub ejus sint authoritate. id est, tam Mediterranea Dacia, quam Dacia Ripensis , nec L a uou
210쪽
84 Notitia Fundationὶs Koriathouitsianos
non Μysa secunda, & Dardania, ct Praevalilana Provincia, & secunda Μacedonia, & Pars secunda etiam Pannoniae, quae in Baccensi est Civitate, cum enim in antiquis temporibus firma Praefectura fuerit constituta, ibique omne fuerit Illirici fastigium tam in Civilibus, quam in Episcopalibus causis, postea autem Attilianis temporibus ejusdem locis devastatis, Apennius Praefectus Proetorio de Feris mentanaoCivitate in Thessalonicam profugus venerat, tunc ipsam Praesecturam, & Sacerdotalis honor secutus est, &Thessalonicensis etiam Episcopus non sua authoritate, sed sub umbra Praefecturae meruit aliquam praerogativam ; Cum igitur in praesenti, DEO Authore ita nostra Respublica aucta est, ut utraque Rippa Danubii jam nostris Civitatibus frequentetur, & limina nunquam recidua, & litorata, quae trans Danubium sunt, nostrae citra dubium iterum Ditioni subjecta sint. Necessarium duXimus ipsam gloriosissime Praefecturam in Ρannonia, in nostra felicissima Patria collocare , cum nihil quidem magni distet a Dacia Mediterranea, secunda Ρannonia. Et quia homines semper Belli cis Sudoribus inhaerentes, non erat utile Reipublicae ad Primam Macedoniam post tot spatia , tantasque etiam
difficultates venire idonee, necessarium nobis Visum est, ipsam Praefecturam ad superiores Ρartes trahere, ut juxta eam Provinciae constitutae. facilius sentiant illius Medicinam ;Et ideo tua Beatitudo, & omnes praefatae Primae Iustinianae Sacro- Sancti Antistites, Archi-Episcopi habeant PraerogatiVam, & omnem licentiam, suam Authoritatem eis