장음표시 사용
141쪽
REM BERTI DODONAEI. IIIcti Fae admovenda, ubi accessio remiserit offeruntur verba naribus,quae somnum odore provo aut ut papaveris vel hyoscyam flores foha, imandragorae,poma, illae quaedam, aut noduli ex corticibus capitum papaveris, corticibus rad mandragorae,florib nymphaeae Violariae,semine lactucae hyoscyami cum opto modico croci seminis anethi additis. Sorbitionibus vero veluti cremoriptisanae convenit sena metonum a cortice repurga tum addi,aut papaveris codia ipsis incoqui,Exhiberi vero Se in temporc diacodium potest,vel ejus loco syr de papavere, qui somnum provocat,COcharis mensura sumptus, aut aliud medicamentum hibendu optum habens, qualia exhiberi quandoque,ut Gai ait convenit ut sunt ex hyoscyamo catapotia vel ex styrace,quae a Paulo deseribuntur, lib. 3 in quorum loco recentiores subiti tuerunt pilulas de cynoglossa dictas, Graecoria tamen com possitionibus multo inferiores.
r. Quae grati odoris esse, etiam Sacrae literae, te
notatio XXIII, ad caput XXIII.
Viralia somno opponitur. Et nihil aliud est, quam
tensio animae a principio ad omnes corpori partes, atqne particulas, Galenus de desinit . med. Causa est caliditas, dc siiccitas cerebri idem lib. I. rori et Hippocrates texi a P.
142쪽
Hae si fuerint immodicae , vi es debilitant con Coctiones impediunt,deliria aliaque mala accersei solent quare non neῖligentiae, α umilibus rem dijsς r pd , sicut si 3Pr in dolore praediximus.
CAP. XX l IlI.l Nier occasiones animi deliquium Terentes s
loco a Gai refertur ventris inanitio hujus auteri multae sent species,ut diarrhaea,lienteria, lysenteria cholera, quarum curationei seorsim scriptae sunt Accedit is cilia quae synlexis sive colliquatio dilcitur dejicit haec vires vehementer perseverant mortem adducit praeter has vero talia est ventri inaniti a med purgante facta,quae subitaneum animi deliquium saepe fieri Occurri huic potest ijs de remedij quibus diarrhaea fanatur sed his omnii, longe praestati Theriaco Andromachi quae 9j. aut f . pondere cum vino exhibita mox xvalde celeriter fluxum a medicamento excitatum sistit. plexis' autem laxus est Ventris per quem Orpus omnio colliquescito extenuatur , alVi Xcrementa non cibi aut potus speciem praeferunt, sed flava ac biliosa, apparent iupra modum graVeOlcntia sunt consistentia vero non omnino liquida, sed crassiora, veluti lentorem quendam habentia, iquibus, subinde pinguedo quarulam innatat.qualis in urinae superficie tunc quoque ObserVatur. Syntexis autem accidens est febrium acutarum ac continuarum,praesertim longarum. uratio eius per
refrigerantiavi astrinsentia instimenda est istuc
143쪽
refrigerante, austeri utiles sunt, ut mala punica acida, fructus corni,uvae immaturae, acini ribes 4ubentis o acanthaeacini vulgo berberis . ex quibus syr vel quae Arabes Rob nominant confecta conveniunt, quaecunque his similia. Ab omni jure carnium abstinendum est sorbitionibus veluti ptisana cremori, aequalis portio amygdalarum dulcium addenda est ipse vero chylus , amygdalarum
dulcium,vulg5 ac nominant, etiam conVenit, prae
sertim refrigerante aliquo addito. tisanae decocto incoqui poterit aliquid conserva, rosarum veteris, et fructus aliqui astringentes Paulus in ardente fe- ,ri cum syntexi frigida potionem ait utilem ex frigido fonte petitum .dari autem haec non debent,nisi
observatis conditionibus prius in curatione synochi Mardentis febris,enumeratis Ventriculum vero de inferiorem Ventrem oleo donorum .rosaceo vel utrisque inungi expediens quoque est. Ex occasionii, autem quae animi deliquium frerunt, reliquae sunt,nimius corporis motu Sc principiorum intemperies. Motus autem corpori veluticorum qui insaniunt somni provocatione sedandus qui quomodo provocandus sit ante dictum est. Intemperies vero principiorum quomodo corrigenda suis locis occurret dicendum.
. at hanc ejus probam dicit ac nos experti sumus, statim stitisse fluxum idque ratione relistendi Venenis nam med venenata sunt. Addit Paulus lib. I. cap. 7 aliam causam.Nam. dicit ad cutem deducit, H a humo-
144쪽
humorum rue ad ventriculum impetum revellit. a. stringunt etiam quae vulgo ueen besyen, quae Brabanti craakebes, en , Germani heydelbeeren appellant. Multi putant non retinere alvum oboleui res quod habet verum tam exiguum est . ut se non exe rat a substantia astringunt.
. Resolvi in poculo nno a S possunt. NICO L. FONTANI.
A motatio XXIIII ad Caput XXIIII.
Pinguedo quaedam innatat hoc fit, dum partes solidiores colli quantur: sed si cum humoribus colliquatur carnota substantia, a vi dejectiones uisa crassae faecidae, in biliosis spumosae apparent. Si id quod colliquatur craisum sit, totum in ventrem confluit sequitur Diarrhaea Syntectica quam me dici vulgato nomine fluxu colliquantem vocavere. iUrinae similiter ut iste, faetidae, oleo lae, cum multis squaminis. In omni colliquatione cum habitu corpori; sacies mutatur, & Hippocratica, seu cadaverosa redditur: Scilicet nares acutae, collapsa tempora, oculi concavi tunc virtus deficit, sudores diaphoretici &Syncope oriuntur , tandem exsoluto corpore,
C P. XXV. Ravem somnum qui febribus supervenitis φρ, Graeci vocant,vel ,ut alijs placet, magnam dormiendi cupiditatem Afrigidiore ac humidiore
145쪽
REM BERTI DODONAEI. Opi cerebrum imbuente materia accidit. Xycrato tepido,id est,aceto cum aqua mixto frontem abstergendam Paulus ait, laribus quae incisbriam vim habent admovenda tale autem est acerbum acetum,faciendae etiam sunt diversiones,ut crurum durae sortesque frictiones ac validae ligationes. Cucurbitula quoque affigenda i sunt partib femorum interioribus, ut Rondeletius scribit, quidem non prius ouam in remisione febris it Paulus ait Hisce remedij si vigil adiger reddi nequeat,sternuta-rnent olfferenda deinde ubi febris accessio est - verit ad generalia remedia vel sanguinis missionem vel purgationem veniendum.
I. Coma duplex, vigilans, quod alias catochus dicitur somniferum est κα φο, qua somnum quod pejus est , vel elus desideri uni, quod non ita malum in se it, neque enim tam multa suerit materia eadem
a. Adeo, ut si non admodum magna uerit copia opi sumpta, eos qui id sumpserunt excitare podit. 3. Non scapulis. ut Paulus, quod aliquam positiat materiam sursum trahere. ideo femoribus applican
4. Quod accesssionis symptomata ea non sublata tolli nequeant eam tolli impossibile est tum amictoaccessione danda non est afflictio. in statu quies cendum' ait Hipp. quodi de particulari statu intelligendum.
146쪽
; PκΑx1 MEDICINAE NICO L. FONTANI, Annotatio XXV ad caput. XXV
Miror ero,auc florem cat oram nominare, quo Coma est, quandoquidem haec per se morbus, Mno sympto misit, quippe quod accidat continuis febribus praecipue malignis, Mest potius sopor, a Graeci
Hic somnus duplex est, naturalis. non natura Jis. Ille iacultatis animalis quies est, spiritus vires que instauratis cujus causa sunt vapores benigni, a
alimentis Ventriculum anteriorem cerebri occupari tes,qui durant, donec fuerint resoluti. Alter emper ira causa praeter naturam, nempe si igidiore, ac humidiore cerebrum imbuente ut dodcet auctor. Hic si modum excesserit,malum,utilo cet Hippocrates per haec verba omninis stilia modum δε exces ruot malum. Et hor. 6- .se'. ab infebribus per o nnum pavores, s o uisones, malum. Ox erat tepido Haec sit sorma.
1 olei Rosacei, j. Aceti vini albi, ij. Misce pro Oxyrrhe lino.
DE C A UTI DOLORE IN FEBRIBUS.
CAP. XXVI. 'Apstis dolor qui in febribus ardentibus aut sy-
nochis supervenit ex vaporibus aut fumis ut plurimum qui sensim sursum esseruntur, kcerebrupetunt provenit adeo magnus hic quandoque est ut deh-
147쪽
deliriuiri afferat. Curatur autem partim repellentiba partim re sentib.Inte repellentia autern laudatur veteribus xyrhodi non ex oleo tosaceo Maceto compositum , quod quomodo capiti adhibendum Paulus ostendit nostra aetas in ardentibu ac sunOchis febribus aqua lacet rosecet Oxyrho lini loco utitur, addito subinde lacte muliebri in ovi albo verum hujuscemodi capiti adhiberi nequaquam
convenit sis in critico sangui narib fluere incipiat,vel fluxurus spes tur. Rcvcllunt autem durae vel menterque crurum fricationes,ligaturae, cucurbi
tae jam recentioribus practicis ussitata, quae subplantis pedum ligantur ut sapo cum sale brassicae folio vel alteri rei impositus, qui in mediocri dolore
confert vel raphanidis radices, cum si te quae tum odore cito molesta veluti lincarurn piscium,quae fissa sub pedibus ligantur. Ex his talem qua maxime revellunt sunt columbae viva sis, cum sanguine suo calentes admotae plantis pedum , quae partim singulari eximiaque proprietate partim similitudine moderati caloris non modo a capitis doloribus, sed Ma delirio frequenter aegrotos liberant R. Quae vero pedibus applicantur,tum demum applicanda Laando pedes sponte incalescunt sinenda autem sunt columba sub pedibus ad minimum per horas sa tum in lebetem aquae frigidae abjiciendae,ne odore sint molestae.
I. Densaritum hurno res indeque destillationes novae sieri possent unde nonnulli magis revellere
148쪽
a Quidam ranunculum supponunt pedibus,ues etiam ebris quandoque tollitur, periculosa tameulcera excitant sic ros solis carpis applicatus quartanam tollit.
cerebrum petunt praecipue in priori corporis parte, u frontes, temporibus, nam, Fernelio teste, ille qui in occipitio, vel vertice vel circa aures sentitur, symploma febris plerumque non est,esed proprianon capite causam habet. In iis multa capitis agitatio vitanda, sic strepitus, colloq:tium, ira, clamor, ploratus, vinum, ponantur obscuro loco, habeant avum laxam. Caetera remedia supra posuimus, titulo de do
SV lores qui in febrium statu praesertim in cri-
zico die erumpunt nullatenus cpris endi sunt, sed quiete .mediocri calore ad j a 'an ii . nisi fortasse adeo large erumpant,ut ' :cunt, quod ii acciderit,auferendo tegum cita si orem ab tergendo recreandus aeger erit acla permittendum,Ut aerem paulo magis perflatu admittat dormiath. Su res autem, qui posteaquam febres ectaverint adhuc perieuerant tires dejiciunt, reprimendi ac prohibendi sunt Paulus pleraque astringentia numerat corpori vel inspergenda , vel admovenda
149쪽
tuorum nostra aetate non est ustis alijs remedijs re- ertis Ad sudores autem prohiben los conducit 3 charum 1ive conserva rosarum rubrarum, vesperi ingressum lecti .aut . ponderesumptum, Ut, sola non satis reprimit sudorem , addi potest Rob e ribes vel syr. de granatis acidis.' aliquid speciem, liti tonsantalon vel diar rhodon Abbatis. at dvero sudor adhuc perseveret linteamina aut indu- lai, aceto rosaceo aspergenda, deinde esiccanda unt,in quibus aeger decumbit aut induitur,a laboribus d vehementibus exerciti j abstinendum , iniere frigidiore versandum,cibus sit ex j quae facile nutriunt lentoris nonnihil habent ut sunt carnes musculos e S animalium era rhoe partes, qua Eum aliis cibis coqui possunt Largior non sit potusncque sibilantia ejus nimis tenuis vinum rubrum astrigens laudatur.
I. Tum cutis obstruitur, unus enim humor alium
a. Tum enim ad interiora revocantur humores. 3. Sic Itali vocant conservam rosarum ossicinar saccharu in aqua rosace diis lutum ejus loco dantiquod eam vim non habet non subito hoc esscit ne-lque enim expedit sed paulatim prodest iliti ricis. Optimum quod non ultra annum fuit confectum.
NICOI FONTANI. notatio XXVII, in caput XXVII.
Sudoris eadem materia quae urinarum, ut volsit Galeno lib. io de limpl. Mediacuit nimirum humor
150쪽
ia Ps. Axis MEDICIN A. Ejus causa efficiens praecipua est calor, qui fimorem in vapores resolvit,& in superficiem corpris ducit, ubi a cute in humorem iterum converti rur, per poros cutis expellitur adiuvant externu calor humores fundens, attrahensque medica menta sudorifica assumpta . quae humores liquefa ctos, per habitum corporis ad cutem celerrime rapiunt. Sudores febricitantibus sunt boni qui manarce Perint. -s-7-o-11-I4 17 a - 2'. 31-3 quia morbos judicant. Sed si sudor una cum Febre iacidat,si est acuta
Plura si scire de hoc aves,lege Galenum 3 defui
CAP. XXVIII. TVis quae non primario affecto pulmone aut
respirationis instrumentis ire febribus accidit circa initium c in ipsi, initio accessionis molestiam facit. ut plurimum licca est.Fit autem haec quandoqui ex acrimonia caloris febrilis, quandoque ex visceriam obstructionibus. Et siquidem ex acrimonia fiat,'inctus vel syrupi exhibendi eria a refrigerantes ac crina onmm obtundentes ut sunt syr de violis, wr de aiZiphio vulgo i ubi dictis,uel similis si vero simul adsit destillatio, quod tenues cum tum Iliumores prodeuntes ostendunt syr de papaver. liquis erit admiscendus . Conveniunt autem cudi atragacanth frig. succus glycyrrhiaa glycyrrhi-Za ipsa, quaecunque dulcia sunt non calent. Si vero tussis accidat ex obstructione ijocinoris auri